035.
Boten
dangu ing griyanipun Bebau Punthuk tiyang tiga ingkang dados utusanipun Ki
Lurah Pangapitan menika inggih lajeng nutugaken anggenipun ngayahi jejibahan.
Ngabari para Bebau sanesipun bilih parepatan Rembug Dhusun utawi adicara
parepatan Akad Legen dipun majengaken mangke dalu.
Sedaya
Bebau inggih sampun nyagahi dhawuh saking Ki Lurah Pangapitan bilih mangke dalu
badhe nganthi sadaya Pamong ingkang wonten ing dhukuhipun andugeni parepatan rembug
dhusun menika. Namung Bebau ing Sumber ingkang criyos bilih anggenipun dugi
mangke dalu menika radi kasep. Lan Bebau ing Jambon taksih dereng saged suka
wangsulan ingkang gumathok.
“Nek
pancen Ki Lurah ngersakne adicara Akad Legen dimajokne dadi mengko bengi, aku
ya ndherek wae Ki Pilang lan Ki Pethek” makaten wicantenipun Bebau Sumber “sapungkur
ndika mengko aku ya mesthi banjur aweh kabar marang Para pamong sing ana ing
Sumber kene. Mung wae, aku nyuwun tulung mengko aturna Ki Lurah, nek anggonku
teka mbok menawa rada kasep, jalaran aku wis kadhung nyaguhi nekani sedhahan
saka Ki Batasigar lan Ki Dungkul ing Kawisan, dadi aku mengko sadurunge menyang
Kalurahan mampir dhisik menyang Kawisan tak pamit marang Ki Batasigar lan Ki
Dungkul”.
“Iya
Ki Sumber” wangsulanipun Bebau Pilang, kalihan nggagas nginten manawi Bebau
Sumber sampun katut dhateng pangajakipun Bebau Kawisan, manunggal dhateng
Paguron Nagalanang, nanging Bebau Pilang inggih boten wicanten menapa-menapa sasampunipun
dipun kedhepi dening Sukmana murih boten wicanten kathah-kathah “weling ndika
mengko bakal tak aturne marang Ki Lurah”.
Nalika
Sukmana, Bebau Pilang lan Bebau Pethek pamitan badhe nglajengaken lampah, Bebau
Sumber anggenipun nguntabaken inggih ngantos dumugi regol ngajeng.
Benten
kalihan wangsulanipun Bebau ing Jambon, ingkang anggenipun murugi sasampunipun
tiyang tiga kala wau nilaraken griyanipun Bebau Sumber.
“Piye
ya Ki Pilang lan Ki Pethek?” makaten anggenipun suka wangsulan Bebahu Jambon
dhateng Bebau Pilang lan Bebau Pethek “satemene nek Ki Lurah ngersakne adicara
Akad Legen iki dimajokne dadi mengko bengi kuwi ya apik-apik wae. Nanging ya gene
kok dadakan ngono lho? Dhawuh kok kaya sak deg, sak nyet, kuwi rak ndadekne
sing didhawuhi rada gedandaban ta Ki?”
“Nampa
dhawuh saka dhuwurane kok gedandaban ta Ki Jambon?” Bebau Pilang suka wangsulan
“gajege awake dhewe biyen sadurunge dikukuhne dadi Bebau, wis tau nyaguhi
jejibahan bakal leladi marang desa sawayah-wayah. Kamangka nekani parepatan
Akad Legen iki kalebu peranganing kuwajibane Bebau. Rak ya ngono ta Ki Jambon? Ya
gene bisa gedandaban?”.
Mireng
wangsulanipun Bebau Pilang makaten menika, Sukmana tumunten suka sasmita murih
Bebau Pilang sampun kesangeten anggenipun wicanten. Sampun ngantos ndadosaken
sulaya ing rembag kalihan Bebau Jambon.
“Pancen
nek diparakne neng rembug ndika kuwi, ndika bener Ki Pilang” tujunipun Bebau
Jambon inggih lajeng nglenggana lan suka wangsulan kalihan suwanten ingkang
sareh “nanging, kaya awake dhewe iki rak ya duwe urusan liyane barang ta Ki
Pilang? Kaya mengko bengi kuwi, aku wis nduweni kesaguhan marang Guruku sing
banget tak ajeni nek aku arep sowan ing ngarsane merga aku ditimbali supaya
marak. Lha nek adicara Akad Legen kanthi dadakan dimajokne dadi mengko bengi, kuwi
rak ndadekne aku bingung. Kamangka minangka Bebau ing Jambon sing kebawah
prentah Desa Pangapitan, aku wajib nekani Parepatan Akad Legen iki, awit cetha
nek aku iki kebawah dening Ki Lurah. Nanging nek aku ora nuhoni dhawuh timbalane
Guruku, aku wedi nek nganti kena walat, priye nek ngene iki Ki Pilang?”
Bebau
Pilang ingkang sampun nggadhahi panginten awon dhateng Bebau Jambon, inggih
menika kakinten menawi Guru ingkang dipun kajengaken dening Bebau Jambon menika
menawi dede Ki Dungkul mesthi Ki Batasigar, ketingal menawi manahipun wiwit
benter. Ketingal praupanipun wiwit mbrabak abrit lan tanganipun dipun
kepelaken. Makaten ugi kalihan Bebau Pethek, mripatipun ketingal murup.
“Nyuwun
Pangapunten Ki Bau” nanging dereng ngantos Bebau Pilang menapa dene Bebau
Pethek wicanten, Sukmana ngrumiyini wicanten dhateng Bebau Jambon.
“Inggih,
kados pundi Adhi Sukmana?” Bebau Jambon suka wangsulan lan pitaken ingkang
menapa ingkang dipun kajengaken Sukmana.
“Menawi
purun ngalab pamanggih kula” Sukmana wicanten malih “prakawis menika sampun
dipun damel awrat anggenipun nggagas, dados boten sisah ngantos bingung menapa……”
“Kok
saged makaten liripun kados pundi ta Dhi?” Bebau Jambon kalihan suwanten renyah
pitaken “kula menika sak niki estu bingung lho Dhi? Bingung kaworan sumelang,
sumelang kuwalat dhateng Guru nanging ugi sumelang nampi dukanipun nginggilan
inggih keng Bapa ingkang dados pangarsaning Dhusun Pangapitan menika”.
“Mila
saking menika, kula tawa pamanggih dhateng Ki Bau, mbok bilih purun ngengge
dene menawi boten purun lan Ki Bau milih nglajengaken anggenipun bingung lan
sumelang inggih sumangga” wangsulanipun
Sukmana kalihan mesem.
Boten
namung Bebau Jambon kemawon ingkang ketingal dereng mudheng dhateng
wicantenipun Sukmana, sanadyan Bebau Pilang lan Bebau Pethek, inggih sami-sami
ketingal gumun.
“Makaten
Ki Bau” Sukmana lajeng wicanten malih “nggen kula criyos dhateng ndika menika,
kula minangka putranipun Bapa Lurah Pangapitan. Dados inggih sampun ndika tampi
kados wicantenipun lare dolan, purun menapa boten Ki Bau?”
“Mesthi
kemawon kula purun ta Dhi” wangsulanipun Bebau Jambon sareh “tiyang kula inggih
mangertos menawi Adhi Sukmana menika asring kadhawuhan dening Ki Lurah anyulihi
nindakaken padamelan ingkang dados jejibahanipun Ki Lurah.”
“Menawi
makaten” Sukmana nglajengaken anggenipun wicanten “mila leres menawi Pamong
utawi Warga Dhusun Pangapitan menika ngantos wantun ndaga dhawuhipun Ki Lurah
magepokan kalihan tata reh paprentahan, sami kemawon sampun wani nantang
dhateng Ki Lurah lan pantes nampi pidananing Dhusun. Kalebet dugi ing parepatan
Ahad Legen menika. Nanging, ndika nggih kedah emut, boten sedaya pamong ingkang
boten dugi ing Parepatan Akad Legen menika sabab linandhesan raos wantun
nantang dhawuhipun Ki Lurah, nanging ugi wonten ingkang jalaran wonten pambeng
ingkang saged katampi dening nalar lan mila inggih awit wonten pambeng saestu.
Kados upaminipun pamong ingkang nembe sakit, utawi kulawarganipun wonten
ingkang sakit lan mbetahaken dipun tenggani. Lan menawi dalu mangke ndika
sampun kelajeng nyagahi dhawuhipun Guru ndika, menika ugi saged kalebetaken
pambeng, namung kemawon……”
“Namung
kemawon pripun Dhi?” kanthi suwanten ingkang groyok nanging kawewahan ulat
ingkang wiwit bingar Bebau Jambon nyela rembag, pitaken.
“Sepisan
ndika kedah marentahaken sedaya Pamong ing Jambon murih ndugeni parepatan Akad
Legen ingkang wekdalipun dipun majengaken dados mangke dalu menika” Sukmana
wicanten malih “Kaping kalih benjing enjing menawi ndika sampun sowan ing
ngarsanipun Guru ndika, ndika kedah sowan ing ngarsanipun Ki Lurah saprelu asok
kalepatan awit boten saged ndugeni parepatan Akad Legen, lajeng ngaturaken
menapa ingkang dipun rembag dening Guru ndika kalihan ndika lan
sedherek-sedherek tunggal sapaguron ing pepanggihan menika mangke, menika
menawi wonten rembag ingkang magepokan kalihan Dhusun utawi warga Pangapitan
menawi prakawis sanesipun ingkang boten wonten sambetipun kalihan Dhusun utawi
warga Pangapitan, boten ndika aturaken dhateng Ki Lurah inggih boten
menapa-menapa.”
“Inggih
Adhi, kula sampun mangertos kalihan ingkang Adhi Sukmana dhawuhaken” Bebau
Jambon nigas rembag malih.
“Salajengipun
mangke kula ingkang badhe ngaturaken sedaya menika dhateng Bapa” Sukmana
nutugaken anggenipun wicanten, “nanging……”
“Nanging
kados pundi malih Adhi?” Bebau Jambon pitaken.
“Nanging
ndika kedah saestu anetepi ingkang kula criyosaken kalih prakawis kala wau”
wangsulanipun Sukmana “menawi ndika jebul lamis, boten nindakaken kalih
prakawis kasebat, mangka dede sinten-sinten ingkang badhe tumandang, kula
piyambak ingkang badhe mandhegani para sapukawating dhusun, ngrangket lan
ngendharat ndika kalebetaken ing pakunjaran. Awit sampun cetha menawi ndika sampun wantun murang tata
lan sampun ngremehaken kapitadosan ingkang ndika tampi saking Ki Lurah lumantar
kula menika. Kados pundi?”
“Inggih
Adhi” Bebau Jambon suka wangsulan “sedaya dhawuhipun Adhi Sukmana badhe kula
tindakaken”.
Bebau
Pilang menapa dene Bebau Pethek manthuk-manthuk, mireng wangsulanipun Bebau Jambon
dhateng Sukmana ingkang makaten kala wau. Gandheng sedaya Bebau ing Pangapitan
sampun dipun kabari lan Bebau Jambon menika ingkang pungkasan, pramila tiyang
tiga menika inggih lajeng pamitan wangsul. Kanthi praupan ingkang bingar
nedahaken menawi manahipun kalegan, Bebau Jambon nguntabaken wangsulipun Bebau
Pilang, Bebau Pethek lan Sukmana ngantos dumugi regol ngajeng.
“Kula
ngaturaken genging panuwun saestu lho Dhi” sareng sampun radi tebih nilaraken
griyanipun Bebau Jambon, Bebau Pilang nyaketaken kapalipun ingkang dipun
tunggangi dhateng kapalipun Sukmana kalihan wicanten.
“Ngaturaken
panuwun ing prakawis menapa ta Ki Bau?” wangsulanipun Sukmana kalihan
pitakenan.
(ana candhake)
Tidak ada komentar:
Posting Komentar