SENDHANG MUSTIKANING WARIH IV 61

 

61.

Salebeting mendel Darim ugi lajeng kemutan dhateng kasagahanipun dhateng Kanjeng Sunan Kudus murih madosi Mas Karebet lan ndherek angreksa kasugenganipun.  Piyambakipun rumaos sampun nglampahi dosa jalaran awit mbujung remening manahipun piyambak temah nyupekaken kasagahan dhateng tiyang ingkang sampun paring tuntunan temah saged manggihaken lan mangertosi sinten tiyang sepuhipun. Makaten ugi pikiranipun Darim ugi lajeng nglambrang, saupami rikala taksih bayi rumiyin boten dipun kukup dening Ki Kebo Kenanga, kados pundi kedadosan ingkang badhe dipun sandhang. Samangke putranipun Ki Kebo Kenanga sampun lola, lan piyambakipun kadhawuhan dening Gurunipun nenggih Kanjeng Sunan Kudus, murih ndherek rumeksa kasugenganipun, nanging dhawuhipun Guru punika lajeng kalirwakaken nalika Darim kesandhung ing warata kabentus ing tawang tuwung, kayungyun dhateng kasulistiyanipun Rara Sumarni. Inggih Rara Sumarni ingkang sejatosipun tiyang ingkang nate gesang jaman gangsal atus tahun kapengker. Sanadyan Bagindha Kilir paring pitedah bilih piyambakipun kawenangaken milih nglajengaken gesang kaliyan Rara Sumarni ingkang ateges kedah munduraken jamanipun, nanging Darim langkung ajrih kaliyan agenging dosa dhateng Ki Kebo Kenanga punapa dene dhateng Sunan Kudus.

"Sewu nyadhong deduka dhuh Bagindha" wasana Darim matur dhateng Bagindha Kilir ingkang taksih lenggah ing ngajengipun "menawi kawenangaken milih, kula nyuwun supados kula saged gesang ing jaman kula piyambak kemawon. Namung kemawon, kados pundi kaliyan woh Kawis cacah tiga punika?".

"Darim" Bagindha Kilir paring dhawuh "gandheng kowe wis milih urip ing jaman saiki, mangka kowe wis metu saka puseraning jaman limang atus tahun kepungkur, dadi kowe ora bakal nemokake Rara Sumarni, Ajar Pawaga apa dene Padhepokan Sigawok maneh kajaba mung wujud sisa-sisa patilasan sing wis ora wutuh. Kanggo netepi kasaguhanmu marang Rara Sumarni sing wis tau dadi sisihanmu, woh kawis cacah telu kuwi gawanen, mengko kowe bakal ketemu wong sing mbutuhake lan wenehna. Sabanjure sing prelu sira weruhi, jalaran kowe wis ngombe tirta rasa kundha nalikane kowe keplantrang ing puseraning jaman limang atus tahun kepungkur mau, kowe kudu bisa sabar jalaran banyu nkuwi ndadekne kowe kaparingan umur sing dawa banget sing nganti kowe bosen karo suwene nggonmu urip. Kaping pindho, anggonmu keplantrang mapan ana jamane Rara Sumarni sing rumangsamu mung setahun luwih kuwi, satemene wis ana lima las tahun kedadeyan ing jaman saiki. Dadi wektu iki, Karebet sing kok upadi wis kepenak uripe, malah wis kena diarani mukti wibawa, jumbuh karo sabdane Sri Brawijaya Kalima, samengko Karebet wis jumeneng dadi Ratu ing Tanah Jawa dene kedhatone mapan ing tlatah Pajang. Mula ora prelu sira goleki maneh. Yen kowe wis rumangsa luput merga nglirwakne janjimu marang Sunan Kudus lan Nyi Ageng Tingkir, murih bisa tentreming atimu lan antuk pangkasamaNe Hyang Maha Nasa, sira nglakonana laku tobat sarana ngakehne aweh pitulungan marang pepadhaning urip, baliya menyang Kedhungtuwung lan wiwitana nggonmu nindakne laku patobatan. Mung wae, aja kaget karo kahanan sing ana ing Kedhungtuwung sing beda adoh karo nalikane kok tinggal biyen. Sabanjure, awit dayane Tirta Rasa Kundha sing wis kok ombe, papanmu kanggo urip bakal cecolotan antarane Alam Datullah lan Alam Sipatollah.........".

Dereng kongsi rampung anggenipun Bagindha Kilir paring dhawuh, dumadakan bumi kraos gonjang-ganjing, saking langit tumiyup mandhap pedhut cemeng, anutupi papan ing mriku. Darim kaget, sasaged-sagedipun nunten ndedonga nyuwun pangayoman dhateng Pangwasanipun Gusti Allah. Sareng sampun sawatawis, pedhut nuli ical mbaka sakedhik, kawontenan wangsul dados padhang malih. Nanging eloking kawontenan, ing mriku sampun boten wonten taman ingkang endah kados wau, malah wit-witan sarta gegrumbulan bebondhotan ugi sampun boten wonten. Ingkang wonten Darim linggih kaliyan sendhen ing satunggaling sela ageng, ing sacaketing margi catur ing salah satunggaling padhusunan. Darim mulat nganan mulat ngering, kepengin ngicalaken raos bingung ingkang angranuhi manahipun.

"Darim, buwangen rasa bingungmu, dina iki kowe wis bali urip ing jamanmu dhewe" dumadakan kepireng suwanten ingkang mlebet ing pikiranipun Darim "ing ngarepmu ana dalan prapatan, yen kowe kepengin ora kesasar pilihen dalan sing arahe tumuju papan jumedhule srengenge, mengko bakal akeh kok temoni kedadeyan-kedadeyan sing aweh wangsulan marang pitakonan-pitakonan sing saiki isih sumimpen ana atimu".

Darim rumaos lega manahipun. Tumunten ngadeg lajeng mlampah mangetan cundhuk kaliyan pakening suwanten ingkang nembe kemawon dipun tampi. Woh Kawis cacah tiga ingkang kala wau dipun panggih, inggih lajeng kabekta kalebetaken ing pethukan betanipun. Nalika anggenipun Darikm mlampah badhe nglebeti satunggaling padhusunan, ing mriku Darim sumerep tiyang kathah, jaler estri lan lare-lare sami mbekta ambeng ingkang dipun wadhahi ancak utawi encek. Ketang kepenginipun mangertos Darim lajeng ngetutaken tiyang-tiyang kala wau. Jebul ambeng punika dipun beta dhateng sacaketing sendhang, dipun tata ing nginggiling klasa ingkang dipun gelar ing ngandhapipun wit ingkang ageng. Pranyata ing mriku ugi kagelar tontonan ringgit komplit kaliyan gamelanipun. Darim lajeng nyaketi satunggaling tiyang ingkang lenggahipun piyambak, radi tebih kaliyan tiyanhg sanes-sanesipun.

"Nuwun sewu Kisanak" Darim wicanten dhateng tiyang wau "mriki niki Dhusun pundi inggih Kisanak? Lan punika punapa nembe wonten adicara Metri Desa?".

"Oh, inggih Ki" tiyang ingkang dipun tangkleti punika mangsuli "mriki niki kalebet Dhusun Gawok. Punika dede adicara Metri Desa, nanging sadranan mengeti lan caos dhahar dhateng mBah Waga kaliyan mBah Raramarni".

"mBah Waga kalih mBah Raramarni? sinten punika Kisanak?" Darim pitaken. Salebeting manahipun kemutan dhateng Ajar Pawaga miwah Rara Sumarni.

"Niku criyosipun cikal bakal ingkang mbakali Dhusun Gawok mriki, Ki. Nanging kula piyambak inggih boten mangertos, tiyang criyosipun tiyang-tiyang sepuh mBah Waga kaliyan mBah Raramarni niku sugengipun jaman Tanah Jawi taksih dereng kathah tiyang kok".

"Oo makaten inggih? Lajeng ingkang wonten samangke kantun pasareyanipun ngaten?" Darim pitaken malih.

"Kuburanipun inggih boten wonten" tiyang wau wangsulan "miturut cariyos mBah Waga niku satunggaling Pendhita, lha mBah Raramarni niku putranipun estri. Kakungipun mBah Raramarni punika naminipun mBah Darma, ingkang ical katempuh pedhut cemeng nalika badhe madosaken woh kawis kangge mBah Raramarni ingkang nembe mbobot. Sareng kakungipun ical katempuh pedhut, mBah Raramarni lajeng sungkawa, eloking kawontenan criyosipun mBah Raramarni nunten ical malih dados sendhang niku, pramila tiyang mriki mastani sendhang niku mawi sebutan Sendhang Rara dene kucur sacaketing sendhang punika kedadosan saking putranipun mBah Raramarni ingkang taksih wonten ing kandhutan. Dene wit Soga ageng ingkang wonten pinggiring sendhang punika, criyosipun kedadosan saking mBah Waga. Niku namung dedongengan lho Ki, estu punapa botenipun kula piyambak inggih boten ngertos".

"Inggih, inggih Matur nuwun Kisanak awit paringipun dedongengan punika" wicantenipun Darim salajengipun "lha niki wau kok Kisanak boten lenggah awor kaliyan tiyang-tiyang nika?".

"Boten Ki" tiyang wau suka wangsulan "estunipun kula punika dede tiyang mriki, nanging tiyang Sogen dhusun sakidulipun Gawok mriki, niki wau namung mampir kemawon, awit badhe wangsul dhateng griya dereng wantun".

"Kok dereng wantun punapa wonten ingkang ngajrih-ajrihi Kisanak?".

"Boten Ki, namung awit kula dereng saged angsal ingkang dipun suwun semah kula ingkang nembe nyidham, ngandheg anak kula ingkang mbajeng" tiyang wau wangsulan kaliyan praupan ketingal susah.

 

ana candhake.