SENDHANG MUSTIKANING WARIH IV 67

 

SENDHANG MUSTIKANING WARIH IV

kacariyosaken malih dening : Rust Luh Getih.

 

67.

Wong sak pendhapa padha kaget nanging ora ana sing kumecap, kabeh uga padha eram marang Marga sing luwih cepet tumandang nyegah tumindake Jagabaya Sumpring. Gima uga banjur meneng olehe crita dadi mandheg, atine nratab lan dheg-dhegan ora karuwan, upama Marga ora cepet nggone obah dheweke mesthi wis gumlethak dadi bathang adus getih merga kebabat pedhange Jagabaya Sumpring. Genambuthil, Jagul lan Penthet kabeh uga padha ngewel kaweden. Bareng wis sauntara kahanan dadi sepi, kabeh padha meneng dhewe-dhewe. Rangga aweh sasmita marang Gima supaya nutugne critane.

"Saderengipun bidhal nglampahi padamelan punika kula ugi dipun sanjangi dening Ki Kunthara menggah wekdalipun kangge miwiti nglampahi parentah wau. Inggih punika ngentosi sasmita saking Kunthara utawi tiyang sanesipun" Gima nutugne anggone crita.

"Kok Tiyang sanesipun? yen ngono Kunthara ana kancane maneh?" Demang Kedhungtuwung takon.

"Inggih, Ki Demang" wangsulane Gima "kajawi kengkenan kula, Ki Kunthara ugi ngengken tiyang-tiyang saking Genengan, namine sinten kula dereng ngertos. Tiyang-tiyang Genengan punika ingkang kaprentah damel kosek rumiyin kanthi mlebet dhateng Gupit, mangke menawi tiyang-tiyang Kedhungtuwung sami kepancing nguber tiyang Genengan, kula sakanca nembe angsal mlebet dhateng Ngablak ndhatengi griyanipun Juragan Wangsa. Murih boten wonten seling-surup lan salah tampi antawisipun kula sakanca kalih tiyang Genengan wau, dening Ki Kunthara kaprentah pepanggihan ing sangandhaping wit Widara ingkang kondhang angker caket Tegal Bera kilen mrika nika".

Gima meneng sedhela, ngulu idu kanggo nelesi gorokane sing garing. Bebau Krajan tanggap, nyandhak kendhi banjur disrogne neng ngarepe Gima, dikongkon ngombe.

"Matur nuwun Ki Bau" kandhane Gima karo nyandhak kendhi lan nglangga banyune.

"Sabanjure?" Kandhane Demang Kedhungtuwung sawuse Gima nyelehne kendhi neng klasa.

"Kaleresan, anggenipun dumugi ing ngandhap Widara langkung rumiyin kula sakanca tinimbang tiyang-tiyang Genengan. Kula lajeng ngentosi ing mriku kaliyan nyanjangi kanca-kanca damelan punapa ingkang dados prentahipun Ki Kunthara, jalaran mila saderengipun kanca-kanca dereng mangertos, namung bidhal ngaten kemawon sasampunipun kula ajak" wangsulane Gima nyambung anggone crita "sareng sampun rampung anggen kula nyanjangi kanca-kanca, dumadakan Raden-Raden kekalih punika dumugi nyaketi kula lan criyos bilih piyambakipun kekalih punika tiyang  Genengan ingkang nembe kula rantos.  Waunipun kula boten pitados, awit Raden kekalih niku boten wangsulan nalika kula takeni mawi sandi basa, nanging kula lajeng dados pitados sareng kekalihipun  nyebut nami kula sakanca,  lan mangertosi sedaya rancangan ingkang kula cariyosaken dhateng kanca-kanca".

"Lha dening Anakmas Rangga lan Anakmas Marga kowe dikandhani apa?" Demang Kedhungtuwung nyelani nganggo pitakonan.

"Kekalihipun criyos menawi rancanganipun dipun ewahi dening Lurah Kunthara, jalaran criyose Raden-raden niku, Juragan Wangsa sakbrayat nembe nyipeng dhateng Kademangan, mas berleyanipun dibeta sedaya. Lajeng kula sakanca dikandhani, najan boten siyos ngampak dhateng griyane Juragan Wangsa nanging wonten damelan sanes ingkang langkung sae malih" Gima mangsuli pitakone Demang Kedhungtuwung.

"Gaweyan sing luwih apik? mungguhmu ?. Gaweyan apa kuwi?" pitakone Demang Kedhungtuwung maneh karo mesem. Demang kuwi mbatin rumangsa eram karo kapinterane Rangga lan Marga.

"Boten dicethakne" Gima wangsulan "malah kula diajak dhateng Lepen Tuwung, sanginggiling sabrangan, criyose, Lurah Kunthara sampun nengga ing mrika. Kula sakanca inggih lajeng manut. Nanging sareng dumugi panggenan ingkang dipun criyosaken wau, dumadakan kula mireng tengara sasmita suwantenipun peksi Kedasih ingkang ngasih-asih wongsal-wangsul, kula apal sanget bilih punika tengara saking Ki Kunthara utawi tiyang-tiyang Genengan, ingkang ngabari menawi sampun dumugi ing ngandhap Widara. Jalaran nalika kula sakanca dumugi ing ngandhap widara wau kula ugi nyukani sumerep bilih kula sakanca sampun dumugi lan kula pikantuk wangsulan supados nengga sakedhap, nanging jebul suwanten peksi Tuhu ingkang dados sasmita murih kula nengga sakedhap punika suwantenipun Raden kekalih niku".

"Lha kowe bareng wis ngono kowe banjur kepriye?" Demang Kedhungtuwung nyelani critane Gima.

"Kula nembe kraos bilih kula sampun kapusan, diapusi dening nem-neman kalih ingkang ngakenipun tiyang Genengan kala wau. Mesthi kemawon kula lajeng muring, boten trimah dene sampun wonten tiyang ingkang wantun njarag kula sakanca. Nem-neman kalih niku badhe kula pilara nek prelu nggih kula pejahi pisan. Nanging, jebul Raden kekalih niku sakalangkung digdaya, boten ngantos sapanginang kula sakanca sampun kadamel lumpuh tanpa daya, malah badhe guneman mawon ugi boten saged. Kula tiyang sekawan niki kados reca dipun tata ditumpangne sela ageng ing tengah lepen, lajeng nem-neman kalih niku criyos menawi badhe ditilar sakedhap. Jebul nem-neman kalih niku malah mapan tilem kanthi linggih sendhen sela ing pinggiring lepen. Sareng sawatawis tilem, lajeng nglilir kula sakanca nunten diajak mriki criyose badhe dipun pasrahaken Ki Demang murih dipun adili" Gima mungkasi critane, banjur nyandhak kendhi maneh arep nelesi gorokane.

"Mung kuwi critane?" Demang Kedhungtuwung takon sawuse Gima rampung olehe ngombe.

"Inggih sampun kula aturaken sedaya Ki Demang" wangsulane Gima sing banjur nglirik Rangga aweh sasmita yen dheweke wis nuruti apa sing dikarepne Rangga.

"Gajege isih ana sing kliwatan Gima?" Rangga numpangi rembug.

"Ingkang pundi Raden?" Gima takon karo ngeling-eling apa sing durung dikandhakne.

"Sapa sing kok rembug karo kanca-kancamu sadurunge aku nemoni kowe neng ngisor Widara mau? Sing jaremu kapeksa dirampungi jalaran dianggep gagal anggone nindakne prentahe lurahmu mau?" Rangga ngenahne sing dadi pitakone.

"Inggih, inggih kula pancen criyos dhateng kanca-kanca kula menawi nyambut damel kaliyan Lurah Kunthara punika kedah kasil, menawi ngantos boten kasil saged nampi paukuman awrat, malah menawi ngantos boten kasilipun punika saged ndadosaken konangane utawi mbikak wewadinipun Lurahe, saged dipun pejahi kangge mbuwang tilas, kados ingkang nembe kemawon dipun alami dening Gurit, Durjana sekti mandraguna ingkang kedah pejah ing tanganipun Lurahe Kunthara kala wingenane nika" Gima nambahi critane awit saka pitakone Rangga.

"Gurit? Sapa maneh kuwi?" Bebau Krajan sing maune meneng ngrungokne critane Gima ketrucut melu nrambul gunem.

"Gurit niku Benggol Kecu ingkang kondhang saged mabur lan saged ngilang niku lho Ki Bau" wangsulane Gima "piyambake dipejahi Kunthara jalaran anggenipun mbradhat prawan ingkang nami Liyem konangan tiyang Kedhungtuwung lan malah saged dipun pikut lan dipun rangket dados bandan, ingkang lajeng dipun suduk pedhang jantungipun dening Kunthara".

"Oooooo" Wong sapendhapa kabeh bareng muni.

"Makaten punika salah satunggal asilipun anggen kula kalih adhi kula dolan dhateng Lepen Tuwung dalu niki Ki Demang" kandhane Rangga sawuse rada sauntara padha meneng "asil sanesipun benjing badhe kula aturaken mligi kagem Ki Demang piyambak".

"Inggih, inggih Anakmas" wangsulane Demang Kedhungtuwung, sing banjur ditutugne guneman marang Bebau Krajan, Kedhungori, Kaliumprik lan Jagabaya Sekayu "saiki aku njaluk panemu ndika kabeh magepokan karo wong papat iki. Kepiye?".

wekdal niki salebeting bebaya, jalaran wonten ingkang kuwatos menawi ngantos wewadinipun kawiyak lumantar cariyosipun Gima sakancanipun punika Ki Demang".

"Kuwi bener Baune" wangsulane Demang Kedhungtuwung "murih becike banjur kepiye?"

"Inggih kedah dipun ayomi gesangipun Ki Demang" Jagabaya Sekayu sing semaur "kados pangayoman ingkang dipun paringaken dhateng Jayaglegek kaliyan Kartagentho nika".

"Yen ngono, ndika ngajak bocah-bocah prajurit sacukupe, kareben Gima sakancane iki bisa leren kanthi ayem ndika worne karo Jayaglegek lan Kartagentho wae" Demang Kedhungtuwung banjur aweh prentah marang  Jagabaya Sekayu.

"Nuwun sewu Ki Demang" Bebau Krajan guneman maneh "punika kula tingali Adhi Jagabaya Sumpring ketingal nembe kirang sekeca badanipun, kados pundi punika Ki Demang?".

"Oh, ya tulung Baune, ndika aturi Ki Jagabaya Slumpring leren ing gothakan mburi pringgitan lan murih ora ana sing ngganggu, mengko lawange ndika kancing saka jaba wae" wangsulane Demang Kedhungtuwung.

Ora suwe keprungu suwara MIJIL :

jago kluruk sing ngganter tan sarenti,

ana jroning kombong,

sesahutan arame swarane,

mratandhani wis meh wanci enjing,

wengi meh gumanti,

kasalinan esuk.

 

ana candhake.