SENDHANG MUSTIKANING WARIH IV 99

 

SENDHANG MUSTIKANING WARIH IV

kacariyosaken malih dening : Rust Luh Getih.

 

99.

Ing kalangan sisihe, wong telu maju mungsuh wong telu. Yaiku Panembahan Timur, Wasi Wisapati lan Janggan Kumala adhep-adhepan karo Ki Jatikuning, Arya Palindhih lan Tumenggung Kunthing. Pranyata wong trelu agul-agule Paguron Kluwihan kuwi ora kulina perang cara pasang-pasangan, beda karo para murid-muride Patih Mandaraka sing kulina nempuh perang brubuh. Suwe-suwe wong-wong Kluwihan kuwi milih musuh dhewe-dhewe, dadi banjur dadi perang tandhing lumrah siji musuh siji. Panembahan Timur wis munjerne kawigatene marang Ki Jatikuning dhewe, Wasi Wisapati milih mungsuh Tumenggung Arya Palindhih lan Janggan Kumala adhep-adhepan karo Tumenggung Kunthing. Paprangan banjur mlaku sansaya rame.

 

Kaya sing disasmitakne dening Panembahan Sekarjati, wong telu andel-andel Paguron Kluwihan kuwi uga wis ngecakne ngelmu sing manggon ing tataran dhuwur. Panembahan Timur wis ngliga keris pusaka sing katon murup ana gegemane. Saka keris pusaka kuwi ngetokne perbawa hawa panas sing kagila-gila, sing ndadekne kahanan kono krasa kaya ing cedhak kawahing gunung sing lagi umub. Nanging Ki Jatikuning nyata tilas senapati pinunjul Mataram, weruh yen mungsuhe ngetokne keris pusaka kang ngemu perbawa, Ki Jatimuning uga banjur nimbangi klawan ngunus keris pusaka peparinge Ki Jurumartani sing jeneng Kyai Udanmas. Ora kalah ampuhe keris Udanmas karo keris pusakane Panem bahan Timur, Kyai  Udanmas uga ngetokne daya pangaribawa, ana hawa adhem sing tansah nututi hawa panas sing metu saka pangabaran pusakane Panembahan Timur. Mangka perang antarane Panembahan Timur mungsuh Kyai Jatikuning kuwi dadi sansaya nggegirisi.

 

Ora kalah ramene karo sing ana sisihe, Wasi Wisapati sing cukat trengginas klawan tumbak pusaka  neng tangane, ora ana kendhate tansah nerjang lan nyerang Arya Palindhih sing gegaman pedhang. Wong loro padha dene duwe kaluwihan cukat lan trengginas. Nanging Arya palindhih muride Ki Patih Mandaraka kuwi luwih menang ing babagan kawruh perang, ndadekne pangamuke Wasi Wisapati ora pati ana asile. Kabeh serangane bisa ditangkis kanthi becik utawa diendhani dening Arya Palindhih.

 

Janggan Kumala sing tumbake ketok murup mripate lan tansah ngarah marang dhadhane Kunthing, jebul ketanggor. Kunthing nadyan katone meneng, jebul ora pati duwe rasa sabar. Pucuk pedhang tipis sing ana tangane ora gelem leren ngubengi ragane Janggan Kumala, malah wis bola bali pucuk pedhang kuwi kasil  nggarit gegere Janggan Kumala. Sanadyan kena diarani tatu sing ana geger lan lengene kuwi babar pisan ora ndrawasi marang kaslametaning jiwane, nanging wis ndadekne Janggan Kumala sansaya kaya kobong rasaning jantunge saking nesune.

"Setan keparat" Janggan Kumala mencolot memburi kanggo ngedohi Kunthing karo guneman banter "aja girang gumuyu dumeh kwe wis bisa gawe tatu ing kulitku. Sedhela maneh bakal tak gawe picak mripatmu lan tak sunduki jantungmu, merga saka degsuramu marang Janggan Kumala. Ayo ngakuwa sapa aranmu sadurunge mencelat nyawamu".

 

"Rungokna Kumala, jenengku Kunthing sapukawat pangarite Ki Demang Kedhungtuwung" wangsulane Kunthing "aja ndadak ewuh pekewuh, sing kok adhepi mung tukang ngarit, ayo suntaken aji jaya kawijayanmu, ora-orane nek arep tak tinggal mlayu".

 

Janggan Kumala tumuli nata napase lan wiwit ngecakne aji Pegawisa sing dadi andel-andele. Saka mripat tumbake Janggan Kumala tumuli katon murup abang kaya geni tumper saka pucuke metu kukus kumelun sansaya suwe sansaya gedhe, Kukus abang semu ireng sing nggawa hawa panas kagila-gila kaimbuhan ganda langu campur badheg ora karuwan.

 

Meh bareng karo Janggan Kumala matak aji Pegawisa, Wasi Wisapati uga wis ngecakne puncak ngilmune yaiku aji Sarpasaleksa. Tumbak sing dicekeli, dumadakan ngetokne suwara ngakak kaya suwarane ula gedhe sing lagi luwe. Ilang mripate tumbak, sing katon ganti ula welang sing nyander-nyander, ngempros, nyembur, nyander-nyander mungsuhe. Arya Palindhih kadheseg memburi lan terus ditututi dening Wasi Wisapati, karo ula welang sing nyembur-nyemburne wisane. Nalika Arya Palindhih terus kadheseg mundur, kahanane Kunthing uga ora pati beda. Kunthing uga katon kethetheran katempuh dayaning Aji Pega Wisa sing wis ndadekne perih lan pedhesing mripat lan ambegan dadi sesak. Kunthing jempalikan mundur ngendhani sempyokaning pega mawa wisa.

 

Ki Jatikuning sing nglirik papane Kunthing lan Palindhih sedhela, weruh sedulure tunggal guru katon kadheseg Ki Jatikuning rada nratab atine.

"Ha....ha ...ha...." dumadakan keprungu guyune Panembahan Timur sing disambung karo guneman "dina iki atiku lagi rada seneng Jatikuning, patimu rada tak undur sedhela, kowe isih tak wenehi wektu kanggo nyawang kancamu loro kuwi disunduki jantunge nganggo tumbake Janggan Kumala apadene Wasi Wisapati, yen wis lagi jantungmu genti sing arep tak sudhet nganggo keris sing tak gegem iki ha ha ha ha.....".

 

"Tutugna dhisik olehmu gumuyu Panembahan" Ki Jatikuning wangsulan "yen wis rampung olehmu ngguyu tatanen atimu, mbok menawa dina iki watesing uripmu".

 

"Setan kowe Jatikuning" Panembahan Timur nggetak  karo misuh banjur nrajang marang Ki Jatikuning, kaya obahing kilat kerise lurus ngarah menyang dhadha.

Nanging Ki Jatikuning luwih waspada, awake diiringne rada maju sethithik, karo kerise dibabatne menyang kerise mungsuhe. Wilah ketemu wilah, dhasare padha dene keris sing ampuh, temah nuwuhake pletikan geni ngiringi suwara jumlegur. Luput panyerange Panembahan Timur, adege malah dadi oling, disusul sikile Ki Jatikuning obah nyadhuk pas pulung atine. Panembahan Tikmur kontal memburi limang jangkah, mutah getih ireng,  sempoyongan banjur ambruk neng lemah karo mbengok banter,  kejet-kejet sedhela banjur meneng kanggo selawase. Panembahan Timur mati karo keris isih ana gegeman.

 

mBarengi karo rubuhe Panembahan Timur, Kunthing sing mau jempalikan memburi wis bisa ngecakne ngelmu pedang piyandele, yaiku Jurus Pedhang Kumbang Setaman. Pedhang tipis neng tangane katon dadi sapirang-pirang bareng obah, nempuh pega sing metu saka tumbake Janggan Kumala. Jangga Kumala kaget weruh pedhang sing sapirang-pirang ngendheg lakuning pega wisane, nanging wis kasep sadurunge Janggan Kumala nemokne cara kanggo nembus pedhange mungsuh, Kunthing wis luwih dhisik ngarahne pucuk pedhange, sinartan kekuwataning hawa murni sing sawutuhe pedhange Kunthing ambles njebol jantunge Janggan Kumala.

"Adhuh mati aku" Janggan Kumala mbengok, bareng karo pedhange Kunthing dijabut Janggan Kumala rubuh neng lemah dadi lan patine.

 

Kaya sing dialami Kunthing, karo mundur Arya Palindhih uga  ngecakne aji jaya kawijayane. Sawuse rada adoh karo mungsuhe, Palindhih wis bisa nata kekuwataning ajine. Karo nyebut asmaNe Gusti, Palindhih mlumpat maju karo muter pedhange, Wasi Wisapati sing ora ngira yen Palindhih bisa mlumpat maju kanthi cepet, ora kober endha nalika tumbake sing wujud ula welang kuwi dumadakan dibabat nganggo pedhane Palindhih sing dilandhesi kekuwatan hawa murni sing metu saka dhasaring atine. Tumbak neng tangane Wasi Wisapati mencelat ucul saka gegeman, lan sadurunge Wasi Wisapati kober njupuk tumbake sing mencelat, pucuk pedhange Palindhih luwih dhisik bisa nyuwek dhadhane lan nembus jantung. Wisapati mbengok, mripate mlilik, panyawange dadi peteng banjur rubuh koncatan nyawane.

 

Wong telu Muride Ki Patih Mandaraka kuwi padha nyawang mungsuhe sing wis padha dadi bangke, banjur padha sawang-sawangan padha kancane. Gegamane banjur padha diresiki, dilebokne menyang wrangkane. Banjur mlaku nyedhaki papane Rangga lan Marga sing uga lagi perang tandhing mungsuh Panembahan Sekarjati lan Panembahan Ciptarasa.

 

ana candhake.