96.
Kraos
dangu sanget anggen kula ngrantos anggenipun Bapa nindakaken panembah wanci
pacak dalu. Wongsal-wangsul anggen kula ngungak papan panembah, inggih Bapa
panggah taksih lenggah sila majeng mangilen kalihan muter kagunganipun kalung
ingkang kadamel saking rentengan wohing jali. Kula boten ngertos menapa ingkang
dipun ungelaken Bapa salebeting nindakaken lampah panembah makaten menika.
Estunipun, jaman taksih alit kula nate dipun ajak Bapa lan dipun wucal
cara-cara menembah kados ingkang dipun tindakaken Bapa ngaten menika. Malah
anggenipun mucal Bapa radi keladuk, menawi kula boten purun sok dipun gitiki.
Ingkang makaten menika kala wau ndadosaken asring salah tampi antawisipun Bapa
kalih Biyung, awit Biyung menika sakalangkung tresnanipun dhateng kula temah
boten rila menawi kula dipun dukani Bapa. Sareng mindhak ageng, lan lajeng
kathah srawung kalihan kanca-kanca sabarakan, lampah panembah ingkang
dhawuhipun Bapa satunggaling kuwajiban ingkang boten kenging dipun tilar
menika, sansaya awis kula lampahi awit kawon kalihan karepotan mburu remening
manah. Ing wasana sansaya dangu lajeng raos menawi lampah panembah menika
kuwajiban sampun ical saking manah babar pisan. Menapa malih kula ugi asring
mireng pitutur saking tiyang-tiyang ingkang kula anggep pinter, bilih manembah
dhateng Gusti menika boten kedah kados ingkang dipun tindakaken Bapa menika.
Ingkang baken salebeting gesang menika sampun ngantos damel kapitunaning sanes,
menika saestu sampun cekap. Malah menawi lampah panembah kados ingkang dipun
tindakaken dening Bapa saben dinten kaping gangsal menika klentu anggenipun
nglampahi kirang-kirang bejanipun saged nuwuhaken dosa ingkang ageng, awit
manembahipun dipun tedah-tedahaken tiyang sanes, ingkang sami kemawon murih
panggunggunging titah, ing satemah kados nandhing-nandhingaken Gusti kalihan
kawula.
“Mlebua
kene Pradapa” boten kraos lan boten kula ngertosi jebul Bapa sampun rampung
anggenipun nindakaken lampah panembah “banjur tutupen lawange, murih ora
konangan wong liya. Jalaran sing arep tak rembug iki kalebu perkara wadi sing
ora saben wong kena mangerteni”.
Kula
lajeng mlebet nusul Bapa ing papan kangge manembah, sasampunipun kori kula
tutup, kula lajeng mapan linggih ing ngarsanipun Bapa sumadia nampi dhawuh
ingkang ngendikanipun Bapa kalebet barang ingkang ngemu wewadi menika kala wau.
“Sumurupa
Pradapa” Bapa miwiti paring dhawuh “anggonku aweh weruh marang Biyungmu mau
satemene ora bener, nanging panggah tak kandhakne marang Biyungmu murih ora
sansaya nambahi kisruhing atine wae”.
“Dados
boten leres menawi Biyung menika kesayahen Bapa?” kula sumela atur nyuwun
pirsa.
“Nek
kesele ya mesthi wae kesel, wong jenenge wong tumandang gawe kuwi mesthi
suwe-suwe ya nganggo kesel barang” dhawuh wangsulanipun Bapa “nanging Biyungmu
kuwi duwe kekuwatan simpenan sing cukup akeh, mula sanadyan paribasan saben dina
ora leren nggone nutu pari, mbebak gabah, nosoh beras wuluh, tapen lan
inter-inter ora bakal ndadekne Biyungmu nganti rubuh kantaka kaya awan mau”.
“Lajeng
menapa ingkang anjalari Biyung ngantos kantaka lan boten emut menapa-menapa kala
wau siang menika Bapa?”
“Kowe
kudu ngerti ya Ngger” Bapa paring pangandika malih “Biyungmu kuwi dudu jamaking
wong wadon sing lumrah, nanging wong wadon sing gedhe tirakat lan prihatine wiwit
jaman isih nom biyen nganti tekan saiki. Mula ora aran aneh yen banjur
kaparingan nugraha dening Gusti sing wujude lantiping panggraita sing adoh ing
sadhuwure wong-wong liyane, malah kepara mbok menawa wae luwih dhuwur lantiping
panggraitane Biyungmu tinimbang panggraitaku”.
“Lajeng
sambetipun kalihan anggenipun Biyung kantaka kala wau kados pundi Bapa?” kula
nyuwun pirsa malih.
“Awit
saka lantiping panggraitane Biyungmu, temah Biyungmu kerep wae bisa weruh
sasmitaning jagad kang bakal dumadi. Mung emane gandheng lantiping panggraita
sing digadhuh dening Biyungmu kuwi ora dilelinthing kanthi becik, anane sasmita
sing diweruhi sok malah ndadekne bingunge atine, kaya kedadean awan mau sing
ndadekne Biyungmu rubuh kantaka” Bapa paring wangsulan nyethakaken ingkang
sampun dipun alami dening Biyung.
“Manawi
makaten, wewayangan ingkang dipun pirsani Biyung kala wau siang menika dede
wewayangan suwung kados ingkang Biyung dhawuhaken wau Bapa?” kula lajeng matur
nyuwun pirsa dhateng Bapa prakawis ingkang dipun sumerepi Biyung saderengipun dhawah
kantaka kala wau.
“Miturut
panrawanganing batinku liwat laku pasujudan nalika Biyungmu pamit arep mlebu
Senthonge nindakne pakonku mau awan” Bapa lajeng paring wangsulan “mula nyata
Biyungmu nampa sasmita yen wektu iki kowe lagi sajroning bebaya gedhe sing ora
mbok ngerteni. Bebaya kuwi mawa pancingan sing wis gawe sengseme atimu. Mung
wae aku durung mudheng apa wujude pancingan kang disanepakne rerupan manuk
Podhang Pita kaya sing diweruhi Biyungmu ing sasmita sing ditampa. Yen miturut
ancer-ancere layang primbon sing tau tak waca jaman aku isih manggon ana Pajang
biyen Manuk Podhang Pita kuwi bisa dadi pralambange wanita, bisa uga sanepane
palungguhan, pusaka lan uga aji jaya kawijayan. Jaman biyen sadurunge aku
kepethuk karo Biyungmu tau ana sasmita rupa Manuk Podhang Pita sing jebule kuwi
pralambange wanita sing ditresnani”.
“Dados
Bapa nate ngalami nampi sasmita ingkang ing mriku wonten Podhang Pita ?” kula
sumela atur.
“Dudu
aku sing nampa sasmita, nanging Simbahmu Wedok ya Biyungku” Bapa paring
wangsulan “nalika samana Simbahmu Wedok weruh sesawangan ing antarane ngimpi
karo ora, jalaran wektu kuwi Simbahmu Wedok ora turu, nanging weruh sesawangan
kang cetha, ya kuwi rumangsane Simbahmu Wedok, aku lagi menek wit waringin arep
ngundhuh Manuk Podhang Pita sing nusuh ana kono, nanging aku dadi keblorot
mudhun ora sida bisa nyekel Manuk Podhang kuwi, jalaran dumadakan ana manuk
Alap-alap Wulung sing nyaut Manuk Podhang kuwi digawa mabur adoh embuh menyang
ngendi parane”.
“Lajeng
jumbuhing kalihan kedadosan ingkang nyata salajengipun menapa Bapa?” kula
nyuwun pirsa malih.
“Critane
kuwi rada dawa, nanging ringkese mangkene” Bapa lajeng paring wangsulan “biyen
aku sadurunge pethuk Biyungmu tau ngiket janji arep urip bareng karo sawijining
kenya tunggal desa. Wong tuwane kenya kuwi isih mitra rakete Simbahmu Lanang,
lan uga wis nyarujuki aku dadi mantune. Nanging kabeh mau jebul ora kelakon.
Kurang sepasar anggonku arep budhal nyantri ing omahe calon Maratuwa, dumadakan
Wong Tuwane kenya sing tau dadi
gegantilaning atiku kuwi nemoni Simbahmu Lanang, ngabarake yen kapeksa
murungake nggone arep bebesanan. Dene sing dadi jalaran, ya iku anake wedok dikersakne
dening Punggawa Kasultanan Pajang sing pangkate Tumenggung Kaprajuritan. Yen
nganti pamundhute nDara Tumenggung kuwi ora diolehi, mangka calon mara tuwaku sing
ora sida kuwi arep dipidana abot. Wekasan wong kuwi mung bisa pasrah, anake
wedok klakon diboyong nyang Dalem Katumenggungan didadekne garwane nDara
Tumenggung”.
“Lajeng
Bapa kados pundi?” kula sumela atur.
“Nemoni
kanyatan kaya mangkono kuwi, aku dadi kaya wong kentekan nalar, susah, sedhih,
pegel, gela, nesu campur adhuk dadi siji” Bapa nglajengaken anggenipun cariyos “wekasan
ragaku sing ora kuwat, aku banjur kecandhak lelara panas-tis, nganti
pirang-pirang tahun suwene mung bisa dadi kembange dhipan. Warase olehku lara
sawuse aku diendhangi Simbahmu sekalihan, ya kuwi wong tuwane Biyungmu sing
wektu kuwi ngajak anake wedok. Simbahmu ngujar-ujari aku, yen aku bisa tumuli
waras saka anggonku lara mangka bakal dipek mantu dijodhokne karo anake wedok.
Let sepasar saka anggone ngunekne ujar Simbahmu kuwi, aku keparingan waras.
Mula aku ya banjur dijodhokne karo anake wedok nganti tekan saiki iki lan wis
nukulake kowe kuwi Pradapa”.
Bapa
kendel anggenipun cariyos, kula manthuk-manthuk nggambaraken lelampahan ingkang
dipun alami dening Bapa saderengipun kepanggih kalihan Biyung.
“Saiki
aku arep takon, wangsulana apa anane” sasampunipun kendel sawatawis Bapa lajeng
ngendika malih “dina iki apa kowe lagi mambu ati marang sawijining kenya? Yen bener,
banjur kenya kuwi anake sapa ? omahe ngendi?”.
“Nyuwun
pangapunten Bapa” ngatos-atos kula matur “ing ngajeng Bapa ndhawuhaken bilih miturut
ungelipun Serat Primbon jaman kina, Peksi Podhang Pita menika kajawi saged
minangka pralambangipun pawestri, ugi saged dados pralambang saking Pangkat,
Pusaka lan Aji Jaya Kawijayan. Lan mugi kauningan Bapa, ngantos titi
kalenggahan menika kula dereng nate kasengsem dhateng kaendahaning kenya”.
“Yen
mangkono” Bapa numpangi atur kula “kowe awan mau kandha yen wiwit sadurunge
tengange kowe ana ing Sanggar awit ditimbali dening Kyai Daka. Banjur apa sing
wis mbok tindakne nalika kowe ing sanggar mau lan dening Kyai Daka kowe
diwejang apa wae?”.
Sakedhap
kula njejegaken anggen kula linggih, lajeng kula ngaturaken sedaya lelampahan
ing wau siang. Wiwit dipun tepangaken kalihan Raden Gunendra, lajeng kacariyosan
ingkang dados panyuwunipun Ki Danara
dhateng Raden Gunendra, ingkang kepengin dados pangajeng saha suhipun Para
Bebau ing Kepuh Agal, lajeng sumerep katiyasanipun Aji Paluwaja saha Aji
Mahesasakecu ingkang dipun tedahaken dening Raden Gunendra, tuwin keparengipun
Raden Gunendra badhe nurunaken Aji Paluwaja lan Maesasakecu tuwin aji sanesipun
dhateng kula. Lan ingkang pungkasan ugi
kula aturaken pisan piwelingipun Raden Gunendra menawi tigang dinten malih
badhe rawuh ing Kalurahan saprelu manggihi Bapa.
Bapa
ketingal migatosaken anggen kula matur. Nanging dereng ngantos Bapa paring
dhawuh menapa-menapa , dumadakan korinipun senthong papan panembah menika dipun
dhodhog seru saking jawi, kahiring panguwuhipun mBokne Gendruk ingkang sambat
nyuwun pitulungan dhateng Bapa.
Ana candhake
Tidak ada komentar:
Posting Komentar