kacariyosaken malih dening : Rust Luh Getih
7
Wukir lan Kurantil sing ora ngerti yen pedhange Lurah Sugali mung kari sekilan saka githoke, babar pisan ora ngrasa wedi. Beda karo wong sanga andhahane Sugali sing weruh tandange Lurahe, wong-wong kuwi sansaya krasa miris. Ora miris merga bakal weruh getih mblambang saka ragane wong loro sing ketebas pedhang, nanging miris yen nganti mBah Jenggotabang nibakake bebendu merga ana menungsa sing wis ngganggu putu-putune sarta gawe rereget ing Sendhang Teleng, klawan ngutahne getih lan gawe pepati ing kono. Nanging wong sanga kuwi bali digawe cingak lan kaya ora bisa nampa karo asiling panyawange. mBarengi kagete Sugali sing babar pisan ora nyipta tekaning bilahi. Nalika pedhang sing dibabatne menyang githoke Wukir lan Kurantil kurang sanyari, dumadakan ana suwara jumedhor kaya gludhug, disusul panjerite Lurah Sugali sing mencelat telung dhepa adohe, nggeblag neng lemah ora eling purwa duksina, semaput. Pranyata Margta luwih prayitna, Pecute luwih cepet obahe tinimbang pedhange Sugali, pucuking pecut namplek iringane pedhang, ndadekne pedhang mencelat ucul saka gegemane Sugali. Disusul sikile Marga njejak lambung, ndadekne Sugali mencelat. Suwara pambledhose pecut sing disusul jerite Sugali lan suwara gumebrug awit ragane Sugali sing rubuh neng bumi, uga ngagetne Wukir lan Kurantil. Wong loro kuwi noleh memburi. Weruh Sugaloi ngathangt-athang ora obah, Wukir lan Kurantil, keplok-keplok karo ngguyu. Babar pisan ora ngerti yen meh wae sirahe pisah karo gembunge ketiban landheping pedhange wong sing ngaku dadi Lurahing Prajurit Trah Majapahit kuwi.
Beda karo wong sanga andhahane Sugali, sing dhasare wis keweden luwih dhisik, ngerti Lelurahe njebabah neng lemah, wong sanga bareng mbuwang gegamane banjur ndheprok, tangane ngapurancang neng lemah, wuwuse bebarengan :
"Kula kapok saestu Raden, kula ngakeni lepat lan kula teluk sarta pasrah pejah gesang dhateng nDika Raden kekalih".
Marga lan Rangga nyedhaki wong sanga sing wis teluk kuwi. Banjur Rangga wiwit takon :
"Saiki kowe kabeh arep apa? nerusne nggonmu gawe reget neng Sendhang Teleng iki? Apa arep kepiye?"
"Boten Raden, kula ngrumaosi lepat sampun katut manut tiyang ingkang badhe ngganggu damel ing dalemipun mBah Jenggotarang punika. Kula nyuwun gesang Raden" wangsulane wong sanga kuwi karo ndhingkluk wedi.
"Yen ngono takonana kanca-kancamu sing isih klekaran neng lemah kuwi, apa karepe?" Rangga takon maneh.
Wong wolu sing isih padha ngglethak neng lemah merga arep ngringkus Rangga lan Marga kuwi kaget bareng disebut dening Rangga. Sakala padha gumregah tangi mapan lungguh karo ngempet lara, kabeh padha wangsulan :
"Nyadhong sih kawlasan Raden, kula sedaya ngrumaosi lepat lan nyuwun gesang Raden".
Rangga ngawe Wukir lan Kurantil supaya nyedhak. Sing diawe gage-gage mara, karo cadhong dhawuh.
"Wonten dhawuh kangge kula Ki?" Kurantil sing makili omong.
"Tulung ndika tiliki Lurah Sugali kae, yen isih duwe ambegan ndika gotong mrene!" Rangga aweh prentah. Wukir karo Kurantil ora semaur maneh, banjur ndelok kahanane Lurah Sugali sing isih njebabah neng dhuwur lemah.
Wong loro kuwi banjur nyandhak ragane Sugali, dipondhong digawa menyang ngarepe Rangga lan Marga, diworne karo andhahane sing padha lungguh marikelu nyawangi lemah.
"Taksih gesang kok Ki" Wukir nglapurne kahanane Sugali "namung lambene ketingal nembe mawon kliwatan rah cemeng sing medal saking nglebet tutuk".
"Ya wis saiki ndika rene, aku arep omong karo sing jarene prajurit-prajurit Trah Majapahit iki, ndika tak jaluk melu ngrungokne!" wangsulane Rangga karo mrintah supaya Wukir lan Kurantil ngalih menyang sisihe. Rangga banjur aweh sasmita marang Marga supaya genti omong. Marga tanggap banjur maju sajangkah tumuli wiwit omong marang wong sing wis padha teluk kuwi :
"Kisanak kabeh wae, padha rungokna, perkara kowe wis teluk lan ngakoni luput, kabeh wis tak tampa. Uga panjalukmu supaya diwenehi urip, oraa kok jaluk nyatane kowe kabeh ya durung padha mati lan ora ana niyat ing atiku kanggo mateni kowe kabeh".
"Inggih matur nuwun Raden" wong pitulas semaur bareng.
"Nanging" Marga nerusne rembuge "aku karo sedulurku ora ngerti apa kowe kabeh kepengin ngresiki sesiku saka mBah Jenggotarang, awit nggonmu padha tumindak luput ing kukubane Sendhang Teleng iki, apa ora?. Yen ora, prayogane kowe kabeh enggal oncat saka papan kene, karo lurahmu iki gawanen pisan".
Wong pitulas kuwi ora enggal semaur, nanging banjur padha inget-ingetan karo kancane. Sawuse sauntara ngono kuwi, banjur salah siji saka wong pitulas kuwi ngomong :
"Nyuwun sih kawlasan malih Raden, estunipun kula sakanca kepengin sanget reresik supados sedaya sesiku ingkang nemplek ing jiwa raga kula sakanca saged ical. Mugi Raden kepareng paring pepajar, punapa ingkang kedah kula lampahi ? menawi ta kedah liwat margi nampi pidana, kula sakanca kanthi rila legawaning manah badhe nglampahi punapa wujuding pidana?".
Marga meneng banjur nyedhakne lambene menyang kupinge Rangga. Rangga mesem karo manthuk-manthuk tandha nyarujuki apa sing arep dikandhakne Marga marang wong-wong sing wis teluk lan pasrah bongkokan kuwi.
"Yen mangkono sedulur kabeh" Marga banjur bali omong marang wong pitulas andhahane Lurah Sugali "kanggo luwar saka sesiku sing kok sandhang, sadurunge srengenge surup, kowe kabeh kudu wis bisa ngadhep marang Ki Guru Sukirna ing Padhepokan Banyugurih. Amerga, sing kagungan srana kanggto reresik kuwi ora ana liya kajaba mung Ki Banyugurih, dene srana liyane, sajroning patang puluh dina, kowe duwe kuwajiban melu ngreksa kasugengan lan kawibawane Ki Guru Sukirna lan padhepokan Banyugurih. Yen wis patang puluh dina, sesiku sing tumemplek ing jiwa ragamu kabeh bakal ilang. Nanging, yen sesiku iku ora kok resiki, mangka paling suwe patang puluh dina saka dina iki, kiowe kabeh mbuh bareng mbuh gentenan kowe bakal ngundhuh wohing pakarti, temah dadi wadal lan rabuke taman kraton Sendhang Teleng kene".
Wong pitulas kuwi banjur padha pating greneng omong padha kanca, rembugan piye carane supaya enggal bisa nglakoni apa sing dikandhakne Marga kiuwi mau. Kira-kira wektu sapanginang anggone padha rembugan padha kanca, salah siji saka wong pitulas kuwi banjur takon marang Marga :
"Kanca-kanca sami nyuwun pirsa malih Raden, kados pundi kaliyan Ki Lurah ingkang taksih kados makaten punika? dipun tilar ing mriki punapa kados pundi, awit kanca-kanca dereng mangertos kersanipun Ki Lurah, milih ndherek reresik jiwa raga dhateng Padhepokan Banyugurih punapa milih dados wadal sawuring kraton Sendhang Teleng punika".
"Murih becike, Ki Lurah Sugali gawanen pisan menyang Banyugurih, dene mengko yen wis tekan kana, pranyata Ki Lurah ora mbutuhne reresik jiwa ragane, ya wis kareben, kuwi ora dadi sesanggemmu kabeh. Lan murih gangsaring laku, kowe kabeh bisa ngetutne lakune Kakang Wukir lan Kakang KIurantil sing wis ngajak aku lan kakangku sowan Ki Guru Sukirna ing Padhepokan Banyugurih" Marga wangsuloan lan aweh pituduh marang wong-wong kuwi murih becike.
Ora suwe wong-wong kuwi nuli tata-tata yasa tandhu kanggo nggotong Ki Lurah Sugali sing durung bisa tangi.
Ana Candhake.
Tidak ada komentar:
Posting Komentar