50.
Tiyang-tiyang ingkang wonten pendhapa kalurahan Gunungwijil sadaya sami bingung kaworan ajrih. Tiang-tiang punika sampun sumerep katiyasanipun Ki Ratasu ingkang sekti mandraguna sugih jimat sugih kemat. Nanging Ki Lurah lan tiyang sanesipun ugi sampun sumerep piyambak bilih nem-neman ingkang nami Darim punika ugi nggadhahi kasekten ingkang nggegirisi. Ki Ratasu ingkang kondhang minangka siswanipun Eyang Kepuh, dipun gorohaken dening Darim ingkang criyos bilih sedaya siswanipun Eyang Kepuh sampun tepang kaliyan piyambakipun, mesthinipun menawi Ki Ratasu nyata siswa saking Eyang Kepuh tartamtu sampun ngertos naminipun nem-neman punika, nanging kanyatanipun babar pisan dereng tepang.
"Rungokna Ki Ratasu" sareng sampun mandheg anggenipun gumujeng Darim lajeng wicanten "nek wong liya kena wae kok apusi nek kowe kuwi muride Eyang Kepuh, aja maneh kok mung ngaku muride lha wong upama kowe ngaku nek gurune Eyang Kepuh wae, wongt-wong iki ya padha percaya merga saking lugune. Lha nek aku? genah wae ora bisa kok blithuk, merga aku iki Darim putune Eyang Kepuh. Mula kanggo ngentheng-enthengi paukuman sing bakal kok tampa, diage kowe njaluk pangapura lan ngakoni kabeh kaluputanmu neng ngarepe Ki Lurah Wiguna lan para warga ing Gunungwijil kene".
Tiyang-tiyang ingkang mireng wicantenipun Darim lajeng sami pating plenggong, gumun. Boten wonten ingkang nyana menawi nem-neman ingkang wau sonten badhe dipun pidana awit kadakwa keceh toyaning pancuran kepuh, jebul taksih wayahipun Eyang Kepuh piyambak. Ki Ratasu ingkang ugi mireng wicantenipun Darim lajeng sumerep ewahipun praupane tiyang Gunungwijil ingkang katingal pitados kalih ingkang dipun ucapaken Darim, sakala muntab. Katujune enggal pikantuk ukara kangge mangsuli wicantenipun Darim.
"Mengko dhisik" Ki Ratasu wicanten sareh boten nggetak-getak kados wau "yen keng slira bener isih wayahe Eyang Kepuh, keng slira kuwi putrane sapa lan ngagem asma sapa?".
"Ha ha ha....." Darim wangsul gumujeng malih, lajeng wicanten "sansaya katon olehmu goroh Ki Ratasu. Kabeh wae mbuh kuwi dhemit mbuh kuwi manungsa sing tau tepung karo Eyangku, mesthi wis padha weruh nek putrane Kanjeng Eyang Kepuh kuwi mung siji, yaiku Bapakku sing asmane Raden Sawung Dhedhali. Kowe sing ora ngerti nanging ngaku-aku ngerti dadi kawiyak wadimu dhewe, hayo arep omong apa maneh kowe?".
"Aku ngerti pancen putrane Eyang Kepuh kuwi mung siji, yaiku Raden Sawung Dhedhali, karepku keng slira iku patutan karo putri sing endi ngono lho Adhi Darim" wangsulanipun Ki Ratasu kepireng saklangkung alus, malah kepara ngaturi Adhi dhumateng Darim.
"Cukup Ki Ratasu" Darim wangsulan kanthi suwanten anteb "ora sah kok dedawa nggonmu wicara dora mundhak sansaya katon akeh bodhomu, Raden Sawung Dhedhali kuwi satriya wadat selawase ora tau kagungan garwa. Aku iki dumadi saka cipta kang kang manjing sajroning tumetesing kringet saka salirane Raden Sawung Dhedhali dhuk rikala nampa Aji Guntur Sakethi saka Malaikat Jabarail, nalika Raden Sawung Dhedhali teki-teki neng pucuking Gunung Raung. Wis cetha yen kowe kuwi wong ngawu gawar kanggo ngapusi wong akeh. Mula saiki kowe gelem njaluk npangapura apa ora?".
Sadaya panyawang tumuju dhateng Ki Ratasu ingkang sampun kadenangan sedaya anggenipun apus-apus. Tiyang-tiyang wiwit gumrenggeng rembagan kaliyan ntiyang sacaketipun ngrembag prakawis Ki Ratasu ingkang sadangunipun punika dipun aji-aji minangka tiyang pinter ingkang waskitha tur wicaksana jebul kadenangan namung tiyang ingkang adol umuk ngapusi sakathahing tiyang.
"Darim" dumadakan Ki Ratasu wangsul nyuwanten sugal "pancen wasis kowe micara, temah wong-wong padha katut kabeh marang wicaramu. Ing ngarep wus tak kandhakne yen Keris Kyai Nagageni wis tak unus saka wrangtkane ngene iki, ateges baline menyang warangka maneh yen wis ngombe getihe manungsa, mula nyata kowe perwira ayo adhepana kridhane Kyai Nagageni iki".
Rampung anggenipun wicanten ngaten punika, Ki Ratasu lajeng mlumpat mangajeng badhe nuwak dhadhanipun Darim mawi wangkingan Kyai Nagageni. Nanging Darim langkung prayitna, panyudukipun Ki Ratasu saged dipun endhani kaliyan nginger adegipun, temah panyudukipun Ki Ratasu boten kenging, saking rosanipun Ki Ratasu badanipun ngantos kasurung majeng, keris ingkang boten ngengingi dhadhanipun Darim bablas ngengingi sakaning Pendhapa Kalurahan, temah ambles dumugi kembang kacangipun keris. Ki Ratasu kepengin njabut keris ingkang ambles ing saka kala wau, nanging kawratan, keris kados dipun cepit dening serating kajeng saka. Darim enggal tumandang, Ki Ratasu ingkang nembe ungkang-ungking nyobi njabut kerisipun dipun tampel tanganipun lajeng dipun pluntir dhateng wingking kaliyan bangkekan katindhihan suku dening Darim. Ki Ratasu bangga nanging boten saged punapa-punapa. Wekasan Darim kados telas sabaripun, tanganipun Ki Ratasu ingkang dipluntir lajeng dipun untir malih temah ucul sambunganing balung sikut. Ki Ratasu mbengok banter lajeng dhawah boten eling punapa-punapa.
Darim lajeng nedhi tulung dhateng tiyang ingkang wonten pendhapa murih Ki Ratasu ingkang nembe semaput dipun angkat kaselehaken dhateng gelaran. Watawis sapanginang dangunipun Ki Ratasu sempaut, lajeng emut malih. Nanging tanganipun sampun boten kenging kaebahaken. Ki Ratasu namung saged gereng-gereng sambat sakit.
"Ki Ratasu" Darim wicanten dhateng Ki Ratasu "aja kuwatir, rasa lara ing tanganmu sedhela maneh mesthi tak tambani. Nanging, entenana sawise rampung nggonku nguras aji jaya kawijayanmu, kabeh ngilmu sing ana awakmu bakal tak jupuk lan tak buwang murih kowe ora bisa apa-apa. Jalaran ngilmu sing ana ragamu kuwi ora ndadekne kowe bisa urip mulya sarana kok enggo aweh pitulungan marang pepadhaning titah sing mbutuhake pitulungan, nanging ngilmumu malah ndadekne uripmu nistha awit wis kok anggo nyebar pitnah lan mblithuki wong akeh".
Sasampunipun wicanten makaten Darim lajeng linggih sila, tanganipun tengen dipun tumpangaken dhadha . Sasampunipun makaten, lajeng gegeripun Ki Ratasu dipun templeki kaliyan epek-epek. Ki Ratasu mbengok banter, saking mbun-mbunanipun katingal kumedhul kados keluk ingkang medal saking bedhiyang. Boten dangu Ki Ratasu lajeng kendel anggenipun bengok-bengok sambat sakit. Praupanipun ketingal pucet, cahyanipun ical, Ki Ratasu katingal kados tiyang ingkang boten gadhah nalar. Eloking kawontenan, tanganipun Ki Ratasu ingkang dipun untir Darim kala wau samangke sampun pulih, boten abuh malih. lan ketingal boten sakit.
"Ki Ratasu, saiki kowe wis ora duwe daya kekuwatan linuwih" Darim wicanten dhateng Ki Ratasu "minangka paukumanmu nggonmu wis adol umuk ngapusi wong Gunungwijil kene, wiwit dina iki kowe kudu lunga saka kene lan ora kena ngambah laladan Gunungwijil kene maneh. Yen kowe gelem mertobat nynyuwun pangapura marang sing Nyipta Jagad, ngilmumu sing mau wis ilang bakal bali menyang kowe maneh sajroning wektu pitulikur tahun, ksosk baline nek kowe ora gelem mertobat marang sing Maha Kuwasa, saungkurmu saka Gunungwijil kene kowe bakal kena lelara sing banget nggegilani kanthi rasa gatel lan panas sing ora ana mendhane nganti pitung tahun suwene wekasan kowe bakal mati amarga lelara kuwi mau".
"Matur nuwun Raden, dene paduka taksih maringi gesang dhateng kula" kaliyan ngusapi eluh Ki Ratasu atur wangsulan dhateng Darim "samangke kaparenga kula nyuwun pamit badhe nilar bumi Gunungwijil mriki".
"Iya sing ngati-ati" wangsulanipun Darim "kabeh welingku eling-elingen lan titenana bener apa orane".
Ki Ratasu nunten medal nilar pendhapa nasak petenging dalu.
ana candhake.
Tidak ada komentar:
Posting Komentar