- tumetesing rasa kangen kanggo sawargi Kyai Sukirna -
Bengine sadurunge turu Kadirin isih nggagas piye carane olehe arep ngendheg lakune Kamdi sing arep nganggo dolanan Marti. Merga nek nganti Marti dadi kurbane Kamdi, bakal gedhe pengaruhe ing kulawargane, kajaba mengkone sing dirugekne ora liya ya Marti, mesthi Sihmirah banjur ora sudi kanggonan Marti sing dianggep wis ngrusuhi rumah tanggane sedulure, kamangka satemene Marti kuwi kurban saka saka bejade Kamdi. Pepunthoning pikir, Marti kudu dikandhani murih aja gampang kapilut ujar lamis, lan aja gampang percaya karo dongeng ngayawara sing dicritakne dening Kamdi. Nek perlu Marti kudu mbalik kaya sing wis, yaiku kudu ora gelem nampa tamu wong lanang sing jeneng Kamdi kuwi.
Dina esuke, mbeneri dina Minggu. Hajir prei olehe sekolah. Hajir kuwi seneng tiru lakune Bapake angkat, ya kuwi saben ana wektu digunakne kanggo niliki tandurane. Mung bedane, nek Kadirin gandheng sawahe pirang-pirang, saben-saben tansah mubeng niliki tanduran neng sawahe, ya niliki tanduran pari sarta tanduran liyane, nek Hajir sing dening Kadirin wis didhakoni tanduran Gembili sing ditandur sadawane pager satru mburi omahe, yen ngepasi ora dolanan karo kanca-kancane, mesthi banjur niliki tanduran gembiline. Mula pas prei dina Ahad kuwi, wiwit esuk Hajir wis neng mburi omah, ndeloki siji-siji wit gembiline. Dhasare ngono gembili kuwi wis wayahe ngundhuh, nanging Hajir durung ngerti kapan olehe arep ngundhuh, isih ngenteni prentah saka Bapake angkat.
"Gembilimu kuwi wis bisa dipanen Le" Hajir ora ngerti sangkan parane weruh-weruh Bapake angkat wis ngadeg ana mburine karo ngandhani nek gembiline wis wayahe ngundhuh.
"Enggih ta Bapak?" Hajir noleh karo takon "lha leh ngundhuh njing napa? pripun carane? Hajir dereng ngertos niku?".
Kadirin ngguyu, atine rumangsa seneng weruh anake angkat sing nadyan isih cilik nanging wis nduweni jiwa sregep kuwi.
"Ngene wae, saiki Hajir bali dhisik" kandhane Kadirin sabanjure "Make diomongi kon nggawa senik karo linggis cilik mrene, gembiline ben didhudhuk Make, mengko Hajir bisa ngrewangi ngiras sinau carane ndhudhuk gembili".
"nggih" hajir wangsulan banjur mlaku mulih arep ngomongi Make.
Kadirin pancen duwe karep, kajaba ngongkon supaya Marti ndhudhuk gembili tandurane anake lanang, Kadirin kepengin ngandhani Marti supaya luwih ngati-ati ngadhepi Kamdi. Olehe ngandhani milih neng tegalan mburi omah karo ndhudhuk gembili, merga nek olehe ngandhani kuwi neng omah Kadirin kuwatir nek dingerteni dening Sihmirah. Lan Kadirin ora seneng neng nganti Sihmirah nesu merga ora trima yen ana wong kandha cacade sedulure tuwa.
Ora suwe anggone bali, Hajir wis mbalik menyang tegal maneh ditutne Marti sing ngindhit senik karo nyangking linggis.
"Sing pundi riyin sing didhudhuk Gan?" Marti takon marang Kadirin sing isih ngenteni neng kono.
"Sing nggik kidul kana kae wae lho" wangsulane Kadirin karo tangane nuding mengidul "sing ramnbatan neng Wit Kepuh kuwi wae dhisik. Adate gembili ki nek mrambate neng wit Kepuh, wohe medhok".
Marti banjur mlaku marani wit gembili sing dituduhne juragane kuwi. Senike diselehne lan linggise wiwit digunakne kanggo ndhudhuki lemah sing nggembol woh gembili sing ndadi.
"Jarene kowe wingenanne ki wedi nek kepethuk Kang Kamdi ta Make Hajir?" Kadirin nyedhaki Marti sing ewuh ndhudhuk gembili banjur takon "kok mau bengi ketok betah olehmu njagongi wonge?".
"Eng.. enggih Gan" wangsulane karo disambi ngobahne linggise "waune kula nggih ajrih, nanging sareng ngertos lajeng boten ajrih malih".
"Ngertos apa kuwi?" Kadirin takon.
"Ngertos lelampahanipun Mas Kamdi ingkang mesakaken sanget nika" wangsulane Marti bares.
"Lelakon olehe ditinggal slingkuh bojone kuwi ta?" Kadirin takon maneh.
"Lho Juragane mpun pirsa ta? nek rayate Mas Kamdi niku selingkuh?" Marti genti takon menyang Juragane.
"Aku ora ngerti sing sak tenane" wangsulane Kadirin "mung aku melu ngrungokne olehe crita Kang Kamdi menyang kowe mau bengi kuwi, merga sawise Kang Kamdi nusul kowe mlebu omah kae, aku ya banjur ndhepipis neng emper, ndhedhepi olehmu jagongan".
"Oo ngaten?" Marti mlenggong, dheweke babar pisan ora ngira yen Juragane kuwi dhek bengi wis ndhedhep dheweke ana emper.
"Iya nanging kowe aja banjur salah tampa" Kadirin ngomong maneh nggenahne karepe olehe wis dhepipis neng emper mau bengi kuwi "olehku gelem nglakoni ngono kuwi merga, kawiwitan saka olehmu wis wadul marang aku dhek emben kae. Mula aku banjur kegugah kepengin ngerti apa sing arep ditindakne Kang Kamdi sing mara menyang omahmu kuwi lan bares wae, aku ya ora kepengin kowe nemoni lelakon sing ora becik merga tumindake Kang Kamdi".
"Enggih, enggih Gan, kula ngertos" Marti wangsulan wis mudheng apa sing dadi karepe juragane "nanging jebul Mas Kamdi boten nindakne kados sing kula kuwatosne nika kok Gan".
"Iya, aku ya ngerti kuwi" Kandhane Kadirin sabanjure "wonge mung ndongeng bab olehe slingkuh bojone kuwi ta? terus kandha nek olehe wis arep sembranan karo kowe kae, jare mung merga kegawa petenging ati mikir bojone sing slingkuh kuwi ta? banjur wonge njaluk ngapura marang awakmu? bar kuwi banjur kandha nek rumangsa rada entheng sangganing pikire sawuse bisa crita marang kowe? iya apa ora?".
"Enggih Gan. leres niku" wangsulane Marti maneh.
"Lha neng kono kuwi mau, kowe ora krasa nek wis digiring arep dilebokne luwangan........".
"Digiring pripun ta Gan? kula kok boten mudheng niku?" Marti takon.
"Mengko dhisik" Kadirin wangsulan "sadurunge tak genahne, aku arep takon luwih dhisik".
"Nggih, ajeng taklet napa Gan?"
"Kowe percaya apa ora karo sing dicritakne Kang Kamdi mau bengi kae?" Kadirin nakoni Marti.
"Pripun nggih Gan?" Marti bingung olehe arep aweh wangsulan "mosok ajeng boten percados? wong nggih niku rak sak jane wadine Mas Kamdi piyambak ta? Lha nek Mas Kamdi rumaos mpun radi entheng raosing manahe merga mpun crita teng kula niku rak nggih apik?, Mosok kula ajeng boten percaya neh?".
"Lha neng kene iki, ketok genah nek kowe wis wiwit mlaku tumuju menyang jugangan sing dipasang dening Kang Kamdi" Kadirin aweh wangsulan marang Marti "Kaya pitik sing saba neng pauwuhan, sing ora mikir nek ana bebaya neng cedhake, weruh gabah mecer-mecer sing diutahne dening Kuwuk, banjur kuwuke ethok-ethok gering, awake ditutupi larahan mung diketokne mripat karo untune sing mengingis putih. Pitik sing ora ngira nek ana bebaya, weruh-weruh wis kena disaut gulune dening si Kuwuk banjur digawa mlayu didadekne mangsane, nek ora entek sisa-sisa banthange si Pitik ditinggal ngono wae, banjur si Kuwuk golek pitik liyane sing gelem diapusi".
Marti ora enggal wangsulan utawa takon maneh, kandhane Jurgane sing ngono kuwi isih dipikir nganggo nalare. Pancen sing dikandhakne Kadirin kuwi kena diarani bisa tinemu ing nalar, nanging Marti ya banjur ngerti nek olehe Juragane bisa muni ngono kuwi merga Kadirin mung krungu critane Kamdi saka emper, ora weruh kahanane Kamdi nalika ngandhakne perkara sing wisw ndadekne kisruhing pikire. Marti ngerti dhewe, weruh kanthi nyata, solah bawa lan slagane Kamdi nalika crita mau bengi, nuduhne nek sing dicritakne dudu barang sing mung olehe gawe-gawe. Nanging kahanan sing sanyatane. Kuwi yen disawang karo mripat sing weruh, ora mung merga nhgrungokne suwara wae.
ana candhake.
Tidak ada komentar:
Posting Komentar