dening: IMMIR
1.
Jamane wis owah, yen kepengin nerusne urip ya kudu bisa ngetutne lakune jaman. Biyen nek wayah panen ngene iki Murjiyem mung pawitan arit karo keba tilas wadhah rabuk, isih bisa melu buruh derep neng sawahe wong-wong sing panenan. Jaman semana wong derep usume dhewe-dhewe, mbabat pari dhewe, diusungi dhewe banjur digebug dadi gabah, kabeh dilakoni dhewe. Gabahae ditimbang, sing derep diopahi sapra-sepuluh saka gabah oleh-olehane derep. Cara ngono kuwi saiki wis ora usum, wong derep sing biyen ngusungi pari menyang panggonane sing duwe sawah wis ora njamani jarene, saiki wong derep rombongan wong sepuluh utawa luwih awor dadi siji, tumandang bareng. Parine wis ora digebug utawa digepyokne , nanging digiling ngangge alat sing jeneng Hereg, utawa Dors, nanggo bulungan rodha sing mubenge sarana dipancal kaya wong mancal pedhal becak. Wiwit kuwi Murjiyem wis ora bisa melu buruh derep, golek bawon. Merga sing bisa melu rombongan kudu rosa lan trampil, lumrahe ya wong lanang-lanang sing isih rosa tenagane. Murjiyem sing ya butuh urip banjuur ngalih urip mandhiri, buruh marang awake dhewe, ora golek bawon, nanging trima ngasag, utawa nggreseki gogrokan pari sing keri ora katut dierit, merga lembut, turut kedhokan tilas rit-ritane wong derep. Paroi gresekan kuwi banjur diiles, didsadekne gabah.Entuk-entukane ya lumayan kena kanggo ngrewangi nutupi kabutuhane karo simboke. Bareng Hereg utawa Dhores pancal wis ditinggal, ganti dhores laku mesin, Murjiyem panggah dadi tukang ngasag, bedane saiki ora akeh turut kedhokan, nanging nggreseki gabah sing kabur katut damen lan gabugan. Oleh-olehane ya lumayan. Sok-sok sing derep ana sing duwe rasa welas, banjur anggone mbuwang damene lan gabugane disengaja supaya gabah sing katut kebuwang luwih akeh, dadi oleh-olehane sing ngasag iya bisa luwih akeh. Nanging jebul cara sing ora bener ngene iki ya malah ndadekne kapitunane Murjiyem dhewe, merga wong-wong sing derep kuwi nyekel panguwasa : sapa sing oleh ngasagi, utawa nggreseki gogrogan gabah olehe derep. Banjur tuwuh kong kali kong antarane sing ngasag karo sing derep. Wong ngasag sing urik banjur nggawakne jajan utawa rokok kanggo sing derep, lha wong derep sing rakus banjur ngrenahne piye murih sing ngasag bisa oleh gresekan luwih akeh. Lan wis dadi kalumrahan, sing oleh ngasagi ya mung sing jarene bala dhewe. Lha Murjiyem, sing ora duwe bala neng ngendi-endi dening rombongan derep ditampik upama nembung arep melu ngasag. Jan-jane Murjiyem ya ngerti, ya gene dheweke ditampik lan ora oleh melu ngasag, nanging arep tiru-tiru kancane yaiku nggawakne jajan utawa nukokne rokok wong derep, dening simboke ora diolehi. Murjiyem banjur mbaleni nggreseki gogrogan pari sing ana tengah kedhokan sawah. Ora Murjiyem dhewe sing ngono kuwi, nanging kacane uga ana. Padha-padha gresek gogrogan pari sing oleh-olehane ora sepirowa, nanging ya kudu dilakoni ketang kepengin bisa nyambung anggone urip.
"Lho Yem, kowe mau ora melu rewang ta?" nalika Murjiyem lagi ketungkul njupuki gogrogan pari, dumadakan Lik Semi nyedhak karo takon.
"Ora Lik, lha rewang nggone sapa ta? mosok sasi Sela ana sing duwe gawe?" Murjiyem ndengengek, wangsulan karo takon.
"Lha nggone juragane mBokmu nyembeleh sapi, arep ngenekne dikir pidak ngono lho? mBokmu pa gak crita?" wangsulane Lik Semi karo pitakonan maneh.
"O, alaah, nggone Bu Mandhor ta?" Murjiyem wangsulan karo nglebokne asagane nyang njero senik "jik sesuk Lik, aku kon ngreangi isah-isah. Ora rewang kok, jare mBokku tenaga kasar kaya aku mengko ya diopahi padha karo umume wong nyambut gawe kok Lik".
"Lha iya, wong anake Bu Mandhor ki wis dadi wong gedhe kabeh" Lik Semi nyauti rembug karo nerusne nggone ngasag "pas aku budhal mau, Si Nita ya lagi teka saka Jakarta, numpak mobil sanak bojone. Nita ki nadyan wis dadi wong Kutha sing Sugih mblegedhu, ora sombong lho?!?".
"Iya ta Lik?" Murjiyem senggak.
"He eh, wong pas wonge mudhun saka mobil mau, ngerti nek aku liwat ya marani aku kok, terus aku disalami ditakoki arep derep nyang ngendi, aku ya semaur nek arep ngasag".
Murjiyem ngguyu Lik Semi ya melu ngguyu. Wong loro kuwi pancen saben dina awor olehe gresek gogrogan pari. Nek ngerti eneng sing lagi nderepne, sing ora ngerti diomongi. Nanging ya kerep wae, olehe ngasag ora awor tunggal sawah, merga olehe weruh sawah sing dipanen sawuse padha-padha tekan sawah, lan padha-padha ora weruh neng ngendi papane kancane. Kaya dina kuwi mau, esuk tekan setengah ari Lik Semi ngasag neng sawahe mBah Soma Surip kulon kali, bar saka kono ngalih golek nggon ngasag liyane banjur kepethuk Murjiyem sing wiwit esuk ngasag neng sawahe mBah Dulmungin cedhak plasa dhoyong, wetan Tanggulasi. Bareng srengengene wis sansaya cendhek neng langit iring kulon, ora nganggo semayan, wong loro kuwi tata-tata arep mulih.
"Mulih saiki ta Lik?" Murjiyem nyedhaki Lik Semi karo takon.
"Iya, wong aku mengko arep mampir tokone Bu Siti, golek obat nyamuk" wangsulane Lik Semi.
"Padha nek ngono, aku ya arep mampir toko kok, karo mBokku kon nukokne sabun ngge umbah-umbah" kandhane Murjiyem "ayo nek ngono selak kewengen mengko".
Gabah oleh-olehane nggone ngasag digendhong, wong loro mlaku tut wuri, Lik Semi neng ngarep Murjiyem neng mburi. Karo mlaku wong loro kuwi ora mandheg-mandheg anggone omong-omongan, wiwit olehe padha nyritakne asile nggone nyambut gawe, kenengt dienggo nyopak butuh ora tetukon beras, malah keneng ngge tuku lawuhane pisan, nganti tekan ngomong tangga-tanggane sing ketoke uripe adoh luwih kepenak tinimbang wong loro kuwi nanging nyatane ya isih akeh sing padha sambat bab kurange.
"Wong-wong sing sambat ngana kae jane ya ora tenanan Lik" kandhane Murjiyem mangsuli omongane Lik Semi.
"Ora tenanan piye lho Yem? wong nyatane jare utange ya akeh, sing neng Bank, sing neng Koperasi sing neng Tokone Wong Sugih, ngono lho? Angur awake dhewe iki ora duwe utang, merga ora ana sing ngandel nek bisa nyaur" Lik Semi semaur karo ngguyu. Murjiyem ya melu ngguyu, kandhane :
"Tegese sing disambatne beda karo sing disambatne awake dhewe,merga butuhe awake dhewe ngene iki ya beda karo butuhe wong-wong kae, iya pa ra?".
"Nek kuwi ya genah ta Yem" wangsulane Lik Semi rada banter "lha wong sing dibutuhne wong-wong kae, piye olehe bisa nggedhekne kalung sing dienggo, piye bisane pit montore bisa ganti sing modhel anyar, piye carane ngapiki omah. Lha nek awake dhewe? butuhe sesuk bisa mangan wae kuwi wis cukup, neng neh kok arep nggedhekne kalung emas, lha wong arep nggagas bisa tuku kalung wae ya ora wani, kuwatir nek diguyu jingklong liwat kok".
Wong loro bali ngguyu bareng, guyu sing tulus, guyune wong sing nggeguyu awake dhewe . Guyune wong cilik sing saben-saben ana pilihan didhaku jare sedulure, ning nek wis rampung pilihan ya bali kaya adate, dilalakene.
ana candhake.
Tidak ada komentar:
Posting Komentar