SENDHANG MUSTIKANING WARIH 8. (45)

 

45.

        Namung ing salebeting batos kula taksih tidha-tidha dhateng wicanten lan cariyosipun Ki Bau Sumber, mliginipun ingkang pungkasan kala wau. Jalaran kula nate mireng dedongenganipun tiyang sepuh kula, bilih Bathara Wisnu ingkang kaprah kasebat ing Ringgit Beber lan Wacucal menika, rumiyin manggenipun ing Redi Empyak Jagad ingkang mapan ing Tanah Indu lan panguwaosipun inggih namung ing sakanan keringipun Tanah Indu kemawon. Boten kados ingkang dipun cariyosaken Ki Bau ing Sumber nembe kemawon menika kala wau. Nanging badhe mbantah menapa ingkang dipun criyosaken Bebau Sumber menika kula boten wantun, jalaran mila pangertosan kula babagan babading tanah Jawi menika namung sakedhik sanget.Malah kenging ugi kawastanan boten gadhah blas.

        “Bok menawa ndika durung bisa ngandel karo sing tak kandhakne iki mau, mligine sing ana sambung rapete karo jejibahane Ki Nagalanang bab anggone nindakne dhawuh saka Bathara Wisnu iki mau Ki Jambon?” sareng kula dangu boten wicanten, Bebau Sumber lajeng pitaken nodhi kula.

        “Nek diarani ora ngandel kuwi ya ora Ki Sumber” wangsulan kula “aku mung durung mudheng karo sing ndika andharake iki mau, ya sing rupa critane Tanah Jawa, madege Kraton anyar lan Dewaning Katentreman Bathara Wisnu mau. Merga nadyan mung sethithik aku ya tau krungu piwulange Agama Rasul sing saiki tak rasuk, ya kuwi ora kena ambathara marang sapa-sapa kajaba marang Gusti Allah lan sabisa-bisa kudu manembah manut piwulange Gusti Kanjeng Nabi Kang Jumeneng Rasulullah……”

        “Maune aku iki ya kaya ndika kuwi Ki Jambon” Bebau Sumber nigas wicanten kula kalih gumujeng “maune aku ya blas ora percaya marang anane Dewa sing wenang murba sakehing titah ing lumahing bumi iki, kalebu marang Bathara Wisnu sing tak kandhakne mau, merga wiwit cilik aku dikandhani dening wong tuwaku nek aku iki wis ngrasuk Agama Rasul sing piwulange kaya sing ndika kandhakne mau, nanging sawuse aku dituturi dening Ki Dungkul lan Ki Batasigar, dumadakan nalarku dadi kabukak, prasasat kaya wong mlaku ing wayah rembulan panglong, kedadak kepapag obor sewu ngana kae. Mula yen ndika pancen kepengin oleh kabegjan lan kaslametan, becike ndika sowan wae marang Ki Dungkul utawa Ki Batasigar matur yen ndika wis tak kandhani prekara iki lan ndika uga kepengin bisa nampa kabegjan lan kaslametan sing tak kandhakne mau, kang mangkono mau murih nalar lan rasa ndika bisa dibukak lan dituntun dening Ki Dungkul utawa Ki Batasigar kang anjoge marang kabegjan lan kaslametan.”

        “Mangkono ya Ki Bau?”

        “Iya Ki Jambon” wangsulanipun Ki Sumber malih “yen sajake ndika isih pakewuh sowan dhewe, aku saguh ngeterne ndika sowan marang Ki Dungkul lan Ki Batasigar. Mengko sore apa piye awake dhewe bareng-bareng menyang Kawisan.”

        “Kok menyang Kawisan ta Ki Sumber?” kula pitaken “gajege Ki Dungkul lan Ki Dhangkal karo adhine sing jeneng Ki Palir kae rak wis diyasakne omah dening Ki Lurah ing Pangapitan Krajan ta? Apa kajaba ing Krajan Ki Dungkul uga kagungan dalem ing Kawisan?”

        “Ora Ki Jambon” Ki Bau Sumber suka wangsulan “wis pirang-pirang dina iki Ki Dungkul lan Ki Batasigar luwih akeh ana ing omahe Ki Kawisan, jalaran awit saka panyuwune Ki Bau Kawisan, anggone Ki Batasigar lan Ki Dungkul nyebar kawruh kebatinan lan kanuragan murih ing Joglone Ki Kawisan sing anyar, ing kana papane luwih jembar lan luwih bawera. Nek olehe paring piwucal Ki Batasigar lan Ki Dungkul kuwi neng dalem olehe maringi Ki Lurah sing ana Pangapitan Krajan kae, katone rada rupak.”

        Saestu sontenipun kula dipun purugi dening Ki Bau Sumber malih dipun ajak dhateng Kawisan. Kaleresan nalika samanten Ki Dungkul lan Ki Batasigar nembe lenggah ing griyanipun Ki Bebau Kawisan, liripun boten ing Joglonipun ingkang enggal. Ingkang nembe jejagongan wonten ing mriku, kajawi Ki Bebau Kawisan, Ki Dungkul lan Ki Batasigar ugi wonten tiyang sanes radi kathah, ingkang dereng kula tepangi saderengipun.

        “Layak ta prenjak neng papahe klapa gadhing ngarep omah, mau sak awan ngganter olehe padha manggung” nembe kemawon kula lan Ki Sumber dumugi ngajeng pendhapa, Ki Bau Kawisan sampun ngadeg lan mapag kalihan tembung ingkang grapyak semanak  “ora ngira nek omahku arep katekan sedulurku lanang saka Dhukuh Jambon. Mangga, kene Ki Jambon lan Ki Sumber padha linggih kene pisan, kabeneran iki Kyai Batasigar lan Ki Dungkul iya lagi wae rawuh ing kene.”

        Namung wangsulan kalihan eseman, kula lan Ki Bau Sumber inggih lajeng nusul tumut linggih ing klasa ingkang dipun gelar ing jogan pendhapa menika.

        “Harak inggih sami wilujeng ta Ki Bau Sumber lan Ki Bau Jambon?” sasampunipun kula lan Bebau Sumber nyalami sedaya ingkang wonten mriku lan mapan linggih kanthi sekeca, Ki Dungkul ngendika paring pambagya dhateng kula lan Bebau Sumber.

        “Awit saking pangestu jengandika, lampah kula lan Ki Sumber tansah kaparingan wilujeng, Ki Dungkul” gandheng Ki Bau Sumber njawil kula, kula inggih ingkang lajeng atur wangsulan “inggih mugi-mugi Ki Dungkul, Ki Kawisan lan sedaya sedherek ingkang wonten mriki makatena ugi.”

        “Matur nuwun Ki Bau Jambon” Ki Dungkul suka wangsulan “mbok menawi ndika dereng nate wanuh kalihan sedherek-sedherek menika, inggih dipun tepangaken, menika ingkang wonten sisih kering kula menika, sedherek kula sepuh Ki Batasigar lan sedherek-sedherek sanesipun menika sedaya siswa-siswa saking Padhepokan Nagalanang.”

        Ki Batasigar lan tiyang sanesipun ingkang dereng kula tepangi menika sami manthuk lan mesem dhateng kula. Kula inggih lajeng mbales manthuk lan mesem, kalajengaken wicanten :

        “Inggih kula inggih matur nuwun Ki Dungkul, Ki Batasigar lan sedherek-sedherek saking Padhepokan Nagalanang, nami kula Palugon ingkang dipun sampiri jejibahan dening Ki Lurah Pangapitan lan warga dhukuh Jambon minangka Bebau ing mrika”.

        “Nuwun sewu” sasampunipun kula wicanten nepangaken dhiri, Ki Bau Kawisan lajeng wicanten “iki mau teka Ki Sumber lan Ki Jambon bisa bebarengan sarimbit kaya Prabu Baladewa lan Prabu Kresna, pancen bebarengan saka omah apa mung tiba kabeneran kapethuk ana dalan banjur mampir kene?”

        “Mula bener sing ndika ngendikakne Ki Kawisan” ingkang suka wangsulan gentos Ki Bebau Sumber “aku karo Ki Jambon pancen wis semayan sadurunge nek arep bareng sowan mrene. Lan aku mung sadrema ngeterne Ki Bau Jambon sing duwe karep kepengin sowan marang Bapa Dungkul lan Bapa Batasigar, merga ing sakawit Ki Jambon ngira manawa Bapa Dungkul lan Bapa Batasigar lenggah ana dalem sing ana Pangapitan Krajan, banjur tak warah menawa wektu iki Bapa Dungkul lan Bapa Batasigar lagi lenggah ana Kawisan kene.”

        “Ki Bebau Jambon ngersakne kepethuk aku lan Ki Batasigar, Baune Sumber?” Ki Dungkul nyelani rembag pitaken dhateng Bebau Sumber.

        “Inggih Bapa” atur wangsulanipun Ki Bau Sumber “langkung cethanipun kaparenga Bapa ndangu piyambak dhateng Ki Jambon.”

        “Menapa leres makaten Ki Bau Jambon?” Ki Dungkul gentos pitaken dhateng kula.

        “Mila leres makaten Ki Dungkul” kula atur wangsulan.

        “Lajeng kagungan kersa menapa, teka ndika madosi kula kalihan Ki Batasigar menika Ki Bau? Gajegipun ndika rak dereng tepang saderengipun kalihan Ki Batasigar?” Ki Dungkul pitaken malih.

        “Inggih Ki Dungkul” kula lajeng matur “waleh-waleh menapa, criyosipun wau rak makaten. Kala wau enjing Ki Bau Sumber sanja ing griya kula, Kajawi sanja kepengin ngabaraken kawilujengan kula sakulawarga, Ki Sumber ugi ngabaraken menawi Nyi Sumber ingkang sadangunipun menika kula sumerepi nembe kaganjar sakit sukunipun sampun pinten-pinten wulan boten saged mlampah kanthi sae, samangke sampun saras pulih kados saderengipun. Miturut kojahipun Ki Sumber, ingkang saged ngusadani sakitipun Nyi Bau Sumber kala wau, boten sanes kajawi jengandika Ki Dungkul.”

        “Mila leres Ki Bau Jambon” Ki Dungkul nyelani rembag kula kalihan mesem sumringah “dinten samangke semahipun Baune Sumber sampun saras lan boten badhe sakit malih, menika awit saking peparing lan kamirahanipun Kyai Nagalanang ingkang paring dhawuh dhateng kula murih ngicali sesakitipun Nyi Bau Sumber. Dados kula menika namung sadremi lantaran kemawon.”

        “Inggih Ki Dungkul” kula ngkajengaken atur “inggih awit sapanjang-panjangipun lurung menika taksih panjang gurung,  panjanging tiyang jejagongan, anggen kula rembagan kalihan Ki Sumber dumugi wartos, menawi estunipun rawuh jengandika Ki Dungkul ing Dhusun Pangapitan menika boten kados kabar ingkang sumebar sadangunipun menika, inggih menika mbara kerja, nanging nembe ngayahi jejibahan saking Paguron Nagalanang, saprelu andum kabagjan lan Kawilujengan dhateng Dhusun lan Kawula ing Pangapitan”.

 

 

(ana candhake)