86.
Rangga banjur nata lungguhe, rada inger dadi bisa madhep marang Ki Gedhe Pelanggolan, Ki Lasma, Ki Lurah Grumbulan, Bebau Senggot lan Bebau Watutanggul. Wong-wong kuwi kabeh uga banjur ngalihne panyawang genti marang Rangga. Samono uga Rangga, sawuse nyawang sedhela marang sing arep diajak rembugan kuwi, Rangga tumuli miwiti guneman :
"Estunipun rak makaten ta Ki Lasma, upami kala wingi niku ndika boten mandheg anggtenipun ngengon tiyang numpak jaran ingkang meh kemawon nabrak ndika niku, nDika sampun sumerep wangsulan kangge Ki Lurah. Jalaran estunipun, nalika Ki Lasma wiwit mbujung Peksi Jalak kala wingi kula kalih adhi kula tansah ngulati saking katebihan, inggih mawi cara kula".
"Ooo makaten nggih Ngger?" Ki Lasma sumela rembug "kados makaten kok kula babar pisan boten sumerep Angger kekalih?".
"Lha awit kala wingi niku, Ki Lasma sanget kasengsem lan kapencut dhateng kaendahaning peksi jalak pethak, inggih dayanipun tiyang ingkang nembe kayungyun menika ingkang murugaken lenaning kaprayitnan sudaning panggraita, temah boten ngreken ingkang wonten ingkang wonten ing sakanan keringipun. Sepisan malih menika nama limrah, Ki Lasma" wangsulane Rangga karo mesem "mila saestu, tiyang ingkang nembe kasengsem dening karep menika adhakanipun nunten supe dhateng sadaya prakawis".
"Inggih Ngger" kandhane Ki Lasma nanggapi wangsulane Rangga "sanaosa makaten, kula mila kenging winastan iwak urang ora duwe buntut, nadyan wis gerang nanging taksih kirang sebut. Inggih awit saking menika Ngger, saestu kula rumaos pikantuk ngelmi saking angger Rangga miwah Angger Marga, sanaosa taksih timur suprandene sampun saged amirsani jembar saha lebeting samodra temah bebasan bawana sampun den ideri, saestu utang kula dhateng Angger kekalih sayegti boten kenging dipun wilang menggah kathahipun, kajawi sampun kepareng angruwat kula saking bebenduning jagad temah wangsul dhateng manungsa malih, angger kekalih tansah kepareng paring obor cecolok kangge majari lampah kula ing jagad menika ingkang sampun meh dumugining watesing gesang".
"Sampun, sampun Ki Lasma" kandhane Rangga sabanjure "prakawis menika kirang prayogi karenbag ing mriki, malah ingkang baken sinten tiyang nunggang jaran ingkang tumuju dhateng Paguron Tangen kala wingi lan menapa ingkang sampun dipun lampahi".
"Inggih Ngger, mangga kula aturi mbabaraken prakawis menika" genti Ki Gedhe Pelanggolan sing nugel rembug.
"Inggih Ki Gedhe" wangsulane Rangga nutugne kandha "benten kalih Ki Lasma, nalika sumerep wonten tiyang ingkang nunggang kapal ingkang rikatipun kados tiyang mbujung dhemit, kula kalih Adhi Marga malah ngrumiyini lampahipun tiyang menika, awit panggraitaning manah kula kekalih, tiyang menika badhe dhateng Paguron Tangen. Pramila anggenipun dumugi ing Paguron Tangen peneripun ing Pendhapaning Padhepokan Tangen, langkung rumiyin kula tinimbang tiyang menika".
"Dados Angger Rangga lan Angger Marga sampun dumugi ing Tangen?" Ki Lurah Grumbulan takon, katon yen bnget erame marang kasekten sing didarbeni nom-noman loro kuwi.
"Leres Ki Lurah" wangsulane Rangga karo mesem sing banjur nutugne olehe guneman "pranyata nalika samanten ing Pandhapa Padhepokan Tangen nembe kawontenaken rerembagan antawisipun Panembahan Dewa Karkatha kalih para sapukawating Paguron katambahan tamu sekawan saking Wana Patalan. Lha inggih kanthi mirengaken rerembaganipun tiyang-tiyang kasebat, kula kalih Adhi kula saged mangertosi yegtosipun ingkang nami Panembahan Dewa Karkatha menika meh sami kalih Resi Wresaya ingkang nate dipun cariyosaken dening Ki Gedhe Pelanggolan miwah Ki Lasma nalika samanten".
"Meh sami kados pundi Ngger?" Ki Gedhe Pelanggolan sumela takon.
"Panembahan Dewa Karkatha menika pranyata ugi remen damel crita ingkang dipun sambetaken kalih kawruh agami" wangsulane Rangga sabanjure "dene leregipun inggih kangge ngapusi titiyang murih pitados lan purun nyengkuyung pikajengipun, inggih menika melik selak kepengin muluk barang kang melok ingkang tundhonipun badhe kaselak-selak lan kirang-kirang bejanipun saged kleleken gurungipun".
"Lha ingkang dipun puluk dening Panembahan Dewa Karkatha menika menapa Ngger?" Ki Gedhe Pelanggolan takon maneh.
"Kados ingkang sampun kadhawuhaken dening Ki Lurah dhateng kula nalika sepisanan kepanggih rumiyin" wangsulane Rangga "inggih menika kepengin ucul saking iketaning Nagari Mataram, malah mbaka sekedhik badhe miwiti ngelar jajahan ngrebat laladan-laladan nagari Mataram murih manunggal kalih Paguron Tangen, menawi sampun inggih badhe ngrangsang kawibawan Nagari Mataram sarta ngendhih panguwaosing Panembahan Senapati. Dene ingkang kangge sarana ngrimuk titiyang murih purun manunggal kalih piyambakipun, ingkang dipun damel landhesan inggih menika dhawuhing Dewa ingkang bebisik Sang Hyang Kala Mercu ingkang dados sesembahanipun Dewa Karkatha miwah kula wangsa Paguron Tangen".
"Lha menawi cetha ingkang paring dhawuh menika Dewa, kok Angger Rangga mastani menawi Panembahan Dewa Karkatha menika namung apus-apus Ngger? Menapa wonten cariyosipun Dewa kok mulang apus-apus menika?" Ki Lurah Grumbulan genti takon.
"Ngene ya Ki Lurah" durung nganti Rangga aweh wangsulan, Ki Gedhe Pelanggolan numpangi rembuge Lurah Kuwera "sing diarani Dewa dening Dewa Karkatha kuwi Dewa tenan apa Dewa Dewan? Merga akeh wong sing ora ngerti banjur ngarani sing satemene dudu apa-apa banjur diarani Dewa. nDika dhewe contone, ndika tau ngabarake marang para warga ing Pelanggolan sing saiki manut Wong Tangen jenenge ndika ganti dadi Grumbulan kuwi, yen aku iki dudu titah lumrah, nanging titah setengah dewa, iya apa ora?. Kamangka satemene aku iki ya mung titah lumrah malah titah sing lagi kena siku sing wekasane ditulungi dening Angger Rangga lan Angger Marga, diruwat temah pulih wujud manungsa lumrah maneh".
"Inggih Ki Gedhe, nyuwun pangapunten" wangsulane Ki Lurah Kuwera karo ndhingkluk .
"Leres Ki Lurah" Rangga genti sing aweh wangsulan marang Lurah Grumbulan "mila leres duk rumiyin ing Tanah Jawa mriki menika mila wonten titahing Gusti ingkang kaprah sinebu Dewa, kados upaminipun Sang Hyang Taya ingkang nenuntun para titah ing tanah jawi murih manembah dhateng Gusti Ingkang tan Kena Kinaya Apa, lajeng sareng wonten titiyang saking tanah Indu neneka ing Tanah Jawi ugi kalih mbekta kapitayanipun bilih wonten Dewa-dewa ingkang kajibah dening Sang Hyang Widhi murih ngratoni lan andum kabetahaning titah kados dene Sang Hyang Brama ingkang mangwasani lan andum kabetahaning titah ing babagan latu, Sang Hyang Bayu ingkang nguwaosi lan andum kabetahaning titah ingkang wujud angin lan sapiturutipun. Lha Dewa ingkang sinebut dening Panembahan Dewa Karkatha kanthi bisik Sang Hyang Kala Mercu, menika kajawi kula piyambak dereng nate mangertos ugi ketingal menawi sampun dipun bumboni crita ngayawara ingkang dipun damel dening Panembahan Dewa Karkatha piyambak".
Lurah Grumbulan wis ora wani semaur maneh, nanging malah Ki Lasma sing banjur takon marang Rangga :
"Dipun bumboni mawi cariyos kados pundi Ngger? Kok kepireng radi aneh makaten?" .
"Ki Lasma kemutan nalika sepisanan kula kepanggih kalian ndika?" Rangga genti takon.
"Inggih, ing gisik benawi nalika Angger kekalih nembe perang tandhing kalih Puthut Jayantaka lan Puthut Jayandaga, lajeng dening Ki Tanparupa katimbalan murih nututi tindakipun, lajeng Angger kekalih nilaraken Puthut Jayandaga lan Jayantaka ingkang nembe ngedalaken pangabaran mawi Aji Lahar Bening" wangsulane Ki Lasma teteh.
"Lha menika" wangsulane Rangga karo ngguyu "gandheng miturut pandulunipun Puthut Jayantaka lan Puthut Jayandaga nalika samanten kula kalih Adhi Marga sampun ical tanpa tilas, Puthut kekalih kala wau lajeng matur dhateng Gurunipun, inggih Panembahan Dewa Karkatha, kekalihipun ugi nyuwun pirsa kula kekalih menika kalebet bangsanipun menapa dene saged musna tanpa tilas babar pisan".
"Leres Ngger, kula ugi mireng piyambak pangudaraosipun Puthut kekalih menika" Ki Lurah Grumbulan nyauti critane Rangga "kekalihipun sami eram lan nginten menawi Angger kekalih menika menawi boten saking Alam Kadewatan ugi saking Alaming Sonya Luri. Kula saged mireng kalaten menika jalaran nalika nsamanten kula ndhedhepi ing waliking grumbul ningali anggen ndika kekalih perang tandhing kalih Puthut Paguron Tangen menika".
"Lha sambetipun kalih pangudaraos ingkang ndika pireng kala wau" Rangga numpangi rembuge Ki Lurah Kuwera "Puthut kekalih nunten taken dhateng Panembahan Dewa Karkatha. Panembahan Dewa Karkatha lajeng pamit badhe mahas ing samun, nyenyuwun pitedah dhateng Dewanipun ingkang bebisik Sang Hyang Kala Mercu niku wau. Ing pepanggihan ingkang kala wingi kula mirengaken menika, Panembahan Dewa Karkatha paring wangsulan dhateng siswanipun, menawi Sang Hyang Kala Mercu paring sasmita bilih kula kalih Adhi kula menika Dewa ingkang kautus dening Sang Hyang Kala Mercu murih asung dhawuh dhateng Panembahan Dewa Karkatha, nanging gandheng wiwit Ki Panggah lan Ki Puguh, Ki Bronjang lan Ki Brunjung, ngantos Puthut Jayantaka lan Puthut Jayandaga boten pana basaning para Dewa temah malah lajeng ngajak kerengan Dewa kalih ingkang dados utusanipun Sang Hyang Kala Mercu menika. Dumugi mriki, tumrap tiyang ingkang dereng wanuh kalih kula lan adhi kula saged kemawon pitados dhateng criyosipun Panembahan Dewa Karkatha magepokan kalih dhawuh-dhawuh saking Sang Hyang Kala Mercu nkala wau. Nanging tumrap Ki Lurah lan Ki Bebau tuwin Ki Gedhe saha Ki Lasma, kula kinten badhe gumujeng mireng cariyos damelanipun Panembahan Dewa Karkatha kala wau. Inggih menapa boten ?".
ana candhake
Tidak ada komentar:
Posting Komentar