SENDHANG MUSTIKANING WARIH IV 83

 

SENDHANG MUSTIKANING WARIH IV

kacariyosaken malih dening : Rust Luh Getih.

 

83.

Wedang ing cangkire Rangga lan Marga wis entek lan wis kaping pindho diiseni lan banjur diombe entek. Nanging dayaning wisa sing ana wedang kuwi babar pisan ora ndadekne nom-noman loro kuwi kaya sing dikarepake dening Ki Kahastha apa dene Kunthara. Mesthi wae kang mangkono iku ndadekne Ki Kahastha lan Kunthara gumun sing banjur ngira yen mau olehe ngracik omben sing disuguhne wis kleru. Rangga lan Marga sing wis ngecakne aji Sasrapanggraita, kaya-kaya bisa weruh sing ana jero pikirane wong loro kuwi, mula kanggo ngawoni panyawange Kunthara apa dene Ki Kahastha nom-noman loro kuwi banjur api-api ngrasakne mumet sirahe lan lara kabeh awake. Rangga lan Marga senajan ora nganggo sambat banjur ngowahi carane lungguh, yen mau olehe lungguh kaya wong lumrahe lungguh, saiki diganti nganggo ndhengklukne awake mangarep, kaya wong sing lagi turu. Nalika Kunthara ngajak guneman Rangga karo Marga sengaja olehe aweh wangsulan ngawur lan slenca adoh karo unining pitakonan.

Ki Kahastha manthuk-manthuk rumangsa marem atine, jalaran wis ngira yen nom-noman loro kuwi mlebu ana pasangane. Kunthara mesam-mesem karo nyawang Gurune.

"Rangga lan awakmu Marga" Ki Kahastha karo nggunakne dayaning hawa murni miwiti anggone arep takon kanggo miyak kabeh wewadine nom-noman loro kuwi "sadurunge awakmu sakloron ngandhakne sing dadi sedyamu teka ing Padhepokan kene, saiki wangsulana dhisik pitakon-pitakon sing arep tak kandhakne marang awakmu sakloron".

"Iya, eh , he eh, eh enggih" sing mangsuli dhisik Rangga, gunemane sengaja digawe kaya unine wong sing lagi wuru. Ki Kahastha mesem, Kunthara gumuyu seneng.

"Sepisan" Ki Kahastha miwiti pitakon "sapa sejatine awakmu sakloron, saka paguron ngendi lan sapa sing dadi gurumu?".

"Heeh?" Rangga wangsulan "aku Rangga lan iki adhiku Marga, muride Bapa Mahpada saka Padhepokan Karangendah, Pajang".

"Bagus" Ki Kahastha ngethungne jempolan tangane "Kapindho awakmu sakloron lagi nindakne dhawuhe gurumu apa?".

"Hm......." Marga semaur karo nggereng "numpak getek nurut iline banyu bengawan, nitik lan nggoleki keris Kyai Jakapiturun piyandel Kasultanan Pajang, sing dening suwargi Sultan Adiwijaya dilarung ana bengawan".

Ki Kahastha manthuk-manthuk seneng, Kunthara sing durung nyandhak karo unine wangsulan kuwi mung meneng karo nyawang gurune, aweh sasmita yen mbutuhne katrangan karo apa sing dikandhakne Marga.

"Sabanjure" kaya ora maelu sasmitane muride Ki Kahastha nerusne pitakone "keris wis dibuwang kok digoleki? Jarene gurumu arep kanggo apa yen keris kuwi wis bisa kok temokne?".

"Dikon masrahne marang sing kanggonan wahyu kraton Tanah Jawa, supaya yen wis jumeneng nata, aku karo adhiku diganjar kamukten  pangkat lurah lan bengkok sing amba" wangsulane Rangga nyambung gunemane Marga.

"Dadi nggonmu lelana nggoleki Keris Kyai Jakapiturun iki mung sarana supaya awakmu sakloron bisa dadi oleh pangkat lurah lan bengkok sing amba?"  Ki Kahastha takon maneh.

"He-eh, iya eh enggih" wangsulane Rangga karo gedheg-gedheg kaya wong sing lagi ngilangne mumet neng sirahe.

Ki Kahastha ngguyu seneng, rumangsa wis ngerti sapa lan apa tujuwane nom-noman loro kuwi lelana sing jebul ora ana gandheng cenenge karo pepenginane nggone arep ndadekne muride, ya kuwi Kunthara, mujudne gegayuhane lungguh cekel panguwasa ing Kraton Mataram. Mula I Kahastha tumuli arep nindakne apus krama marang nom-noman loro kuwi murih gelem didadekne alat kanggo mbantu muride ngranggeh gegayuhane.

"Yen ngono awakmu klebu oleh kabegjan sawuse teka ing padhepokan kene iki Rangga lan Marga" kandhane Ki Kahastha.

Rangga lan Marga ora wangsulan, Kunthara karo Ki Kahastha padha ngira yen nom-noman loro kuwi isih ngrasakne awake sing lungkrah kena dayane racikan sing diombe bareng karo wedange.

"Awakmu sakloron, cukup teka kene wae anggonmu padha lelana" Ki Kahastha nutugne kandhane "jalaran sing kok goleki wis tak temokne. Kyai Jakapiturun wis tak jupuk saka dhasaring bengawan lan wis tak pasrahne marang wong sing kanggonan wahyu kraton Tanah Jawa, sing ora liya muridku dhewe, yaiku Kunthara".

KI Kahastha leren olehe guneman, dumadakan Rangga karo Marga bareng mbukak mripate sing mau mung merem. Lungguhe dijejegne, banjur nyawang Kunthara . Nanging mung sedhela, banjur bali merem lan tumungkul maneh, ethok-ethok isih wuru.

"Sumurupa Rangga lan Marga" sawuse Rangga lan Marga bali katon ngalumpruk Ki Kahastha banjur guneman maneh "yen wektu iki awakmu ngrasakne rasa lungkrah, lemes lan mumet, kuwi ora merga apa-apa, nanging jalaran saka dayane Keris Kyai Jaka Piturun sing saiki wis nyawiji ana ragane Kunthara. Sedhela maneh ragamu bakal tak usadani murih bali pulih daya lan kekuwatanmu. Lan awakmu sakloron aja banjur rumangsa yen anggonmu ngumbara lan lelana sasuwene iki tanpa guna, jalaran garising nasibmu wis cetha yen awakmu sakloron bakal nampa kanugrahan pangkat saka sing kanggonan wahyu kraton, ora mung wujud pangkat lurah nanging mbesuk awakmu sakloron bakal sinengkakake dadi Tumenggung. Mula mengko awakmu enggal-enggal ngucapne janji prasetya marang sing wis nggadhuh Kyai Jakapiturun yen bakal ngawula lan nempil kamukten ing selawase uripmu. Kepriye? saiki atimu rumangsa seneng apa ora?".

Ki Kahastha mesem lega, Kunthara uga padha mesam-mesem ngenteni wangsulane nom-noman loro sing saiki isih katon ngalumpruk tanpa daya kuwi.

Dumadakan Rangga njawil pundhake Marga. Nom-noman loro kuwi banjur nata lungguhe, saiki wis ora ngalumpruk maneh, nanging wis katon sigrak, seger sumyah, ora kaya mentas kedadeyan apa-apa. Karo mesam-mesem, nom-noman loro kuwi genti-genten ngulati Ki Kahastha karo Kunthara karo panyawang sing krasa aneh. Ki Kahastha njenggirat kaget weruh owah-owahan sing ana ing nom-noman loro kuwi, batine ora bisa aweh wangsulan ya gene Rangga lan Marga dumadakan katon wis pulih, ora ana tilas-tilase yen lagi wae ketaman dayaning racikan wisa sing diombe bareng karo wedange.

"Kyai Kahastha lan Ki Kunthara" kandhane Rangga sawuse rampung nggone ngulati wong loro kuwi, ora nganggo basa krama kaya mau nanging ngoko lumrah kaya rembugan karo wong sing sapepadhane  "sawuse Kyai Kahastha menehi katrangan marang aku sing cetha kuwi mau, sadurunge aku mangsuli, murih ora lali bakal tak kandhakne apa sing dadi sedyaku dene esuk iki wis tekan ana ing padhepokan Bulakbadher kene".

Ki Kahastha lan Kunthara kaget krungu kandhane Rangga sing mangkono iku. Gunemane Rangga iki cetha yen dudu gunemane wong sing lagi wuru kena dayane wisa, nanging rembuge wong sing waras-wiris ora kurang sawiji apa.

"Apa sing ndika kersakne Adhi Rangga?" Kunthara nyoba takon nganggo basa sing alus kanggo nutupi rasa kagete.

"Iya Rangga lan Marga" Ki Kahastha uga nrambul nganggo basa sing lumrah wae "coba kandhakna apa sing padha kok karepake?".

Rangga gumuyu lirih, banjur aweh sasmita marang Marga supaya genti guneman. Marga tanggap karo sing dikarepne Rangga, tumuli klawan suwara sing anteb banjur aweh wangsulan marang Ki Kahastha lan Kunthara :

"Kyai Kahastha lan ndika Ki Kunthara, tenane tekaku ing padhepokan iki awit ngemban dhawuh saka Ki Demang Kedhungtuwung. Iya awit Ki Demang wis nampa bukti sing cukup, yen Ki Kunthara lan Padhepokan Bulakbadher iki wis sengaja gawe kisruh ing Kademangan Kedhungtuwung, mula Ki Demang ndhawuhake marang aku sakloron supaya ngirid lan nyowanake Ki Kahastha lan Ki Kunthara kanthi wujud bandan ing ngarsane Ki Demang saperlu nampa pidana sing murwat klawan kaluputan sing wis padha ndika tindakake. Mesthi wae sawuse ndika sakloron ngliwati rembug pangadilaning Kademangan".

 

ana candhake.