SENDHANG MUSTIKANING WARIH IV 79

 

SENDHANG MUSTIKANING WARIH IV

kacariyosaken malih dening : Rust Luh Getih.

 

79.

Demang Kedhungtuwung lan para bebau sarta para Jagabaya jroning atine padha ngalembana marang Jagabaya Pahang. Mung rada kuciwa dene ora sak kal aweh lapuran marang Ki Demang utawa Bebau sing ana. Lagi bareng wis ana rembug perkarane Kunthara lagi crita. Nanging, saupama Jagabaya Pahang crita luwih dhisik kira-kira ya ora ana gunane, jalaran sing dicakne dening Kunthara marang Jagabaya Pahang uga ora katon mbebayani marang Kademangan Kedhungtuwung.

"Samangke ingkang badhe kula aturaken dhateng Ki demang magepokan kaliyan dhawuhipun Adhi Rangga kala wau" Jagabaya Pahang guneman maneh sawuse rada sauntara pringgitan kono keprungu suwara grenang-greneng ora pati cetha awit guneman lirih ing antarane padha kanca sacedhake dening sing padha ana ing pringgitan kuwi.

"Iya, kepiye Ki Jagabaya?" Demang Kedhungtuwung banjur takon "coba critakna".

"Inggih Ki Demang" Jagabaya Pahang mbacutne olehe guneman "sasampunipun meh sedinten kula ing Padhepokan Bulakbadher, ingkang dening Kunthara dipun tedahi kawontenan sanggar sarta papan tuwin pirantinipun gladhen para cantrik ing mriku, kula saged ngukur sepinten kekiyataning Paguron Bulakbadher punika. Cethanipun, sedaya ingkang manggen ing padhepokan boten langkung saking tiyang setunggal atus kalih dasa, dene ingkang sinau kanuragan watawis namung tigang dasa tiyang. Lintunipun inggih tiyang-tiyang tani ingkang nggarap sabin tuwin tegal gadhahanipun Padhepokan kangge nyekapi tedhanipun ingkang manggen ing mriku sedaya kalebet para cantrik".

"Dadi murid-muride Ki Kahastha kuwi sing mligi sinau kanuragan kira-kira mung wong telung puluh Ki Jagabaya?" Demang Kedhungtuwung nggenahne katrangan sing dikandhakne Jagabaya Pahang.

"Niku ingkang manggen ing mriku Ki Demang, ingkang sampun misah radi tebih ugi wonten criyos ingkang kula pireng saking Kunthara watawis gangsal welasan dereng kapetang andhahanipun" wangsulane Jagabaya Pahang.

"Lha murid-murid sing manggon ana kono kuwi ana sing duwe kabisan kanuragan pinunjul timbang kacane ana pira?" Demang Kedhungtuwung takon maneh.

"Sedaya racak Ki Demang" wangsulane Jagabaya Pahang "awit boten wonten ingkang paring piwucal kajabi Ki Kahastha piyambak. Racak-racak ingkang sampun kaanggep cekap anggenipun sinau ulah kanuragan lajeng misah tebih-tebih nindakaken padamelan ingkang asilipun sabageyan dipun pisungsungaken dhateng Paguron".

Rangga lan Marga sing ora kendhat nggone nyemak critane Jagabaya Pahang banjur bisik-bisik omong-omongan dhewe. Ora suwe banjur Rangga wiwit kandha marang Demang Kedhungtuwung klawan suwara sing cetha :

"Samangke sampun saged kasumerepan sepinten kekiyataning Padhepokan Bulakbadher Ki Demang. Inggih watawis bala rucah wonten tigang dasa katambah  murid ingkang misah watawis kalih dasa, sedaya seket".

"Kula kinten menawi benjing gangsal dinten malih kados ingkang dipun ucapaken Ki Kahastha, cacah seket punika kok boten dipun ajak sedaya ta Anakmas?"  Demang Kedhungtuwung nanggapi kandhane Rangga.

"Punika leres Ki Demang" wangsulane Rangga "nanging kula gadhah pamanggih radi benten, gandheng sampun cetha bilih Paguron Bulakbadher punika mapanaken dhiri dados mengsahipun Kademangan Kedhungtuwung, kula kinten tinimbang ngentosi gangsal dinten malih langkung prayogi menawi dalu niki, awakipun piyambak ingkang nglurugi dhateng Bulakbadher. Cekap m beta prajurit pinilih cacah seket, katindhihan para Bebau tuwin Para Jagabaya. mangke kula kaliyan Adhi kula ingkang badhe mikut Ki Kahastha lan Kunthara. Kados pundi menawi makaten Ki Demang?".

Pringgitan dadi gumrenggeng maneh, wong sing ana kono padha pating klesik rerasanan, akeh sing padha nyarujuki sing dadi panemune Rangga ngono kuwi. Demang Kedhungtuwung dhewe sawuse ngetung-etung kekuwatane, iya banjur duwe dudutan yen sing dikandhakne Rangga kuwi luwih akeh benere yen dipetung nganggo nalar sing jangkep.

"Menawi kula gagas, mila petanganipun Anakmas Rangga punika langkung sae" Demang Kedhungtuwung guneman nanggapi panemu sing dikandhakne Rangga "cacahing Prajurit ing Kademangan punika wonten kalih atus katambah kaliyan prajurit serepan watawis pitungdasa gangsal. Dados menawi dalu niki dipun bidhalaken seket puna sewidak prajurit, Kedhungtuwung tansih gadhah kekiyatan. Namung kemawon, ingkang dados tetindhihing para prajurit kala wau, sampun ngantos bebau sedaya bidhal, kedah wonten ingkang rumeksa Kademangan".

"Dhawuh pangandilkanipun Ki Demang makaten punika kula sakalangkung mathuk Ki Demang" Bebau Krajan sing dhisik dhewe nindhihi rembuge  Demang Kedhungtuwung.

"Yen mangkono, Baune Krajan sing tak pasrahi rumeksa kaslametane Kademangan, dibantu dening Bebau Kedhungori lan Bebau Kedhungbunder lan minangka  suh tak pasrahne marang Ki Bulu" Demang Kedhungtuwung banjur andum gawe "sing budhal ndherekne Anakmas Rangga lan Marga, kajaba aku iya para Jagabaya, Bebau Kaliumprik, Bebau Supiturang lan Bebau Padaringan".

"Niki mangke lampahipun makaten Ki Demang" genti Marga sing guneman "dalu niki manawi sampun meh gagat rahina, awakipun piyambak bidhal dhateng Bulakbadher, miturut petang kula sareng pletheking surya sampun dumugi mrika. sasampunipun dumugi mrika, kula kaliyan Kakang Rangga kemawon ingkang manggihi Ki Kahastha lan Kunthara. Ki Demang saha para Prajurit prayogi nengga ing sajawining Padhepokan. Menawi saged karembag kanthi sae, badhe kula kengken murih Ki Kahastha purun nungkul makaten ugi Kunthara lan puruna kula beta dhateng Kedhungtuwung wujud bandan. Menawi boten purun nungkul, kula kaliyan Kakang Rangga nyuwun kasampiran purba wasesa saking Ki Demang. Lha mangke menawi, ngantos para cantrikipun Ki Kahastha sami tumut ngebyuk,   nembe Ki Demang lan para Bebau marentahna dhateng para prajurit murih ngadhepi pangamuking para cantrik. Dene menawi ngantos, kula lan Kakang kula pranyata kasoran lan saged dipun pejahi dening Ki Kahastha lan Kunthara, prayogi Ki Demang lan para prajurit srata para tetindhihipun ngunduri yuda kemawon".

"Makaten inggih Anakmas?" wangsulane Demang Kedhungtuwung sing banjr dibacutne marang para bebau "wis padha krungu kabeh ta karo sing didhawuhne Anakmas Marga?".

"Inggih sampun Ki Demang" wangsulane para Jagabaya lan Para Bebau meh bebarengan. Ora suwe rembugan ing pringgitan kuwi dibubarake, kanggo tata-tata nindakne gaweyan sing wis diputusake.

Jebul budhale Prajurit cacah sewidak kuwi ora digawe bareng, bregada dhisik dhewe cacah sepuluh ditindhihi Bebau Kaliumprik, watara kacek sapanginang banjur dibudhalake bregada kapindho cacah uga cacah sepuluh sing ditindhihi Jagabaya Sekayu, bareng sauntara disusul bregada angka telu sing cacahe rada akeh yaiku Prajurit cacah lima las sing ditindhihi Bebau Supiturang lan Jagabaya Pahang. Nyedhaki parak esuk sisane dibudhalne bareng karo Demang Kedhungtuwung lan Bebau sarta Jagabaya liyane. Sauntara iku Rangga lan Marga olehe budhal ora bareng sapa-sapa, sawuse njaluk ancer-ancer papane Paguron Bulakbadher banjur budhal bocah loro, liwat dalan liyane.

Kaya padatan Prajurit Kademangan kuwi uga digawani piranti neka-neka, nggawa sangu bebakalan pangan sing bakal diolah menggo yen para prajurit padha mbutuhake mangan lan liya-liyane. Dadi sing budhal menyang Bulakbadher, kajaba wong sewidak sing wis samekta klawan gegamane, ana wong sepuluh maneh sing tinanggenah nyawisake lan olah-olah kanggo mangane para prajurit kabeh. Beda maneh karo Bebau Bulu lan Bebau Krajan sing tinanggenah keri ana Kademangan, kajaba mikuwati gredhu-gredhu parondhan, uga nyawisake panah sendaren, panah geni, sing mbok manawa ana bebaya sing luwih gedhe teka, bisa digunakne dadi tengara marang Ki Demang sing ana palagan .

 

ana candhake.