SENDHANG MUSTIKANING WARIH 7 (80)

 

80.

            Kegawa rasa gumun merga lungane Sang Hyang Wilis sing ora tak ngerteni kuwi mau, nganti rada sauntara aku mung meneng, malah kena diarani ndomblong jalaran ora dhong. Lagi aku bali eling maneh yen lagi ngrembug perkara sing wigati, bareng Ki Tanparupa bali ngendika :

            “Aku wis kandha yen lungane Sang Hyang Wilis ninggalne papan kene iki mau ora susah digagas, jalaran nek ndika nggagas lungane Sang Hyang Wilis iki mau, bisa ndadekne ndika nglalekne rembug wigati antarane ndika lan aku, sanadyan ta olehe nglalekne kuwi ya mung sedhela”.

            “Nyuwun pangapunten Rama Kyai” aku atur wangsulan karo ndhingkluk, ngrumangsani kaluputanku.

            “Ora dadi apa Nini” ngendikane Ki Tanparupa karo mesem “saiki luwih prayoga nutugne rembug sing durung rampung mau, harak ya ngono ta ?”.

            “Leres Rama” aku atur wangsulan “sumangga Rama Kyai kaparenga paring dhawuh malih, kula pun Kusali siaga mirengaken”.

            “Gegayutan karo kahanane Ki Cahyangumbara sing ora bisa dipethuki nganti embuh kapan pirang puluh utawa pirang atus tahun wektune, apa ora luwih prayoga manawa Nini Dewi Kusali murungake wae kersa olehe arep methuki Ki Cahyangumbara? Banjur milang-miling ngulati mbok menawa ana priya liya saka bangsa jim utawa bangsa manungsa sing sajake bisa nocogi penggali ndika?” Ki Tanparupa banjur paring rerigen marang aku sawuse ngandharake kahanan sing dilakoni Ki Cahyangumbara wektu iki.

            Aku kudu ngakoni apa sing didhawuhake dening Ki Tanparupa kuwi ora ana alane lan nek digagas nganggo nalar sing waras, pancen ngenteni wong sing ora karuwan kapan bisane dipethuki, padha wae ngenteni kambange watu item lan keleme prau gabus. Nanging, aku dhewe ya ora ngerti ya gene ing atiku iki ora ana priya liyane Kakang Mas Cahyangumbara sing bisa nggugah ati wadonku. Mula tekading atiku, aku ora arep ngladeni pria sapa wae, kajaba Kakang Cahyangumbara, sanadyan mbuh kapan bisane kelakon.

            “Ngaturaken genging panuwun awit peparingipun rerigen dhateng kula Rama Kyai” wasana aku matur prasaja “nanging sampun dados antebing manah kula, bilih ing jagad menika boten wonten pria sanes ingkang badhe kula suwitani minangka garwa kajawi namung Kakang Mas Cahyangumbara kemawon. Inggih awit saking menika, ngantosa jaman menapa anggenipun Kakang Mas Cahyangumbara saged timbul malih ing alam ingkang saged kula ambah, badhe kula rantos. Salajengipun kula nyuwun dhumateng jengandika Rama Kyai paring tuntunan murih kula saged mlebet dhateng agami suci ingkang jengandika rasuk saha kaparenga nglintiraken seserepan piwucaling agami suci menika, badhe kula sinau lan badhe kula cakaken salebeting gesang kula. Saha ngiras pantes ngrantos timbulipun Kakang Mas Cahyangumbara ingkang badhe angiring dumuginipun Sendhang Mustikaning Warih ing bumining para manungsa menika, kula badhe nenuwun dhumateng Gusti murih Gusti paring pangayoman dhumateng Kakang Mas Cahyangumbara temah saged lebda ing karya, tartamtu kemawon anggen kula nenuwun mangke badhe kula jumbuhaken kalihan piwuca jengandika Rama Kyai”.

            “Yen pancen mangkono sing dadi tekad ndika Nini Dewi Kusali, samengko bakal tumuli tak tuntun ndika ngrasuk agama sing tak rasuk, yaiku agama kang tinurunake dening Gusti lumantar para Utusan-Ne, wiwit Utusan Kang Kapisan kang jejuluk Kanjeng Nabi Adam nganti Utusan Kang Pamungkas ya Kanjeng Nabi Muhammad Kang Jumeneng Rasulullah, ya iki kang winastan Agama Islam kang ateges Agama kang mulangake murih kaslametaning jagad saisine”.

            Sawise aku dituntun ngucapake sahadat loro. Dening Kanjeng Rama Kyai Tanparupa sing saiki wis dadi Guruku, aku kaparingan tetenger utawa jeneng anyar yaiku Nyai Pandhanwangi utawa Nyai Pandhansari. Aku banjur kadhawuhan lerem sawatara wektu ing papan kono saprelu nampa piwucal bab agama sing saiki tak rasuk, ya iku agama piwucale Kanjeng Nabi sing miyos ing Tanah Mekah lan Jumeneng neng Medinah, kapiji dening Gusti minangka Pamungkasing Para Utusan kanggo kaslametan lan karaharjaning Jagad Saisine kanthi adil tanpa mbedak-mbedakne jinising bangsa, pangkat lan drajat, lanang utawa wadon, kabeh padha ing ngarsane Gusti Kang Maha Kawasa ya iku kabeh kuwi drajate mung Kawula, ya iku kawulane Gusti. Mula aran titah kang murang tata lamun ana titah kongsi kumawani ngremehake titah liyane, jalaran padha-padha titahe. Dene lamun ana titah sing kaparingan kanugrahan embuh apa wujude, apa kuwi sing wujud bandha donya temah dadi wong sugih, embuh kuwi wujud pangkat sing temahan dadi wong cekel panguwasa, embuh kuwi wujud kaendahan temah dadi wong sing bagus utawa ayu, embuh sing rupa kawruh sing temahan bisa ndadekne wong dadi pinter, uga sing wujud kasekten lan kasudibyan, kuwi kabeh mung titipan saka Gusti murih digunakne sarana kanggo manembah marang Gustine. Mula yen kongsi ana titah sing katitipan kaluwihan saka Gusti banjur kleru anggone ngecakne bakal luwih gedhe walate.

            Sawise rada sawatara wektu aku lerem ing papan kono nampa piwulang saka Kanjeng Rama Kyai Tanparupa. Rama Kyai banjur pamit arep nutugne ngayahi jejibahan sing aku ora dikeparengake ngerti kaya apa wujude jejibahan kuwi. Sing cetha manggon ing papan liya sing adoh karo papan sing tak enggo leren kuwi. Sasuwene ditinggal, dening Rama Kyai aku kadhawuhan nindakne piwulange agama, ya piwulange Rama Kyai, ya iku supaya aku ngideri Tanah Jawa sing wektu kuwi kareh lan katata dening Kanjeng Sultan Ali Akbar kang ngedhaton ing Demak Bintara. Babar p;isan aku ora kalilanan nepungake dhiri karo kang ngasta pusaraning adil ing Tanah Jawa, nanging aku kadhawuhan asung bebantu klawan sesidheman murih ora kawistara. Dene carane, aku kudu melu njaga katentremaning Tanah Jawa, jumbuh karo kabisan sing tak duweni. Kajaba kuwi, aku uga kadhawuhan tansah aweh tetulung marang bangsa apa wae, ya bangsa jim ya bangsa manungsa sing lagi nandhang kasangsaran kanthi lila legawa tanpa pamrih apa-apa kajaba pamrih marang palimirmaning Gusti Kang Maha Suci.

            Ya sasuwene aku nglakoni dhawuhing Guru kuwi aku banjur duwe tetepungan sing akeh, sing jebule nduweni jejibahan sing ora beda karo jejibahan sing tak emban. Ing antarane tepunganku ya sing  wis ndika tepungi kaya dene Kanjeng Ratu Setyawati ing Kraton Pangayoman utawa ing Sendhang Ngiyom lan sapukawate sing jeneng Ki Jurudah lan Ki Prasanta uga mBah Tambak sing ndika temoni sepisanan sawuse ndika mlaku sajroning urip kacingkrangan saka Kutha Pajang,

            Guruku ya Rama Kyai Tanparupa, kala-kala uga rawuh nemoni aku. Saben-saben sajroning Kutharaja ana ontran-ontran, utawa yen Sing Jumeneng Nata ing Tanah Jawa iki arep ganti, Rama Kyai ajeg rawuh nemoni aku lan paring weling supaya aku ora kepilut melu cawe-cawe ing prakara kang gegayutan karo reh parentahing nagara. Aku ora diwenangake ngrewangi salah siji saka para kang rebut panguwasa, aku mung kadhawuhan nyekeli paugeran siji, ya iku : Ratu sing saiki sing tak dhereki, Ratu sing arep teka sing tak enteni. Mula sasurute Sultan Trenggana ing Demak, sing banjur kasusul anane ontran-ontran rebut panguwasa antarane putrane Kanjeng Pangeran Surawiyata, sing asmane Pangeran Arya Penangsang ing Jipang, karo putrane Ki Ageng Pengging utawa Ki Kebo Kenanga sing uga isih putra mantune Kanjeng Sultan ing Demak Bintara, ya iku Raden Mas Karebet ing Pajang, aku milih sumingkir sawatara. Aku milih ngulati endi kawula Demak sing mbutuhne pitulungan, ing kono aku nindakne kuwajiban.

            Durung suwe iki, Rama Kyai Tanparupa uga paring warah lamun ing telenging Alas Gawat sing jeneng Alas Mentaok kerep nganton ana cahya sumunar anelahi. Bareng Kangjeng Rama Kyai ngulati saka cedhakan, jebule cahya kuwi cahyaning wahyu Kraton Tanah Jawa. Lan Rama Kyai Tanparupa uga nguningani, ing alas kono lagi dibabati arep didadekne Kutha Gedhe. Kamangka Alas Mentaok kuwi sing kagungan Ki Gede Pemanahan ya kuwi ganjaran saka Kanjeng Sultan Pajang, sawuse Ki Gedhe Pemanahan klakon bisa numpes Pangeran Arya Penangsang, lha sing mandhegani mbabat alas kuwi ora liya Raden Danang Sutawijaya putrane Ki Gede Pemanahan sing uga kapundhut putra angkat dening Kanjeng Sultan ing Pajang. Lan sing miturut Rama Ki Tanparupa rada katon aneh maneh, ya iku ngendikane Rama Ki Tanparupa, Titise Sang Hyang  Nawangsasi salah siji saka tetungguling Widodari ing Jonggirisalaka, sing saiki madeg dadi Narendraning bangsa Jim ing Samodra Kidul, asring rawuh menyang Alas Mentaok kono, sapatemon karo Raden Danang Sutawijaya. Dhawuhe Rama Ki Tanparupa, mbok menawa wae Kraton Tanah Jawa sing saiki mapan ana Pajang rinenggan Kanjeng Sultan Adiwijaya, bakal ngalih menyang Kutha Gedhe sing saiki lagi dibabat ing Alas Mentaok. Lan ing babagan iki, sepisan maneh aku ora dikeparengake melu cawe-cawe yen ana ontran-ontran sasurute Kanjeng Sultan Pajang mengko. Malah dening Rama Kyai Tanparupa aku diweruhne yen wektu kuwi ana titahing Gusti sing lunga ninggalne Kutha Pajang lan banget mbutuhake pitulungan. Lan sajrone aku aweh pitulungan marang titah kuwi, bakal nuwuhake rasa sengit saka bangsa jim marang sing tak tulungi. Mula kanggo ngayomi titah sing tak tulungi kuwi mau, aku banjur martakne yen titah kuwi ora liya putraku dhewe. Yen ndika ora ngerti sapa titah mau, saiki tak jarwani, titah kuwi ora liya ya ndika dhewe Ki Lurah Sarkara”.

            Nyai Pandhansari amungkasi anggenipun nyariyosaken lelampahanipun, andadosaken Ki Sarkara njegreg kadya tugu waja sinukarta.

 

 

Ana candhake.