SENDHANG MUSTIKANING WARIH III (48)

 

SENDHANG MUSTIKANING WARIH III

kacariyosaken malih dening : Rust Luh Getih

48

Sanadyan wis tanpa bala, Raden Sentani ora nglokro anggone tumandang. Sajroning batin ana rasa sengit lan gila weruh patrape wong-wong sing mau padha nyengkuyung dheweke, nanging bareng ketleyek banjur padha nungkul pasrah bongkokan marang mungsuh. Saka rasa sengit banjur munggah dadi pangigit-igit, mbuh kapan wektune yen klakon ana kalodhangan wong-wong mau bakal dipidana awit anggone nyidrani dheweke sing jare pangayomane. Ngadhepi Pangeran Singasari sing sanyata sembada prawirengayuda, Raden Sentani uga ora duwe rasa was utawa rasa kuwatir yen bakal kalah. Wis bola-bali  pucuk pedhange Pangeran Singasari nggarit lengen lan awake, nanging babar pisan ora nuwuhake tatu. Raden Sentani anggone ngecakne aji Tameng Wesi sing dirangkepi karo aji Lembusekilan wis ngancik ing tataran sing dhuwur, bebasan ora bakal ana gegaman lan sadhukan lan pupuhan sing bisa  mbusikne wulu kalonge.

Pangeran Singasari rumangsa nggumun ndulu kadibyan lan kekuwataning mungsuhe sing nadyan wis tarung meh sedina tanpa leren, parandene isih katon seger, iih aring sedhotan napase. Ora ana tandha-tandha suda kekuwatane babar pisan. Luwih-luwih bareng pucuking pedhange nalika nyenggol anggane mungsuh krasa kaya nenggor gunung wesi, pucuk pedhang sing digaritake ora nuwuhake tatu, nanging malah nyuwara cumengkling sing nuwuhake rasa geter ing epek-epeke. Sing digarit ora sambat, malah mesem sajak ngece.

"Ayo Singasari, kurasan ngilmu kanuraganmu, suntaken aji jaya kawijayanmu, mumpung durung tak jejuwing kuwandhamu kanggo sawur bali madege Negara Majapahit" aloke Raden Sentani nalika Pangeran Singasari ngiling-ilingi mripat pedhangi sing ora tumama ditamakne marang mungsuhe.

"Aja ngimpi kowe Sentani" wangsulane Pangeran Singasari teteg "prajuritmu wis ora nisa, tan wurunga ora suwe kowe mesthi bakal dadi bandan, ya gene ndadak ngeceh-eceh mbuwang tenaga tanpa guna?".

"Ha..ha....ha......" Raden Sentani gumuyu banter "kuwalik kuwi Singasari, ora ana critane Trah Prabu Narendra Majapahit jirih getih wedi mati, teluk marang pranakane wong ndesa saka Sela. Sanadyan ijen aku isih saguh nugel gulumu tak landhesne dhengkulku, banjur tak terusne nugel gulune Sutawijaya sing arep tak gawe keset rambut sirahe".

"Kemajon lambemu, klemesen ilatmu Sentani, langap-langap dumeh bisa ngucap" Pangeran Singasari mesem karo wangsulan "Lekna mripatmu, jembrengen kupingmu wis kinodrat yen sing wenang marentah tanah Jawa iki ora ana liya kajaba krandhahe Ki Ageng Sela, trah lajer saka Sinuwun Brawijaya Lima, Panguwasa sing sah Negara Majapahit, dudu pranakane wong sing ora weruh kabecikan si Girindrawardana  kaya rupamu kuwi".

Didumuk minangka pranakane wong sing ora weruh kabecikan, Raden Sentani sakala muntap. Pedhang pusakane diangkat mengarep nuding dhadhane Pangeran Singasari, banjur mencolot maju bali ngrangsang marang mungsuhe. Pangeran Singasari prayitna, aji Klamat Sutra peparinge gurune, Ya Kanjeng Sunan Geseng wis diwatak kanggo ngayomi ragane saka gegamaning mungsuh. Dadine, ora beda nalika pedhange Pangeran Singasari kaya nanggor gunung wesi nalika tumiba ing ragane Raden Sentani, pedhange Raden Sentani kaya nanggor banyu nalika ngenani awake Pangeran Singasari, nadyan kena nanging ora ana tilasing tatu. Perang tandhing kuwi sansaya suwe dadi sansaya rame, prajurit Mataram sing wis ora duwe mungsuh akeh sing banjur padha nonton, gawe kalangan ngubengi Senapatine sing lagi perang tandhing karo Senapatining mungsuh. Klawan sesidheman Rangga lan Marga uga melu nonton perang tandhing kuwi.

Nalika iku srengenge wis sansaya mudhun ing langit sisih kulon. Ing Pendhapa Padhepokan Banyugurih, para Bebau lan Mancakaki Jatipethuk sing lagi ngungsi padha mlumpuk, merga diceluk dening Ki Guru Sukirna. Para Bebau lan Mancakaki sing lungguh kupeng neng klasa sing digelar neng joganing pendhapa kuwi kayalungguhe wong bancakan ngadhepi ambeng . Mung kaceke neng kono ora ana ambengan sing arep dibruncah, sing ana malah Ki Demang Wakil lan sawatara wong-wong Jatipethuk sing macak dadi Prajurit Trah Majapahit, kabeh sajroning kahanan dadi bandan.

"Kangmas Guru" Ki Sukirdi sing wis rumangsa kesel merga ora bisa obah kuwi medhot anggone Ki Guru Sukirna rembugan alon-alon karo wong-wong sing lungguh ana cedhake.

"Piye Dhi?" Ki Guru Sukirna semaur karo pitakon "apa ana sing arep si Adhi kandhakne marang aku utawa marang para Bebau sing ana kene ?".

"Kula kinten anggenipun Kangmas memirang kula kaliyan kanca-kanca kula sampun cekap, menawi badhe mocok gulu utawi badhe nggantung kula sakanca kula, kula suwun sampun dangu-dangu enggala katindakna. Boten sae Kangmas ndedawa wirang kula sakanca" Ki Sukirdi omong karo suwara kedher ngempet kanepson.

Ki Guru Sukirna njengkerutne bathuke krungu rembuge Ki Sukirdi sing njaluk supaya enggal dipidana ngono kuwi mau. Banjur wangsulane karo suwara ayem :

"Lho sing arep midana Adhi Sukirdi lan sedulur-sedulur saka Jatipethuk kuwi sapa? Yen aku utawa para Bebau sing ana kene iki genah yen mokal mentala gawe patine si adhi lan sedulur-sedulur kuwi, aja maneh kok mateni, sedheng si adhi nganti tatu wae aku ora bakal negakake kok, Sukirdi kuwi adhiku, adhine Sukirna, sedulur tunggal bapa biyung. Aku iki putrane Bapa Demang Sudiya sing jagad wis padha weruh yen dadi Bapake wong sa Jatipethuk kabeh, dadi ya ora jeneng lucu yen aku arep tega gawe cilakane sedulurku tunggal welat lan sedulurku tunggal banyu ing Jatipethuk".

"Kangmas pancen wasis wicara" Ki Sukirdi nugel rembug "ingkang dipun ngendikakne ngaken sedulur dhateng kula lan kanca-kanca kula niki, nanging kanyatane kula Panjenengan banda kados makaten lajeng panjenengan tenggani kaliyan para Bebau kanthi panyawang nece dhateng kula sakanca. Sampun boten sanggarugi, kula pancen sampun dados abdinipun Gusti Raden Sentani ingkang miturut Kangmas Guru lan para Bebau namung anak pupon saking bayi temon ingkang boten gadhah aji. Mangga menawi kula sakanca badhe kapidana, kula boten badhe suwala, nanging kula inggih caos pemut, sabibaring kula sakanca kapidana, mbok menawi gentos Gusti Raden Sentani ingkang ndhawuhi para prajuritipun supados paring pidana dhateng Kangmas saha para Bebau ingkang langkung setya dhateng pranakanipun tiyang Dhusun Sela katimbang leluhuripun piyambak nenggih Narendra Majapahit".

"Ki Demang Wakil" dumadakan Bebau ing Ngantang nrambul rembug kanthi suwara rada banter "ndika niku nek ngendikan mbok dipikir riyin, ampun waton muni. Kula ngerti nek ndika niku tiyang kendel boten wedi mati, nanging sedulur-sedulur sing bareng ndika niku tesih butuh urip, merga teng griya nilar anak sing isih cilik-cilik, nilar bojo sing butuh dikancani, sedulur-sedulur sing ndika arani prajurit trah Majapahit niku sakniki mpun ngerti, nek empun dijlomprongne kalih si Sentani, sak niki lagi nggetuni anggenipun gampil kabujuk kablithuk rembug manis, diiming-imingi arep didadekne priyayi, jebul entuk-entukane nggih ngeten niki" banjur Bebau Dasa nakoni wong-wong sing bareng karo Ki Sukirdi " bener apa ora kandhaku iki sedulur?".

"Inggih leres Ki Bau" wong-wong sing ditakoni kuwi semaur bareng.

"Ndika kabeh milih bisa bali kumpul karo anak bojo ndika kabeh, apa milih digantung utawa ditugel gulune kaya sing dikersakne Ki Sukirdi mau he?".

"Pengin saged wangsul kempal kaliyan anak lan semah kula Ki Bau" wong-wong kuwi wangsulan maneh.

"Ya yen ngono, aku njaluk pamujimu, muga-muga anggone Ki Guru mbudidaya murih ndika kabeh ora kapidana bisa klakon" kandhane Ki Bebau Ngantang sabanjure.

"Sing dingendikakne Ki Bau kuwi mau pancen bener sedulur-sedulurku kabeh" Ki Guru Sukirna bali ngomong maneh "lan perlu padha dingerteni, saiki iki kabeh wong-wonge Sentani wis ora ana sing bisa tumandang apa-apa, kajaba ana sing dadi bantening perang, gugur ing payudan, uga sing nandhang  tatu-tatu abot, kabeh padha wis teluk dadi bandan. Klebu para agul-agule. Iki warta sing tak tampa saka kadang cantrik sing tak pasrahi dadi panyambung warta. Mung si Sentani sing isih nekad ora gelem nungkul, saiki isih diladeni dening Gusti Pangeran Singasari, klawan perang tandhing".

 

ana candhake.