JAMUR DAMEN ING PINGGIR GALENG (031)

31.

Hartini, Masirah lan Warsidi katon nek gumun weruh owahe praupane Sudimin sing mau kober rada katut melu peteng saiki bali sumringah maneh. Luwih gumun maneh nalika Sudimin kandha yen ngibaratne bocah telu kuwi kaya bocah cilik sing mangan permen sarana dipamah lan banjur diulu. Iki padha wae ngandhakne nek bocah telu kuwi wis kesusu olehe gawe dudutan sawise nampa warta ora nganggo dirasakne sing luwih jero luwih dhisik banjur tumindak kanthi ati panas nekani Sudimin ing omahe bendarane kaya dina kuwi.

 

“Aku iki wis wola-wali nggagas Min” Warsidi guneman suwarane panggah keprungu atos “wis tak unggahne lan tak udhunke lan tak gathuk-gathukne karo lelakon sing wis kawuri. Entek-entekane ora ana dudutan kajaba pancen kowe kuwi wong pinter sing kejem lan mentala nggunakne kapinteranmu kanggo gawe wirangku lan uga mbok menawa wirange Hartini utawa malah uga kanca liyane. Saiki kowe kandha nek aku, Masirah apa dene Hartini mbok padhakne karo bocah cilik sing durung njawa banjur mamah permen sing kudune mung diemut wae, iki wis pas banget karo sing dikandhakne Masirah mau, kowe kuwi wong pinter sing dhemen nganggep wong liyane bodho kabeh”.

 

“Iya, aku ya ora serik mbok unekne ngono kuwi” karo mesem Sudimin mangsuli rembuge Warsidi sing panggah atos kuwi “lan aku ya ora butuh nyelaki utawa mbenerne apa sing mbok unekne marang aku ngono kuwi, merga wektu iki, cetha nek kowe wis ora percaya maneh marang aku, dadi apa sing tak kandhakne mungguhmu ya mung kaya suwarane menco sing tanpa ana tegese lan ora bisa dibiji bener utawa lupute. Mung wae, aku ya percaya yen becik bakal ketitik ala mesthi bakal ketara kuwi sok mbutuhne wektu sing rada suwe kanggo mbuktekne yen bener. Pancen wektu iki lakone isih becik ditampik lan ala ditampa. mBuh kapan wektune, kowe kabeh mesthi bakal weruh yen tenane aku ora kaya sing padha mbok unekne mau. Aku panggah kaya biyen sadurunge aku tepung becik karo Masirah apa dene Hartini lan durung raket karo Warsidi, Sudimin sing mung bocah ngenger sing asor drajate lan mung aji godhong jati garing, nanging setya marang ati nuraniku sing ora tau goroh selawase. Nanging ya kuwi, mbok menawa olehmu padha weruh kaya sing tak kandhakne mau wis kasep, aku lan kowe kabeh wis adoh ya atine ya ragane, atine merga kowe wis padha ora gelem srawung karo aku maneh kaya sing padha mbok kandhakne mau, ragane mbok menawa sawise aku bisa lulus SMP mengko bakal nusul wong tuwaku menyang tanah sabrang kana, utawa ngumbara nuruti grenjeting karep, sauntara kowe mesthi banjur padha nutugne olehmu padha sekolah neng kutha”.

 

Hartini katon rada kaget krungu wangsulane Sudimin marang Warsidi ngono kuwi. Banjur Hartini nyawang Masirah sajak njaluk tetimbangan apa sing dikarepake Sudimin karo wangsulan sing mangkono kuwi mau. Nanging sing disawang malah banjur ngangkat pundhak, tandha yen uga olehe ora ngerti. Masirah ganti nyawang Warsidi, kaya mau sing ditindakne Hartini marang dheweke. Warsidi ora aweh sasmita nanging ya meneng, ora guneman apa-apa.

 

“Nek ngono kowe ya wis ngerti bab ramene kabar kuwi? Lan kowe ora rumangsa nek kabar kuwi wis gawe larane kanca-kancamu kabeh?” wekasane Hartini sing ngalahi takon.

 

“Lagi watara setengah jam kepungkur aku ngerti” wangsulane Sudimin “sing paring kabar malah Bapak, bar paring kabar kuwi Bapak banjur miyos, aku mlaku memburi, banjur kowe karo Masirah lan Warsidi teka iki mau”.

 

“Lagi iki mau kowe krungu kabar kuwi?” Warsidi takon nggenahne wangsulane Sudimin.

 

“Iya” wangsulane Sudimin maneh “rak kabar sing jare aku wis dijodhokne karo Ninuk jaman aku isih cilik biyen kuwi ta?”

 

“Bener kabar bab kuwi” Warsidi guneman maneh “kok aneh?”.

 

“Aneh piye wong nyatane ya pancen ngono?” Sudimin wangsulan.

 

“Apa kowe ora tau diomongi Bapakmu, karepku Lik Diman utawa Simbokmu, bab jejodhowan kuwi?” Warsidi takon maneh.

 

“Ya ora ta Di” wangsulane Sudimin karo mesem “wong pancen ora ana perjanjian apa-apa antarane wong tuwaku karo wong tuwane Ninuk nek arep padha besanan? Mula aku panggah ngarani nek kabar kuwi kabar sing ngayawara, nek pancen kabar kuwi bener mesthine Pakku lan mBokku rak wis biyen-biyen ngandhani aku bab kuwi? Iya apa ora?”.

 

“Nanging kok Pak Dalal kandha nek kabar kuwi bener? Iki sing omong Pak Dalal, dudu Ninuk, nek sing omong Ninuk ngono bisa diarani ngayawara, nanging nek Pak Dalal? Mosok wong tuwa arep gawe-gawe crita sing ngayawara?” Hartini nyela rembug.

 

“Apa ? sing crita Pak Dalal Bapake Ninuk ? Apa Pak Dalal crita marang kowe dhewe?” Sudimin genti sing takon.

 

“Ora crita marang aku dhewe” wangsulane Hartini.

 

“Dadi kowe kuwi ya mung jarene wong? Banjur kowe percaya nek Pak Dalal ngendika sing ngono kuwi?” Sudimin olehe takon karo mesem rada kecut.

 

“Bener” wangsulane Hartini “aku pancen percaya nek wong sing ngomongi aku kuwi ora bakal ngapusi utawa omong goroh marang aku, anake dhewe, merga sing ngendika kuwi Bapakku”.

 

“Apa?” Sudimin kaget “sing ngandhani kowe Bapakmu dhewe? Kok bisa?”.

 

“Ya bisa wae ta Min?” wangsulane Hartini kalem “Bapakku karo Bapake Ninuk kuwi rak kanca nyambut gawe sing wis suwe? Saben wayah panen utawa saben Pak Dalal kuwi butuh arep dodolan gabah, mesthi sing digoleki lan dikongkon nuku kuwi Bapakku. Lha dhek emben telung dina kepungkur, Pak Dalal rawuh ing omahku. Ora arep nawakne gabahe, nanging malah njaluk tulung Bapakku supaya ngandhani aku murih aku ora seneng ngrusak pager ayu, senajanta pager kuwi ya durung ana wujude. Pak Dalal crita akeh-akeh, bab olehmu arep tiba saka gendhongane mBokmu jaman kowe isih bayi pitu biyen, nganti tekan anane rembug antarane Wong tuwamu lan Pak Dalal sarta Bu Dalal olehe wis padha sarujuk njodhokne kowe karo Ninuk. Mula aku sing dianggep bisa dadi pepalang nggone padha arep besanan kuwi, dijalukne tulung marang Bapakku supaya aku dikandhani supaya aja gelem dadi pacarmu lan malah kudu ngadoh aja oleh cedhak-cedhak karo kowe. Ora gantalan dina, saungkure Pak Dalal, aku ditimbali Bapak dikandhani kaya sing dijaluk Pak Dalal. Tekan kene, apa kowe isih arep selak? Lan panggah wani kandha nek kabar kuwi ngayawara?”.

 

“He he he he…..” Sudimin ngguyu “Persis banget Har…….”.

 

“Apane sing persis ?” Hartini takon, polatane ketok nek ora seneng merga ngira nek critane wis digeguyu dening Sudimin.

 

“Critamu sing mbok tampa saka crita saka Bapakmu kuwi persis karo crita sing tak tampa saka Bapak lagi wae iki mau” wangsulane Sudimin karo mesem.

 

“Dadi crita kuwi bener? Ora ngayawara kaya sing wis mbok kandhakne mau? Saiki kowe wis ngakoni nek wis nyingidne crita sing sabenere kuwi saka kanca-kancamu kalebu aku?” ora sranta Warsidi sing wiwit mau meneng guneman maneh, suwarane sansaya atos.

 

“Sapa sing kandha nek bener?” Sudimin wangsulan rada banter “Nek olehe crita Pak Dalal marang Bapake Hartini padha karo olehe crita marang Bapak,  saupama critane Pak Dalal kuwi bener, cetha nek ora ana rembug sing wis mateng nek aku dijodhokne karo Ninuk, merga jaman semana Bapakku  ora kepengin anake nyunggi lumpang kentheng, ngrabi anake wong sugih tur kinurmatan, kajaba nek anake ya aku iki wis apangawak prabata sing sembada ngangkat lumpang kentheng nganggo tangan sesisih digawa mlaku karo lembehan. Dadi ora ana rasa kuwatir yen sirahe pecah, polone muncrat merga keblegan abote lumpang kentheng sing wujud watu jaman kuna”.

 

“Nanging nyatane Pak Dalal kandha nek antarane wong tuwamu karo wong tuwane Ninuk wis padha mathuke nek kowe karo Ninuk dijodhokne?” Masirah genti sing takon.

 

“Dudu pasarujukan Rah” wangsulane Sudimin sareh “kuwi mung karepe Pak Dalal wae, utawa luwih pase karepe Ninuk wektu iki, Lha Pak Dalal kuwi mung nuruti panyuwune anak sing nek ora keturutan jarene awake dadi panas, lara. Pak Dalal kuwi wis jinja karo lelakon sing disandhang, ya kuwi putra-putrane ora ana sing gelem ngenger wong tuwane, kajaba Ninuk, kabeh wis kapundhut nalika jaman isih cili-cilik, mula Pak Dalal kuwi tansah kuwatir, kuwatir nek nganti ditinggal mati anake wedok sing mung siji thil kuwi”.

 

“Iya pancene ya ngono kuwi critane Bapak marang aku” Hartini melu numpangi rembug “Pak Diman Bandhat, Bapake Sudimin jaman semana ora nulak apa sing dadi kersane Pak Dalal lan Bu Dalal, nanging uga ora nampa, kira-kira ya mung manut jaman kelakone ngana kae”.

 

“Dadi kowe panggah ora bisa nampa apa sing dikersakne Pak Dalal, ngono apa piye Min genahe?” Warsidi takon maneh, suwarane wiwit ora atos kaya mau “Lha nek banjur Ninuk dadi lara tenan, apa kowe mentala lan tega?”.

 

“Ha ha ha …….” Sudimin ngguyu rada banter. Warsidi, Hartini lan Masirah padha mlengak. Gumun.

 

 

Ana candhake.