JAMUR DAMEN ING PINGGIR GALENG (10)

 

10.

Sanajan mung sak jamur merang, gandheng sing ngolah kuwi Bu Suwaji sing wis kondhang pinter olah-olah, jeneh biyen lulusan SKP jurusan tata boga, ya dadi lawuh sing banget enak lan gurih. Pak Suwaji ngrasakne eca banget anggone dhahar, luwih-luwih Sudimin sing ngertine panganan enak kuwi ya sawuse ndherek Pak Suwaji, olehe mangan karo lawuh Jamur Merang sing dioseng katon telap-telep ngentekne sega saking segere.

 

Karo mangan Sudimin banjur kelingan, saka rumangsane sasuwene iki saka akehing jinis jamur sing dipangan ora mendemi, sing paling enak kuwi jamur merang utawa jamur damen. Jaman sadurunge ndherek Pak Suwaji, Sudimin kerep mangan jamur damen, olehe oleh simboke nek dhong buruh nyang sawah. Sudimin dhewe uga kerep sengaja golek Jamur Damen neng tumpukan kawul utawa damen sing wis lawas. Jamur damen sing thukul neng tumpukan kawul kuwi adate luwih gedhe-gedhe tinimbang jamur merang asil pambudidayane wong lan akeh sing kandha yen rasane uga luwih enak.

 

Gagasane Sudimin sansaya adoh, banjur kepengin niru lekase mBah Kyai Wahid sing mbudidaya gawe jamur merang, mung bedane sing diangen-angen Sudimin ora arep gawe jamur merang sing mbutuhne papan lan tenaga sarta katlatenan mirunggan. Nanging Sudimin kepengin gawe jamur damen sing carane prasaja banget uga ora mbutuhne panggonan apa dene tenaga mirunggan. Biyen jaman isih kumpul dadi siji karo wong tuwane, Sudimin tau duwe gagasan mangkono kuwi, nanging wurung kaleksanan, jalarane mung sepele, ya kuwi wong tuwane ora duwe sawah dadi ya ora tau duwe damen sing ora kanggo banjur ditumpuk dadi kawul diumbar garing banjur bosok dadi lemah kaya nggone wong-wong sing duwe sawah kae. Nek saiki gagasan kuwi ketoke bisa kaleksanan, jalaran Pak Suwaji uga kagungan sawah sanajan ora pati jembar lan digarap dening Pakdhe Saidi. Sudimin uga ngerti nek Pakdhe Saidi uga kerep numpuki damen dadi kawul neng pojokan sawah garapane, kuwi sing rencanane Sudimin arep dibudidayakne murih bisa thukul jamure luwih akeh, merga nek mung njagakne kanthi cara alami, kerep wae tumpukan kawul kuwi ora thukul jamure utawa upama thukul ya ora akeh.

 

“Kowe arep ngenekne uji coba gawe jamur damen kanthi cara sing prasaja nganggo kawul neng sawah sing ditumpuk Pakdhe Saidi kae?” Pak Suwaji paring wangsulan kanthi mbalekne nganggo pitakonan, nalika Sudimin matur, taren nek arep nyoba “nandur” jamur damen.

 

“Angkah kula makaten Bapak” atur wangsulane Sudimin “menika menawi Bapak marengaken”.

 

“Iya Bapak ya mathuk karo gagasanmu kuwi” Pak Suwaji ngendika karo mesem, penggalihe rumangsa karenan dene Sudimin wis mletik nalare “nek ngono kanggo nyepakne barang sing mbok butuhne, mengko tukuwa Kawur sak kanthong wae nang nggone Pak Marsana, rabuk TSP ne nyuwuna Pakdhe Saidi, matura nek sing dhawuh Bapak, ngono. Dhuwit ngge tuku kawur nyuwuna Ibumu”.

 

“Inggih Bapak” wangsulane Sudimin seneng, merga gagasane ditampa lan disengkuyung dening Pak Suwaji.

 

“Karo nek nata kawule aja mepet-mepet Galeng wates karo sawahe kidule” Pak Suwaji paring dhawuh maneh “tinimbang mengkone ndadekne Pakdhe Saidi ora kepenak karo sing duwe sawah kidule dhewe kae. Wong Pak Dalal kuwi sok-sok nek ngendikan ya ngana kae, kowe ngerti ta karo sing dingendikakne Bapak iki?”.

 

“Inggih Bapak kula ngertos” wangsulane Sudimin. Panen Sudimin ya ngerti tenan nek sawah tunggal galeng karo sawahe Pak Suwaji kae sawahe Pak Dalal sing digarap Pakdhe Marimin. Pak Dalal kuwi duwe watak sing rada beda karo wong liyane, sok nduweni watak srei lan dahwen pati open, mung perkara sepele wae kerep dadi geger karo tanggane, luwih-luwih nek tanggane kuwi oleh kabegjan sing ora diduweni dening Pak Dalal. Nek guneman seneng nylekit lan gawe laraning atine sing dijak omong. Mulane Sudimin ya mbenerake apa sing didhawuhne Pak Suwaji, priyayi sing kondhang dhemen ngalah marang sapepadhane lan tumindake tansah dingati-ati murih ora gawe kapitunaning liyan.

 

Dina Ahad esuk, wayahe Sudimin prei sekolahe, kanthi direwangi lan dipernah-pernahne dening Pakdhe Saidi, tumpukan damen sing wis ngawul ing poncotan sawah ngisor dhewe kuwi sida disulap dening dening Sudimin dadi calon tegal jamur. Wong sing duwe sawah kiwa tengene, sing kabeneran liwat ing dalan cedhak sawah garapane Pakdhe Saidi kuwi padha mandheg lan ndelok apa sing ditandangi Sudimin sing dibiyantu Pakdhe Saidi kuwi.

 

“Bener kuwi Min” kandhane Lik Sakir sing sawahe keletan sawahe Pak Dalal, sawuse ngerti apa karepe Sudimin “tumpukan kawul nggonku kae ya kerep metu jamure, kamangka ya mung sok kecipratan rabuk nek wayahe aku ngrabuk ngana kae, dadi tumpukan kawul iki mbesuk tak kira jamure bakal thukul luwih akeh lan luwih awet, wong wis mbok kangeli karo mbok ragadi nganggo rabuk Te Es malah mbok wenehi Kawur barang”.

 

“Ya muga-muga ngono Lik Sakir” wangsulane Sudimin “wong olehku ngene iki ya mung idhep-idhep mbuktekne apa unine buku Ilmu Hayat kae kok, mula dening Bapak ya disengkuyung, ngendikane Bapak iki pelajaran praktek Ilmu Hayat”.

 

“Iya, Pak Mantri Guru mesthine luwih pirsa babagan ngono kuwi” kandhane Lik Sakir maneh “lha nek aku iki ya kaya Pakmu kae, sekolah ora tutug dadi ya ora pati mudheg karo unine buku, Ngertine mung nganggo ngelmu titen”.

 

“Lha wong unine buku wae kok digatek nemen-nemen” ora ana sing migatekne jebul Pak Dalal sing ngadeg ana galengan sawahe dhewe nrambul gunem melu omong, semune maido karo apa sing lagi dirembug antarane Lik Sakir karo Sudimin.

 

Sudimin nglirik Pakdhe Saidi karo mesem, Lik Sakir sing weruh ya melu mesem. Wong telu ora ana sing semaur nanggapi pangucape Pak Dalal sing maido Sudimin sing jare kenemenen anggone percaya karo unine buku kuwi mau.

 

“Tumpukan damen neng sawahku kuwi, selawase ora tau kecipratan rabuk blas. Nanging nyatane saben wayah rada ana terangan ngana kae, ya ajeg metu jamure” ora ana sing mangsuli, nanging Pak Dalal panggah nutugne olehe guneman “Jamur Damen kuwi thukule ya merga karo sing nukulne dikon thukul neng panggonan sing wis dipilih, ora merga saka rabuk utawa kawur kaya unine buku sing diwaca Sudimin kuwi mau”.

 

“Inggih Pak Dalal” rumangsa dipaido ora kena diempet Sudimin wangsulan “niki namung dhapur njajal utawi nyobi, leres napa boten unine wulangan teng buku Ilmu Hayat nika kok. mBenjing nek saged thukul jamure nggih alhamdulillah, dene boten inggih boten napa-napa”.

 

“Iya apik kuwi” wangsulane Pak Dalal karo mesem kecut “nanging nek aku ya wegah, tenaga kok diceh-ceh kanggo jajal-jajal unine buku. Nanging aku ya ora ngluputne kowe lho Min?!? Kowe ora prelu gela karo rembugku iki!”.

 

“Boten Pak Dalal” wangsulane Sudimin karo ngguyu “upami dipaido utawi dilepatne kula nggih boten ajeng nesu kok? Menggah kula sing kula tandangi niki empun leres lan ugi sampun dianggep boten lepat kalih Bapak, dados upami benjing niku, tumpukan kawul niki boten medal jamure kula nggih boten ajeng getun, idhep-idhep kula dadosne pengalamaning urip”.

 

Diwangsuli kaya ngono kuwi, Pak Dalal isih guneman akeh-akeh maneh. Nanging dening Sudimin ya ora diwangsuli, merga kajaba Sudimin wis ora pati cetha nggone nampa rembuge Pak Dalal, kegawa saka anggone wis ketungkul nandangi gaweyane, Sudimin uga ngerti nek ora ana gunane ngladeni omongane Pak Dalal, wong sing mung ndelok, lumrah wae pinter keplok nanging ora tombok.  Semono uga karo Pakdhe Saidi, wiwit mau wis ora krungu kandhane Pak Dalal, merga Pakdhe Saidi wiwit krungu rembuge Pak Dalal sing sepisanan mau, wis ora seneng rasaning atine. Mula tinimbang nggatekne omongane wong sing mung gelem maido, Pakdhe Saidi milih meneng karo tumandang gawe, dadi ora pati krungu karo tembung sing diucapne wong sing duwe sawah kidul garapane kuwi. Lik Sakir sing ngerti slagane Sudimin karo Pakdhe Saidi mung mesam-mesem dhewe, malah banjur melu tumandang ngrewangi wong loro sing lagi ketungkul nyambut gawe kuwi.

 

 

Ana candhake