SENDHANG MUSTIKANING WARIH VI (066)

66.

Tekan pendhapa Kebayanan ya omahe Wa Anggara Lurah Prahurit sing maune sempaut kuwi wiwit eling lan bisa sambat kelaran. Banjur  diudhunke saka Tandhu, diglethakne neng amben. Dhukun sing kulinane aweh tamba marang Prajurit sing lara, diceluk dikongkon nambani Lurah Prajurit sing lagi gereng-gereng karo sambat lara kuwi.

 

Wewakiling lurahe Prajurut banjur mlebu nggoleki Ki Suwela menyang Pringgitan arep ngabarake yen Lurahe lagi kena walat saka bangsa alus. Aku tansah tut wuri ing mburine, merga aku uga kepengin enggal bisa weruh Ki Suwela lan Makara.

 

Jebul Ki Suwela lan Makara bener lagi linggih neng klasa sing digelar neng  jagongan karo para penggedhening prajurit Kedhiri lan Keling sing dipercaya dening Gusti Adipati Girindrawardana sing wis madeg jumeneng Brawijaya. Karo mlaku dhodhok wakiling lurah prajurit kuwi mlebu pringgitan.

 

“Sajake ana sing wigati Gumarang? Dene kowe wani mlebu pringgitan tanpa tinimbalan? Apa sira sakancanira wis nyumurupi mapan manggone Suwanda anake Tumenggung Jatikusuma?” salah siji saka penggedhene prajurit Keling kuwi gage anggoni nakoni wakiling lurah prajurit sing jebul aran Gumarang “lan ya gene sing ngadhep mrene kowe ? Lurah Galunggung menyang ngendi he?”.

 

“Nyadhong deduka ingkang kathah Gusti” Gumarang nyembah karo aweh wangsulan “estunipun nalika para prajurit bregada kula ingkang tinindhihan dening Kakang Lurah Galunggung nembe bidhal ngayahi jejibahan, dumadakan ing margi manggih alangan, inggih menika kenging walatipun bangsa alus ing Padhukuhan Bulak Pandhe mriki, temah Kakang Galungguh nandhang kanin, ing praupanipun kados kapupuh bindhi lan ing jajanipun kados kedhawahan gandhen tosan, temah Kakang Galunggung rebah lajeng boten emut purwa duksina”.

 

“He Gumarang!” penggedhene prajurit kuwi nggetak Gumarang karo mentheleng katon yen lagi nesu “sira kuwi Prajurit sing wis gedhe tuwa, aja seneng guneman nganggo geguyonan, Gakunggung rubuh semaput? Kanthi tatu ing rai karo ing dhadha? Sapa sing wis gawe larane Galunggung kuwi he? Aja kandha nek sing tumindak kuwi bangsa alus, bangsa alus kuwi ora bisa sesenggolan karo titah sing abadan wadhag kaya awake dhewe iki, ngerti?”.

 

“Tadhah duka Dhuh Gusti kula Raden Dhandhaka” Gumarang nyembah karo matur wangsulan “saestu abdi jengandika kula boten gegujengan, sadaya prajurit ing bregada kula sami sumerep kanthi mripat ingkang awas, nalika Kakang Lurah Galunggung mlampah ing ngajeng dumadakan kepireng suwanten kados suwantening bindhi ngengingi raga, kasusul Kakang Gakunggung njerit, awit wonten untunipun ingkang rampal kados dipun bindhi uwangipun, kasusul rebah ing bumi sarwi sambat sakit. Nalika kula lan kanca-kanca sanes badhe asung pitulungan dumadakan wonten suwanten malih, dhadhanipun Kakang Galunggung kados dipun gandhen mawi gandhen tosan, lajeng piyambakipun semaput boten emut menapa-menapa”.

 

“Aneh…….” Penggedhening prajurit sing jeneng Raden Dhandhaka guwi grenengan ijen.

 

“Leres lan mila aneh saestu Raden” Gumarang guneman maneh “kula ngadhahi pamanggih bilih ingkang nindakaken tanpa saged dipun tingali mawi mripat wantah menika, menawi dede bangsa alus tuhu mokal. Awit saking menika, kula lajeng madosi Ki Suwela utawi Ki Makara, nyuwun pitedah murih para bangsa laus ing padhusunan mriki boten nglajengaken anggenipun ngganggu damel dhateng Prajurit saking Keling lan Kedhiri, menapa ingkang kedah dipun lampahi. Kula kinten para bangsa alus menika sami runtik manahipun dene sadangunipun masanggrah ing mriki awakipun piyambak dereng nate caos dhahar saha pasang sesajen kangge para bangsa alus menika”.

 

Raden Dhandhaka manthuk-manthuk krungu ature andhahane sing jeneng Gumarang kuwi. Wangune trembunge Gumarang bisa ditampa karo nalare Raden Dhandhaka. Mula penggedhene prajurit kuwi banjur nyawang marang Ki Suwela lan Makara, njaluk panemu karo tembung sing lagi wae dikandhakne dening Gumarang kuwi mau.

 

“nDika kreungu dhewe apa sing lagi wae dikabarake dening Gumarang iki mau, Ki Suwela” kandhane Raden Dhandhaka marang Ki Suwela “yen pakulinane para bangsa alus sing manggon neng Bulak Pandhe kene iki dicaosi dhahar lan diaturi sesajen, kudune biyen-biyen ndika ora meneng wae, nanging aweh weruh marang aku utawa marang Dhimas Lokapa, minangka senapati wewakiling kanjeng Sinuwun sing samengko jumeneng neng Kedhiri, ora kudu ndadak ngenteni anane kedadeyan kaya sing tumiba marang Lurah Galunggung iki mau, rak ya ngono ta Dhimas Lokapa?”.

 

“Bener Kangmas” Penggedhening Prajurit sing sijine nyauti kandhane Raden Dhandhaka “nanging aku uga ora pati ngluputake Ki Suwela apa dene Ki Makara nemen-nemen, jalaran awit saka kasengseme ngadhepi kahanan, ndadekne Ki Suwela kelalen, anggoine arep matur ing babagan caos dhahar marang bangsa alus lan pasang sesajen iki. Piye Ki Suwela lan Ki Makara?”.

 

“Nyuwun pangapunten Raden Dhandhaka menapa dene Raden Lokapa” Ki Suwela wangsulan karo nyembah “saestu kula ndhadha ing kalepatan kula, dene kula dereng matur babagan menika dhateng Gusti kula kekalih. Estunipun kula babar pisan boten supe kados ingkang dipun dhawuhaken Gusti kula Raden Lokapa kala wau………”.

 

“Yen ora lali ateges pancen ndika wis nedya ora aweh weruh marang aku lan Dhimas Lokapa, Ki Suwela?” Raden Dhandhaka munggel rembuge Ki Suwela sing durung rampung karo mripat mencereng.

 

“Boten makaten Raden” Ki Suwela wangsulan sareh, aku wis apal karo pakulinane wong iki yen lagi ngadhepi perkara apa wae sing angel diwudhari, katon ayem nanging pikirane muser “malah saestu kula boten ngertos, menawi ing Bulak Pandhe mriki wonten pakulinan lan tatacara caos sesaji dhateng para bangsa alus kados ingkang dipun aturaken Kisanak Gumarang kalawau. Mila boten saged dipun selaki bilih para bangsa alus menika sok ganggu damel dhateng titiyang inggih para manungsa, nanging boten kok lajeng mawi cara kados ingkang dipun cariyosaken dening Kisanak Gumarang kala wau, paling inggih namung mawi kasurupan lajeng sakit lan sapiturutipun. Nuwun sewu, kula kok nembe menika mireng wonten kedadosan aeng kados ingkang dhumawah dhateng Ki Lurah Galunggung menika……..”.

 

Sansaya akeh anggone kojah Ki Suwela, sajake arep nggorohake apa sing dikandhakne dening Gumarang. Mula kanggo melehake yen Ki Suwela kuwi mung wasis ing babagan nata ukara, aku banjur nyedhak lan tetep tanpa ngatonake wujud.

 

“Plak….Plak…….!” pipi kiwa tengene Ki Suwela tak gibeng banter, nganti lungguhe wong serengah tuwa kuwi koming.

 

“Adhuuuuuuuuh………….” Ki Suwela mbengok banter, sambat kelaran, lali yen lagi lungguh adhep-adhepan karo bendarane sing anyar.

 

Dhandhaka, Lokapa, Makara lan Gumarang katon padha njomblak, wong-wong kuwi ora nyana babar pisan yen Ki Suwela nemoni lelakon sing miturut wong-wong kuwi dianggep aneh. Rambute Ki Suwela sing ditalini nganggo iket tak sendhal mendhuwur banjur tak banting neng jogan, Ki Suwela tiba mengkureb. Lan sadurunge ragane tekan jogan, dhadhane tak papag karo sadhukan sikilku tengen. Ki Suwela kontal, mencelat nganti nabrak gebyog sing dadi watese pringgitan kuwi.

 

Makara sing weruh wong tuwane tiba golong koming ora karuwan, tanpa dingerteni sing dadi sababe, mara nyedhaki wong tuwane sing isih bengok-bengok kelaran. Karepe arep aweh pitulungan, nanging sadurunge Makara tekan cedhake Ki Suwela, sikile tak jegal luwih dhisik. Makara tiba kejengkang, sadurunge kober tangi, sikilku bali tak obahne, githoke Makara tak gejroh nganggo tungkakku sabantere. Ora nganggo sambat Makara krungkeb neng jogan semaput ora eling apa-apa maneh.

 

Gumarang sing weruh kahanan kaya ngono kuwi ngadeg banjur mlayu ngithar ninggalne pringgitan. Sauntara Dhandhaka karo Lokapa padha pating domblong kaya kethek ketulup, bingung ngadhepi kahanan sing babar pisan ora gathuk karo lakuning nalare. Kanggo nambahi rasa senengku, penggedhening prajurit saka Kedhiri Kedhiri karo saka Keling kuwi tak cedhaki tak wenehi kaplogan menyang prenah raine. Wong loro kuwi genti-genten padha mbengok kelaran. Aku mundur banjur mapan lungguh rada ngadoh ngenteni lelakon sabanjure.

 

 

 

Ana candhake.