SENDHANG MUSTIKANING WARIH 7 (120)

 

120.

        Lan taksih kathah malih anggenipun Bapa paring piwucal menggah ingkang dados sarat tumraping tiyang ingkang badhe suwita dhateng Ratu. Lahir baton sedaya dhawuhipun Bapa kula sagahi, boten kesupen kula ugi tansah nyuwun donga lan pangestu dhateng Bapa mugi anggen kula badhe suwita dhateng Mataram menika mangke saged damel kasaenan tumrap nagari ingkang badhe kula suwitani, saha tinampi minangka sarananing panembah kula dhateng Gusti Ingkang Maha Agung.

        “Sokur yen kowe isih eling Pradapa” ngendikanipun Bapa salajengipun “tata gelar dadi abdining Ratu kuwi masrahake jiwa lan ragane marang sing dikawulani, nanging satemene kuwi mung sarana ngawula marang Gusti Kang Murbeng Urip, jalaran mapan Ratu iku kapiji dening Hyang Agung marentahaken kukum adil ing lumahing bumi, mula Gusti Panembahan ing Kutha Gedhe Mataram kae ngagem sebutan Kalipatullah, tegese mung wewakiling Allah kang kadhawuhan mangarsani manungsa murih memayu hayuning jagad saisine”.

        “Inggih Bapa” kula namung wangsulan cekak.

        “Sabanjure, sawuse iket pratandha saka Mataram kuwi mbok tampa, saiki gawenen sabukan, tutupana nganggo klambi sing mbok enggo kaya kang wis tak tindakne mau. Prelune ora saben wong bisa weruh yen kowe nggawa pratandha saka Mataram. Sabab yen nganti konangan wong liya yen kowe nggadhuh iket gadhung kuwi, bisa ndadekne ora becike tumrap sing weruh lan tumrap awakmu dhewe” Bapa nglajengaken anggenipun paring dhawuh.

        “Inggih Bapa” wangsulan kula kalihan nglampahi menapa ingkang dipun dhawuhaken Bapa, iket kula candhak lajeng kula ubetaken ing bangkekan kados dene sabuk. Nanging saderengipun kula tutupi mawi rasukan, Bapa lajeng paring dhawuh malih :

        “Saiki, Keris Kyai Pantek iki, slempitna ing lempengmu sing wis mbok sabuki nganggo iket kuwi mau”.

        Keris Kyai Pantek lajeng kula pendhet, dhawuhipun Bapa kula cakaken.

        “Wiwit dina iki” Bapa nglajengaken paring dhawuh “kaslametane Kyai Pantek wis dadi tanggung jawabmu. Aja kongsi ucul banjur dikuwasani sapa wae kajaba awakmu. Kaya weling sing wis wola-wali tak kandhakne, yen nganti kowe rumangsa ora bisa maneh ngreksa Kyai Pantek, mangka kundurna pusaka kuwi marang ingkang kagungan kanthi sarana larungen ing telenging Sendhang Ngiyom”.

        “Nuwun sewu Bapa” kula sumela atur “kula nate mireng bilih Dhuwung Kyai Pantek menika sipat kandeling Dhusun Kepuh Agal, menawi kula siyos bidhal ngabdi dhateng Mataram menapa Dhuwung menika kedah kula kunduraken dhateng Bapa malih?”.

        “Ora!” Bapa paring wangsulan “Keris kuwi pancen minangka Sipat Kandel kanggo aku sasuwene aku ngesuhi Desa Kepuh Agal iki, supaya wong sing arep ngregon-ngregoni lakuku nindakne kuwajiban minangaka lurah bisa tak atasi nganggo Keris kuwi. Saiki aku wis ora mbutuhake apa-apa maneh, jalaran jejibahanku marang Kepuh Agal,  sing tak emban iki wis meh purna, mung kari siji ya iku mbudidaya murih Kyai Pantek aja nganti tumiba lan dikuwasani dening tangane wong sing ora bener, awit bisa gawe bubrahe Desa lan Kawula ing Kepuh Agal kene”.

        “Nyuwun pangapunten Bapa” raosing manah kula boten sekeca nalika kula mireng Bapa ngendikakaken bilih jejibahanipun dhateng Kepuh Agal sampun badhe purna, kula lajeng nyuwun pirsa menapa ingkang dipun kersakaken Bapa kalihan tembung menika “kula rumaos dereng mangertos kalihan kersanipun Bapa menika”.

        “He he he” Bapa gumujeng alon, lajeng ngendika “saiki rungokna, arep tak wangsuli pitakonmu sing mau durung tak wangsuli mau, ya iku ana lelakon apa dene aku bali ora nunggang Si Gombak malah awakku dadi kaya mangkene iki, mlaku wae dadi rekasa, ambegan ya ora longgar ngene iki”.

        “Inggih Bapa”

        “Tenane, aku bisa tekan omah maneh iki wae wis mujudne sawijining kanugrahan sing tanpa upama gedhene, lan aku banget ngunjukne rasa tarima kasih marang Allah. Jalaran kanthi lelantaran salah sawijining kawulaNe, aku isih diparingi kalodhangan bisa ketemu karo kowe lan aweh weling kaya sing wis tak kandhakne ing ngarep”.

        “Inggih Bapa”

        “Dene cethane lakon kaya mangkene :

        Nalika budhal bali saka Mataramm atiku krasa seneng sing tanpa upama, awit anakku lanang bakal katarima suwita ing Dalem Kepatihan. Mula anggonku nggelak lakune Si Gombak ya rada tak sengka, awit aku daya-daya selak kepengin nekakne warta gembira iki marang anakku lanang ya kowe kuwi Pradapa.

        Nanging jebul ana dalan ana alangan, ya kuwi sawise olehku ninggalne Kutha Gedhe oleh telung dina. Ing sawijining alas, adoh sawetane Kadipaten Pajang, sing aku ora ngerti jenenge alas apa, ya kuwi manggone ana sukuning Gunung Lawu sisih lor, sing ing kono akeh jurange sing jero lan mbebayani tumrap sing padha liwat kono. Dumadakan aku dicegat dening wong pirang-pirang sing ngadhang ana tengahing dalan. Mesthi wae, aku banjur mandheg, mudhun saka gigiring Si Gombak.

        “Nuwun sewu Kisanak, kaparengna kula badhe ndherek langkung” karo nuntun Si Gombak aku nembung njaluk palilah arep liwat.

        “Mengko dhisik Kisanak” salah siji saka wong sing ngadhang laku kuwi wangsulan karo takon “ndika iki sapa? wong saka ngendi? arep menyang ngendi? Teka wani-wani ngambah laladan sing dadi wewengkonku he?”.

        “Nyuwun pangapunten Kisanak, nami kula Sarkara tebih saking Dhusun Kepuh Agal, menika kula badhe wangsul, inggih nyuwun pangapunten, kula boten mangertos menawi laladan menika wewengkon ndika. Nanging kula boten gadhah sedya awon, namung kepengin badhe ndherek nglangkungi papan menika kemawon”.

        “Kepuh Agal?” Wong mau semaur karo rada nggetak “Kepuh Agal kuwi ngendi? Lagi iki aku krungu jeneng desa Kepuh Agal!”.

        “Mila menika Dhusun enggal Ki Sanak” aku wangsulan karo nyabarake ati, ora ana gunane sulaya rembug karo wong liya ing tengah dalan ngene iki “saking mriki watawis lampahan kalih dinten kalih dalu”.

        “He he he …..Adoh nek ngono?” wong mau ngguyu sajak ngece “ya wis ndika mbalik wae golek dalan liya, aja liwat wewengkonku kene, wewengkonku iki ora kena diliwati sapa wae!”.

        “Menawi makaten kula kedah mbalik Kisanak?” aku takon karo suwara tak gawe sareh “menawi kapareng mbok inggih kula dipun tedahi margi sanes ingkang saged kula langkungi”.

        “nDika arep liwat ngendi wae aku ora arep menging, waton ora ngliwati sing dadi panguwasaku. Ngerti?”  tak takoni apik-apikan ngono kuwi wong mau malah semaur karo nggetak, mripati wiwit mlilik. Aku ya wiwit nggagas nek wong-wong kuwi mesthi bangsane brandhal sing dhemen nyegat wong liwat banjur direbut bandha duweke.

        “Matur nuwun Kisanak” sanajanta mangkono aku api-api mbodhoni, murih wong-wong kuwi ora sansaya nesu marang aku. Neng ati ya wis tak niyati, nek pancen kabeh barang sing tak gawa iki dijaluk, ya arep tak ulungake tinimbang aku dipilara dening wong sing cacahe watara ana sepuluh luwih kuwi “wewengkon ingkang dados panguwaos ndika dumugi pundi inggih? Kula kepengin boten nglangkungi ingkang dados wewengkon ndika?”.

        “Kowe takon watese laladan sing dadi wewengkonku?” wong mau ora mendha olehe nesu, malah olehe nggetak sansaya banter “saka kene mangidul tekan Kidule Gunung Lawu, mengalor tekan sak lore segara lor, ngerti?!?”.

        Aki banjur nginger sirahe Si Gombak, arep tak jak mbalik, karo guneman marang wong kuwi :

        “Nggih sampun, kula wangsul mawon” karo muni ngono kuwi, Si Gombak tak tuntun ngadoh saka wong-wong kuwi. Aku nedya mbalik mengulon.

        Nanging sadurunge aku munggah menyang gigire si Gombak, dumadakan ana barang abot lan atos nibani sirahku ing sisih mburi banjur disusul maneh sing nibani geger lan bahuku sisih kering. Sabanjure aku wis ora weruh apa-apa maneh. Mung lamat-lamat aku isih krungu suwarane wong pirang-pirang pating brengok, ora cetha apa sing diucapne.

        Nalika aku bali eling, aku mambu gandane bobokan jamu. Aku gumlethak ana pasuketan ing ngendi aku ora ngerti.

        “Aja kuwatir Kisanak, ndika wis adoh saka panggonane para Brandhal sing ngaku andhahane Nyai Klenthing Mungil mau” ana suwara alus sing ngandhani aku. Jebul sing nyuwara kuwi kaki-kaki tuwa sing ora duwe rambut babar pisan, nanging brengos lan jenggote dawa banget nganti meh tekan dhadha.  Aku mung meneng merga arep guneman rasane durung bisa.

        “Jaran lan kabeh barang sing ndika gawa, digawa dening para Brandhal mau” Kaki-kaki tuwa kuwi guneman maneh “mung kali sruwal karo klambi lan iket sing ndika agem ing mustaka lan ndika sabukne neng lempeng iki wae sing kari”.

        “Matur nuwun Kyai……” aku ngaturake panuwun marang Kaki-kaki sing wis nulungi aku kuwi.

        “Padha-padha Kisanak” wangsulane Kaki-kaki kuwi sabanjure “eman, tatu sing ndika sandhang merga racun ing gadane Brandhal-brandhal kae mau, aku ora kuwawa nambani.Aku mung bisa ngrendhet lakune racun sing ngarah marang jejantung ndika wae, kuwi wae ya ora suwe. Kira-kira ya mung pitung dina. Mula becike ndika enggal bisa tumekan omah. Tak surung nganggo ajiku Tirtaraga, muga-muga sajroning wektu telung dina ndika bisa tekan omah lan bisa oleh pitulungan kanggo ngilangi racun sing ana raga ndika saiki iki”.

        Ora ngenteni tak wangsuli Kaki-kaki tuwa kuwi banjur sedhakep. Awakku krasa dadi entheng. Entheng banget lan kaya ana kekuwatan sing meksa, aku tangi banjur ngadeg, lan ora eling apa-apa maneh, kaya-kaya aku ngambah ing alam liya aku jumangkah sing ora manut marang pakoning pikirku.

        Ngerti-ngerti aku wis tekan plataran omah banjur mbok tulungi munggah mlebu omah iki mau” Bapa mungkasi anggonipun cariyos.

 

Ana candhake