TEMBANG CEMPLANG (10)

 

dening: IMMIR

10.

Mur sing olehe tandang gawe rewang neng omahe Budhe Narti ora beda yen tandang gawe neng daleme Bu Kardiman. Tansah cak-cek, cekat-ceket, ora grusa-grusu nanging cepet. Mesthi wae anggone Mur tandang gawe mangkono kuwi kegawa saka pakulinan, lan ora digawe-gawe murih oleh pangalembana saka sing direwangi, nanging anggone tandang mung merga Mur weruh tekane neng kono kuwi mau merga diprentah dening Bu Kardiman juragane, sing wis nuku bau lan tenagane klawan  blanja sasen sing miturut petunge Mur ora sethithik cacahe. Mula Mur ya tansah mbudidaya aja nganti gawe gela utawa kuciwaning bendarane sing wis kasok tresna marang dheweke, tresnane bendara marang abdine. Ora ana cara kanggo males kabecikan sing wis ditampa kajaba klawan ngecakne gaweyan sing bener, sing bisa nuwuhake rasa seneng marang atine sing wis paring katresnan.

Kanthi, rewange Bu Narti uga rumangsa seneng marang Mur, sanajan sok ana rasa rumangsa kalah pinter olehe tandang gawe. Nanging kalahe Kanthi ora ateges kalah sing marahi lara, nanging kalah sing bisa ngundhakne kawruhe sarana niru marang carane tandang gawe Mur. Dhasare pancen Kanthi dhewe ya durung suwe anggone ketampa dadi rewang ing daleme Bu Sunarti kono kuwi.

"Aku seneng mBak Mur" kandhane Kanthi marang Mur "merga awakmu aku dadi bisa luwih ngerti carane nyambut gawe sing bener lan cepet".

"Ya ngono kuwi merga saka pakulinan wae mBak Kanthi" wangsulane Mur "mbesuk nek wis suwe ndherek Budhe Narti sampean rak ya terus pinter. Aku maune ya bingung nandangi gaweyan neng daleme Buk-e, merga gaweyan-gaweyan sing kudu tak tandangi durung tau tak temoni neng omah, untunge neng daleme Buk-e ki ana mBok Ti, terus aku diwarahi carane nyambut gawe sing bener".

"Lha sampean ki asline ngendi ta mBak?" Kanthi takon maneh.

"Asliku saka Kedunggalar, gaweyanku sadurunge tukang ngasak pari neng sawah-sawah. Dadi blas ora ana sambunge karo gaweyan neng daleme Buk-e. Lha sampean asline ngendi? wis pirang sasi ndherek Budhe Narti kene?" Mur genti takon.

"Asliku saka Sulursewu Paron, isih tangga nek karo sampean. Aku neng kene wis meh setahun, ewa semono nyambut gawe durung trampil-trampil, tujune Ibuk-ku ki sabar, aku ora tau didukani".

Mur mesem. nek Budhe Narti sabar, Bu Kardiman luwih sabar tur ya loma, ngono batine Mur. Pas jam loro awan, pesenan brekatan saka Rumah Makan La Tanza wis teka. Banjur padha diwadhahi neng tas plastik ditumpangi jajanan sing diwadhahi kerdhus sing mau ditandangi Mur lan Kanthi. Banjur Bu Narti dhawuh marang bocah loro kuwi supaya ngiderne, diter-terne neng omahe warga lingkungan, kabeh dietung ana sewidak telu wong.

Ora nganti sak jam olehe ngeter-ngeterne brekat wis rampung. Banjur bocah loro kuwi diutus ngeterne brekat menyang Panti Asuhan.

"Kowe wis ngerti Bu Enggar Pamonge Panti Asuhan kae ta Kan ?" sadurunge bocah loro kuwi budhal Bu Narti ndangu Kanthi.

"Sampun Buk-e, rak ingkang asring tindak mriki nitih Sepeda Onthel nika ta?" wangsulane Kanthi nggenahne.

"He eh" Bu Narti nerusne ngendika "dhuwit neng amplop iki aturna, ora sah matur neka-neka pokoke sawise brekatan kuwi kok pasrahne, banjur dhuwite aturna ngono wae. Bu Enggar wis pirsa kok, mau lagi wae tak telpon".

"Inggih Buk-e"

"Mengko nek matur nganggo basa jawa wae, Bu Enggar kae piyayi Klaten, nek ngendikan karo aku kulina nganggo basa jawa".

"Inggih Buk-e".

Bocah loro banjur budhal, Bu Narti mlebu omah banjur nerusne anggone jagongan karo adhine ipe.

"Nyawang rupane karo ngerti tandang gawe sarta solah bawane Mur kuwi, aku dadi kasengsem lho Dhik" kandhane Bu Narti marang Bu Kardiman.

"Inggih ta mBakyu?" Bu Kardiman ngegongi "kula nggih cocog kok kaliyan Mur, sanaosa namung sak rewang nanging kula anggep kados kulawarga piyambak, inggih awit sampun kalih tahun lare niku tumut kula, rumaos kula dereng nate kok anggenipun nyambut damel boten kleresan".

"Iya bocah kuwi wis ketok nek bocah sing pinter, sregep lan temen. Apa Mur kuwi ora duwe ha pe ta Dhik?"  Bu Narti takon maneh.

"nGGih gadhah jane" wangsulane Bu Kardiman "ning kanggene nggih namung nek kula betahaken mawon. Kula sok-sok rak nggih medal, lha menawi mbetahaken Mur pas kula boten teng griya ngoten niku nembe kula telepon utawi kula kintuni We A".

"Lha nek wis ngerti aplikasi We A barang, rak ya banjur kanca-kancane akeh sing ngajak ngobrol chatingan ngono?".

"Andilalah boten mBakyu. Kula ngertos nomer sing disimpen dhateng Ha Pe ne Mur niku boten kliwat tiyang pitu, inggih punika : Nomer kula, nomere Bapake lare-lare, Nomere Doni, Nomere Angga, Nomere mBok Ti, Nomere Nita ingkang rumiyin mbekta Mur dhateng nggen kula kalih nomere juragane Simboke Mur ingkang dhateng dhusun. Tiyang nomere Satpam, sopir kalih rewang jaler griya nika mawon Mur boten purun nyimpen, criyose ajrih nek keganggu anggenipun nyambut damel".

"Walah, nek ngono Mur kuwi ya pancen bocah apik tenan, merga adate bocah saiki ki nek wis nyekel Ha Pe terus lali sakabehane. Lha wong Kanthi kuwi wae ora ketang mung seminggu oleh jatah sedina olehe nyekel Ha Pe, sasat sedina utuh ha pe ne ora ucul saka tangan. Ya dienggo We-A nan karo kanca-kancane, ya karo pacare. Lha Mur kuwi nek karo pacare apa ora tau we-a nan?".

Krungu sing diomongne Bu Narti ngono kuwi Bu Kardiman ngguyu, banjur kandhane :

"Mur niku estu lare lugu mBakyu, wau pas kalih bidhal mriki wau nggih rembagan kaliyan kula lan Sopir  bab anggenipun dereng kepengin emah-emah. Criyose wau, paling cepet gangsal tahun malih nembe badhe mikir tiyang jaler. Kula nggih pitados kalih sing dicriyosne Mur niku, tiyang nate larene nyuwun tulung kula supados mangsuli WA saking kancanipun jaler ingkang nomeripun boten dipun simpen. Kamangka isinipun We A inggih limrah kemawon, nanging menggahing Mur criyose menawi We A ngoten niku ditanggapi saged ndadra".

Bu Narti sansaya kasengsem krungu rembuge adhine ipe sing nyritakne teku lan kapribadene rewange sing jeneng Mur kuwi. Ing angen-angene Bu Narti ana pikiran sing sajake dianggep becik sing ana sambung rapete karo Murjiyati rewange adhine ipe kuwi.

"Sampean kelingan Sujud kae Dhik?" dumadakan Bu Narti ngalih rembug nakoni adhine ipe.

"Sujud-e piyambak?"

"Iya neh, ponakanmu sing lugune kaya wong ora duwe nepsu kae neh?". Bu Narti nggenahne.

Bu Kardiman mesem, Sujud kuwi ngono tenane anake Pak Sakun dhewe. Anak saka wong wadon sing dinikah siri sing maune ora dingerteni dening Bu Narti. Nanging nalika ibune Sujud ninggal donya nalika Sujud isih umur siji setengah tahun, Pak Sakun banjur blaka marang Bu Narti bab anggone wis duwe bojo sing dinikah siri. Wektu kuwi, ketang welase Bu Narti marang bocah sing durung ngerti dosa, sing jeneng Sujud, kabeneran Bu Sunarti ya durung duwe anak lanang, Sujud banjur diopeni ing omah kono nganti gedhe.

 

Ana candhake.

 

 

TEMBANG CEMPLANG (9)

dening: IMMIR

9.

Bubar markir mobile Andhik ngrewangi Mur ngudhun-ngudhunke gawan digawa mlebu omah. Sing duwe omah kuwi kapernah mBakyune Pak Kardiman, dadi nek karo Bu Kardiman tiba mBakyu Ipe, nanging sasuwene dadi ipene tangkepe Bu Kardiman kuwi menyang ipene ya kaya marang sedulur wedok dhewe, malah kepara luwih raket maneh. Samono uga tangkep lan sikepe Bu Sunarti marang adhine ipe kuwi. Tekane Bu Kardiman dipapag klawan ulat sumeh, wong loro banjur padha rerangkulan. Bu Kardiman ora dilungguhne neng ruang tamu, nanging malah banjur diajak menyang pawon, merga Bu Narti lagi nandangi gaweyan gawe kuwih pirang-pirang arep kanggo isen kerdhus ing brekatan pendhak pindhone Pak Sakun, garwane Bu Sunarti.

"Kebeneran, mengko aku direwangi nata isi kerdhuse, nek brekatan sing isi sega wis dipesenke Rani nyang nggone Bu Fakih sing duwe Rumah Makan La Tanza cedhak prapatan kae, wong Rani dhewe ya ora bisa bali jare repot banget" kandhane Bu Narti sawuse wong loro kuwi tekan pawon.

"Lha kageme mengke jam pinten ta mBakyu?" Bu Kardiman takon "ngundang tangga tepalih teng dalem mriki napa diter-terne mawon?".

"Diter-terne tangga teparo sak Gang iki thok kok Dhik, mengko nek berkatan sing saka La Tanza wis teka ben terus diiderne si Kanthi".

"Ooo, dados boten tahlilan teng dalem mriki?" Bu Kardiman takon maneh.

"Ora, wong Masmu biyen ki jaman isih urip ya ora nindakne acara-acara ngono kuwi, lha caos dhahar menyang tangga-tangga ngene iki rak ya golek patut ta? ngiras pantes kanggo ngraketne paseduluran antarane tangga".

"Nggih, mengke Mur kersane ngrencangi Kanthi. Ya Mur?".

"Inggih Buk-e" wangsulan Mur sing wis utheg nekuki kertas sing digawe kerdhus. Pancen pas Mur mlebu mau weruh nek rewange Bu Narti sing jeneng Kanthi lagi nekuki kertas gawe kerdhus wadhah panganan, mula ora ndadak ngenteni dikongkon ya banjur tumandang ngrewangi.

"Iki apa si Mur sing biyen kae ta Dhik?" Bu Narti takon "dhek emben kae rumangsaku isih cilik ngono lho? saiki kok wis samene gedhene?".

"Inggih Budhe" wangsulane Mur karo mesem sopan "murugaken kaliyan Buk-e dipun dhawuhi menawi ma'em kedah kathah, mila lajeng cepet ageng".

"Iya tenan kok, awakmu saiki ketok wis prawan tenan, tur ya mundhak ayu pisan. Tenan aku mau pangling lho, tak kira nek rewang anyar".

Karo omong-omongan Bu Narti lan Bu Kardiman direweangi pembantu-pembantune terus nata lan ngiseni kerdhus. Sauntara iku neng parkiran, Andhik lagi lungguh neng bangku cilik karo nyekeli ha pe ne. Karo dolanan ha pe pikirane Andhik ngambara ing awang-awang. Tembung-tembunge Mur neng mobil mau ndadekne Andhik mikir-mikir. Wis cetha apa sing dingendikakne Bu Kardiman karo Mur mau, yaiku paling cepet Mur gelem omah-omah ya patang tahun maneh. Umure Andhik saiki lagi rolikur, upama ditambah patanmg tahun maneh dadi nem likur, umur sing pas-pasan tumrape wong lanang miwiti omah-omah. Ora kenomen ya ora ketuweken.  Nek ndelok ukarane mau, ketoke Mur durung duwe calon bojo. Sanajan nalika dheweke mau mralambangi nek sejatine jroning atine ana pepenginan kanggo ngajak Mur bebarengan urip bebrayan, Mur olehe wangsulan yen wektu iki Mur durung duwe pikiran marang wong lanang. Nanging ngono kuwi aja banjur ditegesi yen Mur wis nampik katresnane. Malah Andhik kudu bisa migunakne wektu patang tahun kuwi kanthi sak becik-becike.  Ya kuwi sajroning patang tahun, kudu bisa nuduhne marang Mur yen kajaba dheweke temen-temen tresna marang prawan ayu kuwi, uga kudu bisa nuduhne yen dheweke nadyan mung sadrajat sopir ya pantes nampa katresnane Murjiyati.

"Ora-ora Mur yen nganti tumiba ing  kakurangan lan kacingkrangan yen kowe dadi bojoku" batine Andhik ngomong dhewekan "najan mung sak sopir, nanging tak kira guna kayaku bisa cukup yen dienggo urip bebarengan karo awakmu lan kira-kira ora bakal kethetheran kanggo ngragadi anak-anake dhewe ing mbesuke. Nyatane, saiki wae dhuwit sing tak simpen neng Bank sansaya suwe sansaya tambah, kabeh mau merga saka anggonku gemi nastiti lan ngati-ati, ora seneng nguja kekarepan sing bisa ngentekne dhuwit. Mula mbesuk nek sing nglumpukne pengasilanku kuwi awakmu, tak kira bakal luwih becik dadine".

"Kowe kuwi aja kesusu ngangen-angen bisa mbangun bebrayan karo Mur dhisik" dumadakan ana suwara dumeling saka pojok atine sisih liya "bener saiki Mur pancen durung mikir wong lanang, nanging durung karuwan yen wis teka titi wancine Mur kuwi gelem mikirne wong lanang durung karuwan kowe bisa mlebu neng pikirane Mur".

"Kok bisa? Aku arep mbudidaya sakuwatku murih Mur ngerti nek aku temen-temen trisna marang dheweke, lan ora arep gawe laraning jiwa lan ragane, aku arep mbudidaya supaya Mur ngerti yen aku iki wong lanang sing pantes nampani tumibaning katresnan saka Mur......." atine aweh wangsulan.

"Rumangsamu wong lanang sing disawang Mur ki mung kowe dhewe ngono apa piye?  kudu ngerti isih akeh wong lanang sing bisa disawang dening Mur, sing cedhak-cedhak wae, neng kene ana Marsana, ana Singgih ana Sadirun, wong-wong kuwi ketoke kabeh ya kepengin nepek atine Mur, padha karo kowe. Dadi bisa-bisa tumibaning pilihan saka atine Mur mengko marang salah siji saka wong-wong kuwi".

"Aku ngerti kok, Sadirun, Marsana lan Singgih kuwi ya kepencut karo Mur. Nanging aku uga weruh yen Mur durung nibakne pilihan marang salah siji saka wong-wong kuwi, dadi aku isih bisa mbudidaya murih atine Mur ora tumelung marang wong-wong kuwi, nanging bakal dipasrahne marang atiku".

"Lan kowe kudu ngerti" suwara kuwi isih mbacutne tutur "isine jagad iki wong lanange ora mung wong papat sing kok sebut mau, lan Mur kuwi ora mung bisa disawang lan nyawang sing ana ing jerone dalem Kardimanan kono thok. Bisa uga sasuwene iki ana mripat sing saka kadohan tansah nyawang saparipolahe Mur, bisa uga dumadakan teka saka awang-awang ana mripat sing nyawang Mur banjur niyub lon-lonan, nyaketilan gawe kepencuting atine Mur banjur Mur kanthi lila legawaning ati manut diajak mabur ninggalne Dalem Kardimanan kene..........".

"Mbuh..mbuh...mbuh.....!" saking anyele batine Andhik mencolot kawetu liwat lambene kanthi suwara sing banter.

"Ana apa Mas Andhik?" kaya disamber gelap kageting atine Andhik bareng dumadakan ing ngarepe Mur wis ngadeg karo takon merga Andhik ketrucut ngetokne suwara ing batine mau.

"Ora ana apa-apa, wis suwe kowe mau Mur? ana apa? aku ditimbali Ibuk ya?" karo glagepan Andhik isih bisa wangsulan.

Mur mesem manis banget.

"Iya, karo Buk-e kon ngomongi, iki mengko neng kene tekan sore, Buk-e mau ngendika jare sampean arep ngganti olie barang, mula karo Buk-e sampean didhawuhi ngganti olie dhisik, iki dhuwite" muni ngono kuwi MJur karo ngelungne dhuwit marang Andhik.

"Gak sah Mur, tak nganggo dhuwitku dhisik wae" wangsulane Andhik "mengko tak njaluk nota, sesuk diijolne neng Kantor".

"Ya wis nek ngono".

Mur mbalik banjur banjur mlaku arep mlebu omah maneh. Andhik nyawang saka mburi, rumangsane lakune Mur wis gawe kumesaring dhadhane.

 

ana candhake. 

TEMBANG CEMPLANG (8)

 

dening: IMMIR

8.

Kaya padatan nek pas ora ana gaweyan, Andhik lungguh neng Pos ngarep karo dolanan hape ne. Dina kuwi sing anceran jaga Pos utawa nek jaman biyen diarani Regol Singgih. Ngerti nek Andhik lungguh neng jaba, Singgih ngadeg banjur metu mapan lungguh neng dhingklik dawa njejeri Andhik karo takon :

"Ora nyang Kantor ta Bro?" sing dikarepne Singgih nyang Kantor, kuwi "ora ndherekne Pak Kardiman".

"Ora kok nDhan" wangsulane Andhik, karo tetep thak-thik mijeti ha-pe ne "anu, Bapake tindak Luar Kota".

"Layak mau isih esuk Fortuner Kantor wis teka kene banjur ora let suwe wis metu maneh" panyaute Singgih .

"Iya, sing nyetiri mau Pak Kus. Ora mampir kene pa?"  Andhik takon.

"Ora mung mbukak kaca thok karo mesem, sajake rada kesusu ketoke" wangsulane Singgih sing dibacutne takon "Lha awakmu dina iki ora metu blas no?".

"Metu, mengko ndherekne Ibuk niliki mBakyune sing neng Gunung Putri" Andhik aweh wangsulan "mbuh mengko tekan jam pira, wong saiki durung mangkat ngene".

"O alah, nyang nggone Budhe Narti ta? cedhak wae nek ngono?"

"Iya, adate kuwi nek neng nggone Budhe Narti, Ibuk ki krasan, sok nganti tekan sore lagi balik. Apa maneh iki Bapak tindak Luar Kota? tekan omah nek gak mengko bengi ya sesuk, kira-kira Ibuk mengko ya tekan sore maneh olehe neng Gunung Putri".

Wong loro kuwi banjur ketungkul padha dolanan hape ne dhewe-dhewe. Wong loro padha meneng-menengan, merga padha ndhingkluk karo ndemeki key board neng hape. Saking anggone padha ketungkul dolanan Ha Pe nganti padha ora ngerti nek ana sing marani padha lungguhan.

"Mas Andhik, ditimbali Ibuk-e" Mur teka kono karo ngomongi Andhik.

"He, piye? apa Mur?" Andhik kaget.

"Ditimbali Ibuk Mas, dijak budhal saiki" Mur wangsulan sareh.

Singgih sing ora disebut jenenge melu kaget, mripate manther nyawang Mur sing ngadeg ora adoh ana ngarepe. Dhadhane Singgih krasa dheg-dhegan, miturut panyawange, esuk iki Mur ketpk luwih ayu timbang adate. Pancen esuk kuwi Mur niyat macak, pupuran manda-manda, lambene ya diusapi nganggo benges, rambute sing dawa diklabang loro banjur ditaleni nganggo pita. Nganggo Clana Jeans, kaosan lengen dawa rupa putih.  Ketok nek luwih ayu tenan.  Anggone Mur macak ngono kuwi merga didhawuhi dening Bu Kardiman, arep diajak menyang Gunung Putri sanja menyang omahe Budhe Narti.

Ora mung Singgih sing dhadhane dadi nratab weruh tekane Mur, senajan Andhik uga ora beda. Sopire Pak Kardiman kuwi dadi kamitenggengen weruh Mur sing esuk kuwi malih dadi kaya widodari.

"Tak tinggal dhisik Mas" gandheng wis sauntara Andhik ora semaur, Mur banjur pamitan.

"E eee... iya,  budhal saiki ta?" Andhik nyauri setengah gragapan banjur ngadeg hape ne dilebokne sak, ngetokne kunci mobil banjur setengah mlayu nututi Mur sing wis mlaku meh tekan garasi.

Bu Kardiman kuwi nek numpak mobil senengane manggon neng ngarep, mula Mur banjur manggon neng bangku sisih tengah karo mangku gawan oleh-oleh kanggo Budhe Narti sing diwadhahi Kerdhus tilas wadhah Mie Instan. Andhik olehe nggelak mobile ngati-ati banget, sing numpak bisa ngrasakne kepenak, ora mikir kuwatir yen ana apa ta apa ing ratan sing rame kuwi.

"Niki Bablas teng daleme Budhe Narti Buk?" karo nyetir Andhik takon marang bendarane.

"Lha iya lah, ora bablas mrana ki arep mampir neng ngendi?" wangsulane Bu Kardiman tanpa nganggo noleh marang sing ngajak omong "Oh, iya dhing adate kae mampir nyang Mini Market ya nDhik? ngana kae ki nek butuh sangu ngombe, lha iki mau karo Mur wis dicepaki ngombe sapirang-pirang dadi ya ora perlu mampir neng ngendi-endi".

"Nggih" Andhik wangsulan cekak.

"Lha ngombene Andhik ndang diwenehne ta Mur, mbok menawa Andhik ngelak sawayah-wayah" Bu Kardiman genti ngomong marang Mur.

"Sampun kok Buk, kula sukakne teng nggen pintu niku" Mur wangsulan "lha kagem Buk-e, nggih sami kula paringne dhateng panggenan botol ngandhap kaca pintu niku".

"Oh, ya, ya.... kowe kuwi pancen bocah sing setiti kok Mur, bejane mbesuk sing ngepek bojo" Bu Kardiman kandha karo mesem setengah guyon.

"Ah, Buk-e ki kok, kula dereng mikir emah-emah Buk" karo ngguyu Mur wangsulan "taksih remen ndherek Ibuk mawon".

"Ya sokur nek kowe tetep krasan melu aku" wangsulane Bu Kardiman "najan ngonowa, suwening suwe kowe rak ya bakal ninggalne aku, genti melu lan ngladeni bojomu, malah mbok menawa ora mokal nek kowe kudu gelem ngenger marang maratuwa".

"Ngoten nggih Buk-e?"

"Lha iya no, saiki umurmu pira? pitulas tahun ta? upama kowe mengko omah-omah umur rolikur tahun, ateges limang tahun maneh aku kudu gelem kok tinggal, nek sing ngepek bojo kowe mengko anak tunggal tur wong tuwane isih, paling kowe mengko ya dijak manggon awor wong tuwane bojomu, dadi kowe bakal ngenger marang maratuwa, kaya aku biyen".

"Upami Mur emah-emah nanging taksih ndherek Ibuk napa boten saged Buk?" dumadakan Andhik nyela rembug, melu takon.

"Lha kuwi rak ya kari nari sing nglakoni ta nDhik?" Bu Kardiman wangsulan "mBok menawa Mur mbesuk oleh bojo sing omahe ora adoh saka nggone dhewe saiki iki, terus dening bojone ya dililani nyambut gawe kaya saiki iki, kira-kira ya bisa wae. Nanging rak ya ora suwe? merga rak ya banjur kudu ngopeni anak barang? Lha nek wis ngopeni anak tak kira ya ora keneng disambi".

"Upami sing dados semahe Mur niku kula ngoten, kula mesthi langkung remen nek nerasaken anggenipun ngabdi dhateng Ibuk" Andhik semaur karo ing batin ngarep-ngarep kepriye tanggapane Mur utawa juragane marang olehe duwe angen-angen ngono kuwi.

"Lho thik awakmu ngomong saupama sing dadi bojone Mur mbesuk ki kowe? apa sajake kowe gelem upama diolehne Mur?" Bu Kardiman takon karo mesem.

"Aaaa, menawi kula nggih turah purun ta Buk-e? duka menawi Mur?" Andhik wangsulan tatag.

"Duka piye ?"

"Lha kula rak namung drajating abdi cara rumiyin ngoten namung pangkat kusire bendara, lha nek sak niki nggih namung sopir, napa kinten-kinten diajengi kalih tiyang estri? klebet Mur?".

"Ora ngono Mas pitakone" dumadakan Mur sing maune mung meneng wae kuwi melu udhu rembug "wong jejodhowan kuwi ora gumantung marang pangkat drajat utawa semat, nanging cocoging ati. Arepa pangkate Jendral Pethak, pintere ngungkuli Propesor Buthak, sugihe bebasan kabeh isine langit disuntak, nek ora nocogi neng ati ya tetep ora cocog. Sanajan kere neng ngisor kreteg, rupane kaya bokong celeng, nanging nek wis nocogi ati ya ora kena dipenggak, kuwi jenenge tresna. Ora kok peh mung sopir njur sampean duwe pitakon mosok diarepi wong wedok?, kuwi pitakon sing ora pas. Nggih ta Buk-e?"

Krungu tembunge Mur sing dawa ngono kuwi, Bu Kardiman banjur ngguyu lan semaur :

"Bener kuwi Mur. Kowe pancen pinter. Aku biyen jane arep dijodhokne karo wong pangkat, putrane priyayi luhur, wonge ya bagus. Nanging gandheng aku wis kadhung cocog karo Bapak, sidane ya dadi jodhone Bapak, najan jaman semana Bapak ki nyambut gawene ya mung dadi Mandhor Proyek".

Merga karo omong-omongan  lakune mobil ora krasa wis menggok menyang platarane sing arep diparani. Kaya padatan Andhik banjur markir mobile neng latar sing ora pati amba kuwi.

 

ana candhake.

TEMBANG CEMPLANG (7)

 

dening: IMMIR

7.

mBok Ti esuk kuwi kaya padatan, sadurunge srengenge njudhul mesthi wis milih-milih sayuran seger kaya dene bayem, lombok, kacang lsp neng prapatan cedhak omah. Neng kono kuwi bakul-bakul sayur sing nggawa mobil padha ngepos. Mengko awan mBok Ti kepengin njangan bobor kanggo mangane para sapukawat ing dalem Kardimanan, mula mBok Ti milihi bayem karo terong sing isih seger-seger. Sing milihi sayur ngono kuwi ya ora mung mBok Ti dhewe, mula mBok Ti ajeg milih budhal isih rada peteng perlune ora dheseg-dhesegan karo wong sing arep tuku liyane.

 Nalika mBok Ti lagi ketungkul ngiling-ilingi sayuran sing arep dituku, mBok Ti krasa lengene sing kiwa disenggol dening lengene wong liya, gage mBok Ti noleh mengiwa nyawang wong sing nyenggol lengene.

"Blanja ya mBak?" sing ditoleh ndhisiki takon karo mesem.

"Inggih....? panjenengan rak Mas ..... ?" mBok Ti takon karo rada gumun.

"Iya mBak aku Tanto putrane Bu Suryadi ngarepe panjenengan" wong sing takon kuwi nggenahne sapa dheweke.

"Inggih Mas, putrane Bu Kristin Penjahit niku ta? nek piyayine kula apal mung asmane sing durung wanuh" wangsulane mBok Ti karo mesem ditutugne takon "kok sing blanja Mase, lha Ibuk napa tindakan ?".

"Ora kok mBak" wangsulane bocah lanang sing jeneng Tanto kuwi karo milihi Timun "iki mau aku rak ndelalah weruh Timun sing seger-seger iki, mula karo mlaku-mlaku esuk aku banjur mampir neng nggone Pak Bakir iki".

mBok Ti ngingeti sandhangan sing dienggo Tanto, clana pendhek, kaosan, sepatune sepatu olah raga.

"Lha mBake, kok dhewekan? adate rak ngajak kancane kae ta? sapa kae mBak jenenge?" Tanto takon.

"ngGih Mas, Mur ta? Anu larene niki wau nandangi damelan nggriya sing dereng rampung" wangsulane mBok Ti .

Tanto luwih dhisik olehe rampung milihi Timun, karo ngelungne dhuwit bocah nom bagus kuwi takon marang sing dodol :

"Empun Pak, pinten?"

"Timun tiga niku thok ta Mas? tigang ewu mawon" wangsulane Pak Bakir karo njupuk tas kresek kanggo madhahi timun sing dipilih Tanto.

"Aku dhisik ya mBak?" Tanto pamitan marang mBok Ti, banjur ngalih.

"Inggih Mas" mBok Ti wangsulan karo mesem.

Karo mlaku mulih mBok Ti mbatin sing dadi pitakone Tanto, sing ndhengarekne kok blanja dhewe, kamangka sasuwene iki mBok Ti nek blanja ya ajeg dhewekan, ora tau ngajak Mur. Nanging iki mau didhengarekne karo Tanto, kok ora ngajak Mur. Mau jane mBok Ti ya arep wangsulan nek saben esuk ajegan dheweke blanja dhewe, nanging kanggo ngenaki rembug olehe wangsulan ora ngono, nanging kandha nek Mur lagi repot neng omah. mBok Ti banjur nggagas, takon marang awake dhewe, apa kira-kira bocah nom sing jeneng Tanta anake Bu Kristin kuwi ya ana rasa marang Mur? Upama ngono tenan, ya lumrah wae wong pancen Mur ki wis ketok mencorong pamore. Dadi sepisan maneh upama Tanta kepencut kuwi nya ora jeneng aneh.

"Mur kowe mau ditakokne lho?!?" pas nyedhaki wektu leren awan karo nata kanggo mangan awan mBok Ti ngomongi Mur.

"Ditakokne piye ta mBok?" wangsulane Mur genti takon "sapa sing nakokne gajege durung suwe mau aku lagi bar ditimbali Buk-e ki, mosok wis digoleki maneh?"

"Dudu Buk-e kok sing nakokne" karo nandangi gaweyane mBok Ti wangsulan "ditakokne bocah lanang bagus, sajake bocahe kangen karo awakmu".

"mBok Ti ki kok ya ana-ana wae lho?" Mur mesem, rumangsane mBok Ti ngajak guyon dheweke "eh aku ya kangen dhing, rak cah bagus sing gawene metu neng pilem India kae ta mBok? sapa kae jenenge Amitaba, eh kok amitaba, amitaba ki rak sing sirahe gundhul-gundhul kaya woh kawis kae dhing, he he he".

mBok Ti melu ngguyu krungu wangsulane Mur sing nanggapi karo guyon ngono kuwi mau, kandhane :

"Kowe kuwi kok malah guyon lho? aku iki ditakoni wong tenanan, dhek esuk pas aku golek sayur neng nggone Pak Bakir".

"Tenane lho mBok? aku neng kene iki ora tau tepung karo sapa-sapa lho mBok? lha kok sampean malah ngomongi enek sing nakokne, gek jare malah bocah nom bagus pisan, lha rak ya marahi aku dadi bingung ta? lha wong bagus sing kerep tak sawang kuwi anane ya neng jero Tipi kae thok, jare".

"Mosok ta Mur?" ora ngerti sangkan parane dumadakan Sadirun wis teka neng papan kono karo nyauti omongane Mur lan mBok Ti "mosok neng kene iki kowe ora tau kenal sapa-sapa? berarti karo aku barang ya gak kenal no?".

"O alaah" mBok Ti sing mangsuli karo semu nyrengeni "Sadi ki ya gawe kaget wae, teka-teka kok banjur melu nyaut omongane wong ngono wae, mbok nek lagi teka ki aweh tandha watuk-watuk dhisik apa dhehem-dhehem dhisik, ben ora ngeget-egeti kancane ngene iki".

Disrengeni mBok Ti, Sadirun ora nesu malah ngguyu ngakak, nglenggana marang kaluputane.

"Jane iki mau ya ora arep nyaut olehe sampean rembugan mBok" kandhane Sadirun karo cengar-cengir "nanging bareng aku krungu nek jare Mur ki ora tau tepung sapa-sapa, aku banjur ketrucut melu nyaut. Jeneh Mur ki ya kenemenen kok, mosok duwe tepungan sapirang-pirang kok malah ngakune ora duwe kenalan sapa-sapa........".

"Kuwi beda Om Sadi" Mur nyaut omongane Sadirun "sing nyambut gawe neng omah iki kabeh wis dudu tepungan maneh, nanging wis dadi sedulur. mBok Ti iki wis padha karo Mak-ku dhewe, sampean tak anggep Omku dhewe. Tur maneh, sing tak rembug karo Mak Ti iki mau rak ora na gandhengane  karo wong-wong sing nyambut gawe neng dalem kene? dadi ngrembug wong liya sing sajake durung tau tak tepungi, Ngono lho Om. Mudheng?".

Sadirun ngguyu maneh, banjur takon :

"Lha ngrembug kok wong sing rung ditepungi banjur piye no?"

"Uwis ora sah dibacutne kuwi perkaraku karo Mur, kana wong-wong ndang dikandhani nek mangane wis cemawis" mBok Ti wangsulan ngiras ngatag supaya Sadirun nyeluk kanca-kancane dikongkon mangan awan.

"Oraa diceluk sedhela maneh rak ya padha teka dhewe" Sadirun ora budhal nyeluk kanca-kancane malah ndhisiki lungguh kursi ngadhepi meja.

"Ya wis, tak aku wae sing ngomongi mBok" Mur semaur karo menyat mangkat arep ninggalne papan kuwi, nanging ora sida merga bener apa sing diomongne Sadirun , saka kadohan Marsana karo Andhik ketok lagi mlaku menyang papan kono.

"Wis padha mara tenan ta Mur?" mBok Ti sing ngerti nek Mur ora sida menyat takon.

"Iya mBok" Mur wangsulan karo manthuk.

Ora suwe neng kono wis keprungu gumyak suwarane wong omong-omongan sinambi karo mangan awan. Anggone mBok Ti ngabari marang Mur nek ditakokne bocah nom bagus dadi wurung, kesilep omongan klobot liyane.

 

 

ana candhake.

TEMBANG CEMPLANG (6)

 

dening: IMMIR

6.

mBok Ti lagi wae rampung tata dhahar kanggo mangan awane para sapukawat ing omahe Pak Kardiman. Mur ora ngrewangti merga isih nerusne nyletlika agemane Pak Kardiman lan Bu Kardiman sing arep dingge kondangan mengko sore, klambi anyar nadyan wis disetlika dening penjahite, nanging Bu Kardiman isih kurang marem yen sing nyetlika dudu Mur. Jam sing ana tembok nuduhake wektu pandom cendhak neng angka rolas, pandom dawa neng antarane angka sepuluh karo sewelas. Wektune mangan para sapukawat isih kurang wolung menit. Nanging mBok Ti sing arep ninggalne nggon mangan kuwi dadi ora sida, bareng dumadakan Andhik mlebu, karo takon :

"Kok dhewe, lha Mur neng neng ndi ta mBok?".

"Neng mburi, nggosok agemane Bapak karo Ibuk sing arep diagem njagong mengko sore" wangsulane mBok Ti "lha eneng apa ta?".

"Ora eneng apa-apa kok, wong adate ki wong loro kok iki sampean ijen" wangsulane Andhik.

"Ya wis, tak kira nek ana apa ta apa?" mBok Ti wangsulan karo arep mlaku ngalih.

"Sik...sik.. aja ngalih dhisik mBok" Andhik menggak mBok Ti ngalih.

"Eneng apa ta?" mBok Ti mandheg karo takon.

"Arep takon" wangsulane Andhik karo mesem-mesem isin.

"Takon, ndang takon ta neh" wangsulane mBok Ti "takon apa? ndang mumpung aku rung ngalih".

"Anu, anu... arep takon si Mur ....."

"Wis tak wangsuli ngono lho" mBok Ti nyauri banter "wonge karo Ibuk didhawuhi nggosok ageman, neng m buri kana. Genah?".

"St...st... aja banter-banter mBok" Andhik ketara semu klicutan "aku takon tenanan iki".

"Iya... jane kowe kuwi arep takon apa ta?" mBok Ti njengkerutne bathuke.

"Anu, Mur ki wis duwe calon apa durung, kira-kira. Sampean ngerti ta mBok?".

mBok Ti mesem amba, ing batine wis ngerti nek satemene Sopire Pak Kardiman kuwi lagi kesandhung rasa marang Mur. mBok Ti dhewe bisa maca yen wis sawatara wektu para bujangan sapukawat dalem Kardimanan kuwi padha ketaman rasa branta marang pembantu sing pamore wiwit sumunar kuwi. Kang mangkono kuwi bisa dititik saka anggone padha seneng mbalang liring marang Mur nalika kepethuk ngepasi ana papan mangan. Malah ora mung saka obahing mripat pas padha nglirik wae, nanging uga anane owah-owahan slaga nalika wong-wong kuwi padha cedhak karo Mur. Lha Andhik iki sing dhisik dhewe wani golek sisik melik, takon marang mBok Ti perkara Mur wis duwe calon apa durung.

"Piye mBok? Sampean ngerti ta?" Andhik mbaleni pitakone bareng mBok Ti rada suwe ora semaur.

"Lha thik ngurus-ngurus ki eneng apa ta jane?" mBok Ti genti mbales takon, sing ndadekne Andhik sansaya kepengin weruh jawaban pitakone.

"Ya ora eneng apa-apa, ning mosok aku kepengin ngerti kuwi wae ora entuk neh? ndang ta mBok, mBok Ti mesthi ngerti, wis duwe apa durung?".

"Luwih genahe kowe rak ya bisa takon dhewe ta?" mBok Ti wangsulan "aku bares wae ora tau dijak crita perkara kuwi karo Mur".

Krungu wangsulane mBok Ti ngono kuwi, Andhik sajak rada cuwa, nanging mung sedhela banjur omong semu njaluk tulung :

"Ngono ya mBok? Tulung mBok nek pas mBok Ti jagongan ngana kae, tulung sampean takoni".

Durung nganti mBok Ti wangsulan gelem lan orane, saka ngarep wis keprungu suwarane Marsana karo Sadirun sing mlaku tumuju papan nggon mangane para sapukawat dalem Kardimanan kuwi. Andhi gage-gage nyelehne driji panuding menyang ngarep lambene, aweh sasmita supaya mBok Ti ora aweh wangsulan saiki. mBok Ti uga wis ngerti karo apa sing dikarepne Andhik, mula sadurunge Marsana karo Sadirun ngerti nek mBok Ti karo Andhik lagi wae bubar omong-omongan perkara Mur, mBok Ti banjur ngalih. Mlaku memburi arep nyeluk Mur, dijak mangan bebarengan karo para Sapukawat liyane. Mur sing ora nggagas apa-apa, krungu nek dijak mangan nutugne gaweyane sing kari sethithik maneh rampung,  ora nganti rong menit gaweyane wis bisa diti8nggal. Banjur nusul mBok Ti lan sapukawat liyane neng panggonan kanggo mangan bareng. Mur ya ora nggagas lan ora salah inget, merga ya ora nggatekine yen kancane telu sing wis ana kono  yaiku Singgih, Andhik karo Sadirun padha mbudidaya narik kawigatene. Mula tangkepe Mur ya lumrah kaya padatan. Linggih njuejeri mBok Ti banjur imbuh sega sak lawuhe lan mangan kaya padatane. Singgih, Sadirun karo Andhik ora leren-leren anggone padha rebutan nglirik saparipolahe Mur, sing saka rumangsane wong telu kuwi, kabeh sarwa patut, sarwa resep yen disawang.

"Kadhingaren olehmu mbumboni sambel iki mau kok rada asin ta Mur?" karo mangan mBok Ti saulu ngomong sambelane Mur "adate ki pas, tur ya nyampleng lho. Iki mau rada kakehan olehmu menehi uyah ya?".

"Iya mBok kira-kira" wangsulane Mur nglenggana "ketoke trasi weton Rembang iki wis asin, adate rak trasine weton Lamongan".

"Iya, pancen nek trasi jinis sing iki wis asin, dadi sesuk uyahe sudanen" mBok Ti wangsulan "nanging ya ora kenemenen kok asine".

"Iya mBok, sesuk tak sudane uyahe" panyaute Mur karo mesem "nek gak tak suda, kuwatir nek sampean arani kepengin rabi mengko".

Wong sing lagi padha mangan kuwi kabeh melu mesem, krungu wangsulan guyone Mur ngo nbo kuwi.

"Nek kepengin rabi ya ora apa-apa kok Mur" Sadirun ngegongi guyone Mur "pancen wis wayahe kok".

"Ah, durung wayahe kok Lik" Mur nyaut omongan "aku iki rak isih cilik ?".

"Cilik piye?" Sadirun nyauri "sak awakmu kuwi wis turah patut upama dadi manten Mur".

"Nggih ta Lik?" Mur nyaut karo ngguyu "jarene wong arep dadi manten ki sarate kudu kalih? leres napa boten Lik?".

"Thik loro ki apa wae?" Sadirun mlengak, sega sing neng sendhoke ora sida diemplok.

"Kalih ora loro" mBok Ti sing nyauri.

Sadirun ngemplok segane, banjur dipamah, bareng wis diulu banjur takon :

"Kalih kok dudu loro kuwi karepe piye ta? aku malah ora mudheng iki".

Singgih karo Andhik meneng, wong loro kuwi ya katut ora mudheng karo wangsulane mBok Ti.

mBok Ti ngguyu, banjur kandhane :

"Tegese wong arep rabi kuwi kudu wis ana calone ngono lho Run, kalih ki bacute kalih sinten? mudheng?"

"O alaaaah, ngono ta?" Sadirun melu kiatut ngguyu "dadi sing dikarepne Mur kuwi mau, saiki iki Mur durung duwe calon ngono ta?  Gampang kuwi Mur, waton sing kok arah ora kedhuwuren wae gampang awakmu kuwi nupama golek calon sisihan".

"Gampange gampang" mBok Ti wangsulan maneh "sing angel kuwi cocoge ngono lho".

"Bener mBok" Mur melu nrambul gunem "merga jarene, gegarane wong akrami ki dudu bandha dudu rupa, amung ati pawitane. Merga wong omah-omah kuwi jarene luput pisan kena pisan? yen gampang luwih gampang yen angel angel kelangkung. Iya ta mBok?".

mBok Ti nutugne olehe mamah segane, ora mangsuli sing diucapne Mur, dipilih ngematne enake panganan sing dipamah. Beda karo Singgih, Sadirun lan Andhik sing banjur meneng, pikirane padha nglambrang, nggagas apa sing diomongne Mur sing keri dhewe iki mau.

 

ana candhake.

TEMBANG CEMPLANG (5)

 

dening: IMMIR

5.

Gegarane guna klawan sekti, kudu andhap asor, wani ngalah luhur wekasane, tumungkula yen dipun dukani, bapang disingkiri, ana catur mungkur. Tembang Mijil sapada kuwi mbuh saka sapa asale ditampa minangka jimat dening Yang Yem wiwit cilik, banjur genti diwarahne menyang Murjiyem sing saiki wis dadi Murjiyati. Dening Mur, wewarah kuwi tansah dipundhi lan dieling-eling kanggo sangu nglakoni kuwajibane urip.  Lan nyatane kanthi gegaman piwulang kuwi ndadekne uripe Mur dadi tentrem, tumrape Mur nyambut gawe kanthi bener lelandhesan temen kuwi ora kanggo sapa-sapa, nanging kanggo awake dhewe. Nyambut gawe glopa-glape sakepenake kuwi padha karo nuntun awake marang kapitunan, mbuh wancine mesthi bakal ngundhuh anggone glopa-glape sasenenge kuwi. Samono uga, nyambut gawe sing ora linandhesan sipat temen, kuwi padha karo ngapusi marang awake dhewe.  Welinge Mak Yem wiwit Mur isih cilik tansah dumeling  neng jeroning kuping :

"Yem, kowe kuwi mung anake Makmu sing neng donya iki ora gableg apa-apa lan ora duwe sapa-sapa, kowe dening Sing Kuwasa mung digawani raga karo nyawa, raga kuwi raganganing uripmu aja nganti rusak, merga yen nganti rusak nyawane bakal lunga. Ora ana sing bisa ngreksa ajining jiwa lan ragamu kajaba kowe dhewe, nek kowe ora gelem ngajeni jiwa lan ragamu, mangka wong liya mesthi bakal ora gelem ngajeni kowe. Sranane supaya jiwa ragamu duwe aji, kowe kudu bisa ngecakne piwulang sing kerep ditembangne para pesindhen sing kerep tak warahne kae, ngerti?".

Pranyata kanthi ngecakne pitutur iki, wiwit Mur nyambut gawe dadi Pembantu neng omahe Pak Kardiman nganti oleh rong tahun, durung tau Mur cilike dipaido gedhene nampa srengen saka Bendarane. Malah Bendarane sansaya seneng marang Mur, Mur luwih diwenehi kaparcayan , meh kaya dianggep kulawargane dhewe. Sanadyanta mangkono Mur ora banjur aji mumpung, lagak lagon lan lageyane pancet ora ana owahe babar pisan. Dheweke tetep ngugemi yen jejere kuwi mung abdi, tenaga lan pikirane kabeh wis didol marang bendarane. Mungguhe Mur, dheweke kuwi ora duwe wewenang apa-apa kajaba kudu mung manut miturut marang bendara, nindakne kuwajiban sing wis disaguhi kanthi sabecik-becike.

Ora krasa umure Mur wis tambah, saiki wis pitulasan tahun. Cara kembang wis wiwit megar, bocah sing maune saba sawah lan kerep kepepe soroting srengenge kuwi saiki wis beda. Apa maneh mBok Ti sing uga gemati marang Mur, uga migatekne cara uripe Mur murih dadi lan becike. Mur wiwit dituduhi bangsane Hand & Body Lotion, sabun kanggo rai, parfum, wedhak lan sapiturute. Kang mangkono mau awit mBok Ti uga dikandhani dening Bu Kardiman, supaya sawayah-wayah Mur diajak metu dening Bendarane ora ngisin-isini.

"Iki sing nukokne aku Mur" kandehane mBok Ti karo ngelungne ubarampene macak kanggo ngedi salira "nanging nganggo dhuwit sing maringi Ibuk".

"Iya mBok Matur nuwun" wangsulane Mur karo nampani  barang sing diwadhahi tas plastik kuwi.

"Kowe ya kudu ngerti apa sing dadi kersane Ibuk " mBok Ti nerusne kandhane.

"Ngeti piye mBok?" Mur takon ngetokne lugune.

"Kowe kuwi rak sok-sok didhawuhi ndherekne Ibuk neng dhong miyos saka dalem ngana kae ta? mbuh Blanja, mbuh nyang Toko, mBuh nyang ngendi ngana kae?".

"Iya mBok?".

"Nah, ambak-ambak mung sak batur, kowe karo aku ngene iki aja nganti gawe lingseme Ibuk, dadi ya kudu ketok resik, nyandhang nganggo ya sing patut, dadi disawang uwong kuwi ora marahi sing weruh dadi ora seneng, ben ora ana pangira yen Ibuk ki ora migatekne abdine kaya awake dhewe iki".

"Ngono ya mBok? iya , nek anu aku sampean warahi carane nggunakne barang-barang ngono kuwi, terus saupama aku nyandhang nganggo sing ora pas ya tulung sampean elingne murih becike" Mur wangsulan karo tembung njaluk rerigen marang mBok Ti.

Sak jane ngono, tembunge Mur kuwi klebu tembung prentah, nanging gandheng ujube njaluk tulung, sing diprentah ora gela nanging malah seneng atine, rumangsa nek wis diuwongne dening Murjiyati.

"Ya, mengko tak warahi" wangsulane mBok Ti karo mesem "wis kana ndang disinggahne dhisik, mengko bengi wae tak nyang kamarmu, tak warahi carane nganggo".

"Ya mBok, matur nuwun" Mur ngadeg banjur mlaku menyang kamare, nyinggahne barangt-barang kuwi ditata neng lemarine.  

Kegawa saka dhasar nduweni pakulitan sing resik, kuning ngemu giring, pawakan sing sedheng, rambut ketel, kimbuhan make up kutha sing wis modhern, ndadekne Mur katon sumunar. Nyandhang nganggone sarwa patut. Upama ora ngerti saben dinane arang sing weruh yen Mur kuwi mung Pembantu Rumah Tangga, sing asale saka ndesa.

Wis lumrah nek jenenge prawan ayu kuwi neng ngendi-endi mesthi narik kawigatene wong lanang. Lan kerep dadi bahan omongane wong-wong lanang. Klebu wong lanang-lanang sing nyambut gawe melu Kulawarga Kardiman, sing cacahe ana papat, ya kuwi Andhik sopir pribadine Kulawarga Kardiman, bocah nom sing isih legan umure telulikur tahun mlebune dadi sopir kacek setahun sadurunge Mur nyambut gawe neng omah kuwi. Andhik iki asline Banyubiru Widodaren, pakulitane resik, pawakane mbambang, nyandhang nganggone ajeg nek rapi, ora ngrokok. Nek awan nyopiri Pak Kardiman gentenan karo sopir kantor, nek bengi turune neng mes sing manggone let satus meter saka omahe Pak Kardiman. Sing nomer loro jenenge Marsono, umure luwih tuwa sethithik tinimbangane Andhik, asline Karangjati Ngawi. Nyambut gawe melu Pak Kardiman kira-kira wis ana patang tahunan, gaweyane dadi Satpam, sing pose pas neng plawangan ngarep pekarangane Pak Kardiman. Marsana iki nduweni pakulitan ireng manis, ngtingu brengos, pawakane gedhe dhuwur, nek ngepasi ora nganggo sandhangan Satpam, akeh sing ngira nek Marsana iki Polisi utawa Tentara. Nyambut gawene Marsana kuwi  sedina dhines sedina prei, gentenan karo kancane sing uga Satpam neng kono jenenge Singgih, bocah asli Kedhungdawa, Kedunggalar, umur-umurane ya padha karo Marsana, nduweni pakulitanh kuning, ora ngingu brengos utawa jenggot, bocah e sumeh. Wong lanang siji maneh  jenenge Sadirun, umure wis rada tuwa kira-kira telung puluhan tahun.Sadirun kuwi dhudha sing ditinggal sing wedok, asline saka Punthuk Widodaren, Ngawi. Neng nggone pak Kardiman dipercaya dadi Tukang Kebon . Padha karo Andhik, bocah-bocah lanang kuwi nek ora wayah nyam but gawe lerene neng mes.

Wis dadi pakulinan, kabeh wong sing nyambut gawe ana omahe Pak Kardiman kuwi siji lan sijine padha tepung becik. Dening Pak Kardiman lan  Bu Kardiman wong-wong sing melu nyambut gawe neng omahe, kabeh dianggep kulawarga dhewe. Dadine padha-padha "wong ndherek" siji lan sijine bisa srawung kanthi akrab. Nalika Mur sepisanan teka neng omah kono, wong papat kuwi ya nganggep lumrah wae, lire ya nganggep kanca lumrah sing umure luwih nom, sing nyambut gawene sing manggon neng jero. Panganggepe ora beda karo panganggep marang mBok Ti sing saben awan bareng karo Mur nyepak-nyepakne mangane  wong-wong kuwi, neng cedhak pawon. Nanging, bawane kerep kepethuk, kerep omong-omongan katambahan Mur sing wiwit ana owah-owahan ing awake, ing atine wong lanang papat sing kabeh legan kuwi, banjur thukul rasa sing beda marang Murjiyati.

 ana candhake.

 

TEMBANG CEMPLANG (4)

 

dening: IMMIR

4.

Bancakan dikiir pidak ngekol Mandhor Takat wis rampung, dina candhake Bulik Nita karo sing lanang budhal bali menyang Jakarta maneh, Murjiyem sida diajak pisan. Yang Yem karo Bu Mandhor kajaba nyangoni dhuwit sawantara kanggo cekelan Murjiyem uga nyangoni pitutur akeh-akeh, sangune wong ngabdi marang priyayi. Murjiyem dhewe tekade wis bunder seser, kepengin ndandani panguripan murih luwih becik tinimbang urip sing saiki iki. Wis kegambar neng angen-angene prawan kencur kuwi, mengko opah anggone nyambut gawe arep dicelengi kabeh, nek wis mlumpuk arep dienggo pawitan urip neng desa, sokur nek bisa ngge tuku sawah utawa bukan Toko, mengko uripe mesthi luwih dianggep dening wong-wong neng desane, ora kaya saiki saben wong mung nyawang dheweke kadi dene wong sing ora ana gunane.

Kabeh barange Bulik Nita sing arep digawa bali menyang Jakarta wis diringkesi diwadhahi Tas Gedhe, Murjiyem wiwit bar bedhug mau wis teka neng omahe Bu Mandhor, merga jarene arep budhal jam papat sore. Yang Yem sing dhasare pancen nyambut gawe neng omah kono, mesthi wae melu  nunggoni arep budhale anake wedok.

"Yu aku arep omong" Bulik Nita marani Yang Yem karo omong.

"He eh arep omong apa Dhik?" Yang Yem semaur karo takon.

"Jenenge Yem arep tak ganti, wong arep dadi cah kutha kok" wangsulane Bulik Nita.

"Lha njur arep diganti apa? thik kaya artis wae no?" Yang Yem takon maneh.

"He eh, ben ora ketok nek ndesit, Yem wis tak omongi ya seneng kok" kandhane Bulik Nita karo ngguyu "saiki jenenge tak elih dadi Murjiyati, celukane Mur. Dadi saiki Yem wis gak enek, nek Yang Yem tetep dadi jenengmu wae".

Yang Yem ngguyu banter, wangsulane :

"He eh, he eh, anakku wedok saiki jenenge Murjiyati aku nek  nyeluk Mur ngono ta?".

"Iya. Wis ngono wae, aku njaluk pamit tak budhal" wangsulane Bulik Nita sing diterusne ngongkon Murjiyati "kono Mur ndang pamitan lan njaluk pangestu Mak-e, aku ya tak pamitan nyang Mak-ku". Bulik Nita banjur mlaku mlebu omah nggolkeki Bu Mandhor arep pamitan.

Jam Papat kurang seprapat, Bulik Nita karo sing lanang sing jenenge Joni sida budhal, Murjiyem sing wis dadi Murjiyati iya katut. Ora mung Yang Yem karo Bu Mandhor thok sing melu nguntapne budhale wong Jakarta kuwi, nanging Pak Lik Jimin sak bojone karo tangga-tangga cedhak uga padha melu nguntapne.

Ora ganti dina, teka Jakarta Mur diterne Bulik Nita menyang omahe Bu Kardiman sing jare atasane Paklik Joni kuwi. Bu Kardiman, mung sedhela anggopne nemoni Bulik Nita karo Mur, banjur nyeluk pembantune sing rada tuwa dipasrahi supaya ngurusi lan mulang pembantu anyar sing jeneng Murjiyati kuwi.

"mBok Ti" kandhane Bu Kardiman marang pembantune sing rada tuwa kuwi "iki Murjiyati, tuduhna kamare karo mengko mesisan tuduhna apa sing kudu ditandangi, nek rung trampil ya warahana".

"Inggih Buk" wangsulane mBok Ti, sing banjur ngandhani Mur "ayo Mur melu aku".

"Inggih" Mur wangsulan banjur ngangkat Tas gawane saka ndesa, ngetutne mBok Ti.

Wong wedok sing jeneng mBok Ti banjur nuduhne kamare Mur, kamar sing miturut panemune Mur cukup jembar  lan resik, ana dipane, ana lemarine.

"Dina iki nek awakmu isih kesel kena leren dhisik Mur" kandhane mBok Ti "mengko sore wae tak warahi apa-apa sing dadi tanggung jawabmu".

"Kula boten kesel kok mBok" wangsulane Mur bares apa anane, wong pancen dheweke ora ngrasakne kesel.

"Karo mBok Ti ora sah basa, dianggep wae aku iki mbakyu utawa mbokmu dhewe, ben ora ana rasa rikuh lan pekewuh. Ya wis, rungokna ya iki gaweyanmu : esuk kelut-kelut kabeh ruwangan omah iki, bar kuwi terus ngepel. Aja nganti krinan, wiwit krungu adzan subuh kae ndang tumandang".

"Nggih, eh iya mBok" Mur wangsulan.

"Terus bar kuwi lagi umbah-umbah, mengko nggone mesin cuci tak tuduhi" mBok Ti nerusne olehe marahi "ngene wae wiwit mengko sore tekan sesuk-esuk, kowe ngetutne aku terus tak contoni carane nyambut gawe lan tak tuduhne endi sing kudu kok tandangi, ya?".

"Iya mBok, matur nuwun".

"Wis, saiki nggenen leren dhisik"

Sorene Mur wiwit diwulang mBok Ti carane nyambut gawe neng omah gedhe kuwi. Dhasare bocah sing gathekan tur ya sregep, ora perlu wektu suwe Mur wis pinter nyambut gawe. mBok Ti rumangsa seneng ndelok tandang gawene Mur. Mesthi wae kabeh sing dingerteni mBok Ti tumrap Mur, banjur diaturne marang bendarane.  Mur sing tansah eling karo welinge Simboke nalika arep budhal kae, ya kuwi nyambut gawe kudu sing temen, ora kena melik barang sing dudu duweke, nyambut gawe neng kono oleh seminggu wis bola-bali nemokne dhuwit sing keri ana sak klambi utawa clana sing arep diumbah. Lan dhuwit-dhuwit kuwi mesthi banjur dipasrahne menyang mBok Ti, karo mBok Ti banjur diterusne marang Bu Kardiman, bendarane putri.

"Nita ki pinter nggolekne pembantu mBok" kandhane Bu Kardiman pas bareng karo mBok Ti masrahne dhuwit sing ditampa saka Mur.

"Nggih ta Buk-e?" tumanggape mBok Ti.

"Iya, Mur kuwi bocah sing duwe watak temen, nadyan dhuwit ora sepirowa nek dudu dhuwite ya ora gelem ngepek, beda karo si Yun dhek emben" wangsulane Bu Kardiman.

"Bentene pripun Buk-e?" mBok Ti takon.

"Selawase rong tahun setengah melu aku, Si Yun ki  durung tau kok mbalekne dhuwit sing ditemu pas arep ngumbahi kaya si Mur iki" Bu Kardiman kandha "nek ajine dhuwit ngono ya ora mingsra, wong ya jenenge dhuwit receh, nanging kuwi bisa dienggo titikan temen apa gelemanane bocah, mBok".

"Inggih Buk-e" mBok Ti wangsulan "duka mbok menawi pancen si Yun estu boten nate manggih yatra kados sing dilampahi Mur niki?".

"Ya embuh nek ngono, nanging tak kira ya ora ngono kuwi, jeneh sing diumbahi ya sandhangane wong sing padha, sing kerep lali nek ngesaki dhuwit ki rak ya Bapak ta? banjur saiki diterokne Doni karo Angga. Ya pa ra?".

"Inggih Buk-e"

Doni kuwi anake mbarep Pak Kardiman sing wis meh lulus kuliahe, nek Angga kuwi adhine Doni sing lagi mlebu kuliah sawise lulus saka SMA.

mBok Ti dhewe ya rumangsa melu seneng ngerteni katemenane Mur sing ora geleman marang barang sing dudu duweke ngono kuwi. Kajaba temen miturut pambijine mBok Ti, Mur nduweni biji sing luwih dhuwur tinimbang pembantu sadurunge. Tandang gawene luwih tinggen, ora  sak kepenake. Anggone ngopeni barang duweke bendarane kaya ngopeni barange dhewe.  Mula kabeh olehe ngalembana Bu Kardiman marang Mur, dening mBok Ti  ya diterusne marang Mur. Klawan diimbuhi pitutur sing becik :

"Adate nek wis gawe senenge Buk-e ngono kuwi, Buk-e ya ora eman ngundhakne blanja marang pembantune lho Mur".

"Iya ta mBok? Nek perkara kuwi mungguhku nomer loro mBok" wangsulane Mur ayem "nomer siji olehe meling Mak-ku, nyambut gawe melu wong kuwi kudu tenanan lan kudu temen, opah sing ditampa kuwi saka kringet sing tumetes kuwi luwih bisa dadi daging lan getih sing resik, lha nek dhuwit sing asale saka merga njupuk sing jane dudu duweke, jare Mak-ku dadia daging sok daging sing elek, dadia getih ya dadi getih sing reget sing bisa nekakne penyakit".

"Nek ngono Mak-mu kuwi wong sing pinter tenan Mur" mBok Ti semaur karo mesem.

"Pinter apane ta mBok, mBok? wong Mak-ku ki neng nDesa ya padha karo aku ngene iki, dadi pembantu neng omahe Bu Mandhor, Mak-e Bulik Nita sing nggawa aku mrene kae" Mur nggenahne drajate wong tuwane.

"Pinter ki ora dumeh mung Pembantu lho Mur? Lan ya ora kudu sing sekolahe dhuwur, sing diarani wong pinter kuwi wong sing bisa ngecakne wewarah kanthi bener, mbuh sapa sing aweh wewarah kuwi, bisa gurune, kiyaine utawa saka pengalaman uripe. Ya pa ra?"

"Iya, kira-kira mBok" Mur wangsulan karo mesem.

 

ana candhake.