SENDHANG MUSTIKANING WARIH IV 70

 

SENDHANG MUSTIKANING WARIH IV

kacariyosaken malih dening : Rust Luh Getih.

 

70.

Ditinggal Marga lan Prajurit Kademangan, Gima banjur miwit nandangi apa sing diprentahne Marga, yaiku mbanyoni bubukan tamba nganggo banyu banjur ditambakne menyang sikile Kartagentho karo sikile Jayaglegek . Kartagentho wiwit kegugah atine, ora ana gunane mbeguguk makutha waton nuruti prasetyane marang Paguron sing nyatane gampang banget aweh pepati marang andhahane dhewe sing wis kecekel dening mungsuhe. Kabeh andhahane dianggep ora bisa nyimpen wewadi mula kudu dipateni. Beda adoh karo sing dilakokne Demang Kedhungtuwung sing jarene wong sing wis tegel karo sedulure dhewe, nanging kanyatane nadyan dheweke wis cetha yen mungsuh sing wis tumindak luput, ewa dene isih diopeni kanthi becik, keslametane isih dijaga. Malah saka lambene Marga Kartagentho ya melu ngrungokne rembug marang Jayaglegek, yen kira-kira ora bakal Demang Kedhungtuwung nibakne pidana pati marang Jayaglegek waton gelem kandha kanthi blaka.

"Tak pikir pancen bener panemumu kok Kang" kandhane Kartagentho marang Jayaglegek.

"Panemu sing endi Dhi?" Jayaglegek takon.

"Upama awake dhewe iki ora digawa mrene dening Rangga lan Marga kira-kira malah wis mati neng Guwa Klumpit" wangsulane Kartagentho.

"Iya Dhi, kuwi keneng dipesthekne" wangsulane Jayaglegek "mbuh mati merga dikereg kewan galak, mbuh mati kaliren, mbuh mati merga dipateni sing jarene kancane dhewe. Sing cetha mati sing siya-siya, coba saupama ora ana wong Kedhungtuwung sapa sing gelem ngrukti utawa mendhem mayite wong-wong sing mati disawat peso dening Panembahan Timur kae? ".

"Aku  suwe-suwe ya bisa ngrasakne, wong Kedhungtuwung kuwi ora kaya sing dicritakne Panembahan Timur utawa Ki Kahastha marang awake dhewe kae, yaiku Demang sing merga kepengin urip mukti wibawa nanging ancik-ancik kasangsarane wong liya sarta duwe sipat tegel gawe panandhange wong cilik" kandhane Kartagentho sabanjure.

"Iya Dhi" wangsulane Jayaglegek "satemene wiwit awake dhewe digotong neng tandhu banjur diajak leren ana pinggir kali, banjur katekan brandhal Gurawa sakancane sing ndadekne Gurawa sakancane banjur dadi bandan kae, aku wis krasa".

"Krasa kepiye Kang?" Kartagentho genti takon.

"Krasa yen wong wong Kedhungtuwung kuwi ora seneng nyiksa lan nyikara marang wong liya, sanajan marang mungsuhe pisan. Nyatane, awake dhewe iki sanajan wis ora bisa apa-apa ya isih diopeni apa mesthine, ora bisa obah malah mangan barang ya didulang. Banjur sawise Gurawa klakon dikalahne, ya ora banjur disikara nanging malah tatu-tatune padha ditambani, iya apa ora?".

"Bener kandhamu Kang" wangsulane Kartagentho "nanging, maune aku isih durung percaya sawutuhe, awit aku eling karo sumpah sing tak ucapne ing ngarepe Panembahan Timur nalika samana. Nanging bareng aku ngerti critane Prajurit loro mau, sing jarene Kunthara nate mbudidaya arep gawe patine awake dhewe sawise awake dhewe dikrangkeng ana gothakan iki, aku banjur mikir, yen ora ana gunane ngugemi sumpah marang wong sing mung arep ndadekne awake dhewe dadi alate, yaiku alat kanggo nggayuh kamukten,lan alat kuwi sawayah-wayah gampang wae anggone nyingkirake".

"Lha banjur si Adhi arep kepiye?" Jayaglegek takon kaya nanting tekade kancane.

"Sanajan isih bingung, aku arep manut karo si kakang wae" wangsulane Kartagentho.

"Isih bingung? Bingung kepiye ta Dhi?" Jayaglegek takon.

"Kakang ngerti dhewe ta? aku iki neng omah ninggal kokoh, anakku isih cilik" wangsulane Kartagentho karo mripate nyawang mendhuwur sajak tumlawung "biyen Ki Janggan Kumala nate kandha sawuse aku ngucapne sumpah setya marang Paguron, yen nganti aku mati sajroning ngayahi jejibahane Paguron, mangka anak bojoku bakal diopeni dening Paguron nganti sakgedhene anakku. Lha nek iki mengko saupama aku dikunjara dening Demang Kedhungtuwung, sajrone aku dikunjara kuwi sapa sing bakal menehi pangan marang anak bojoku?".

Jayaglegek unjal ambegan dawa, sawuse meneng sedhela nuli wangsulan,olehe omong ketok ngati-ati banget :

"Padha wae Dhi, anakku neng omah ya ana papat isih durung bisa apa-apa kabeh. Nek sadurunge kedadeyan ing Guwa Klumpit wingenane kae, aku isih padha karo si adhi yaiku percaya banget karo kabeh sing dikandhakne sedulur tuwa sapaguron klebu Ki Janggan Kumala, ya kuwi nek aku nganti mati sajrone nindakne wajib, jarene anak bojoku bakal diramut, dicukupi sandhang pangane. Nanging bareng aku ngerti dhewe apa sing ditindakne Panembahan Timur marang wong-wong sing ngeterne kurban kae, jujur wae Dhi, aku babar pisan malih ora percaya marang kabeh omongane wong Paguron, ora mung omongane Ki Janggan Kumala utawa Panembahan Timur, sanajan omongane Panembahan Sekarjati pisan ora bakal aku gelem percaya. Apa si adhi isih percaya karo janji sing dikandhakne Janggan Kumala marang   si Adhi?".

Diwalik nganggo pitakonan ngono kuwi Kartagentho meneng ora bisa wangsulan, amerga satemene pikirane Kartagentho wis ora beda adoh karo lakuning pikirane Jayaglegek. Wong loro kuwi banjur padha meneng, ora ana sing omong. Pikirane padha tumlawung adoh miyaki lelakon sing wis kawuri, sing wekasane mung nguwohne rasa getun lan rasa keduwung sing nyata ora ana gunane. Gawang-gawang neng mripat batine, sing sasuwene iki ora tau mampir ing angen-angene, tangise bocah cilik sing sambat kadhemen merga ora duwe sandhangan kanggo salin, jerite bocah-bocah sing merga kaliren lan ora ana panganan sing bisa dipangan.  Gima sakancane sing maune mung meneng karo ngrungokne apa sing dirembug wong loro kuwi, pikirane dadi melu kuwur sing ora karu-karuwan, jalaran wong papat kuwi uga padha duwe anak sing isih cilik-cilik lan wong papat kuwi uga padha ora ngerti nasib apa sing bakal ditemoni anak-anake yen dheweke padha ora bisa bali jalaran kudu nglakoni urip ana ing pakunjaran.

Dumadakan lawang gothakan kuwi obah, dibukak saka njaba. Ora suwe ana prajurit loro mlebu marani panggonane Kartagentho karo Jayaglegek. Dudu prajurit sing mau ngancani Marga, nanging prajurit liya.

"He, kowe wong loro Jaya karo Karta, ayo padha melu aku, ditimbali Ki Demang neng Pendhapa!" salah siji saka Prajurit kuwi kandha.

Jayaglegek karo Kartagentho mung manthuk ora semaur apa-apa.

"Wis bisa mlaku dhewe apa durung ?" Parjurit sing sijine genti sing nakoni "yen durung bisa ben digotong kanca-kanca".

"Alon-alon wis bisa Kisanak" sing wangsulan Jaya Glegek.

"Ya wis, nek ngono ayo alon-alon wae".

Alon-alon lan sajak ngati-ati Jayaglegek lan Kartagentho ngadeg, banjur mlaku arep metu ngetutne prajurit sing mau omong dhisik sing wis ndhisiki mlaku metu, sauntara prajurit sing takon keri mau, ngetutne saka mburi klawan tangane nyekeli gagang pedhang sing wis ligan.

Gima karo kanca-kancane mung bisa nyawang lan ora kumecap apa-apa nganti lawange gothakan bali ditutup lan dikancing saka njaba.

"Bareng neng kene Kartagentho sing kondhang galak lan menangan dhewe kae ya banjur ketok nglumpruk tanpa daya ya Kang?" Genambuthil guneman marang Gima.

"Wong kuwi nek wis dadi bandan kaya awake dhewe ngene iki padha wae Na" wangsulane Gima "merga jenenge wae wis kalah, dadi ya ora ana maneh sing arep diendel-endelne. Luwih-luwih mengko nek wis teka ngarepe Ki Demang, nek nganti kleru olehe guneman gulu totohane".

Genambuthil ora semaur maneh, atine dadi cilik, merga eling yen dheweke sedhela maneh bakal diadili kanggo nampa pidana.

 

ana candhake.