SENDHANG MUSTIKANING WARIH VI (022)

 

22.

Bareng wis rada sauntara para tamu ngrahabi pasugatan sing diladekne, banjur disusul metune pasugatan sing wujud kanggo mangan bareng ambengan sauba rampene. Ya ing wektu kuwi, Waraka nyedhaki aku karo guneman lirih sing mung bisa tak rungokne karo Ki Suwela sing lungguh jejer aku :

 

"Nyuwun pangapunten Raden, kaparenga Raden jengkar saking mriki ngalih dhateng griya wingking saprelu badhe kula ladosi dhahar kalihan Eyang Suwela".

"Mangga Anakmas kula dherekaken" sadurunge aku aweh wangsulan Ki Suwela wis ndhisiki ngajak aku mlebu ing omah sing sisih mburi, ninggalake para tamu sing ana ing pendhapa "menawi jengandika dhahar ing mriki mesakaken para tamu sanesipun, mindhak mangke anggenipun sami nedha kaluberan raos rikuh".

 

"O, makaten ta Ki?" aku lagi mudheng karo sing dadi karepe Waraka "mangga menawi makaten Ki, ayo Kakang Makara.....".

 

Sidane aku, Ki Duwela lan Makara diladeni mangan ing omah sisih mburi, ing panggonan sing mirunggan. Ing kene atiku bali krasa goreh maneh, awit sing ngaladeni anggonku mangan jebul Nyai Rinten sisihane Waraka sing rumangsaku sansaya suwe sansaya mundhak nengsemake. Karo ngladeni anggonku mangan, tembunge Nyai Rinten sing mau ora ana suwarane, wiwit kumrecek grapyak. Saka rumangsaku tembung-tembung sing diucapne dening sisihane Waraka sing angka telu iki , krasa kepenak dirungokne nganggo kupingku.

 

Ki Suwela apa dene Makara sing uga mangan ing sandhingku, wangune wis ngerti yen angen-angenku lagi goreh merga cedhak karo Nyai Rinten iki. Wong loro kuwi saben-saben bubar nglirik npapanku lungguh banjur ndhingkluk karo mesem dhewe-dhewe. Esem sing angel digerba mungguh apa kang dadi tegese.

 

Bubar mangan Waraka banjur nyedhak melu lungguhan ing dhingklik  njejeri Makara, sauntara Rinten sing mau lungguh ing cedhakku banjur pamitan mundur.

 

"Aja kesuwen nggonmu dandan ya Dhi? wengi iki sliramu kudu bisa mbeksa sing luwes, awit dipirsani dening Raden Bagus Suwanda saka Dalem Katumenggungan, uga dipirsani dening Eyang Suwela lan Paman Makara" kandhane Waraka nalika Rinten pamitan arep mundur.

 

Aku rada gumun karo tembunge Waraka marang Rinten sing mangkono kuwi. Ya gene Waraka ndadak nyebut jenenge Ki Suwela lan Makara marang sisihane? Mesthine oraa disebut Rinten harak ya wis apal karo wong loro sing pranyata isih kapernah simbah lan bapa pamane Waraka kuwi. Karo maneh, kok Waraka meling supaya anggone mbeksa sisihane supaya luwih luwes barang? Pancen saka plataran mburi omahe Waraka keprungu ana suwara wong-wong sing padha nabuh gong, nanging apa iya Rinten sing lagi ngandheg telung wulan kuwi dikongkon melu njoged ? Apa ora mesakne lan nguwatirake kandhegane?.

 

"Estunipun dalu menika para kadang pradangga miwah para sindhen lan ledhek ingkang manunggal ing paguyuban kula badhe gladhen, Raden" Waraka guneman karo nyawang aku "menawi padatan anggenipun gladhen inggih wonten lebet griyawingking mrika, nanging dalu niki mumpun nuju wulan purnama, tur inggih dhasare mangsa ketiga, anggenipun gladhen mapan ing plataran wingking. Mangke kula suwun Raden Bagus Suwanda, Eyang Suwela menapa dene Paman Makara kersaa paring berkah, amirsani sarwi lelenggahan ing kursi ingkang sampun kacawisaken".

 

"Iya Ki Waraka" aku aweh wangsulan "banget panuwunku dene aku bisa melu nonton nggone kanca-kanca padha gladhen ing wengi iki, nanging.......".

 

"Nanging menapa Raden?" Waraka nugel tembungku.

 

"Ya gene sisihan ndika si Nyai Rinten isih ndika kongkon melu gladhen mbeksa? apa ndika ora mesakne lan mangkono iku apa ora nguwatirake karo kandhegane Nyai Rinten?" aku takon lan nelakne rasa pangemanku marang sisihane Waraka.

 

Dumadakan Ki Suwela, Makara lan Waraka bebarengan padha ngguyu rada banter. Aku dadi ora mudheng, ya gene wong telu kuwi malah nggeguyu omonganku?.

 

"Matur nuwun Raden" kandhane Waraka ing sela-selane anggone ngguyu "menawi semah kula pun Rinten, dalu menika boten badhe ndherek gladhen. Awit kajawi nembe kemawon dipun tengeri anggenipun ngandheg jangkep tigang wulan, piyambakipun ugi boten saged ulah beksa".

 

"Lho iki mau gajege lagi wae ndika kandhani supaya anggone mbeksa luwih luwes maneh?" aku sansaya gumun karo wangsulane Waraka sing mangkono kuwi mau.

 

"Inggih nyuwun pangapunten Raden" Waraka wangsulan "ingkang nembe kemawon mundur saking ngersa jengandika niki wau dede abdi jengandika pun Rinten inggih semah kula".

 

"Kersa ndika?"

 

"Kala wau abdi jengandika pun Andalu, sedherek kembaripun semah kula pun Rinten. Andalu menika tuhu baud olah beksa, nyekar saha rerepen. Piyambakipun mila remen marsudi budaya wiwit alit" Waraka nggenahne sapa wong wadon sing tak sengguh Nyai Rinten iku mau.

 

"Ooo...... ? dadi iki mau aku sing kleru nggonku nyawang ta?" aku wangsulan karo mesem, nglenggana yen wis kleru pangira "ya sing gedhe pangapura ndika, jeneh olehku tepung karo sisihan ndika ya lagi iki mau, dadi ya durung pati apal".

"Jengandika boten lepat Raden" wangsulane Waraka karo mesem "sampun malih jengandika ingkang nembe wanuh sepisan menika, sanadyan para kanca ingkang sampun dangu srawung kalih kula lan asring dumugi papan mriki panggih kalih Andalu menapa dene Rinten, meh radin-radin inggih boten saged mbentenaken kekalihipun".

 

"Kula inggih makaten kok Gus" Makara sing maune mung mesam-mesem melu nranbul gunem "niki wau wiwitanipun kula inggih boten ngertos menawi niki wau sedherek kembaripun Nyai Waraka, nembe sasampunipun medal suwantenipun, kula lajeng sumerep bilih piyambakipun menika Andalu, putra putrinipun Ki Kebayan Bulak Pandhe".

 

"O ngono ya Kakang Makara?" aku wangsulan karo ngguyu "nanging ndika panggah rada duwe luput marang aku!".

 

"Inggih?" Makara takon "lepat kula manggen ing pundi Gus?"

 

"nDika sing wis ngerti nek sing ngladeni nggonku mangan mau Andalu dudu Rinten, nanging ndika kendel wae, ora aweh weruh marang aku, malah ndika saben-saben mesam-mesem, nggeguyu aku sing kidhung merga ngira yen sing leladi ing ngarepku iki mau Nyai Waraka" wangsulanku karo mesem, nuduhne nek aku ora nesu sanadyan wis dibebeda lan diesemi karo ndhingkluk.

 

"Inggih Gus kula mila lepat" Makara guneman alon "nanging kula ngertos kok, saageng-agenge kalepatan kula panggah taksih ageng sih wilasanipun jengandika Gus Wanda dhateng kula".

 

Anggone padha omong-omongan leren, amarga ana andhahane Waraka sing nyedhak karo mbungkukne awake. Waraka nyedhaki andhane kuwi banjur padha guneman alon.

 

"Nyuwun pangapunten Raden" Waraka banjur guneman "ketingalipun anggenipun sami gladhen sampun dipun wiwiti, samangke kula suwun mugi Raden Bagus kersaa kepareng paring berkah pangestu dhateng kanca-kanca para pradangga".

 

"Iya Ki Waraka" aku aweh wangsulan, banjur kandha marang Ki Suwela lan Makara "mangga Ki Suwela, ayo Kakang Makara".

 

"Mangga anakmas suwawi kula dherekaken" wangsulane Ki Suwela karo ngadeg.

 

Bener kaya sing dikandhakne Waraka mau, tekan plataran mburi aku weruh, pagelaran beksan tayub sing dening Waraka diarani Gladhen kuwi wis diwiwiti. Sing nonton wong sapirang-pirang kaya lumrahe nek ana tontonan tayub nggone wong sing duwe gawe mantu ngana kae. Kabeh padha lungguh neng lemah karo nyilakne jarite sesisih, ngupengi sing lagi nuduhne kawasisane ing ulah budaya beksa. Sauntara ing kalangan katon para ledhek padha pating krembyah ngobahne jogede, entrane ngono lagi ngecakne joged bedaya sing diiringi gendhing-gendhing alusan. Aku sing lungguh kursi awor Ki Suwela lan Makara ing mburine para panjak, nguwasi para sing lagi njoged. Tak sawang sing njoged wong papat sing olehe pupuran katon kandel-kandel kuwi, Andalu sing mau tak kira Nyai Rinten durung ana.

 

Wong-wong sing padha nonton ketara yen padha seneng atine sedhela-sedhela ana sing keplok-keplok sing banjur ditiru dening kanca-kancane, ndadekne kahanan dadi sansaya reja. Sauntara iku, suguhan arak wiwit diladekne, wong-wong sing padha nonton wiwit padha gentenan ngombe arak, sing diladekne ledhek-ledhek sing solah bawane katon nek digawe-gawe murih sing diladeni npadha kepencut atine.

 

ana candhake.