SENDHANG MUSTIKANING WARIH VI (068)

68.

Aku ngguyu ngekek, sajak gumun karo sikepe Ki Suwela sing gunemane keprungu glageban, praupane pucet nuduhne kaweden ing jero atine kuwi. Sauntara tak sawang Makara ora kalah anggone ndhredheg lan ngewel kaya wong lagi keneng panastis nalika arep manasi ngana kae. Aku mencolot, mudhun saka watu sing tak lungguhi banjur sansaya nyaketi panggonane wong loro sing lagi padha dheg-dhegan kaweden kuwi.

 

“Ndika tiyang kalih menika kok nggih rukun sanget lho Ki Suwela?” pitakonku sawise cedhak karo wong loro kuwi “ing atase putra sampun ageng, kok sare kemawon taksih dipun kancani ? Nanging sare kok inggih boten dhateng patunggon, malah kepara dhateng ara-ara kados makaten?. Menapa ndika nembe nindakaken lampah prihatos? Nanging kok malah ngantis srengenge inggil nembe wungu?”.

 

Tak takoni nganggo pirang-pirang pitakonan ngono kuwi Ki Suwela dadi mundhak katon nek bingung, nanging mbaka sethithik rasa wedine wiwit suda, ketitik praupane wis sansaya abang, ora pucet njejet kaya mau.

 

“Apa bener sing ngadeg ana ngarepku iki nyata Ki Kebayan Bulak Pandhe?” Ki Suwela wiwit bisa guneman kanthi cetha. Aku pancen kerep digawqe eram marang lagune wong iki luwih cepet bisa ngadhepi kahanan kanthi sareh sanadyan kaya apa ruwete perkara sing lagi diadhepi.

 

“Lha sak niki malah genti kula walik” aku wangsulan karo mesem “ingkang lenggah ing ngajeng kula niki napa leres Ki Suwela abdi kinasih ing dalem Katumenggungan saha Ki Makara kanca raketipun Raden Bagus Suwanda putra angkat saking Gusti Tumenggung Jatikusuma?”.

 

“Aja ndadak nganggo guyon Kisanak” sanadyan awake isih katon nek ringkih merga bubar tak ajar lan tak sere ting dalan, Ki Suwela katon nek nyingidne ringkihe lan nuduhne kaprawirane “cetha nek ndika kuwi dudu bangsa alus, ketitik sikilmu ngambah lemah kabeh, mula tumuli ngakuwa ndika iku sapa? Lan duwe sedya apa nemoni aku karo anakku ana kene?”.

 

“Aneh carup lan lucu” aku wangsulan karo ngguyu ngece “dados ndika wau sampun nginten menawi kula menika bangsane lelembat utawi panunggalane dhedhemit ngoten menapa pripun Ki?. Kula aturi pirsa nggih Ki, sanajan sadangune urip kula niki dereng nate srawung kalih dhemit, nanging kula ngertos lan pitados bilih dhemit niku nyata wontenipun. Ewa samanten, dhemit niku gadhah panggenan piyambak, boten awor kalih menungsa kados kula napa dene ndika niku. Dhdhemit utawi badan alus niku mila sok ngetingal dhateng titiyang ingkang pantes dipun ajrih-ajrihi, kados ndika kekalih, nanging anggenipun ngetingal nggih mawi tatacara, liripun ngetingalipun menawi sampun boten wonten sunaring surya kasaranipun menawi wanci sampun dalu, boten enjing utawi siang-siang ngeten niki…….”.

 

“Iya aku wis ngerti perkara kuwi” Ki Suwela medhot rembugku karo menthelengne mripate “ndika ora prelu kojah maneh bab dhedhemit utawa setan, saiki ndika enggal ngaku wae ndika iku sapa lan duwe karep apa? He?”

 

“Heh heh heh……” aku ngekek persis kaya nek Wa Anggara ngguyu “lha saiki kira-kira aku sing kleru, tak kira iki mau nek nDara Ki Suwela lan Ndara Makara, sing kekarone wis apal banget karo aku. Malah durung suwe kae Ki Suwela wis rawuh ing omahku nembung anakku wedok arep didadekne selire Raden Bagus Suwanda, saiki kok malah ora ngerti marang Kebayan Bulak Pandhe, mengko dhisik Kisanak, nek ndika kuwi dudu Ki Suwela lan dudu Ki Makara, banjur sapa ndika iku satemene ya gene wayah ngene isih turu neng ara-ara cedhak kali, ndika kuwi omahe ngendi he?”.

 

“Kowe aja langap-langap waton ngucap kisanak” karo wiwit ngadeg Ki Suwela wangsulan sereng “nonton ucapmu, aku ngerti nek kowe kuwi ngaku-aku Ki Kebayan Bulak Pandhe. Mula bisa wae lan kena wae kowe ngaku-aku yen kowe kuwi Ki Kebayan, mula pancen praupanmu memper banget, nanging kudune sadurunge kowe ngaku-aku, luwih dhisik kudu ngerti sing mbok aku kuwi isih urip apa wis mati. Ngertia Kisanak, Ki Kebayan Bulak Pandhe kuwi saiki wis mati tak tugel gulune merga wani ndaga dhawuhe Gusti Adipati Girindrawardana sing wis jumeneng dadi Prabu Brawijaya………..”.

 

“Dadi bener ndika karo Makara kuwi salah siji saka wong-wong sing ngebyuk lan ngrubut Ki Anggara temah Ki Kebayan Bulak Pandhe gugur kanthi tatu sing arang kranjang dhek semana kae he?” aku wiwit mencereng karo nggetak.

 

Ki Suwela lan Makara kaget tak getak karo tak penthelengi ngono kuwi, nanging bawane kira-kira ngangep nek aku iki mung wong ndesa sing madha rupa karo Wa Anggara, wong loro kuwi ngatonake kuwanene, siaga arep ngadhepi aku sing wujudku wujude Wa Anggara, wong sing wis rada tuwa sanadyan durung tuwa banget.

 

“Heh menungsa murang tata” Makara genti sing maju sejangkah karo wiwit guneman “Tak akoni ing wiwitan mau aku karo wong tuwaku pancen kaget, tak kira yen Kebayan Bulak pandhe bali urip maneh, nanging saiki sawise aku ngerti nek jebul kowe kuwi mung wong sing ngaku-aku, saiki ngakuwa tinimbang kowe kudu tak peksa ngaku banjur tak tugel gulumu, kowe kuwi sapa lan saka ngendi asal-usulmu he?”.

 

“Ha… ha…. ha …..” aku ngguyuh ngakak krungu tembunge Makara ngono kuwi “sing mbok ucapne kaya tembunge wong sing kulina ngremuk wesi giligen ndilat wesi abang wae Makara. Ora ngrumangsani neki kowe kuwi ora duwe daya kekuwatan sing pantes mbok ngge pamer, aja maneh ngadhepi aku? Lagi ngadhepi cempe sing ngebyong tandurane wong tuwamu wae kowe kuwi durung karuwan yen Becus kok. Nek nyata kowe karo Bapakmu sing wis Gerang nanging isih nggragas kuwi, takon sapa jenengku lan ngendi asalku, coba sawangen kanthi tenanan, yen prelu luwih dhisik raupa nganggo banyu kali kulon kuwi, kowe wong loro mesthi ora bakal lali karo aku!”.

 

Bubar muni ngono kuwi, aku banjur ngatag Slendhang Sipat, supaya ngowahi wujud lan praupanku murih kaya wewujudane suwargi Kanjeng rama Tumenggung Jatikusuma. Ora ndadak nganggo gantalan wektu, sakala aku wis wujud persis kaya Kanjeng Rama Tumenggung. Ki Suwela lan Makara njomblak, kekarone mundur sajangkah karo mripate mendolo nguwasi praupanku sing wis salin wujud, ora ana gesehe karo pasuryane Kanjeng Rama Tumenggung.

 

“Lekna sing amba mripatmu loro-lorone Heh Suwela lan kowe Makara, saiki mokal nek kowe wong loro wis pangling karo aku, sing wis akeh aweh kekucah marang kowe sakloron nanging mbok wales klawan laku cidra, kowe malik tingal melu ndilati dlamakane mungsuhmu mung merga kowe padha jirih ing getih wedi marang pati, sarta kebangeten nggonmu wis ambathara marang gumrincinging dinar lan gumebyare kencana” aku guneman karo mliliki wong loro kuwi ngatonake ulatku sing lagi nesu.

 

Praupane Ki Suwela bali mingkus lan katon pucet kaya nalika weruh aku sepisanan mau, semono uga kahanane Makara katon ndhredheg wel-welan. Sapandurat sabanjure, ki Suwela nyedhaki anake banjur guneman lirih, nganggo basa sing rupa sasmita,  nanging awit oleh pangaribawane Kyai Bancik lan Slendhang Sipat, aku dadi bisa ngerteni apa sing dikandhakne Ki Suwela kuwi :

 

“Sapa sing ana ngarepe dhewe iki nyata kebak wewadi sing mbebayani Ngger, prayogane ora sah neka-neka, sing baku awake dhewe bisa slamet lan ucul saka wong sing neng ngarepe dhewe iki luwih dhisik. Ayo mlayu wae, gunakna aji peparingku dimen kebat playumu aku samono uga bakal ngecakne ngelmu playuku, murih awake dhewe ora bisa diburu dening wong sing ana ngarepe dhewe iki”.

 

Rampung nggone aweh sasmita marang Makara, Ki Suwela njangkahne sikile memburi samono uga Makara tumindak sing padha. Aku luwih prayitna, sadurunge womng loro kuwi kober ngecakne ngelmu kanggo mlayu, tanganku kiwa kebat nykruk uwange Makara lan tanganku tengen nggibeng sirahe Ki Suwela. Kagawa awak sing isih ringkih, wong loro kuwi ora kober endha, kekarone banjur rubuh neng kemah, klesetan dhewe-dhewe.

 

 

Ana candhake.