JAMUR DAMEN ING PINGGIR GALENG (004)

 

4.

Sudimin lan Wiwin sajake padha krasa karo sing lagi diangen-angen dening anake lanang. Ana sethithik rasa samar ing atine Wiwin, samar nek nganti Yahya salah tampa marang apa sing lagi wae dikandhakne lan sing dikandhakne kakunge mau. Salah tampa sing nuwuhake panganggep yen nyambut gawe dadi abdi, kalebu dadi abdi negara kuwi mung pantes dilakoni dening wong sing jiwane jiwa abdi, jiwa kuli, jiwa wong bayaran, dudu wong sing nduweni jiwa mandhiri. Kanthi mangkono yen nitik karo sipate Yahya sing wis-wis, ora mokal yen banjur tuwuh gagasan neng atine kepengin risign saka gaweyane merga kepengin dadi wong sing duwe kuwanen mandhiri.

 

“Nanging jenenge wong nyambut gawe kuwi kabeh ya ana ala lan becike” kanggo ngawekani murih Yahya ora kebanjur kaya sing diangen-angen, Wiwin banjur guneman maneh “arepa mung dadi abdi nanging nek dilakoni kanthi lelandhesan ngabdi marang semesta lan ora mung merga kepengin oleh asil ajeg gedhene mbesuke oleh dhuwit pension, kuwi dadi lan apike. Luwih apik tinimbang sanadyan katone mandhiri nanging satemene mung ngabdi marang kasenengan pribadine dhewe”.

 

“Mula bener banget apa sing asring didhawuhne Ustadz Zamzuri kae” karo mesem Sudimin numpangi rembuge sisihane.

 

“Ingkang pundi menika Bapak?” Yahya genti sing matur marang Bapake.

 

“Ya bab dhawuhe Kanjeng Nabi yen Innama a’malu binyati, kae neh” wangsulane Sudimin “sabarang reh kuwi gumantung ana niyate, nek niyate mung merga nindakne wajibing kawula marang Gustine, mangka nyambut gawe apa wae bakal nguwohne kabecikan sing ora ana pedhote. Kosok baline nek olehe nyambut gawe kuwi merga mung nuruti karepe ati sing kabujuk dening pepenginan mburu kasenenganing urip neng donya, arepa nyambut gawe sing kaya apa wae entuk-entukane ya mung tansah ngangah-angah, nggrangsang sing ora ana enteke, wekasane ya ora oleh rasa tentrem utawa bahagia babar pisan”.

 

“Inggih Bapak” Yahya semaur sing mung waton semaur mbenerne apa sing dikandhakne bakake.

 

“Karo maneh, wiwit jaman biyen nganti tekan jaman saiki iki, akeh wong sing duwe panganggep kurang pas sajrone ancas utawa tujuwane wong nyambut gawe” Sudimin nutugne olehe ngandhani anake lanang.

 

“Kirang pas pripun Mas?” Wiwin genti sing takon.

 

“Mosok sliramu lali ta Bune?” Sudimin mbalik takon “gajege lagi dhek Ahad lho Ustadz Nur Hamid olehe paring tausiyah ing bab iki, ngimbuhi apa sing dicethakne dening Ustadz Zamzuri. Kae lho akeh wong sing duwe panganggep nek nyambut gawe kuwi mung kanggo mburu rejeki, merga panganggepe antarane rejeki karo wong nyambut gawe kuwi ora bisa dipisahne, nek kepengin oleh rejeki akeh luwih-luwih yen kepengin sugih bandha donya, olehe nyambut gawe ya kudu luwih sregep, luwih pinter olehe metung mlebu metune dhuwit aja nganti luwih akeh sing metu tinimbang sing mlebu……..”.

 

“Lha lerese rak nggih makaten ta Bapak?” Yahya bali nrambul gunem, nigas rembuge bapake “mila rak nggih woten bebasan cara Arab ingkang nyebataken nyambut gawea sira kaya-kaya arep urip selawase ngoten nika? Lan rak inggih wonten dhawuh agami menawi boros menika sami mawon memitran kalihan setan?”.

 

“Kuwi mula ya bener miturut petungane nalar” Sudimin aweh wangsulan “tur kuwi ya durung rampung. Dhawuhe Ustadz Nur Hamid dhek Ahad kae, Imam Ibnu Atha’illah nate paring dhawuh ngene : wong urip neng donya kuwi kasampiran kuwajiban ngibadah marang Gustine, merga jejere manungsa kuwi kawula. Dening Gusti, manungsa kaparingan kuwajiban sing kapisan ngibadah kaya dene salat, pasa lan sapiturute, Kang kaping pindho manungsa kaparingan kuwajiban nyambut gawe utawa mbudidaya kanggo kabutuhaning uripe. Nanging ya kuwi, manungsa kudu eling lan percaya yen ngibadah kuwi kuwajiban lha bab asiling ngibadah sing wujud ganjaran kuwi mung merga Maha Asihe Gusti marang kawulaNe. Samono uga babagan nyambut gawe, manungsa kudu nindakne nyambut gawe kanthi sakuwat-kuwate, ngedohi tumindak boros, ngeceh-eceh bandha kanggo barang sing tanpa ana gunane, kuwi kabeh kuwajiban sing kudu ditindakne minangka kawulane Gusti, dene bab asil olehe nyambut gawe kuwi gumantung marang peparinge Gusti. Mula ora aran aneh lan ora tembung mokal yen ana wong sing olehe nyambut gawe direwangi teken janggut asuku jaja paribasane, olehe ngirit nganti bebasan nggegem banyu wae ora kecer, nanging kanyatane uripe panggah ora sugih. Kajaba kuwi ana maneh sing duwe panganggep wong sing bisa sugih kuwi merga luwih pinter lan luwih akeh akale, mula bareng kelakon sugih banjur rumangsa pinter dhewe, kamangka kanyatane Profesor-profesor Ekonomi kae akeh sing kasugihane kalah adoh karo wong sing ora duwe title apa-apa lan ora ana sing ngarani nek wong pinter ing babagan Ilmu Ekonomi. Yaa pa ora ?”.

 

“Inggih Bapak” wangsulane Yahya karo sajroning atine mbenerake apa sing dikandhakne Bapake kuwi “boten sah tebih-tebih Pak Ngadi Urug nika nggih boten saged nulis, tanda tangan mawon namung garis kalih, nanging nika nggih gadhah karyawan Insinyur kalih Sarjana Ekonomi napa”.

 

Ora krasa lakune mobil wis tekan omah, wektune jebul ya wis rada wengi. Wis jam wolu luwih. Bubar padha nindakne kuwajiban sembahyang Isyak, banjur padha mlebu ing panggonane dhewe-dhewe. Ora kelalen Wiwin menehne oleh-oleh, sate rong buntel marang Mbok Mi karo mBak Sri, rewange sing lagi padha katrem nonton TV sinambi ngaso sawise sedina utuh nandangi gaweyan omah, resik-resik, masak lan sapiturute.

 

“Sampun kesupen obate diunjuk rumiyin Mas” kandhane Wiwin bareng mlebu kamar lan weruh kakunge wis mapan ngglethak neng amben.

 

“Uwis kok, lha kuwi buntele isih durung kober tak buwang neng kranjang, isih gumlethak neng meja kuwi” wangsulane Sudimin karo janggute diobahne kanggo nudingi meja cilik sing ana sandhinge amben.

 

“Nggih sampun” Wiwin guneman karo njupuki buntel pil sing isih ana meja, dilebokne kranjang sampah sing ana pojokan kamare “nggih sampun, Mas enggal sare rumiyin kula tak ngancani mBok Mi kalih mBak Sri ningali Tivi sakedhap”.

 

Tanpa ngenteni wangsulan Wiwin banjur metu, kakunge ditinggal dhewe neng jero kamar, pamrihe supaya enggal bisa leren. Sing dipamiti ya ora butuh mangsuli, malah pikirane banjur nglambrang menyang ngendi-endi.

 

Nglambranging angen-angene Sudimin, nyata rumangsa begja uripe. Omah sing saiki didhaku dadi duweke kuwi, satemene omah warisan saka wong tuwa angkate sing tumuli dadi maratuwane. Maratuwane Sudimin, ya wong tuwane Wiwin Winarah, sing loro-lorone wis jinempana ing angin, biyen pancen dudu wong asli Indonesia. Ibune Wiwin sing asmane Albertina, kuwi asli saka Jerman tekane neng Indonesia bareng-bareng karo sisihane sing asli saka Turki sing asmane Bahadir. Tekane neng Indonesia kajaba kepengin nyinaoni adat lan tradisi sarta Kesenian Tradisional Jawa, uga disambi karo dodolan perhiasan sing nuduhne ciri khas negara Turki lan Negara Jerman. Jebul suwe-suwe sansaya krasan mapan neng Indonesia, mligine neng Kutha Ngayogyakarta. Wekasan kekarone banjur nyuwun marang Pemerintah pindhah kewarganegaraan, dadi wong Indonesia. Jaman semana, akeh wong sing ora ngerti yen “Landa” loro lanang wedok kuwi wasis guneman nganggo basa Jawa. Lan uga akeh sing ora ngira yen kekarone jebul ngrasuk agama Islam kaya agama sing akeh dirasuk dening wong Ngayogyakarta jaman kuwi. Nanging bareng wis klakon dadi WNI tangga teparone lagi padha ngerti lan akeh sing padha gumun, jalaran kalah pinter nggunakne trap-trapaning basa jawa lan kalah sregep anggone padha nindakne ngibadah neng masjid sacedhake kono.

 

Pasangan Bahadir karo Albertina kuwi dening Gusti Allah kaparingan momongan siji, sing diwenehi tenger nganggo jeneng jawa “Wiwin Winarah”. Anak blasteran Turki – Jerman kuwi gedhene dadi wanita sing nyata katon sulistiyeng warna, kulite putih nanging rambute ireng, pawakane sembada gedhe dhuwur nanging panggah merak ati. Wiwit cilik Wiwin diopeni nganggo carane wong Jawa ngopeni anak, manut karo kawruh sing tau disinau dening wong tuwane lan sithik akeh uga diwulang basa lan adat asli saka wong tuwane. Mula ora nggumunake yen Wiwin gedhene dadi wong sing pinter basa Jawa lan ngerteni Basa Jerman sarta basa-basa manca liyane. Wiwin disekolahne neng sekolahan kaya lumrahe bocah kono sekolah, wiwit SD tekan SMA ya neng Sekolahan Negeri. Bareng wis lulus SMA banjur nutugne menyang IKIP Negeri Yogyakarta, sing saiki dadi UNY kae, njupuk Jurusan Bahasa dan Satra Jawa .

 

 

Ana candhake.