SENDHANG MUSTIKANING WARIH 7 (104)

 104.

        Anggen kula linggih langkung tumungkul amarikelu, ingkang dipun dhawuhaken Bapa mila kalebet ing nalar. Kaimbetan dhawuh saking Biyung nalika nglilir kala wau siang, ingkang kula pitados bilih dhawuhipun Biyung menika dede dhawuh ingkang limrah, nanging dhawuh gaib minangka sasmitaning jagad dhumateng kula. Kula taksih ngajeng-ajeng malih dhawuh saking Bapa, awit sadangunipun menika kula kathah nglirwakaken dhawuh pitutur saking Bapa.

        “mBok menawa jroning atimu ana pitakonan marang aku, ya gene aku dhisik ngidini malah kepara anjurung kowe melu sinau ulah kanuragan marang Bebau Danara lan Kyai Daka” Bapa saestu nglajengaken anggenipun paring dhawuh “sumurupa Pradapa, sinau ulah kanuragan kuwi becik kanggo kasarasaning raga lan uga mbok menawa ing tembene ana gunane. Lan kaya sing kerep diaturake Bebau Danara marang aku, sinoman ing Kepuh Agal kene kuwi becike kabeh padha melu gladhen kanuragan, jarene Danara kanggo njagani samangsa-mangsa ana parangmuka sing arep gawe kisruhe Desa kene para sinoman bisa mrantasi gawe. Beda maneh karo panemuku, yen sinoman kene padha sregep melu gladhen ulah kanuragan, kajaba awake dadi padha waras uga bisa ngrakete srawunge para sinoman karo padha sinomane, senadyan saka seje dhukuh yen kerep kepethuk bakal sansaya luwih raket, yen wis padha raket mesthine ora gampang dadi salah tampa sing bisa nuwuhake tukaran padha sinomane”.

        “Inggih Bapa”

        “Aku dhewe ya kerep kandha, ing babagan kanuragan aku iki pancen ora bisa apa-apa” Bapa ngendika malih “kuwi aku ora goroh, aku uga ora ngluputake lan ora gething marang wong sing dhemen nggegulang ulah kanuragan sing jarene kanggo njaga dhiri. Lan kanggo njaga dhiri aku uga wis duwe cara dhewe, ya iku kanthi laku becik, ora seneng gawe seriking liyan, dibarengi karo dhemen tetulung marang sapa wae kanthi ora nyawang drajat, pangkat, sugih, miskin, wis tepung apa durung lan sapiturute. Aku nduweni kapitayan, kanthi laku iki Gusti bakal paring pangayoman marang aku, sanadyan aku ora baud ing reh kanuragan”.

        “Nuwun sewu Bapa” kula nyobi nyela atur sakedhik “lajeng sambetipun kalihan sipat kandel agemanipun Bapa ingkang wujud Kyai Panyek menika kados pundi?”.

        “Kowe aja kleru tampa” Bapa paring wangsulan “mungguhku Kyai Pantek kuwi piranti sing bisa digunakne ing samubarang kang jumbuh karo kahanan sing diadhepi. Kyai Pantek kuwi Keris Pusaka, dudu duwekku nanging dhapur mung titipan. Kyai Pantek iku sing yasa empu sing gentur tapane gedhe prihatine, olehe yasa Keris kuwi dibarengi karo laku lan panuwunan marang Kang Maha Kawasa murih keris sing digawe kuwi bisa migunani marang sing nggunakne. Dadi nalika biyen kowe weruh Prajurit Mataram sagelar sepapan sing gawe mirise Kyai Daka lan Bebau Danara sakancane, sawise aku ngliga Kyai Pantek lan sing anyar iki kowe nyipati Raden Gunendra tiba nggeblag neng pendhapa dadi semapute, kuwi ora merga karepku, ya ora merga katiyasane Kyai Pantek, nanging kuwi saka pitulungane Gusti sing ngayomi aku saka tindak murang tatane wong-wong mau. Lan merga kabule pandonga saka empu sing yasa Kyai Pantek biyen”.

        “Dados Bapa boten saged mrentah Kyai Pantek utawi nyuwun murih Kyai Pantek paring pangayoman dhateng Bapa?” kula nyuwun pirsa malih.

        “Sepisan maneh tak kandhakne, Kyai Pantek kuwi wujude piranti, ora bisa diprentah lan ora bisa disuwuni pitulungan, bisane digunakne lan sabecik-becike panyuwunan iku mung marang Gusti. Lha gandheng Kyai Pantek kuwi yasane Empu sing cedhak karo Gusti, mula aja nganti Kyai Pantek kuwi digunakne dening wong sing dhemen nerjang piwulange Gusti, yen kongsi Kyai Pantek kuwi dikuwasani dening wong sing dhemen ndaga prentahe Gusti, banget mbebayani tumrap wong akeh. Mula ora saben wong dening sing kagungan Kyai Pantek iki dikeparengake ngampil. Malah aku uga nate didhawuhi dening Ki Jurudah lan Ki Prasanta, lamun ana wong sing meksa arep ngrebut Kyai Pantek saka pangawasanku lan aku ora bisa nggondheli, aku kadhawuhan mlayu menyang Sendhang Ngiyom nglarung pusaka kuwi murih ora dikuwasani dening wong liya. Mula sawayah-wayah aku wis katimbalan dening Gusti, Kyai Pantek iki rawatana sing becik, reksanen aja nganti ucul saka kowe, yen kapeksa-kapeksane tindakna dhawuhe Kyai Jurudah lan Kyai Prasanta marang aku sing keri dhewe mau, ya iku larungen Kyai Pantek ing telenge sendhang Ngiyom”.

        “Inggih Bapa” kula namung saged atur wangsulan kanthi cekak.

        “Matur nuwun Kyaine…….” Dumadakan kapireng suwantenipun Biyung ingkang kala wau angler anggenipun sare. Kula kalihan Bapa inggih lajeng sesarengan nyawang dhateng Biyung.

        “Sliramu wis tangi ta Nyai?” Bapa paring wangsulan kalihan mundhut pirsa dhateng Biyung “piye rasane sliramu? Wis rada entheng ?”.

        “Sampun Kyaine” Biyung matur kalihan mesem “sumerep busana ingkang ndika agem menika, kula lajeng mangertos bilih ndika sampun tata-tata paring tuntunan dhateng kula,  kula sampun siyaga ing dhiri sawega ing gati Kyaine, kantun nengga panuntun ndika. Boten langkung kula nyuwun pangapunten namung dumugi mriki anggen kula ngladosi ndika Kyaine lan sepisan malih kula ndherek titip anak kula pun Pradapa”.

        “Sliramu kuwi omong apa ta Nyai?” Bapa ketingal kejot lajeng sansaya nyaket dhateng Biyung. Nanging Biyung sampun boten wangsulan, malah mripatipun dipun tutup, astanipun dipun agem sedhakep tumumpang jajanipun. Bapa lajeng nyaketaken tutukipun ing talinganipun Biyung.

        “La ilaha illallah Muhammadur Rasululullah” kula mireng Bapa ngucapaken tembung menika alus lan ketingal Biyung nerokaken.

        Namung sakedhap netra Biyung ngedalaken napas ingkang pungkasan. Biyung pranyata sampun seda. Kados lare alit, kula ngrungkebi Biyung kalihan nangis, babar pisan kula dereng lila katilar seda dening Biyung. Bapa piyambak ketingal sanget anggenipun nandhang dhuhkita. Nanging taksih kober paring pangandika dhateng kula :

        “Pradapa mandhega nggonmu nangis, Biyungmu wis kakersakne Gusti ndhisiki aku lan kowe mangayun ing ngarsaNe. Apa sing dumadi ora bakal kelakon kajaba awit saka kersaNe, Gusti ora bakal kagungan kersa kajaba kanggo kabecikaning titah-E. Saiki aku lan kowe mung wajib ndedonga muga-muga padhanga dalan sing diambah Biyungmu, lepasana lakune anjog ing ngayunaning Gusti, tinampa sowane lan kaparingana papan sing luwih becik tinimbang nalika uripe. Tangismu kuwi sanadyan mbok menawa ora ngrerendheti lakune Biyungmu, nanging bisa ngaling-alingi rumasuking nugraha marang jiwa ragamu. Saiki biraten rasa susahmu, gedhekna sumarahmu marang Gusti, ngelingana kabeh titah kuwi kagungane Gusti lan yen wis wancine bakal bali marang Gusti”.

        “Inggih Bapa” wangsulan kula kalihan ngusapi sisa-saning luh.

        Bapa lajeng mapanaken Biyung kanthi leres inggih menika kaujuraken mangaler kados padatan menawi tiyang sampun seda. Lajeng dhawuh dhateng kula kapurih, nggigah para rewang kalurahan lan nyukani sumerep bilih Biyung sampun seda.

        Jebul nalika kula medal sampun kepapag dening para rewang kalurahan ingkang ngrantos sanjawining kori kalihan sami tetangisan. Pranyata nalika kala wau kula njerit kalihan nangis ngrungkebi Biyung, wonten salah satunggaling rewang kalurahan ingkang mireng lajeng mlajeng murugi papan patunggonipun Biyung temah ngertos menawi Biyung sampun seda. Lan rewang kala wau lajeng nggrobyag kanca-kancanipun nyukani sumerep bab sedanipun Biyung. Saweneh malih malah sampun murugi para magersari lan tangga tepalih. Boten dangu sampun kapireng thonthongan kalurahan dipun tabuh mawi irama dara muluk kajeng kasambet kenthong kaping sanga, minangka tengara kangge para warga bilih wonten tiyang pejah jalaran sakit limrah.

        Dalu menika dalem kalurahan sampun kebak tiyang ingkang sami nglayat, ngantos dumugi plataran saha pekarangan kebak dening tiyang. Biyung nunten sinucenan lan kaulesan nut tataning piwucal agami ingkang dipun rasuk dening Biyung, inggih menika agami piwucaling Kanjeng Nabi ingkang jumeneng Rasululullah. Layonipun Biyung kapapanaken ing tengahing pendhapa ing sanginggiling dhampar panjang, lajeng dipun sembahyangi dening Ki Kaum lan sekabatipun, Bapa lan lan kula ugi ndherek anyembahyangaken.

        Siangipun nembe layonipun Biyung dipun petak ing kuburan ingkang mapan ing wana sacaketing Dhusun, kados padatan manawi wonten warga Kepuh Agal ingkang pejah ugi kapetak wonten ing kuburan mriku. Ingkang ndherekaken layoning Biyung ngantos dumugi kuburan kathah sanget, kalebet para Bebau lan para sesepuhing dhusun ugi para sinoman meh sedaya ndherekaken, tiyang-tiyang menika gentosan tumut nggotong bandhosanipun Biyung. Malah boten sakedhik para pawestri ingkang boten ndherek dhateng kuburan, sami medal saking griyanipun sami ngadeg jejer ing pinggiring margi ingkang kaliwatan dening layonipun Biyung, para pawestri menika sami ngaturaken kurmat lan boten sakedhik ingkang tetangisan kados tinilar pejah tiyang sepuhipun piyambak. Makaten menika nami limrah, jalaran nalika Biyung taksih seger kuwarasan, asring tindak ngubengi dhusun, saprelu mbiyantu Bapa, paring pitulungan dhateng kawula ingkang mbetahaken pitulungan.

        Nuruti paweling saking Biyung jaman taksih sugeng, Bapa boten nyukani tandha menapa-menapa ing pasareyanipun Biyung. Rumiyin Biyung lan Bapa sami-sami gadhah panyuwunan, menawi Bapa ingkang seda rumiyin Bapa meling dhateng Biyung murih tiyang-tiyang boten damel tandha menapa-menapa ing  papan kangge metak saliranipun Bapa jalaran Bapa ngersakaken sasampunipun seda saged lepas purugipun wangsul dhateng asal kamulanipun. Biyung ugi lajeng nyuwun dhateng Bapa, menawi Biyung ingkang seda rumiyin murih kados pawelingipun makaten menika. Pramila sareng sampun rampung anggenipun mangsulaken siti, sedaya sami nilar pasareyanipun Biyung tanpa suka tandha menapa-menapa.

 

 

Ana candhake.