SENDHANG MUSTIKANING WARIH VI (050)

50.

Ki Jurudah lan Ki Prasanta banjur nuntun jarane dhewe-dhewe, mlaku bareng karo aku. Tekan dalan protelon, Ki Jurudah ngajak menggok milih dalan sing rada cilik sing araje manganan. Dumadakan aku digawe kaget kaworan seneng, jebul dalan sing manganan kuwi ngener marang sawijining pekarangan omah sing gedhe, platarane jembar, dipangku pendhapa sing katon mrebawani, lan teja sing saben dina katon neng langit sisih kulon kae, saiki katon manther saka omah sing arep tak parani kuwi, munggah mendhuwur nganti tekan langit. Sanadyan kahanane wis ngancik wektu tengange, suprandene teja kuwi isih bisa disawang kanthi cetha. Aku banjur duwe dudutan yen omah sing manggon ing pucuking lurung iki papan mangasramane Eyang Resi Doradruwasa.

 

Nalika lakuku wong telu tekan plataran sing jembare ora karuwan kuwi, Ki Jurudah lan Ki Prasana banjur padha nancang jarane ig papan sing wis dicepakne, ya iku papan kanggo nancang jaran.Ing kono wis ana jaran-jaran sing uga padha dicancang. Dumadakan atiku dadai nratab bareng meruhi yen salah sijine jaran sing padha dicancang ing papan kono kuwi jebul Kyai Baratketiga, jaran ampilan saka Rama Tumenggung Jatikusuma sing tak tundhung lunga merga tak anggep mung arep ngebot-eboti laku, nanging jebule dudu jaran sabaene.

 

Wangune Baratketia ngerti yen sing lagi teka kuwi mau aku, ketitik jaran kuwi banjur ngekek sajak mbagekne tekaku. Aku banjur nyedhaki jaran sing sing tau dadi tumpakanku kuwi, jebul dheweke ora dicancang kaya jaran liyane, Kanthi rasa trenyuh tanganku tak ngge ngusap-usap sirahe Baratketiga sing katone seneng merga weruh tekaku kuwi.

 

Nanging sadurunge aku kumecap apa-apa, dumadakan pundhakku disenggol saka mburi.  Ki Jurudah aweh sasmita ngajak aku ngunggahi pendhapa. Aku ora sida guneman apa-apa marang Baratketiga, malah banjur malikne adhep ngetutne Ki Jurudah lan Ki Prasanta sing wis ndhisiki mlaku nyabrangi plataran arep munggah menyang pendhapa. Jebul ing jogan pendhapa kuwi ana wong sing lagi padha lungguh sila madhep mangulon karo sirah tumungkul amarikelu, sajak lagi padha nindakne laku semedi. Lamat-lamat saka pringgitan ing samburine Pendhapa keprungu suwarane wong wadon sing lagi ngidungake tuntunaning kanggo wong urip sing lumrah katulis ing lontar-lontar kuna ngana kae.

 

“Ngaturaken kasugengan sarawuh jengandika sami ing Bumi Kedhuwang mriki Kisanak” lagi wae aku wong telu tekan tlundhakan dhuwur dhewe saka dalan trap-trapan sing munggah tumuju jogan pendhapa, wis dipapagne dening sawijining nom-noman sing bagus rupane mencorong pasuryane, nom-noman kuwi nganggo sandhangan kaya sandhangan sing lumrah dienggo para Brahmana, ya iku jubah putih uga nganggo serban  “menawi boten klentu anggen kula ningali, ingkang katemben rawuh menika menapa leres Ki Jurudah miwah Ki Prasanta, panakawanipun Gusti kula Ratu Ayu Setyawati? Tuwin Raden Bagus Suwanda putranipun Gusti kula sawargi Tumenggung Jatikusuma?”.

 

“Leres Sang Resi kula Jurudah lan menika sedherek kula sepuh Kakang Prasanta” gageyan Ki Jurudah wangsulan karo basa kang alus lan sikep kang kurmat banget marang nom-noman sing ngagem busana kabrahmanan kuwi “dene Kisanak Suwanda menika kula mila dereng radi tepang awit inggih nembe kemawon wanuh, angleresi panjenenganipun ugi badhe sowan dhateng pratapan mriki”.

 

“Inggih, inggih Ki Jurudah” Brahmana sing isih mudha kuwi wangsulan karo mesem lan banjur takon marang aku “atur kula kala wau menapa lepat Raden?”.

 

“Kenging kawastanan sampun leres Sang Brahmana” wangsulanku rada groyok, jalaran aku gumun karo tembung sing diucapne Brahmana kuwi sadurunge nyebut asmane Rama Tumenggung luwih dhisik nganggo tembung sawargi sing ateges ngarani nek Rama Tumenggung kuwi wis seda “sanadyan estunipun inggih boten trep”.

 

“Boten trep kados pundi Raden?” Brahmana kuwi takon sajak gumun “menapa dumeh kula ing mriki ugi namung sadermi tamu menika? Mugi kauningan Raden, sanaosa namung sak dhayuh, nanging kula sampun kapiji dening Sang Resi Doradruwasa amapag saha ambagekaken rawuh jengandika sami”.

 

Aku lagi ngerti yen Brahmana mudha sing maune tak kira isih siswane Eyang Resi Doradruwasa iki, jebul ya mung tamu kaya aku lan Ki Juradah sarta Ki Prasanta.

 

“Boten babagan menika Sang Resi” aku wangsulan karo aweh kurmat “ingkang kula pikajengaken boten trep menika, nuwun inggih sepisan jejer kula menika namung putra angkat utawi putra pupon kemawon saking Rama Tumenggung Jatikusuma, dene ingkang angka kalih, kula mila radi kirang mangertos kalihan ingkang jengandika dhawuhaken kanthi sebatan Sawargi dhateng Rama Tumenggung Jatikusuma ingkang saestu taksih seger waras boten kirang satunggal menapa menika?”.

 

Brahmana sing isih mudha kuwi njengkerutne bathuke, merga krungu wangsulanku sing nyethakne olehku kandha kurang trepe rembug sing digunakne nalika nakoni aku mau, ora merga aku mandhakne dumeh dheweke mung jejer dhayoh kaya dene aku.

 

“Inggih boten langkung kula nyuwun pangaksami Sang Resi” aku nututi rembugku sawise weruh yen Brahmana Mudha kuwi njengkerutne bathuke  “menawi atur kula menika kala wau boten mranani penggalih jengandika”.

 

“Boten Raden” Brahmana kuwi gage wae wangsulan “ingkang jengandika ngendikaken boten wonten ingkang lepat, namung kemawon ketingalipun jengandika dereng pirsa lan dereng kraos menawi estunipun anggen jengandika kendel sare ing tepining jurang mbambing salebeting wana greng sasampunipun katilar Kyai Baratketiga nalika samanten, estunipun boten namung setunggal dalu nanging sekawan dasa dinten dangunipun, Pramila lajeng dipun caketi lan dipun wungu dening Panembahan Doradruwasa mawi sekar Dhandhanggula. Inggih awit saking jengandika dereng pirsa, ugi jalaran boten wonten ingkang paring cecala dhateng jengandika, mila inggih nami limrah menawi jengandika boten pirsa kawontenan Majapahit ingkang sampun bedhah awit saking pangramanipun siswa dalem Kanjeng Sinuhun pribadi, nenggih Gusti Adipati Girindrawardana ingkang samangke jumeneng Prabu Brawijaya. Lan bedhahipun nagari Majapahit menika mawi bebanten, salah satunggalipun inggih Gusti kula Tumenggung Jatikusuma ingkang nyobi lan mbudidaya atur pangayoman dhateng Kanjeng Sinuhun, Kanjeng Sinuhun sembada lolos nilar praja, nanging Gusti kula Tumenggung Jatikusuma karoban mengsah temah gugur minangka kusumaning Majapahit”.

 

Kaya disamber bledheg rasaning sirahku krungu sing dikandhakne Brahmana sing isih mudha kuwi, ora krasa adegku dadi ora jejeg, aku ndhepok neng jogan pendhapa, ora bisa kumecap apa-apa. Aku ora bisa nyritaknene nganggo ukara kaya apa rasane atiku wektu kuwi. Jujur wae, perkara bedhahe Majapahit alu ora pati nggagas, nanging sedane Rama Tumenggung sing gugur ing madyaning payudan, kuwi sing bares wae utekku ora pati bisa nampa.

 

“Nuwun sewu Raden Suwanda miwah jengandika Ki Jurudah saha Ki Prasanta” sanajan ora pati cetha aku isih krungu Brahmana mau guneman maneh “estunipun jejibahan kula ingkang magepokan kalihan rawuh jengandika sami, inggih menika kinen angaturi saha anyartani jengandika kendel ing gandhok wetanipun pendhapa menika langkung rumiyin, mangke menawi anggenipun maos kidung Gusti kula Kanjeng Ratu Setyawati sampun kaanggep jangkep dening Resi Doradruwasa, nembe Ki Jurudah lan Ki Prasanta ngaturaken wohing dinuta dening Gusti Ratu, saha Raden Suwanda saged marak ngabyantara ing ngarsanipun Sang Resi Doradruwasa saprelu nampi warisan ngelmi ingkang pungkasan”.

 

Rampung guneman kaya mangkono kuwi, Brahmana mudha sing aku durung ngerti sapa jenenge kuwi, nyandhak pundhakku, aku dikongkon bali ngadeg. Sawise aku ngadeg, tanganku dicandhak digandheng diajak mlaku menyang gandhok sisih wetane pendhapa kuwi. Ki Jurdah lan Ki Prasanta ora guneman apa-apa mung banjur ngetutne lakune Brahmana sing sisih mudha kuwi.

 

“Nyuwun pangapunten Raden Suwanda miwah jengandika Ki Jurudah miwah Ki Prasanta” Brahmana kuwi guneman maneh sawuse tekan gandhok wetane pendhapa “mbok bilih jengandika ngersakaken nimbali kula, nami kula Sundaka siswanipun Rama Resi Kumbangtaman saking Redi Merapi, dugi kula ing Kedhuwang mriki dipun kancani sedherek anem kula cacah tiga ingkang samangke nembe linggih ing sacaketipun Resi Doradruwasa, inggh menika adhi kula Amana, Tambala miwah adhi kula ingkang alit piyambak inggih pun Patana”.

 

 

Ana candhake.