SENDHANG MUSTIKANING WARIH IV 72

 

SENDHANG MUSTIKANING WARIH IV

kacariyosaken malih dening : Rust Luh Getih.

 

72.

Demang Kedhungtuwung meneng sedhela, banjur noleh kiwa tengen njaluk tetimbangan para Bebau lan para Jagabaya, sarta marang Rangga lan Marga kanggo nanggapi gunemane Kartagentho karo Jayaglegek sing keri dhewe iku mau. Nanging para Bebau lan para Jagabaya sajake ora duwe panemu liya, kabeh mung manut marang apa sing dadi kaputusane Demang Kedhungtuwung, kalebu Marga lan Rangga uga mangkono. Mula Demang Kedhungtuwung tumuli nakoni marang Jayaglegek lan Kartagentho maneh :

"Dadi ndika sakloron, bakal gelem mangsuli apa sing dadi pitakonku mau?"

"Inggih Ki Demang" wangsulane Kartagentho "bares kures, kula langkung pitados dhateng Ki Demang tinimbang dhateng para pangajeng kula. Awit kula sampun saged ngraosaken sikep tuwin pangrengkuhipun Ki Demang miwah Para Bebau ing mriki dhumateng para bandan kalebet dhateng kula, namung emanipun kula taksih nguwatosaken kaslametanipun anak lan semah kula saking panyikaranipun para pengajeng kula ingkang tamtu sampun mastani bilih kula sampun nyidrani tiyang-tiyang kala wau, langkung-langkung sasmpunipun kula ngertos bilih para pangajeng kula punika sampun boten kasil anggenipun badhe mejahi kula lan adhi Karta awit saking pitulunganipun Angger Rangga lan Marga dhateng kula dhuk rikala sakit ing salebeting gothakan".

"Iya, aku bakal nyoba percaya marang omongan ndika sakloron, bakal ana utusan saka Kademangan kene kanggo ngreksa kaslametane anak bojo ndika, nek perlu kulawarga ndika bakal tak kongkon supaya diboyong lan dipapanake ing Kademangan kene murih luwih gampang anggone ngawat-awati" kandhane Demang Kedhungtuwung mangsuli omongane Kartagentho. 

"Matur nuwun sanget Ki Demang" Jayaglegek genti sing guneman "sanaosa makaten, kula nyuwun supados anak lan semah kula sampun ngantos mangertos menawi kula badhe kapatrapan pidana gantung, supados boten ngrerendheti lumampahing sukma ing jaman kalanggengan mangke".

"Iya, kabeh panjalukmu bakal tak turuti waton wangsulan ndika sakloron apa anane kaya sing wis tak ngerteni sadurunge" wangsulane Demang Kedhungtuwung "saiki enggal wangsulana pitakonku mau, nanging aja takon dosa nek oleh ndika wangsulan jebul goroh".

"Inggih Ki Demang" Jayaglegek wiwit guneman "estunipun suwaunipun kula punapa dene Adhi Karta punika sami-sami tiyang awon, griya kula ing Tegalgaring sakidulipun Bulakbadher, inggih padamelan kula kekalih punika mila awon, colong jupuk punapa dene mbegal lan ngecu. Antawis setengah tahun kepengker kula ketanggor klentu ambegal tiyang ingkang sekti mandraguna lan kacariyos taksih trahing kusuma rembesing madu, naminipun Panembahan Timur. Nanging sareng kula saged dipun kawonaken dening Panembahan Timur kula boten dipun kaparingan pangapura, saratipun kula kedah purun nyuwita dhateng piyambakipun sarta mlebet dados murid ing paguronipun Panembahan Sekarjati inggih gurunipun Panembahan Timur".

"Lha ndika wong loro kuwi wis ngerti apa durung sapa sejatine Panembahan Sekarjati kuwi?" Ki Demang nyelani takon.

"Suwaunipun dereng sumerep, nanging sareng sampun mlebet dados siswa ing paguronipun nembe mangertos cariyos sinten Panembahan Sekarjati punika" wangsulane Kartagentho nggenteni critane Jayaglegek.

"Miturut cariyos ingkang kula tampi saking kanca-kanca ingkang langkung rumiyin meguru ing mriku, Panembahan Sekarjati punika suwaunipun Tiyang Agung ing Kadipaten Madiun nanging kenging paekanipun Panembahan Mas lajeng kesah saking Madiun. Salebeting kesah nilar kamukten ing Madiun Panembahan Sekarjati nampi wisik bilih boten dangu malih Panembahan Mas badhe kendhang saking Madiun lan ingkang saged gumantos nglenggahi Kadipaten Madiun namung trahing Brahmana ingkang manembah dhateng Bathari Pramuni. Panembahan Sekarjati lajeng gegancangan lumawat dhateng Keduwang, pereng ler kilen saking Gunung Lawu ingkang kacariyos bilih ing mriku mapanipun kori dhateng Kahyanganipun Bathari Pramoni inggih Kahyangan Dhandhangmangore. Jebul ing mriku sampun kathah titiyang ingkang sami nglampahi prihatin ngalab berkahipun Bathari Pramoni murih saged kapencokan wahyuning kraton ing Kadipaten Madiun. Wasana sami-sami tiyang ingkang prihatin lajeng tuwuh pasulayan, sedaya ingkang prihatin ing mriku saged katelukaken dening Panembahan Sekarjati antawisipun : Ki Kahastha saking Paguron Bulakbadher, Ki Ageng Kluwihan saking Paguron Kluwihan, Panembahan Ciptarasa saking Gunung Pegat, lan taksih kathah malih. Sadaya ingkang sampun sami teluk dening Panembahan Sekarjati kadhaku dados sedherek utawi dados sekabatipun lan badhe kaparingan kamukten mbok bilih benjing Panembahan Sekarjati sampun nyepeng panguwaos ing Madiun. Malah ing tembenipun, criyosipun Panembahan Sekarjati boten namung ugi boten lami anggenipun cumondhok ing Madiun, jalaran miturut wangsit ingkang dipun tampi Panembahan Sekarjati boten namung jumeneng ing Madiun nanging badhe gumantos keprabon Nagari Majapahit ingkang samangke wahyuning kraton Majapahit taksih cumondhok ing Kuthagedhe utawi ing Mataram.

Nalika samanten Ki Ageng Kluwihan matur dhateng Panembahan Sekarjati bilih kangge masanggrah sarta nata kekiyatan kangge mapag wahyu kraton Majapahit dhateng Mataram, ngiras pantes ngentosi kendhangipun Panembahan Mas saking Madiun, wonten satunggaling Kademangan inggih Kademangan Kedhungtuwung kagunganipun siswanipun Ki Ageng Kluwihan ingkang nami Ki Pujud. Emanipun Kademangan Kademangan Kedhungtuwung wekdal punika dipun kuwaosi dening sedherekipun sepuh Ki Pujud. Pramila Ki Ageng Kluwihan nunten nyuwun bebantu murih saged ngrebat Kademangan Kedhungtuwung saking tanganipun sedherek sepuhipun Ki Pujud. Mangke menawi Kademangan Kedhungtuwung sampun saged karebat, saged kadadosaken pasanggrahan kangge nata kekiyatan mapag wahyu kraton ing Mataram.

Gandheng wekdal punika Panembahan Sekarjati nembe badhe nyampurnakaken ngelminipun ing wana Patalan, mila lajeng paring prentah dhateng Panembahan Ciptarasa lan sedaya siswa tuwin sekabatipun Panembahan Sekarjati murih manunggal ing Padhepokan Kluwihan lan paring pambiyantu murih Ki Pujud enggal saged ngrebat Kademangan Kedhungtuwung ingkang dipun kuwaosi dening sewdherek sepuhipun ingkang kondhang kejem lan wentala dhateng sedherekipun piyambak.

Inggih awit nuhoni dhawuhipun Panembahan Sekarjati ingkang makaten kala wau, wiwit watawis sekawan wulan kapengker Panembahan Ciptarasa ingkang sampun kajunjung dados wewakilipun Panembahan Sekarjati kanthi sebatan Panembahan Timur, wiwit nglempakaken para tiyang awon bangsanipun brandhal maling kecu lan sapiturutipun sami dipun telukaken lan kadadosaken muridipun Panembahan Sekarjati nunten kadhawuhan damel kisruh ing Kademangan Kedhungtuwung mriki, kalebet kula lan adhi Karta punika, dene ingkang pinitados dening Panembahan Timur murih wewados punika boten ngantos kadenangan dening Ki Demang ing Kedhungtuwung miwah para bebaunipun dipun suhi dening Ki Kahastha saking Paguron Bulakbadher ingkang dipun rencangi dening anakipun ingkang nami Kunthara.

Makaten ingkang saged kula aturaken minangka wangsulan saking pandangunipun Ki Demang ing ngajeng wau, saestu punika cariyos ingkang sanyatanipun boten kula tambah lan ugi boten wonten ingkang kula singidaken. Pramila sepisan malih kula nyuwun dhumateng Ki Demang mugi kersaa angayomi dhateng anak lan semah kula, dene menawi kula kedah kapatrapan pidana pejah, kula inggih sampun boten badhe suwala".

Demang Kedhungtuwung manthuk-manthuk krungu wangsulane Jayaglegek sing dawa mawa crita ngono kuwi. Ora guneman apa-apa Demang Kedhungtuwung ngadeg, nyedhaki papane Rangga lan Marga banjur bisik-bisik cedhak kuping. Ora suwe wong telu kuwi banjur mlaku memburi arep menyang pringgitan. Ki Demang kober pamitan marang para Bebau :

"Tulung padha ditunggu sedhela ing kene, aku tak rembugan dhisik karo anakmas Rangga lan Marga ing Pringgitan".

"Inggih Ki Demang ngestokaken dhawuh" wangsulane para Bebau lan para Jagabaya bebarengan. Sauntara kuwi, Kartagentho lan Jayaglegek bali amarikelu, tumungkul nyawang jogan pendhapa kademangan kanthi pikiran sing ngumbara tekan ngendi-endi.

 

ana candhake.