71.
Rada sauntara suwene wong loro kuwi padha glenteran
ana lemah angel anggone bisa tangi, pancen anggonku nyrampang sikile mau rada
tak rosani. Nanging wangune wong loro kuwi uga isih lamur panyawange, mbok
menawa saking anggone ngempet rasa lara sing tumiba ing saradhuning ragane,
ketitik durung ana sing ngulati aku, kamangka aku isih ngadeg ana sacedhake lan
wis ngatonake wujud sing bisa disawang nganggo mripat wantah. Mung pisuhe wae
sing padha pating pecothot metu saka lambene Suwela lan Makara ngunekne tembung
saru lan lekoh sing gawe gila saupama ana sing ngrungokne.
Aku banjur mlangkah maju, ngadeg neng kaprenah sisih
ngarepe wong loro kuwi, banjur lon-lonan sirahe Ki Suwela tak jambak rambute,
tak dengengekne mendhuwur murih wong kuwi bisa nyawang praupanku. Karo tak
penthelengi.
“Elho…..?” Ki Suwela mbengok kaget bareng liringing
mripate tempuk karo panyawangku.
“Menapa ndika pangling kalih kula Ki?” aku takon,
nanggapi rasa kagete Ki Suwela nganggo suwara sing anyep, tanpa ana rasa seneng
babar pisan.
“Niki Bendara saking jagad alus, menapa estu Raden
Bagus Suwanda?” karo isih pringisan ngempet rasa lara Ki Suwela genti takon.
Sauntara tak lirik Makara wiwit bisa tangi saka anggone glenteran, banjur mapan
lungguh neng lemah klawan ngrekasa, mripate nyawang aku kanthi kebak rasa
gumun.
“Sinten malih sing dadi Bendara ndika Ki Suwela?” aku
wangsulan karo mesem ngece “wiwit wingi aku ngubengi Kutha raja nggoleki ndika
lan anak lanang ndika sing tau dadi mitraku jaman aku ngawula ing Dalem
Katumenggungan biyen, jalaran aku krungu warta sing digawa mBok Bakul, jare
ndika lan Makara kepengin kepethuk aku? Malah saking anggon ndika kepengin
ndika wis prentah marang para prajurit Keling supaya ngrewangi nggoleki aku? Nganti
saben dalan mlebu menyang Padhukuhan Bulak Pandhe dijaga rapet dening Prajurit
lan wong desa malah kuburan wae uga ora luput katut melu diuwasi dening
andhahan ndika. Saiki bareng klakon kepethuk, malah pitakonan ndika keprungu
aneh lan keneh-keneh? Ana apa Ki Suwela?”.
Akeh-akeh anggonku guneman, tak sengaja ora nganggo
basa krama lan migunakne suwara sing rada sereng, murih wong kuwi ngerti nek aku
iki wis dudu rewange maneh malah wis dadi mungsuh sing siaga mateni utawa
dipateni.
“Nyuwun pangapunten Anakmas” karo gemeter Ki Suwela
nyoba aweh wangsulan “inggih saderengipun kaparenga kula ngaturi kasugengan
sarawuh jengandika ing papan mriki, salajengipun mugi anakmas Suwanda uninga,
anggen kula kados makaten menika estunipun awit saking wontenipun prakawis aneh
ingkang dumadakan kula panggihi lan prakawis aneh menika nyata boten saged kula
mangertosi mawi nalar kula”.
“Wiwit biyen ndika kuwi pancen wasis yen olah rembug
Ki Suwela” aku wangsulan sengol babar pisan ora nyambung karo apa sing lagi wae
dikandhakne Suwela “sing baku esuk iki aku wis bisa ketemu karo ndika lan anak
ndika Kakang Makara kuwi. Aku ngerti, yen ndika apa dene Kakang Makara duwe karep
gawe cilakaku kanthi maneka cara klebu ngerigne prajurit kraman lan wong-wong
ing padesan supaya nggoleki aku sing miturut kabar sing digawa telik sandi
ndika, aku wis mlebu ing Desa kene. Mula saiki aku uga kepengin banget ngrampungne
perkara antarane ndika lan anak ndika karo aku, ing kene dirampungne, aku apa
ndika sakloron sing kudu koncatan nyawa. Nanging sadurunge ndika utawa aku sing
tumekeng pati, aku bakal luwih dhisik malesake lara wirange Rama Tumenggung
Jatikusuma marang Ki Suwela sing wis nyidrani kasetyane, malesake lara wirange Bapa
lan Biyung Kebayan Bulak Pandhe marang ndika Ki Suwela sarta nagih utange
Kakang Makara marang Andalu. Ngerti?”.
Kaya wis semayan sadurunge, krungu tembung sing tak
kandhakne mau, dumadakan Makara sing wis bisa tangi lan lungguh neng lemah
sarta Ki Suwela sing wis bisa tak lungguhne kanthi tak jambak rambute mau,
bebarengan ndhengkluk lan bali rubuh neng lemah, ora obah, semaput. mBok menawa
wae kang mangkono iku jalaran saking wedine lan rasa giris ing atine wong loro
kuwi wis ora bisa disuyudi maneh. Aku dadi rada getun, nggetuni ya gene wong
loro kuwi gampang temen anggone padha semaput lan ora eling apa-apa, dadi
saupama tak pateni mesthi kanthi gampang matine, ora ndadak ngliwati panyiksa
kaya sing wis tak tata lan tak rancang sadurunge.
“Nuwun sewu, kula ingkang sowan Gus Wanda……..”
dumadakan ora tak ngerteni sadurunge, saka waliking grumbul ora adoh saka papan
kono, mecungul banjur njrunthul sawijing pawongan sing banjur ndheprok neng
ngarepku karo nyembah. Pawongan kuwi ketok ora karuwan rupane, awake kuru, sandhangan
sing dienggo wis katon kumel, reged, rambute awut-awutan setengah gimbal.
Bareng rada suwe tak waspadakne, aku lagi kelingan yen wong kuwi jebul Lancur
salah sijine punggawa dalem Katumenggungan, andhahane Makara.
“Apa ora kleru panyawangku? Iki harak Ki Lancur sing
tau dadi abdi ing dalem Katumenggungan bareng karo aku kae ta?” tembungku
nakoni paraga sing lagi wae teka kuwi.
“Leres Gus” wangsulane Lancur karo rada ndengenek
nyawang praupanku “kula abdi jengandika pun Lancur” .
“Lha Ki Lancur kok bisa tekan papan kene? Lan ya gene
kahanane Ki Lancur dadi kaya mangkono kuwi? Beda adoh karo kahanane Ki Lancur
sing tau tak ngerteni sasuwene iki?” aku banjur takon, kanggo sawantara
kawigatenku marang Ki Suwela lan Makara sing wis kebacut semaput dadi rada
klendran.
“Radi panjang wangsulan ingkang saged kula aturaken
dhateng pandangunipun Gus Wanda makaten menika” wangsulane Lancur karo suwara
sing serak “inggih kawiwitan saking kedadosan nalika kula kerengan kalih Ki
Makara ing latar dalem Katumenggungan ingkang ugi kapirsanan dening jengandika
Gus Wanda menika”.
“Iya, iya aku eling, jaman awake dhewe bubar niti
priksa papan panggaotane Waraka sing disuwunake Layang Palilah lan arep
diaturake marang Rama Tumenggung” aku kelingan sawengi sadurunge aku lunga
ninggalne dalem Katumenggungan, didhisiki dening kedadeyan kerengan antarane Lancur
karo Makara. Sing dadi jalarane amarga Lancur ora sarujuk yen Makara kepengin
ngerteni isine lapuran marang Rama Tumenggung sing ndadekne Makara nesu.
“Lha piye kedadeyan sabanjure? Awit nalika kuwi aku
banjur lunga saka dalem Katumenggungan nindakne jejibahan liya saka Rama
Tumenggung” pitakonku sabanjure marang Lancur.
Lancur banjur ngandhakne, yen sedina sawuse dheweke
kerengan karo Makara sing banjur dipisah dening Ki Kebayan Bulak Pandhe kae,
omahe Lancur ditekani wong brandhalan sapirang-pirang sing jebul kongkonane Makara. Lancur dikrubut lan banjur dipilara
nganti ora bisa obah. Bojone dibradhat lan digawa lunga dening para brandhalan
mau. Sauntara lancur diseret banjur dibuwang neng kali turute kali sing ora
adoh saka papan sing saiki tak pidaki.
“Sakniki kula sansaya manteb kalih kapitayan bilih
pati uripe manungsa menika estu ing astanipun Hyang Ingkang Maha Gesang, Gus Wanda”
Lancur nutugne anggone crita “kula ingkang sampun dipun kinten pejah dening
para brandhalan nalika samanten lan dipun buccal dhateng lepen kilen niku,
jebul taksih manggih pitulungan saking Hyang Agung. Kula dipun panggih dening
satunggaling tiyang ingkang asring saba ing sakanan keringipun Dalem
Katumenggungan, gresek tetedhan, nanging titiyang sami boten wonten ingkang
ngertos nami saha griyanipun, awit tiyang menika kathah ingkang mastani bilih
tiyang ingkang boten waras nalaripun utawi tiyang ingkang edan. Lha dening
tiyang kala wau, kula dipun beta dhateng panggenanipun lan dipun upakara
ngantos garing tatu-tatu ing saranghuning badan kula, saha pulih tenaga lan
kekiyatan kula”.
Lancur leren sedhela anggone crita, nelesi gorokane
sing garing, sarana ngulu idune dhewe. Aku dhewe banjur manthuk-manthuk jalaran
rumangsa eram karo apa sing dicritakne Lancur lagi wae iki mau lan mesthi wae
aku ya banjur kepengin krungu apa sing dadi bacutaning critane Lancur sing
dumadakan marani aku nalika aku arep nindakne petung karo Ki Suwela lan Makara.
Aku duwe pangira yen critane Lancur iki mengko bakal ana sambung rapete karo
lelakon sing arep tak tindakne.
Ana candhake.
Tidak ada komentar:
Posting Komentar