46.
Ki Dungkul lan
Ki Batasigar ketingal ngetingalaken anggenipun migatosaken atur kula. Sanaosa
makaten, kula inggih sumerep menawi kekalihipun sinambi mirengaken atur kula
ugi kober ngliringaken netra kalihan mesem kasingidaken kalihan Ki Kawisan
menapa dene Ki Sumber. Sami kalihan Ki Dungkul lan Ki Batasigar, Bebau Kawisan
lan Bebau Sumber ugi katingal sumringah praupanipun nedahaken menawi nembe
kasukan manahipun.
“Salajengipun”
kula nglajengaken atur malih “Ki Bebau Sumber ugi wicanten menawi piyambakipun
lan Ki Bebau Kawisan sampun jengandika dhawuhi bilih sampun kagolongaken
dhateng tiyang-tiyang ingkang nampi kabegjan saha kawilujengan kala wau. Ki Bau
Sumber nunten pitaken dhateng kula, mbetahaken kabegjan lan kawilujengan kala
wau menapa boten, menawi mbetahaken dening Ki Sumber kula dipun criyosi murih
sowan jengandika Ki Dungkul lan Ki Batasigar, pramila sonten menika kula lajeng
sowan mriki menika.”
“Makaten
inggih Ki Bau Jambon” Ki Dungkul lajeng paring dhawuh mangsuli atur kula
“sedaya ingkang dipun criyosakem dening Baune Sumber kala wau mila leres,
namung wonten ingkang kirang leres.”
“Kirang
leres kados pundi Ki Dungkul?” kula nyela atur, kalihan nglirik Ki Bau Sumber
ingkang lajeng ngincangaken alisipun.
“Inggih
ing babagan Kabegjan lan Kawilujengan menika” Ki Dungkul paring wangsulan
“ingkang kagungan kawilujengan lan kabegjan menika kala wau nuwun inggih
panjenenganipun Bapa Kyai Nagalanang ingkang dipun tampi saking Pukulun Sang
Hyang Wisnu, murih kaparingaken dhateng titah, boten namung ing Pangapitan
kemawon, nanging dhateng sedaya titah ingkang mapan ing Tanah Jawi ingkang
mbetahaken. Ingkang rumaos boten mbetahaken inggih boten badhe kaparingan,
namung kemawon sampun dados kersanipun ingkang kagungan Tanah Jawi menika,
menawi boten mbetahaken kabagjan inggih badhe nampi kacilakan, menawi boten
mbetahaken kawilujengan inggih badhe nampi kasangsaran, raganipun badhe risak
wekasan dados rabuking bumi Jawi dene sukmanipun badhe kawangsulaken ing alam
sonyaluri dados kempal kalihan para lelembat menika sasampunipun dipun godhog ing
kawah candradimuka inggih kawahipun redi Lawu ingkang dangunipun boten
kantenan. Dene tumrap ingkang mbetahaken kabegjan lan kawilujengan inggih badhe
pikantuk begja lan rahayu inggih menawi sampun netepi sarat masrut ingkang
kadhawuhaken Bapa Kyai Nagalanang. Lha jejer kula lan Kyai Batasigar menika
namung nindakaken dhawuh saking Bapa Kyai Nagalanang, andum kabegjan lan
kawilujengan ingkang asalipun saking Sang Hyang Bathara Wisnu kala wau.”
Mireng
dhawuh wangsulanipun Ki Dungkul makaten kala wau, manah kula inggih dereng
patos pitados. Namung badhe nggorohaken lan wicanten menawi kula boten
mbetahaken kabegjan lan kawilujengan, ugi boten wantun lan bares kemawon manah
kula kenging kawastanan tidha-tidha, boten pitados inggih boten nggorohaken.
Pramila kula inggih lajeng boten tumunten wicanten. Ketingalipun Ki Dungkul lan
Ki Batasigar mangertos menapa ingkang dados isining manah kula, ketitik Ki
Batasigar ingkang lajeng gentos ngendika :
“Menapa
ingkang dipun dhawuhaken dening Ki Dungkul kala wau namung kabar limrah lho Ki
Bau Jambon. Sedaya ingkang mireng, kenging pitados lan kenging nggorohaken.
Ingkang cetha, sedaya wonten undhuh-undhuhanipun piyambak-piyambak. Kasaraning
rembag, menawi wonten menapa-menapanipun badhe dipun tanggel piyambak-piyambak.
Lan boten wonten malih kekadangan ingkang lahir batin antawisipun ingkang
pitados lan ingkang boten pitados, Dados menawi ndika boten pitados, tumrap
kula lan para-para ingkang pitados inggih boten wonten tunanipun. Lan sadaya
tiyang ugi saged wicanten menawi pitados dhateng kabar menika, nanging menawi
anggenipun pitados namung dumugi ing lathi, inggih tanpa pedah, awit Bapa Kyai
Nagalanang saestu nguningani dhumateng ingkang samar menapa dene ingkang cetha.
Sepisan malih kula ambali, ingkang kagungan lan ingkang ngregem kabegjan saha
kawilujengan menika namung Bapa Kyai Nagalanang lan namung badhe kaparingaken
dhateng sok sintena ingkang mbetahaken lahir trusing batos.”
“Nyuwun
pangapunten Ki Batasigar” nalika Ki Batasigar kendel anggenipun ngendika kula lajeng
matur “estunipun kula minangka tiyang limrah, saestu kula kepengin ing
tembenipun kula saged pikantuk kabegjan saha kawilujengan kados ingkang sampun
kula criyosaken dhateng Ki Sumber kala wau enjang, lajeng menapa ingkang kedah
kula wujudi minangka sarat masrut kangge saged nampi kabegjan saha kawilujengan
menika?”
“Sokur
menawi makaten Ki Bau” gentos Ki Dungkul ingkang ngendika malih “mila sampun
dados kodrating jagad, sanaosa kabegjan lan kawilujengan menika paribasan
sampun kasebar, nanging namung titah ingkang gesang nalaripun kemawon ingkang
purun ndarbeki, kalebet ndika menika. Lan mula leres ingkang ndika
ngendikakaken, tumrap tiyang ingkang
ngersakaken pikantuk kabegjan lan kawilujengan menika wonten sarat
masrut ingkang kedah dipun wujudi. Ingkang sepisan, kedah pitados lahir trusing
batin dhumateng kabar ingkang kula aturaken kala wau, lha ndika menapa saestu
sampun pitados Ki Bau?”
“Inggih
Ki Dungkul kula pitados” atur wangsulan setengah dora, jalaran estunipun kula
inggih dereng pitados kanthi wetah dhateng menapa ingkang dipun dhawuhaken Ki
Dungkul lan Ki Batasigar kala wau.
“Estunipun
wangsulan saking ndika dhateng pitaken kula wau boten kedah sakniki Ki Bau” Ki
Dungkul suka wangsulan kalihan mesem “nanging gandheng sampun ndika
ngendikakaken, inggih boten dados menapa, namung menawi kula menapa dene Kyai
Batasigar sampun pitados kalihan wangsulan ndika menika, nanging benten kalihan
Bapa Kyai Nagalanang ingkang ugi sampun nguningani menapa ingkang kula lan
ndika rembag dalu menika, panjenenganipun Bapa Kyai Nagalanang sampun pitados
dhateng wangsulan ndika wau menapa dereng, kula lan Kyai Batasigar dereng
mangertos. Dados menapa ndika sampun kalebetaken dhateng golonganipun titah
ingkang begja lan wilujeng kanthi pangayomaning Bapa Kyai Nagalanang menapa
dereng, kula lan Kyai Batasigar inggih dereng mangertos. Murih cethanipun,
ndika kula aturi mriki malih benjang dinten Budha Jenar malem Respati Palguna,
ing wanci bakda seraping surya. Inggih ing wekdal lan dinten kasebat ndika
mangke badhe nampi dhawuh saking Bapa Kyai Nagalanang lumantar kula utawi Kyai
Batasigar, leres lan botenipun wangsulan ndika menika, lan menawi nyata-nyata
leres badhe kadhawuhaken sarat masrut sanesipun ingkang kedah ndika cekapi.”
Sasampunipun
kula sagahi menapa ingkang dados dhawuhipun Ki Dungkul menika, kula lajeng
kadhawuhan wangsul rumiyin dene Ki Sumber kadhawuhan kendel rumiyin wonten
Kawisan jalaran badhe wonten dhawuh dhateng piyambakipun saking Paguron
Nagalanang, ingkang boten kenging kula sumerepi rumiyin. Kula inggih lajeng
wangsul piyambak.
Inggih
awit kula sampun nyagahi Ki Dungkul kasebat, nalika kala wingi Adhi Sukmana
sarta Baune Pilang saha Baune Pethek rawuh ing griya kula, ndumugekaken dhawuh
jengandika Ki Lurah menawi adicara Parepatan Rembag Dhusun Akad Legen dipun
majengaken, kapeksa kula pamit, awit badhe dhateng Kawisan kados ingkang sampun
kula aturaken dhateng Adhi Sukmana kala wingi. Sanaosa makaten sedaya Pamong
ing Jambon ingkang dados tanggel jawab kula, sedaya kula parentah murih dugi
dhateng adicara Akad Legen ingkang dipun majengaken menika. Salajengipun nuhoni
kasagahan kula dhateng Adhi Sukmana, sepisan nyuwun pangapunten dhateng Ki
Lurah awit anggen kula sampun pamit kala dalu menika, dene kaping kalihipun
badhe ngaturaken sedaya lelampahan menapa ingkang kula panggihi salebetipun kula dhateng Kawisan
kala dalu.” Bebau Jambon mungkasi anggenipun cariyos.
Ki
Lurah Pangapitan lan sedaya ingkang wonten Pringgitan sami manthuk-manthuk
kasengsem dhateng menapa ingkang dipun criyosaken dening Bebau Jambon kala wau.
“Iya
Baune Jambon” Ki Lurah lajeng paring dhawuh “yen ndika njaluk pangapura marang
aku, awit mau bengi ndika ora bisa teka ing parepatan Rembug Desa, aku ya wis
aweh pangapura jaragan pancen ndika ora ana lekas kanggo wani nglirwakne
kuwajiban nanging pancen ana pambeng sing luwih wigati tumrap ndika lan mbok
menawa ya ana gunane kanggo Desa lan Warga Pangapitan. Sabanjure ndika mau
kandha menawa arep ngandhakne lelakon sing ndika temoni nalika ndika menyang
Kawisan mau bengi, mula saiki enggal ndika critakne aja nganti ana sing
kliwatan, klebu ndika wis dipercaya dadi pandhereke Ki Nagalanang sing arep
nampa kabegjan lan kaslametan saka dheweke kuwi apa durung?”
“Inggih
Ki Lurah” Bebau Jambon atur wangsulan “atur kula mangke badhe kula gandhengaken
pisan kalihan dhawuh-dhawuh saking jengandika minangka putusaning rembag dhusun
kala dalu, kados ingkang sampun kula tampi saking para Pamong saking Jambon
ingkang kala dalu ndherek mirengaken wigatosing rembag dhusun.”
“Ngono
ya luwih prayoga Baune” dhawuh wangsulanipun Ki Lurah “dadi ora ndadak mbaleni
kandha, saiki diage ndika kandhakne.”
Nembe
kemawon Bebau Jambon badhe wicanten nyariyosaken lelampahanipun, lan sedaya
ingkang wonten Pringgitan menika sampun siyaga mirengaken, dados kandheg,
jalaran wonten abdi Kalurahan ingkang mlebet ing Pringgitan, badhe atur
pasegahan, wedang jahe kalihan pala kapendhem ingkang dipun godhog.
(ana candhake)
Tidak ada komentar:
Posting Komentar