Total Tayangan Halaman

Rabu, 05 Januari 2022

SENDHANG MUSTIKANING WARIH V (041)

 


41.

Byar padhang, Sima Loreng pamitan marang Widaru arep nerusne laku dikantheni dening Dhadhapsulasma. Senajan padha-padha olehe mlaku ngulon, nanging Sima Loreng ora bisa maneh nunut ing kretane Widaru sing iuga lagi mlaku tumuju arah kulon,  jalaran yen manut weca sing ditampa Widaru saka Ki Gedhe Cupuwatu, dalan sing ditempuh dening Sima Loreng supaya bisa kepethuk gurune, kudu ngliwati pinggiring kali Uluayu. Padha dene antarane Sima Loreng lan Widaru sing durung suwe anggone tetepungan kuwi, olehe ngrasakne rasa sumendhal ing atine, jalaran anane pepisahan iki.

 

"Inggih boten langkung kula namung saged anyurung tindak ndika Kisanak Sima Loreng mawi donga mugi rahayua ingkang pinanggih, saha mugia saged lebda ing karya" kandhane Widaru karo nyalami tangane Sima Loreng.

 

"Ngaturaken panuwun Ki Sodagar" wangsulane Sima Loreng "mugo-mugi kula dalasan ndika, kaparingan nugraha panjang yuswa, temah benjing sasampunipun rampung anggen kula ngayahi kuwajiban menika saged kepanggih malih".

 

Kaya sing dikandhakne Widaru, pranyata mlaku munggah nurut bengawan kuwi ora gampang lan ora entheng. Ngliwati alas bebondhotan sing isih ketel lan peteng. Akeh pepalang sing ngadhang laku, bola-bali kudu mlumpati kewan gegremetan sing mawa wisa lan yen ketanggor gegremetan sing galak lan wani marang manungsa kudu diadhepi kanthi totohan nyawa. Nanging Sima Loreng babar pisan ora ngresula. Pancen rada beda karo Dhadhapsulasma sing uga tansah nyartani salakune Sima Loreng, merga Dhadhapsulasma sing wis wujud manungsa setengah prayangan kuwi kanthi gampang wae nyingkiri lan nglangkahi dalan sing diliwati.

 

Prasasat ora nganggo leren anggone padha mlaku, wong loro kuwi nganti pirang-pirang dina, malah pirang-pirang sasi nindakne lelaku. Nganti rupane Ki Sima Loreng ora karuwan wujude amarga kebarut gegrumbulan sing sok-sok akeh erine . Nganti ing sawijining dina, lakune wong loro kuwi tekan papan sing rada lempar, rada banar, ora ana bebondhotan nanging wujud gegrumbulan sing ora pati kerep. Wong loro kuwi banjur mandheg olehe mlaku, leren sinambi ngulat-ulati papan kuwi.

 

"Ketingale papan kene iki biyen tau dienggoni kadidene padhukuhan Ki Dhadhapsulasma" kandhane Sima Loreng marang kancane mlaku "ketitik siti ingkang warata, lan ing mrika-mriki kados wonten sela-sela ingkang rumiyinipun damel ompak gegriyan, ugi wit-witan agenge ketingal nisih radi tebih saking siti ingkang rata menika".

 

"Ketingale nggih ngoten Ki Sima Loreng" wangsulane Dhadhapsulasma "sak niki napa ingkang kedah awakipun piyambak lampahi ing papan menika Ki?".

 

"Nek miturut wecane Ki Gedhe Cupuwatu marang Ki Sodagar Widaru" Sima Loreng wiwit nggunakne basa ngoko merga saka rakete karo Dhadhapsulasma "sing kudu tak lakoni yen wis ketemu karo papan sing kaya ngene iki, ya iku supaya yasa padhukuhan kanthi mbabadi papan iki. Dadi tak kira olehku nurut munggah lakune bengawan wis cukup, saiki salin gaweyan ya iku mbabat alas yasa padhukuhan lan pategalan neng kene".

 

"Enggih Ki" wangsulane Dhadhapsulasma nganggo basa tugelan "sak niki ndika prentah mawon teng kula, apa sing kudu tak tindakne, merga aku kudu ngrewangi ndika nganti bisa kepethuk karo Guru nDika ya Ki Sima Abang, sing jarene Ki Sodagar mapane ora adoh ana sakiwa tengene papan kene iki".

 

"Nedha nrima sadurunge, Ki Dhadhapsulasma" kandhane Sima Loreng sabanjure "aja dadi atimu yen kapeksa aku manpangatne panandhang ndika sing wujud manungsa setengah prayangan iki kanggo ngrewangi anggonku arep nyambut gawe".

 

"Boten napa-napa Ki" wangsulane Dhadhapsulasma "ndika ora sah ndadak ngangge rikuh pekewuh karo kula, tata gelar kula niki ajeng ngrewangi ndika, nanging temene ngoten kula nembe nindakne dhawuhe Guru kula Raden Sengkan".

 

"O iya meh wae aku lali Ki Dhadhapsulasma" Sima Loreng kandha karo ngguyu "ndika kuwi rak muride Raden Sengkan ya Kyai Bantarangin alias Ki Bantarjati, mbuh endi sing luwih dhisik lan luwih tuwa anggone meguru, ndika iku tunggal guru karo Ki Sima Abang, guruku, dadi wajibe aku ngaturi sebutan Paman marang ndika. Rak ya ngono ta Paman?".

 

Dhadhapsulasma melu ngguyu ngakak krungu kandhane Sima Loreng sing ngono kuwi mau, nek dinalar lan dirunut pancen sing dikandhakne Sima Loreng ngono kuwi ana benere. Mula karo isih karo plengah-plengeh Dhadhapsulasma banjur guneman :

 

"Tak kira ngono ya ora luput Ki, eh, angger Sima Loreng. Wiwit dina iki, ndika kena ngundang aku nganggo sebutan Paman Lasma ngono wae marang aku, ora sah ndadak nganggo jeneng Dhadhapsulasma, nanging cukup Paman Lasma ngono wae".

 

"Ora liwat aku ngestokne dhawuh ndika Paman Lasma" wangsulane Sima Loreng uga karo ngguyu seneng.

 

"Saiki ngene" Lasma banjur kandha maneh "sanajan awune aku luwih tuwa, nanging jejere neng kene aku nindakne wajib saka guruku, ya iku momong ndika Angger Sima Loreng. Mula aku cadhong dhawuh apa sing kudu tak tindakne sabanjure?".

 

Sima Loreng meneng sedhela, mau dheweke nggagas yen kanggo yasa padhukuhan sarana mbabat alas lan gegrumbulan ing kono kuwi, kudu nggtunakne piranti sing kena kanggo mbabadi wit-witan lan gegrumbulan sarta piranti liyane. Mau, dheweke pancen wis mikir arep njaluk tulung marang Lasma supaya kanthi nggunakne kabisane bangsa prayangan ngulat-ulati lan nggoleki pasar ngendi sing cedhak dhewe karo papan kono, sing ana bakul gegaman lan piranti sing dibutuhake. Kanggo tuku barang utawa piranti sing dibutuhake kuwi Sima Loreng isih duwe dhuwit sing cukup, ya iku sangu saka Parangabang biyen.

 

"Sepisan maneh aku nyuwun pangapura Paman Lasma" sawuse meneng rada sauntara Sima Loreng banjur wiwit omong "ndika sing tenane klebu bangsa Prayangan, mesthi luwih gampang lan luwih cepet yen arep lelungan. Aku arep njaluk tulung marang ndika supaya nggoleki lan ngulat-ulati ngendi ana wong sing dodol pirantine kanggo babad lan yasa padhukuhan ing papan kene. mBuh kuwi neng pasar utawa ing Pandheyan".

 

"Kuwi wis bener Ngger" wangsulane Lasma "dadi ora sah ndika ndadak njaluk pangapura, klawan senenging ati aku arep nindakne apa sing dadi dhawuh ndika kuwi. Aku ngerti ndika dhawuh marang aku mung supaya nggoleki, merga ndika mesthi isih duwe rasa pekewuh marang aku, nanging kanggo ngrebut cukup, ndika singkirne rasa pakewuh mau, aku ndika dhawuhi wae golek piranti kanggo mbabad alas lan yasa padhukuhan neng kene iki".

 

"Ngono ya Paman Lasma?" tumanggape Sima Loreng trenyuh weruh katulusane Paman Gurune kuwi "yen mangkono kersane Paman Lasma, ya aku luwih matur nuwun maneh. Kajaba tak kongkon golek pirantine babad, ndika uga tak prayogakne golek tambahan tenaga mbok manawa ana wong sing kepengin golek lan gawe garapan kanggo tetanen, bisa ndika ajak melu babad ing papan kene".

 

Sima Loreng banjur ngetokne kanthong loro saka waliking klambine, sing siji isi dhuwit perak lan kanthong sijine isi dhuwit mas. Kanthong loro kuwi banjur dipasrahne marang Lasma kanggo nuku barang-barang sing dibutuhake kanggo sarana mbabad alas lan yasa padhukuhan.

 

"Iki Paman, saka Parangabang biyen aku nggawa sangu sethithik, ndika tampani kanggo nuku piranti sing tak aturne mau" kandhane Sima Loreng.

 

"Iya Ngger" wangsulane Sulasma "nadyan aku iki kena diarani bangsa  prayangan, nanging uga isih setengah manungsa, dadi neng ngendi-endi aku ya isih nggawa sangu wujud dhuwit kaya dhuwit ndika iki, muga-muga dhuwitku landhuwit ndika iki mengko bisa cukup kanggo tuku piranti sing dibutuhne. Uwis, aku arep budhal saiki wae, mumpung wektune isih esuk".

 

Lasma ngadeg banjur ngecakne jiwa prayangane temah ora let suwe wis ilang saka pandulu, momor ima-ima arep nggoleki papan sing dodol barang sing dibutuhake.  Sapungkure Lasma, Sima Loreng banjur nutugne olehe ngulat-ulati papan kuwi. Sawuse tutug niti priksa kahanan ing kono, Sima Loreng banjur miwiti nindakne panembah marang Gusti Allah. Sanajan wis ngrasuk agama rasul nanging gandheng Sima Loreng durung ngerti tata carane manembah miturut piwulange Kanjeng Nabi, sing ditindakne Sima Loreng manembah nganggo cara lawas, ya iku carane Agama Kapitayan sing diwulangake dening Gurune jaman semana, sing jarene manembah marang Sang Panguwasa Jagad, nut wewarehe sang Hyang Taya.

 

Sawise sesuci sarana adus kramas ing sawijining sendhang sing ditemu ing papan kuwi, Sima Loreng banjur golek papan sing becik, lungguh ing watu gedhe sing manggon ing ngisore wit ngrembuyung. Sedhakep saluku juga, ngeningake ciptane, nutupi babahan hawa sangane, mung siji kang kaesthi, mung sajuga kang sinedya masarahake pati uripe marang Sang Maha Tan Kena Kinaya Apa, nyuwun pituduh lan nyuwun kekuwatan murih rahayu sing tinemu sajroning ngayati kuwajibane. Sansaya suwe sansaya hening ciptane Sima Loreng, sansaya bening nalare, sansaya padhang sajroning atine, meh kabeh suwara bisa dirungu kanthi cetha tanpa ana tumpang suhe. Meh kabeh bisa kadulu tanpa ana aling-alinge. Pancen wiwit biyen Sima Loreng nyata wasis nindakne laku samadhi maladi hening.

 

 

ana candhake.


Selasa, 04 Januari 2022

SENDHANG MUSTIKANING WARIH V (040)

 


40.

Kahanan dadi sansaya sepi, saka kadohan keprungu suwarane manuk-manuk wengi sing tetembangan, ngajak geguyonan karo rembulan. Kala-kala diselani suwarane Asu ajak sing ngalup-alup sajak lagi sedhih atine jalaran pisah karo kanca-kancane.  Sima Loreng banjur nggagas kepriye mungguh crita sing dialami gurune sawuse ditundhukne dening Kyai Bantarjati ? Gelem manut miturut karo pitututre apa isih luwih percaya karo Wong culika sing jejubah Resi sing jeneng Wresaya kuwi?.  Kanthi tlaten lan sabar Sima Loreng ngenteni Widaru gelem nutugne critane. Sauntara kuwi Dhadhapsulasma wis bisa oleh dudutan yen sing digoleki lan arep dikancani ngupadi gurune sing lagi murca kuwi ora liya ya mung Sima Loreng kuwi.

 

"Salajengipun" Widaru banjur nutugne critane maneh "Ki Sima Abang nunten nembung badhe puruita miwah suwita dhateng Kyai Bantarangin, badhe ndherek satindakipun Kyai siswanipun Waliyullah Syekh Jumadil Kubra menika. Jalaran Ki Sima Abang nggadhahi panginten bilih ingkang saged mangsulaken piyambakipun dados manungsa malih menika inggih namung Kyai Bantarangin piyambak".

 

"Ki Sima Abang" makaten wangsulanipun Kyai Bantarangin nalika Ki Sima Abang ngaturaken anggenipun gadhah niyat badhe suwita dhateng panjenenganipun "temene aku iki manungsa lumrah sing ora duwe daya kekuwatan apa-apa, bisaku ya mung nenuwun marang Allah, merga mung Allah sing bisa mulihake ndika bali dadi manungsa maneh. Nanging aku oercaya yen panuwunku lan panyuwun ndika marang Allah iki, mesthi bakal dikabulake mbuh kapan wektune. Dadi nek ndika ngersakne arep melu aku, aku ya ora kabotan watone ndika bisa sabar lan tawakal marang Allah".

 

"Inggih Kyai" makaten anggenipun wangsulan Ki Sima Abang "saestu kula sampun pitados dhateng sedaya pangandika ndika lan kula badhe mbudidaya supados dados abdi ingkang setya dhateng ndika Sang Waliyullah".

 

"Dumugi mriki, cariyos lelampahanipun Ki Sima Abang ingkang kula tampi sampun telas" Widaru mungkasi critane "namung wonten dhawuh ingkang kula tampi saking Guru Kula, nenggih Kyai Bantarangin arupi kabar bilih estunipun ingkang nami Raden Sengkan menika taksih kapernah putranipun Pangeran Baribin".

 

"Raden Baribin menika sinten Ki Sodagar?" Dhadhapsulasma takon, merga Dhadhapsulasma sing wis tepung karo Raden Sengkan sing pranyata isih putrane Pangeran Baribin.

 

"Pangeran Baribin utawi Raden Baribin menika putra dalem Kangjeng Sinuhun Sri Brawijaya, dados Pangeran Baribin menika maksih kapernah ingkang uwa saking Sinuhun Kanjeng Sultan Trenggana ing Demak" wangsulane Widaru nggenahne sapa satemene Raden Baribin "lan ugi dhawuhipun Ki Gedhe Cupuwatu malih, sasampunipun Raden Sengkan kadhawuhan lelana ing Tanah Jawi dening Syekh Jumadil Kubra, Raden Sengkan lajeng salin asma sebutan Raden ingkang nedahaken bilih panjenenganipun menika taksih wonten sambetipun kalih Raja utawi Panguwaos dipun tilar lan dipun gantos mawi sebatan Kiyai ingkang lugunipun nggadhahi makna sebatan kangge tiyang jaler ingkang sampun diwasa. nami Sengkan kagantos mawi nami Bantarangin utawi Ki Bantarjati, menika minangka wujud asma kinarya japa, ingkang tegesipun Kyai Bantarjati sageda tansah lumampah ing salebeting gesangipun kangge nyebaraken agaminipun Kanjeng Nabi. Dados sepisan malih, estunipun ingkang dipun padosi Ki Sima Abang miwah Ki Gedhe Cupuwatu menika tiyang setunggal, inggih menika Raden Sengkan utawi Kyai Bantarjati".

 

Krungu katrangane Widaru sing keri dhewe ngono kuwi, Sima Loreng lan Dhadhapsulasma padha manthuk-manthuk. Ngrasa gawok sajroning atine.

 

"Inggih Ki Sodagar" Dhadhapsulasma banjur guneman sawuse Widaru meneng rada sauntara "kula kinten, leres kados ingkang ndika dhawuhaken ing ngajeng, sanaosa crita ingkang ndika dhawuhaken kala wau estunipun sambetipun cariyos kagem Ki Sima Loreng, nanging sampun nyakup kaliyan cariyos ingkang kula betahaken lan kula ugi sampun angsal dudutan bilih ingkang kula padosi menika boten sanes inggih namung Ki Sima Loreng ingkang nembe madosi murcanipun Ki Sima Abang inggih gurunipun".

 

Dhadhapsulasma meneng sedhela banjur genti kandha marang Sima Loreng :

"Sakniki kula matur saha nyuwun dhateng ndika Ki Sima Loreng, mugi wonten rilaning manah kula badhe ndherek ngancani ndika salebeting madosi Guru nDika inggih Ki Sima Abang menika. Kados pundi?".

 

"Manawi niku ingkang dados kersa ndika, Ki Dhadhapsulasma" wangsulane Sima Loreng "kula estu matur nuwun. Namung kula taksih badhe matur lan pitaken malih dhateng Ki Sodagar".

 

"Badhe mundhut menapa bab menapa malih Ki Sima Loreng ?" Widaru genti sing takon marang Sima Loreng.

 

"Sampun cetha bilih Guru kula inggih Ki Sima Abang menika samangke sampun kenging dipun wastani dados siswanipun utawi abdinipun Kyai Bantarjati utawi Raden Sengkan, lajeng samangke Kyai Bantarjati menika ndhedhepok wonten pundi? utawi ambok bilih menawi Ki Sodagar dereng pana ing pundi dununging Padhepokanipun Kyai Bantarjati, tartamtu Ki Gedhe Cupuwatu ingkang pirsa?" Sima Loreng ngandhakne pitakone.

 

"Ingkang dipun tangkletaken Ki Sima Loreng menika sampun trep Ki Sodagar" Dhadhapsulasma ngimbuhi pitakone Sima Loreng "jalaran, papan ingkang kula ngertosi minangka panggenanipun Kyai Bantarjati utawi Raden Sengkan menika sampun dangu suwung".

 

"Bares kemawon Ki Sima Loreng saha ndika Ki Dhadhapsulasma" wangsulane Widaru ngati-ati "kula mila dereng nate kepanggih kalih Raden Sengkan utawi Kyai Bantarjati menika, sedaya ingkang kula aturaken ing cariyos kula kala wau namung saking dhawuh ingkang kula tampi saking Guru Ki Gedhe Cupuwatu".

 

"Manawi makaten, kula kedah sowan dhateng Ki Gedhe Cupuwatu Ki Sodagar" kandhane Sima Loreng sabanjure "jalaran namung Ki Gedhe Cupuwatu ingkang saged nuntun lampah kula murih kula saged kepanggih kalih Guru kula nenggih Ki Sima Abang".

"Leres menika Ki Sima Loreng" Dhadhapsulasma mbumboni kandhane Sima Loreng "menika langkung prayogi, awakipun piyambak kedah enggal daya-daya lumawat dhateng paguron Cupuwatu ingkang mapanipun wonten saler wetanipun wana Mentaok menika".

 

"Menika boten perlu Kisanak Sima Loreng lan ndika Ki Dhadhapsulasma" wangsulane Widaru karo mesem "jalaran kajawi ndika mangke menawi sampun dumugi Paguron ing ler wetanipun Wana Mentaok menika boten badhe kepanggih kalih Guru kula, jalaran Ki Gedhe Cupuwatu wekdal menika ugi nembe ngumbara dakwah nyebaraken piwucaling agami suci ingkang dereng kantenan pundi papanipun, ugi kula taksih nyimpen weling saking Guru ingkang dereng kula aturaken dhateng Ki Sima Loreng".

 

"Weling menapa menika Ki Sodagar?" Sima Loreng takon.

 

"Sambetipun cariyois miwah kabar ingkang kula tampi saking Guru menika kala wau, kula ugi dipun weling bilih sawanci-wanci kula kepanggih kalih siswanipun Ki Sima Abang ingkang madosi gurunipun, supados kula tedahi marginipun kangge saged kepanggih kalih Ki Sima Abang, namung kemawon marginipun ingkang kedah dipun liwati menika rumpil gawat lan wingit.......".

 

"Margi ingkang pundi menika Ki Sodagar?" durung nganti Widaru rampung guneman kesusu ditigas nganggo pitakonan dening Sima Loreng.

 

"Margi ingkang kedah dipun langkungi inggih menika kedah nurut minggah lepen ageng utawi benawi Uluayu ingkang samangke wujud alas bebondhotan kathah kewan galak lan mawa wisa ingkang manggen ing mriku, sasampunipun ngliwati margi ingkang kebak bebaya menika mangke badhe kepanggih papan ingkang namung wujud gegrumbulan, inggih ing sakiwa tengenipun gegrumbulan kasebat Ki Sima Abang ingkang wujud Sima ageng utawi Macan gembong, mapan. Pramila siswanipun Ki Sima Abang ingkang nglari gurunipun menika kapurih kendel lan mbabad wana, yasa padhukuhan ing ngriku" wangsulane Widaru .

 

"Kula boten badhe wawang nempuh margi menika Ki Sodagar, sanadyan kedah pejah pisan kula boten badhe getun inggih awit saking kepengining manah kula saged kepanggih kalih Guru kula ingkang murca" wangsulane Sima Loreng manteb.

 

"Salajengipun Ki Sima Loreng" Widaru nutugne kandhane "ngendikanipun Ki Gedhe Cupuwatu, siswanipun Ki Sima Abang menika badhe manggih kalih prakawis ingkang sami-sami anggenipun boten ngremenaken, ingkang badhe kalampahan salah satunggal".

 

"Kalih perkawis menika wujudipun menapa Ki Sodagar?" Sima Loreng takon, sajroning atine ora wedi karo perkara sing jare padha olehe ora nyenengake kuwi mau.

 

"Macan Gembong ingkang estunipun kedadosan saking Ki Sima Abang menika, sanadyan sampun kathah sudanipun nanging kala-kala taksih thukul sipating macan ingkang dhemen mangsa daginging tiang. Perkawis kapisan, menawi siswanipun ki Sima Abang menika kepanggih gurunipun ingkang nedheng nggadhuh sipating macan, tartamtu badhe dipun tubruk lan katadhah minangka mangsa, dados menawi boten saged ngasoraken Macan Gembong menika mangke, tartamtu inggih badhe pejah tanpa gina. Dene perkawis ingkang angka kalih, menawi siswanipun Ki Sima Abang kepanggih kalih gurunipun menika nedhengipun Ki Sima Abang boten nembe nggadhuh sipating macan, siswa kala wau badhe kasawaban walating tigan gunung, duka rupining walat".

 

"Terang dhawuh pangandikaning Guru ndika menika Ki Sodagar" wangsulane Sima Loreng manteb "badhea kados menapa awratipun kula panggah badhe bidhal madosi Guru kula menika".

 

Wengine wis meh ganti rahina, hawane dadi sansaya adhem. Wong telu sing lagi jejagongan kuwi banjur padha meneng bareng. Pikirane padha ngumbara dhewe-dhewe, embuh parane.

 

 

ana candhake.


SENDHANG MUSTIKANING WARIH V (039)

 


39.

Sidane anggone leren Widaru lan para rewange diterusne nginep neng papan kono. Para rewange Widaru nuli padha nyepak-nyepakne kanggo mangan bengi kuwi, nata papan kanggo leren lan andum gawe kanggo njaga barang-barang dagangane sarta Sapi lan jaran saka gangguwane kewan galak sing sok saba tekan kono.  Bedhiyange wiwit sore wis dicawisne, ora mung kayu cilik-cilik sing padha diobong, nanging uga kayu sing gedhe-gedhe sing padha garing, diangkah olehe yasa bedhiyang kuwi kuwat nganti tekan sesuk-esuk, ora kentekan urup-urup.

 

Sawuse nindakne kuwajiban sembahyang magrib, lan wis padha rampung anggone padha ngisi weteng. Widaru lungguh neng klasa sing digelar ora adoh saka bedhiyang diadhep Sima Loreng karo Dhadhapsulasma, menungsa sing wis ora duwe wewayangan, nanging sing mangkono kuwi mau ora ana sing migatekake kajaba Widaru karo Sima Loreng. Wong loro kuwi dadi luwih percaya yen Dgadhapsulasma bener-bener kaya sing dicritakne yen dheweke kuwi menungsa sing wis salah kedaden dadi setengah menungsa setengah prayangan.

 

"Estunipun" Widaru miwiti crita marang Sima Loreng lan Dhadhapsulasma sing lungguh ana ngarepe, sauntara ora adoh saka kono rewang-rewange uga padha jagongan dhewe-dhewe "kula niki taksih badhe nglajengaken cariyos kula dhateng Kisanak Sima Loreng, ingkang kapunggel jalaran kala wau siang kepanggih kalih Ki Dhadhapsulasma".

 

"Inggih dipun lajengaken rumiyin kemawon cariyos dhateng Ki Sima Loreng Ki Sodagar" wangsulane Dhadhapsulasma, mangke menawi sampun rampung gentos cariyos dhateng kula".

 

"Inggih Ki Dhadhapsulasma" wangsulane Widaru karo mesem "nanging, mbok menawi cariyos kula dhateng ndika lan cariyos kula dhateng Kisanak Sima Loreng menika mangke saged dipun rangkep".

 

"Liripun kados pundi Ki Sodagar?" Sima Loreng genti sing takon.

 

"Inggih jalaran criyos kula mangke wonten gandheng rapete kalih criyos ingkang mbok menawi dipun betahaken dening Ki Dhadhapsulasma" wangsulane Widaru.

 

"Inggih mangga dipun lajengaken anggenipun crita Ki Sodagar"

 

"Sasampunipun Ki Gedhe Cupuwatu pepisahan kalih Ki Sima Abang" Widaru nutugne olehe crita "Ki Sima Abang nglajengaken anggenipun tapa ngrame kanthi paring pitulungan dhateng para bakul ingkang dipun ganggu dening para Begal, ugi asung pitulungan dhateng sok sintena ingkang nembe nandhang kesrakat utawi kaaniaya dening tiyang ingkang nggadhahi panguwasa utawi nggadhahi kanuragan ingkang kangge nindhes sesamining tiyang".

 

"Nuwun sewu Ki Sodagar" Dhadhapsulasma nyelani takon "Ki Gedhe Cupuwatu kalih Ki Sima Abang menika sinten?".

 

"Ki Gedhe Cupuwatu menika guru kula, Ki Dhadhapsulasma" wangsulane Widaru "menawi Ki Sima Abang menika gurunipun Ki Sima Loreng"

 

"Inggih, inggih Ki, mangga dipun lajengaken cariyosipun" wangsulane Dhadhapsulasma.

 

"Lha, nalika Ki Sima Abang nindakaken tapa ngrame menika kepanggih kalih Resi Wresaya, ingkang api-api nembe nandhang kaluwen lan kasatan ing margi catur" Widaru nutugne olehe crita "Ki Sima Abang ingkang satuhu tiyang jujur ingkang sakalangkung ajrih lan kurmat dhateng para Wiku, Brahmana miwah Ngulama, dupi sumerep wonten Resi ingkang mbetahaken pitulungan nunten dipun tulungi. Resi Wresaya ingkang ketingalipun sampun sekarat jalaran kaliren lan kasatan menika dipun dulang lan dipun ombeni dening Ki Sima Abang, sasampunipun lajeng dipun gendhong dipun teraken wangsul ing padhepokanipun".

 

"Padhepokanipun Resi Wresaya ingkang samangke menika Ki Sodagar?" Dhadhapsulasma nyela takon.

 

"Inggih Ki" wangsulane Widaru "inggih ing padhepokan ingkang mapanipun boten rebih kalih bengawan tempur menika".

 

"Inggih Ki Sodagar" Sima Loreng genti sing semaur "salajengipun kados pundi?".

 

"Sareng sampun dumugi ing padhepokanipun" Widaru nutugne critane "Resi Wresaya ingkang memengsahan kaliyan Ki Bantarangin nanging tansah kasoran lajeng maeka Ki Sima Abang, Ki Sima Abang badhe kadadosaken alat kinarya mejahi Ki Bantarangin ingkang nalika samanten nembe nindakaken dakwah nyebaraken agami Rasul ing laladan radi tebih sakilenipun Lepen Sawur".

 

"Lha Ki Sima Abang menapa kersa Ki dipun sraya dening Resi Wresaya makaten menika? criyosipun Ki Sima Abang menika sakalangkung ngaosi dhateng Ngulama?" Sima Loreng nyela wuwus.

 

"Sampun kula aturaken ing ngajeng, bilih Resi gadhungan ingkang nami Wresaya menika sakalangkung julik. KI Sima Abang dipun sukani tigan gunung minangka gantosing raos panuwun awit sampun nulungi piyambakipun, Tigan Gunung menika nggadhahi kasiyat sok sintena ingkang nedha mangka badhe nggadhahi kekiyatan lan kaseksten ingkang sakalangkung ageng, menika mila kepara nyata tiyang tigan gunung menika tigan yasanipun dhedhemit saking wana Lodhaya. Nanging Resi gadhungan pun Wresaya menika boten bares menawi sok sintena nedha Tigan gunung menika badhe salin wujud lan ical sipat kamanungsanipun, dados inggih meh sami kalih lelampahanipun Ki Dhadhapsulasma sasampunipun necep ngelmi panglimunan saking Resi Wresaya nika".

 

"Lan Guru lajeng purun nedha Tigan Gunung menika Ki Sodagar?" Sima Loreng takon maneh.

 

"Inggih kersa Ki Sima Loreng, lha tiyang ingkang maringi menika satunggaling Resi, Ki Sima Abang inggih lajeng pitados ngaten kemawon" wangsulane Widaru "lha sareng sampun nedha Tigan Gunung menika, Ki Sima Abang sakala nampi walat saking Gusti, jalaran Tigan Gunung menika dede tedhanipun tiyang, nanging tetedhanipun para dhedhemit. Ki Sima Abang ical sipat kamunungsanipun nunten wujud Sima brekasakan ingkang agengipun salembu benthung".

 

"Dados Sima ageng ingkang setengah siluman ngaten Ki Sodagar?" Dhadhapsulasma genti sing takon.

 

"Inggih Ki" wangsulane Widaru "lan sipat-sipatipun inggih dados sipating sima, ingkang dhemen mangsa kewan utawi manungsa. Pramila ing sisa-sisaning sipat kamanungsanipun ingkang taksih wonten, Ki Sima Abang sakalangkung getun lan keduwung, nunten nyuwun tulung dhateng Resi Wresaya murih dipun ruwat sageda wangsul kados wingi uni. Lha ing mriki Resi Wresaya nglampahaken Kartisampeka kangge mejahi Kyai Bantarangin mawi gaman Ki Sima Abang ingkang sampun wujud Sima siluman".

 

"Caranipun kados pundi Ki Sodagar?" Sima Loreng  takon.

 

"Kados ingkang katindakaken Resi Wresaya ingkang ngapusi Ki Dhadhapsulasma" wangsulane Widaru "Ki Sima Abang dipun criyosi bilih piyambakipun saged wangsul pulih dados manungsa limrah menawi sampun nedha jantung miwah jerohanipun Kyai Bantarangin. Ki Sima Abang lajeng bidhal mangilen madosi Kyai Bantarangin saperlu badhe dipun pejahi lan dipun tedha jantung miwah jerohanipun".

 

"Iblis laknat tenan si Wresaya" ora krasa Sima Loreng nggereng karo misuh atine panas merga krungu kabar sing ngandhakne nek Gurune wis dipaeka kanthi licik dening Resi Wresaya.

 

"Sabar ki Sima Loreng......" Widaru guneman aweh tutur marang Sima Loreng "criyos kula dereng rampung".

 

"Inggih Ki Sodagar" wangsulane Sima Loreng karo nggeget untune "ngemuti menawi Kyai Bantarangin menika Waliyullah muridipun Syekh Jumadil Kubra, rak saged dipun bedhek bilih Guru lajeng nampi walat malih saking Allah jalaran nedya tumindak nistha dhateng Kyai Bantarangin menika, Ki Sodagar?".

 

"Dereng kantenan Ki Sima Loreng" Dhadhapsulasma melu udhu rembug "saged ugi awit Kyai Bantarangin menika ngendikanipun ndika taksih siswanipun Waliyullah Syekh Jumadil Kubra, malah Ki Sima Abang lajeng dipun tambani kados anggenipun Raden Sengkan paring jampi dhateng kula nika?".

 

"Mangke rumiyin Kisanak Sima Loreng lan Kisanak Dhadhapsulasma, criyos kula niki taksih wonten sambetipun, dados dereng rampung" Widaru nyelani olehe padha rembugan antarane Sima Loreng karo Dhadhapsulasma .

 

"Inggih Ki Sodagar" Sima Loreng semaur "nyuwun pangapunten, mangga dipun lajengaken cariyosipun, badhea kados menapa kula estu badhe males lara wirangipun Guru kula Ki Sima Abang dhateng Resi Gadhungan Wresaya menika".

 

"Inggih, inggih Ki Sima Loreng" Widaru ngenaki rembug "samangke badhe kula lajengaken criyos kula".

 

"Inggih, mangga Ki Sodagar".

 

"Kados ingkang sampun ndika badhe kala wau, sasampunipun Ki Sima Abang ingkang awujud sima menika kepanggih kalih Kyai Bantarangin inggih lajeng dados pancakara. Nanging Ki Sima Abang ingkang nggadhahi kasekten bebasan sampun nyundhul langit menika pranyata boten saged ngasoraken kadibyanipun Kyai Bantarangin. Sami kalih lelampahanipun Ki Dhadhapsulasma ingkang badhe mendhet lan nedha limpanipun Raden Sengkan, Ki Sima Abang sasampunipun dipun lumpuhaken dening Kyai Bantarangin nunten dipun jarwani bab culikanipun Resi Gadhungan Wresaya. Ugi dipun wejang menawi Ki Sima Abang ngersakaken pulih wangsul dados manungsa malih, srananipun namung mertobat lan nyuwun pangapunten dhateng Allah sarta ngathah-ngathaken tumindak sae sarta ngagengaken raos sabar".

 

"Dados Guru kula wekdal menika taksih sugeng Ki Sodagar? Lajeng samangke manggenipun dhateng pundi?" Sima Loreng takon maneh, jroning atine ana rasa seneng dene gurune durung tekan pati.

 

"Kula kinten taksih sugeng Ki Sima Loreng" wangsulane Widaru alon "criyos kula menika dereng rampung lho".

 

Muni ngono kuwi Widaru karo nyandhak teko isi wedang jahe, banjur diiling neng cangkir bathok ing ngarepe sing wis kothong. Sauntara angin saka kidul wetan sumribit nggawa rasa adhem sing nembus tekan balung. Rembulan neng langit katon nyunarake cahyane sing lembut, kaya-kaya melu kasengsem ngrungokne olehe jejagongan wong telu kuwi.

 

 

ana candhake.


Senin, 03 Januari 2022

SENDHANG MUSTIKANING WARIH V (038)

 


38.

Dhadhapsulasma  leren sedhela anggone crita, praupane katon suntrut, embuh apa sing dirasakne. Sima Loreng apa dene Widaru ngira menawa wae Dhadhapsulasma bali ngrasakne laraning awake jaman tangan lan sikile kebanda kenceng merga dheweke wis nyelaki karo janjine lan olehe tobat jebul ethok-ethok sarta isih duwe rasa kepengin mateni Raden Sengkan lan njupuk limpane arep dienggo jamu. Bareng wis bola-bali unjal ambegan landhung, Dhadhapsulasma banjur nutugne anggone crita :

 

"Sasampunipun radi dangu kula bengok-bengok sambat awit ngraosaken perih lan sakit, Raden Sengkan miyos saking sanggaripun, sarwi ngendika alon :

 

"Kowe kuwi pancen ora pantes dadi menungsa, ing ngarep kowe wis kandha nek wis tobat marang Allah awit saka bodhomu, lan wis luwar saka bandan, nanging jebul kowe malah duwe niyat arep ngapusi aku lan ngapusi Allah, ya mangkono kuwi lekase wong bodho, awit satemene ora kowe ngapusi Allah utawa ngapusi aku, nanging kowe wis ngapusi atimu dhewe. Saiki kowe sambat-sambat kapok, sepisan maneh aku kandha mbok gugu sokur ora mbok gugu ya sakarepmu, yen sambatmu kapok-kapok kuwi tumus tekan ing ati suci mangka Allah mesthi paling pangapura marang kowe, kosok baline yen kowe isih dhemen ngapusi atimu dhewe mangka siksa sing bakal mbok rasakne tuhu luwih lara maneh".

 

"Estu Raden, kula tobat saestu, menawi tobat kula menika namung lelamisan mugi kula lumpuh salaminipun ing papan mriki" kula lajeng matur nyuwun pangapunten dhateng Raden Sengkan.

 

"Yen ndika pancen tobat tenanan, aja ndika kandhakne marang aku, nanging munjuka marang Allah sing Maha Asih" Raden Sengkan paring wangsulan. Kula inggih lajeng nyuwun pangapunten dhateng Gusti lan boten badhe angambali malih lekas kula ingkang boten leres menika kala wau. Kados kala wau, sasampunipun kula mertobat dhateng Allah, tangsul ingkang njiret lan ngiket tangan saha suku kula lajeng udhar, ical saking pandulu. Kula wangsul luwar saking panandhang malih. Kula sakalangkung ngaturaken panuwun dhumateng Raden Sengkan ing salebeting manah sampun boten wonten kepenginan badhe anyidrani dhateng panjenenganipun malih".

 

Dhadhapsulasma banjur leren maneh olehe crita.

 

"Lha sasampunipun ndika luwar saking bandan, lajeng menapa ingkang ndika tindakne?" Widaru takon.

 

"Kula lajeng matur dhateng Raden Sengkan bilih kula badhe suwita dadosa siswan dhateng panjenenganipun, jalaran kula pitados bilih kanthi suwita dhateng Raden Sengkan, kula badhe kaparingan tamba murih saged wangsul dados manungsa limrah malih" wangsulane Dhadhapsulasma "nanging Raden Sengkan paring dhawuh bilih panjenenganipun menika namung saged mucal muruk ing babagan agami ingkang dipun rasuk, kula lajeng nyuwun supados katuntun murih saged ngrasuk agami ingkang dipun agem dening Raden Sengkan, nenggih agami Rasul. Sasampunipun kula kaislamaken dening Raden Sengkan, nunten kadhawuhan mapan ing pondhokipun sarta kadhawuhan bilih anggen kula saged wangsul dados manungsa limrah menika mbetahaken wekdal ingkang radi dangu, nanging saderengipun kula badhe kausadanan murih kula saged dados setengah menungsa limrah setengah dados prayangan rumiyin, ingkang saged sesambetan kaliyan para dhemit ugi saged sesambetan kalih para manungsa. Benjing menawi sampun wonten lelampahan putreng nata minggat ngumbara Gusti Allah badhe paring nugraha waras dhateng kula".

 

"Lha sambetipun kaliyan anggen ndika manggihi Ki Sodagar lan kula wonten mriki niku menapa?" Sima Loreng genti sing takon.

 

"Oo, menika makaten Ki Sima Loreng" wangsulane Dhadhapsulasama "sasampunipun kula dados pandherekipun Raden Sengkan, kula kadhawuhan malih supados nenggani pondhokipun ingkang namung wujud kajeng ageng ingkang growong, awit Raden Sengkan badhe nindakaken dakwah nyebaraken agami lan wiwit menika sesambetan kula kalih Raden Sengkan namung liwat sasmitaning batin, liripun Raden Sengkan badhe paring dhawuh menapa kemawon inggih cekap mawi lelantaran sasmitaning batin, boten kanthi aben ajeng kados kula kaliyan ndika kekalih menika".

 

"Ingkang dipun kajengaken Ki Sima Loreng menika sambetipun anggen ndika manggihi kula menika lho Ki Dhadhapsulasma!" Widaru ngelingne kancane omong kuwi .

 

"Sekedhap Ki Sodagar" wangsulane Dhadhapsulasma "sambeting crita kula makaten, antawis tigang wulan kapengker kula nampi sasmita batin saking Raden Sengkan murih ngancani lampahipun pawongan ingkang ngumbara saking wetan, pawongan menika ngumbara awit madosi Gurunipun ingkang wekdal menika nembe kenging walating Gusti jalaran kapaeka dening Resi Wresaya inggih tilas guru kula duk ing uni, dene marginipun kula kadhawuhan leledhang ing laladan sauruting Bengawan saking papan tempuring bengawan kalih minggah mangilen inggih ing sakiwa tengening papan menika. Kangge manggihaken pawongan ingkang dipun kersakaken dening Raden Sengkan menika, kula kadhawuhan murih suka pambiyantu menawi dipun betahaken dening tiyang ingkang badhe kapaeka dening Resi Wresaya lan siswa-siswanipun. Kala wingi siang, nalika kula mlampah ing satunggaling peken kanthi lampah prayangan kula sumerep Ki Sima Loreng nembe dipun incim dening adhi kula inggih Dhadhapsuwaru jalaran Ki Sima Loreng murungaken anggenipun badhe suwita lan puruita dhateng Resi Wresaya. Kula lajeng memanuki lampahipun Ki Sima Loreng mawi lampah prayangan temah Ki Sima Loreng boten pirsa menawi kula tutaken. Ngantos wontening kedadosan kala dalu Ki Sima Loreng ingkang badhe kapaeka dening adhi kula nanging saged unggul ing yuda. Awit saking menika kula nyuwun tulung dhumateng Ki Sima Loreng kersaa sajarwa dhateng kula, menapa ndika paraga ingkang kula padosi lan badhe kula kancani menika menapa dede?"

 

Dhadhapsulasma banjur leren olehe guneman, ngenteni wangsulane Sima Loreng. Nanging Sima Loreng ora enggal wangsulan jalaran uga lagi nggagas bener utawa goroh kabeh sing dicritakne dening Dhadhapsulasma ngono kuwi. Sima Loreng duwe rasa tidha-tidha, kuwatir yen nganti dheweke kapusan dening apus kramane mungsuh.

 

"Waleh-waleh menapa Ki Sodagar lan Ki Sima Loreng" sawuse rada sauntara Sima Loreng ora wangsulan Dhadhapsulasma banjur kandha maneh "badhea kados menapa Dhadhapsuwaru menika inggih taksih sedherek kula, kenging dipun paribasakaken kula saged tega larane nanging boten badhe tega kalih patine, pramila nalika kula sumerep kadang kula menika rubuh, kula kuwatos menawi piyambakipun ngantos pejah, kamangka kula kepengin saderngipun pejah sageda mertobat dhateng Allah langkung rumiyin, pramila sareng adhi kula dipun gotong wangsul dening andhahanipun, kula inggih lajeng ngetutaken kanthi sesidheman, pranyata adhi kula boten pejah lan miturut tata gelar taksih saged dipun tambani dening gurunipun, pramila kula lajeng nusul tindak ndika kekalih inggih sarana sesidheman ngmbah marginipun para prayangan".

 

Krungu kandhane Dhadhapsulasma sing mangkono iku sarta sawuse nggagas sing rada dawa, Sima Loreng banjur duwe dudutan yen luwih becik prasaja wae marang Dhadhapsulama, sapa ngerti dheweke enggal bisa kapethuk Ki Sima Abang. Dene saupama Dhadhapsulama iki jebul mungsuh sing lagi mbidhung api rowang, mangka Sima Abang ora wedi ngadhepi sranane mung nganggo laku nggedhekne ing reh pangati-ati. Nanging, wis ping pindho iki Sima Loreng krungu kabar yen Gurune, ya Ki Sima Abang wis dipaeka dening Resi Wresaya, sing sepisan kabar kuwi saka Widaru sing dienteni tutuging critane, sing kaping pindho saka Dhadhapsulasma sing lagi wae olehe ngandhakne, yen nggoleki paraga sing lagi nggoleki gurune, kamangka guru sing digoleki kuwi lagi kena walat merga kapaeka dening Resi Wresaya. Banjur apa wujuding paeka sing ditampa dening Sima Abang?".

 

"Mangke rumiyin Ki Dhadhapsulasma" Sima Loreng banjur takon "gurunipun paraga ingkang ndika padosi lan badhe ndika kancani niku sinten? lan samangke wujud walating Gusti menika kados pundi? sarta mapanipun dhateng pundi?".

 

"Blaka suta kemawon Ki Sima Loreng" wangsulane Dhadhapsulasma alon "asmanipun pawongan ingkang kula padosi menika sinten kula dereng ngertos, asmaning gurune ingkang dipun padosi menika sinten, kula inggih dereng sumerep, wujuding walat babar pisan kula ugi boten ngertos, mapanipun? tartamtu kula inggih dereng ngertos. Awit saking menika sedaya, kula nunten nyuwun pirsa dhateng ndika menapa ndika menika nembe madosi Guru ndika? menawi leres, kaparenga kula ngancani lampah ndika anggen ndika ngupadi murcanipun Guru ndika kala wau, nanging menawi ndika boten marengaken kula panggah badhe nekad ngancani salampah ndika namung kemawon inggih mawi lampahing para prayangan".

 

Sima Loreng ora enggal wangsulan malah banjur njawil lan nyawang praupane Widaru, njaluk tetimbangan. Widaru sing satemene wis percaya karo sing dikandhakne Dhadhapsulasma, merga Widaru nate nampa dedongengan saka gurune yaiku Kyai Purwahana, banjur ngedhepi Sima Loreng, aweh sasmita yen dheweke arep aweh wangsulan marang Dhadhapsulasma. Sima Loreng uga banjur manthuk ngiyani.

 

"Nuwun sewu Ki Dhadhapsulasma" Widaru banjur guneman karo nyawang Dhadhapsulasma "kula ingkang gentos badhe crita, liding crita mangke mbok menawi saged ndika pendhet minangka dudutan, menapa Kisanak Sima Loreng menika paraga ingkang nembe ndika padosi menapa sanes, saged kasumerepan sasampunipun ndika mendhet dudutan saking crita kula mangke".

 

Dhadhapsulasma katon padhang praupane, sajake mathuk karo sing lagi wae dikandhakne dening Widaru. Sauntara iku, jebul lakune srengenge wis adoh oleh ngudhuni cakrawala sisih kulon, sedhela maneh arep ambles  umpetan kaya-kaya wedi merga dioyak klawan tenane wengi.

 

 

ana candhake.


SENDHANG MUSTIKANING WARIH V (037)

 


37.

Sima Loreng tansah ngulati kabeh sing ditindakne Widaru, wiwit olehe sesuci nganti rampung olehe nindakne sembahyang, samono uga Dhadhapsulasma sing lungguh neng ngisor wit waringin sacedhake Widaru nggelar serban kanggo lemek nggone sujud. Sawise rampung nindakne sembahyang jamak kosor luhur lan ngasar dadi sawektu, Widaru nyedhaki Dhadhapsulasma lan mapan lungguh ing sandhinge.

 

"Kok radi benten kalih ingkang kula ngertosi Ki Sodagar anggen ndika nindakne sembahyang?" lagi wae Widaru mapan lungguh wis dipapag nganggo pitakonan dening Dhadhapsulasma. Sima Loreng sing durung ngerti sing dikarepne Dhadhapsulasma mung meneng, batine nggagas lan ngira yen sedulure Dhadhapsuwaru iki wis ngrasuk agama sing padha karo sing dirasuk dening Sodagar Widaru.

 

"Bentene mapan wonten pundi Ki Dhadhapsulasma?" Widaru sing mangsuli nganggo pitakonan.

 

"Miturut piwucal ingkang kula tampi, sembahyang luhur menika jumenengipun kaping sekawan, salamipun kaping kalih, niku wau kula tingali Ki Sodagar jumeneng kaping sekawan, salamipun ugi kaping sekawan, menika cethanipun kados pundi Ki Sodagar?" Dhadhapsulasma nggenahne pitakone.

 

"Ooo, menika ta Ki?" Sodagar Widaru wangsulan karo mesem amba "mila leres, sembahyang luhur menika ingkang leres mila inggih kados ingkang ndika ngendikakne niku. Nanging ing salebeting kekesahan, dipun wenangaken ngringkes lan ngempalaken sembahyang luhur kaliyan ngasar. Dipun ringkes kalih-kalihipun ingkang suwaunipun sekawan rekangat dados kalih rekangat, dipun kempalaken ing wanci ingkang satunggal, saged ing wanci luhur ugi saged ing wanci ngasar. Menika piwucal ingkang kula tampi saking guru kula nenggih Kyai Purwahana".

 

"Inggih, inggih Ki Sodagar kula nate mireng ugi bab menika" wangsulane Dhadhapsulasma karo manthuk-manthuk sajak lega.

 

"Nuwun sewu Ki Sodagar" dumadakan Sima Loreng melu nrambul gunem .

 

"Inggih Kisanak Sima Loreng, wonten dhawuh ?" pitakone Widaru karo nyawang Sima Loreng.

 

"Menapa menawi benjing menawi sampun rampung anggen kula ngayahi kuwajiban menika, Ki Sodagar kersa ngeteraken kula sowan dhateng Kyai Purwahana, guru ndika menika? Estu kula kepengin sanget ngrasuk agami ingkang sami kalih agami ndika kekalih menika" wangsulane Sima Loreng .

 

"O inggih, inggih Kisanak Sima Loreng, sampun kuwatos kula badhe kanthi remening manah badhe ndherekne Ki Sima Loreng, malah menawi Ki Sima Loreng ngersakaken dinten menika ugi ngrasuk agami Islam, kula miwah Ki Dhadhapsulasma mesthinipun ugi saged nuntuni, dene sampurnanipun mangke menawi sampun kepanggih kalih Ngulama ingkang langkung pana ing babagan menika".

 

Cekake wong ndongeng, dina iku uga Sima Loreng wis mlebu agama Islam, kanthi maca kalimah sahadat, dituntuni dening Widaru lan disekseni dening Dhadhapsulasma. Bareng Sima Loreng wis rampung ngucapne Sahadat, Dhadhapsulasma kandha nek arep nggenahne sedyane olehe nemoni Sodagar Widaru karo Sima Loreng ing papan kono kuwi.

 

"Inggih kados pundi cethanipun Ki Dhadhapsulasma?" Widaru nanggapi kandhane Dhadhapsulasma.

 

"Inggih Ki" wangsulane Dhadhapsulasma "estunipun kula menika kados ingkang sampun kula aturaken ing ngajeng yen kula menika sedherekipun sepuh adhi kula Dhadhapsuwaru. Kula anak mbarep lan Dhadhapsuwaru menika anak nomer kalih welas, dados umur kula kalih Dhadhapsuwaru menika radi tebih kaotipun".

 

"Ooo, makaten ?".

 

"Inggih Ki, salajengipun" Dhadhapsulasma nutugne critane "suwaunipun kula menika inggih siswanipun Resi Wresaya, jalaran rikala samanten kula kepengin dados tiyang ingkang boten saged dipun kawonaken dening sinten kemawon  mila dening Resi Wresaya kula dipun paringi aji panglemunan, pranyata aji kala wau dede aji ingkang leres, sinten ingkang nglampahi lakoning aji menika estu saged ngilang, nanging kangge selawase jalaran lajeng manjing dhateng alaming para lelembat lan boten saged wangsul dhateng alam ingkang kasat mripat malih. Kasaranipun sasampunipun kaparingan aji menika kala wau, kula lajeng dados prayangan kangge salami-laminipun".

 

"Nanging nyatanipun ndika sak niki boten kados prayangan malih ngaten lho Ki?" Widaru takon semu gumun karo sing dikandhakne Dhadhapsulasma ngono kuwi mau.

 

"Mangke rumiyin, kula tutugne riyin anggen kula criyos Ki Sodagar" wangsulane Dhadhapsulama karo mesem amba.

 

"Inggih, mangga" Widaru aweh wangsulan.

 

"Sareng kula boten saged wangsul dhateng alam ingkang kasat mripat, inggih alamipun para manungsa limrah menika lan sagedipun sesambetan kalih menungsa inggih namung kalih Resi Wresaya piyambak, kula lajeng nyuwun tulung murih kula kawangsulna dados manungsa limrah malih. Nanging Resi Wresaya criyos, menawi sampun boten saged mangsulaken kula dhateng alam limrah, kajawi menawi kula saged manggihaken jampinipun, menawi saged manggihaken jampinipun kula badhe gesang langgeng sami kaliyan bumi langit saisinipun, kula saged dados menungsa limrah ingkang manggen ing jagad ingkang kasat mripat lan saged gesang ing alaming lelembat".

 

"Lajeng jampinipun menika wujud menapa Ki Dhadhapsulasma? Mesthinipun ndika sampun manggihaken ketitik dinten menika saged manggihi kula kalih Ki Sodagar ing mriki menika?" Sima Loreng genti sing nyela rembug.

 

"Criyosipun Resi Wresaya dhateng kula" Dhadhapsulasma aweh wangsulan ngiras nerusne nggone crita "jampinipun wujud limpanipun tiyang ingkang nami Raden Sengkan, dados murih kula saged wangsul dados manungsa limrah, kula kedah mejahi tiyang ingkang nami Raden Sengkan kala wau, mendhet limpanipun lajeng kula tedha ing sangajengipun Resi Wresaya".

 

"Lajeng ndika ugi sampun kepanggih lan mejahi sarta nedha limpanipun Raden Sengkan menika Ki?" Widaru sumela takon.

 

"Boten Ki Sodagar" wangsulane Dhadhapsulasma alon.

 

"Kok boten?" Sima Loreng genti takon "kok ndika saged wangsul malih dados tiyang limrah?".

 

"Niku criyose ngaten Ki" wangsulane Dhadhapsulama "kula mila lajeng madosi Raden Sengkan, lan boten angel madosi tiyang menika, jalaran piyambakipun menika nembe nglampahi andon lampah saking Demak Bintara tumuju Tanah Jawi iring wetan sinambi nyebaraken Agami Rasul. Nanging sareng kula panggihi lan lajeng badhe kula pejahi, Raden Sengkan pranyata nggadhahi kasekten ingkang boten kenging dipun jajagi. Kula tamani dedamel babar pisan boten tumama, kamangka wekdal semanten kula mapan ing alaming lelembat, parandene Raden Sengkan saged sumerep sedaya polah kula. Sareng kula suduk mawi dhuwung boten tedhas lan boten dipun raos, kula sabet pedhang inggih boten tumama kula dados sansaya liwung, mripatipun Raden Sengkan badhe kula culek ngangge pucuking dhuwung ingkang sampun kula celup ing warangan. Nanging Raden Sengkan langkung prayitna, tangan kula dipun candhak lan dipun untir, dhuwung ingkang kula cepeng dhawah. Kula lajeng dipun ajar ngantios thele-thele, boten kiyat ngglawat, lajeng tangan miwah sikil kula dipun banda lan kula sampun boten saged bangga malih, sagedipun kantun pasrah".

 

"Lajeng dening Raden Sengkan ndika dipun menapakaken Ki ?" Widaru nyela takon.

 

"Sasampunipun kula boten saged obah awit tangan lan suku kula dipun banda, Raden Sengkan lajeng wicanten :

"saiki kowe arep tak umbar sajroning kahanan kaya mangkono iku nganti sak matimu, ya iku bareng karo lebure bumi lan langit".

 

"Adhuh Raden kapejahana kemawon tinimbang kula kedah nglampahi ingkang kados makaten menika" wangsulan kula kalih nangis ngaruara.

 

"Ora bisa, jalaran kowe kuwi dudu bangsane manungsa maneh, nanging kowe wis milih dadi bangsane prayangan, gandheng kowe wis arep mateni aku, saiki ya rasakna iku piwales sing jumbuh karo kaluputan" makaten wangsulanipun Raden Sengkan dhateng kula. Kula inggih lajeng nangis ngglolo kados lare alit nika, sarwi sambat nyuwun pangapura.

 

"Yen kowe bener-bener njaluk pangapura, bakal tak apura lan tak luwari saka bandan" makaten Raden Sengkan paring dhawuh dhateng kula "nanging kowe kudu gelem mertobat marang Gusti sing Maha Nasa. Nek olehmu mertobat mung lelamisan mangka tali tampar sing saiki mbanda tangan lan sikilmu kuwi, saka pangwasane Allah bakal obah dhewe lan ora bisa mbok endhani bakal mbanda tangan lan sikilmu maneh lan ora ana sing bisa nguculi bandanmu kuwi".

 

Gandheng kawontenan ingkang makaten menika, kula lajeng nyagahi dhawuhipun Raden Sengkan menika kala wau, tali tampar ingkang mbanda tangan lan suku kula sakala ical saking pandulu lan kula saged luwar kados waunipun. Kula lajeng pamitan badhe kesah nilar Raden Sengkan, nanging dening Raden Sengkan boten kaparengaken. Kula kadhawuhan kendel sawatawis ing papanipun, kamangka salebeting manah kula boten badhe nglampahi dhawuhipun Raden Sengkan kala wau, jalaran kula langkung pitados dhateng Guru Kula nenggih Resi Wresaya. Anggen kula pamitan kala wau inggih namung ethok-ethok kemawon, angkah kula, Raden Sengkan badhe kula cidra nalika piyambakipun nembe tilem. Pramila sareng kula kapenggak, kula inggih lajeng manut, nanging inggih niku wau, kula niyat ndingkik klenanipun Raden Sengkan. Dumadakan, boten sumerep asalipun tangan lan suku kula sampun kajiret malih dening tali tampar ingkang saged obah piyambak, malah samangke langkung kenceng lan langkung sakit raosipun, kula inggih lajeng bengok-bengok, jalaran  Raden Sengkan nembe kemawon mlebet dhateng sanggaripun, kula namung piyambakan ing ngajeng griyanipun kanthi kawontenan tangan lan sikil kabanda keket.

 

 

ana candhake.

Minggu, 02 Januari 2022

SENDHANG MUSTIKANING WARIH V (036)

 


36.

Kaya padatan esuk kuwi Sima Loreng manggon dadi sakreta karo Sodagar Widaru, mung bedane yen wingi-wingi Sima Loreng mung dianggep wong sing nunut mlaku lan didadekine kanca omong-omongan nalika ana dalan dening Widaru, esuk kuwi sikepe Widaru owah, malih banget anggone ngaji-aji marang Sima Loreng. Para rewange Widaru sing nggelak cikar uga padha luwih ayem anggone mlaku, jalaran klawan anane Sima Loreng sing nyata duwe ngelmu kanuragan sing kena diarani punjul ing apapak, ndadekne wong-wong kuwi rumangsa oleh tambahing kekuwatan samngsa-mangsa ing dalan ketemu wong ala sing arep mbegal barang dagagangane Juragane. Bareng lakune kreta wis sauntara ninggal papan palerenan Widaru bali nutugne anggone crita marang Sima Loreng. Sima Loreng sing dhasare wis rada suwe olehe ngarep-arep supaya Widaru gelem nutugne critane, banjur lungguh ngrungokne.

 

"Nalika tiyang kalih kala wau angsal sekawan dasa dinten anggenipun nindakaken lampah maneges" Widaru miwiti crita "kekalihipun sami anggenipun nampi sasmitaning jagad, murih kajawi nindakaken lampah maneges kanthi samadhi maladi hening, ugi kadhawuhan murih asung pitulungan dhumateng titah sanes. Ki Gedhe Cupuwatu kadhawuhan ndandosi jagad ingkang sami risak sarana nanem tanem tuwuh sadawaning lepen alit ingkang poking sumber wonten ing kucur sacaketipun, dene Ki Sima Abang kadhawuhan paring pangayoman dhateng tiyang-tiyang ingkang lampah dagang ing sukuning Redi Wilis. Kekalihipun ugi lajeng nindakaken sasmitaning jagad kala wau jumbuh kaliyan sasmita ingkang dipun tampi".

 

"Ooo, makaten inggih Ki Sodagar?" Sima Loreng nyela rembug "pantes kemawon, tigang dinten saderengipun kula kepanggih kalih Ki Sodagar, kula mireng saking para bakul ingkang criyos bilih nate pikantuk pangayoman saking Ki Sima Abang".

 

"Inggih Kisanak" wangsulane Widaru sing banjur mbacutne critane "salajengipun sasampunipun radi sawatawis anggenipun tiyang kekalih kala wau nindakaken sasmitaning jagad, lajeng nampi sasmita malih Ki Gedhe Cupu Watu kadhawuhan manggihi Kyai Bantarangin, siswanipun Syekh Jumadil Kubra, ingkang asalipun saking Padhukuhan Sangkal Putung, awit inggih namung Kyai Bantarangin menika ingkang saged nenuntun Ki Gedhe Cupu Watu nggayuh kasampurnaning ngelminipun. Dene Ki Sima Abang kadhawuhan madosi Raden Sengkan ingkang ugi siswanipun Syekh Jumadil Kubra ingkang jumeneng Waliyullah ing Tanah Jawi. Namung minangka ancer-ancer, kekalihipun kasasmitan murih mlampah mangilen, mangke menawi sampun kepanggih Lepen Ageng ingkang pepanggihan, kapurih nurut nginggahi lepen ingkang saking kilen".

 

"Dados antawisipun Ki Sima Abang kalih Ki Gedhe Cupu Watu menika sesarengan anggenipun mlampah Ki Sodagar?" Sima Loreng nyelani takon maneh.

 

"Waunipun makaten Kisanak" wangsulane Widaru "nanging gandheng dhawuh sasmitaning jagad dhateng kekalihipun benten, inggih menika Ki Sima Loreng kadhawuhan paring pangayoman lan pitulungan dhateng titiyang ingkang dipun ganggu dening para durjana, dene Ki Gedhe Cupuwatu kadhawuhan nyebar wiji-wiji taneman ing siti ingkang suwung, kekalihipun lajeng pisah. Inggih saderengipun pepisahan Ki Sima Abang lan Ki Gedhe Cupuwatu sami angiket tali kekadangan, Ki Sima Abang dados sedherek sepuh dene Ki Cupuwatu dados sedherek timur. Kekalihipun sami aprajanji, benjing menawi anggenipun madosi tiyang ingkang badhe dipun guroni sampun kepanggih lan sampun rampung, kekalihipun sami-sami badhe madosi".

 

"Lha samangke Ki Sima Abang kalih Ki Gedhe Cupuwatu menapa sampun kepanggih kalih Raden Sengkan miwah Ki Bantarangin, Ki Sodagar?" Sima Loreng takon .

 

Widaru unjal ambegan landhung, praupane ketok nek lagi susah, malah saka mripate katon mili luh-luh bening sing nelesi pipine. Sima Loreng dadi gumun semu kaget weruh owah-owahan sing dialami Widaru ngono kuwi mau. Sauntara kuwi, wektune wis sansaya awan, srengenge wis ngglewang mangulon. Dalan sing ditempuh dening Kreta lan Cikar-cikare Widaru wis ora kaya mau, saiki wis ngliwati alas, lan olehe mlaku kudu golek dalan ing sela-selane wiwitan lan gegrumbulan, dadi lakune ora bisa cepet maneh kaya mau.

 

Dumadakan Widaru aweh prentah marang kusire kreta supaya ngendhegne lakune lan aweh sasmita marang rewang-rewange supaya leren dhisik anggone padha mlaku. Rewang-rewange Widaru wis padha tanggap kabeh, wektu mangkono kuwi wektune aweh mangan marang sapi-sapi sing nggeret Cikar, Jaran-jaran sing nggeret Kreta, uga olah panganan kanggo mangan kabeh sing padha lagi lelungan kuwi.  

 

Sauntara para rewange ewuh nandangi gaweyane dhewe-dhewe, Widaru pamitan marang Sima Loreng nek arep golek banyu sumber sing bening kanggo sesuci lan nindakne Sembahyang Luhur, ya iku kuwajibane wong sing wis ngrasuk agama piwulange Kanjeng Nabi kang jumeneng Rasulullah. Sima Loreng nembung marang Widaru yen arep melu.

 

"Menapa kula kaparengaken ndherek Ki Sodagar?" pitakone Sima Loreng "sanadyan kula nggadhahi kapitayan ingkang benten kalih Ki Sodagar, kula dumadakan kepengin sanget mangertosi tata caraning manembah miturut agami ingkang dipun rasuk Ki Sodagar".

 

"Mangga Kisanak menawi ndika kepengin sumerep anggen kula badhe nindakaken kuwajiban sembahyang luhur" wangsulane Widaru sing banjur mlaku nggoleki banyu sing mili kanggo sesuci. Sima Loreng iuga banjur ngetutne ing mburine.

 

Bareng wis rada sauntara Widaru nggoleki banyu sing mili, banjur kepethuk kalen cilik sing banyune bening. Ora sranta wong loro kuwi tumuli mudhun marani kalen kuwi. Nanging dumadakan lakune wong loro kuwi dadi kandheg, jalaran tan weruh sangkane ing ngarepe wis ana wong sing ngadeg ngadhang laku. Sima Loreng apa dene Widaru dadi rada kaget, jalaran wong sing ngadeg ana ngarepe kuwi memper banget karo Ki Dhadhapsuwaru.

 

"Kaget ndika weruh aku Ki Sodagar lan ndika Ki Sima Loreng?" wong sing rupane padha karo Dhadhapsuwaru kuwi takon.

 

"Nuwun sewu Kisanak" wangsulane Widaru alon "ndika kuwi sapa?".

 

"Bagus yen ndika takon sapa aku Ki Sodagar" wangsulane wong kuwi karo ngguyu "dadi ndika ngerti yen aku dudu Dhadhapsuwaru sing mau bengi wis dilumpuhne dening Kisanak Sima Loreng".

 

"Pancen meh wae aku kecelik, tak kira ndika kuwi Ki Dhadhapsuwaru, nanging aku eling yen Ki Dhadhapsuwaru isih lara, dadi mokal yen dheweke wis tekan kene" wangsulane Widaru tatag.

 

"Ha ha ha......" wong kuwi gumuyu banter "ditepungake wae Ki Sodagar lan ndika Ki Sima Loreng, tenane ngono, aku iki sedulur tunggal Bapa Biyung karo Adhiku Si Dhadhapsuwaru. Mau bengi aku weruh lan ngerti kaya ngapa ramene anggone Ki Sima Loreng kerengan karo adhiku Si Dhadhapsuwaru, sing wekasane adhiku rubuh ora eling kae".

 

"Mengko dhisik Kisanak" Sima Loreng genti sing guneman "ndika kuwi ngagem asma sapa? aku kudu ngakoni yen ndika kuwi nyata yen wong sing sekti mandraguna, ketitik aku babar pisan ora weruh yen mau bengi ndika wis nonton anggonku dolanan karo Ki Dhadhapsuwaru".

 

"Pangapura ndika sing gedhe Ki Sima Loreng" wong kuwi wangsulan karo mesem "jenengku Lasma, utawa Dhadhapsulasma. Aku banget kagum lan eram weruh kasekten ndika sing nggegirisi, satemene mau bengi aku kepengin banget bisa tetepungan karo ndika, nanging merga aku nguwatirake kahanane adhiku si Dhadhapsuwaru sing pedhot balung salange, kapeksa olehku kepengin tetepungan karo ndika tak empet dhisik. Aku ndhisikne ngetutne wong-wong sing padha nggotong adhiku bali menyang pagurone, lagi bareng aku krungu katrangan sing diwenehne dening Resi Wresaya marang murid-muride yen nyawane Dhadhapsuwaru isih bisa dislametake, lagi aku bali menyang papan sing mau bengi ndika enggo leren. Nanging, jebul ndika wis ora ana, mula banjur tak tututi lan tak cegat ana kene".

 

Sima Loreng karo Widaru padha pandeng-pandengan dhewe, kekarone weruh lan bisa ngarani nek wong sing ngaku jeneng Dhadhapsulasma kuwi mesthi wong sing duwe kadigdayan lan ngelmu sing dhuwur. Nanging ya gene ndadak goroh? Mesthine nek bener wong kuwi nyegat lakune Widaru lan rombongane, olehe nyegat ora neng kene, nanging neng dalan sing diliwati Cikar lan kreta sing saiki leren neng kana. Iki kok nyegat neng pinggir kalen? aneh?.

 

"Aku ngerti ndika wong loro semune ora percaya karo sing tak kandhakne" Dhadhapsulasma guneman kaya weruh sing lagi digagas dening Sima Loreng apa dene Widaru "nanging, mengko wae olehku nyritakne. Sing baku, aku dudu Dhadhapsuwaru lan ora duwe niyat marang Ki Sima Loreng  kaya niyate Dhadhapsuwaru. Saiki ndika tak aturi sesuci lan nindakne kuwajibane agama ndika luwih dhisik, mengko nek wis rampung ndika nindakne sembahyang, aku nyuwun rilaning penggalih ndika kersaa nemoni aku neng ngisor uwit waringin kuwi".

 

muni ngono kuwi, Dhadhapsulasama karo nudingi wit ringin sing ora adoh karo papane ngadeg, lan uga banjur mlaku nyedhaki wit ringin kuwi. Widaru ora semaur maneh, kuwatir kentekan wektu mula tumuli daya-daya mudhun menyang kalen arep nindakne sesuci, ditutne Sima Loreng.

 

 

ana candhake.

 


Sabtu, 01 Januari 2022

SENDHANG MUSTIKANING WARIH V (035)


35.

Salah siji rewange Widaru sing kulina nyepakne ngombe banjur nggodhog banyu gawe wedang jahe maneh diladekne Widaru, Sima Loreng lan kanca-kancane kabeh sing lagi lungguh ngedhuweng neng klasa. Wektune wis kliwat saka tengah wengi, sedhela maneh wis esuk. Nanging wong-wog rewange Widaru kuwi kebacut ora ngantuk. Kanggo ngentekne wektu bengi kuwi, banjur padha melu lungguhan ngrungokne jagongane Widaru karo Sima Loreng. Sikepe Widaru marang Sima Loreng wis owah, katon olehe ngaji-aji wong sing maune dikira ora duwe kaluwihan apa-apa kuwi.

"Nuwun sewu Ki Sanak Sima Loreng" kandhane Widaru sawuse sauntara padha lungguhan "menawi kula kaparengaken ngertos,  estunipun ndika menika sinten? lwingking saking pundi badhe tindak pundi?".

 

"Sampun kula tuaraken ing ngajeng Ki Sodagar" wangsulane Sima Loreng karo mesem semanak "kula menika tiyang kleyang kabur kanginan tanpa dhangka tanpa kayang, waleh-waleh menapa, suwaunipun kula menika saking Paguron Parangabang lajeng nindakaken lampah pangumbaran mangilen menika, esthining manah badhe ngupadi Guru kula ingkang suwaunipun nindakaken lampah ing puncaking Gunung Wilis, nanging miturut kabar ingkang kula tampi samangke sampun boten wonten ing Puncaking Gunung Wilis malih. Kala wau siang, kula mireng kadose Ki Dhadhapsuwaru miwah Resi Wresaya sampun nate panggih kaliyan Guru kula menika, mila kula lajeng gadhah niyat badhe puruita dhateng Resi Wresaya, nanging sareng kula mireng pangandikanipun Ki Sodagar ingkang nyariyosaken sinten estunipun Resi Wresaya menika, kula lajeng gadhah dudutan bilih Ki Sodagar estunipun ugi sampun pirsa dhateng pundi purugipun Guru kula kala wau".

 

"Mangke rumiyin Kisanak Sima Loreng" bareng Widaru krungu wangsulane Sima Loreng mangkono kuwi mau, banjur takon "saestu kula dereng mudheng kaliyan pangandikan ndika makaten menika, jalaran kula rumaos boten wicanten napa-napa dhateng ndika, kajawi namung caos weling murih ngatos-atos menawi srawung kaliyan Resi Wresaya miwah para muridipun. Lajeng Guru ndika menika sinten Ki Sima Loreng? mendah sektinipun Guru ndika menika, menawi ndika kemawon nggadhahi kadigdayan ingkang sakalangkung nggegirisi kados nembe mawon kula tingali wau?".

 

"Estunipun Guru kula menika boten sanes inggih Ki Sima Abang ingkang sampun ndika tepangi menika Ki Sodagar" wangsulane Sima Loreng karo nyawang praupane Widaru.

 

Widaru katon kaget, semono uga karo para rewange kabeh, merga sepisan maneh wong-wong kuwi ora nyana babar pisan yen Sima Loreng jebul muride Ki Sima Abang sing kondhang kuwi.

 

"Pramila saking menika Ki Sodagar" sadurunge Widaru ilang kagete Sima Loreng wis nutugne guneme "menawi ndika uninga dhateng pundi purugipun utawi wonten lelampahan menapa tumrap Ki Sima Abang, kersaa ndika anjarwanana dhumateng kula".

 

Widaru meneng sauntara, bola-bali alise gathuk, bathuke dijengkerutne mratandhani Sodagar sugih kuwi lagi nglumpukne pangeling-elinge lan nata ukara kanggo aweh wangsulan marang pitakone Sima Loreng.

 

"Nyariyosaken lelampahanipun Ki Sima Abang ing laladan menika estunipun panjang sanget, Kisanak" kandhane Widaru sawuse meneng sauntara "mbok menawi mangke boten rampung kula aturaken ing dalu menika, kiranganipun saged dipun jangkepi benjing menawi kalih mlampah. Kadospundi menawi makaten Ki ?".

 

"Boten dados menapa Ki Sodagar" wangsulane Sima Loreng karo ngguyu  "ingkang kula emut-emut saking pangandika ndika niku, nika lho ingkang ndika sebataken bilih Ki Sima Abang sampun saged dipun paeka dening Resi Wresaya. Bares kemawon, kabar ingkang makaten kala wau saestu damel kisruhing manah kula, menapa Ki Sima Abang sampun pejah awit kenging paekanipun Resi Wresaya menapa kados pundi Ki Sodagar?".

 

"Boten makaten Kisanak" Widaru gage anggone nyauti pitakone Sima Loreng "Ki Sima Abang sangertos kula boten pejah, nanging mila estu kenging paekanipun Resi Wresaya. Lha menika ingkang kula aturaken cariyosipun radi panjang menika kala wau. Awit cariyosipun boten saged dipun cuplik ing bongkot utawi pucukipun kemawon".

 

"O Makaten nggih Ki Sodagar?" Sima Loreng ngrasakne ana sethithik rasa lega , jalaran krungu nek Gurune idih urip "samangke mangga Ki Sodagar kula suwun miwiti cariyosipun wiwit kawitan".

 

"Inggih, Kisanak" Widaru arep miwiti critane "cariyos menika estunipun ugi kula tampi saking tiyang sanes, nanging cariyos saking tiyang sanes menika saestu saged dipun pitados menggah leresipun, jalaran ingkang criyos menika Guru kula piyambak, nenggih Ki Gedhe Cupu Watu".

 

Sima Loreng ora saulu, mung meneng karo ngrungokne apa sing dikandhakne dening Widaru. Para rewange Widaru uga banjur padha meneng melu ngrungokne.

 

"Nalika samanten" Widaru nutugne olehe crita "Ki Ageng Cupuwatu, nampi wangsit saking Sang Hyang Taya, inggih Dzat ingkang tan kena kinaya apa. Murih Ki Ageng Cupuwatu nindakaken lampah maneges dhateng nginggiling Redi Wilis. Jalaran Ki Ageng Cupuwatu nggadhahi gegayuhan murih ngelminipun langkung sampurna malih. Sasampunipun dumugi puncaking Redi Wilis, Ki Ageng Cuouwatu kepanggih kaliyan tiyang ingkang ngakenipun saking sukunipun Gunung Kelud, ingkang ngagem asma Ki Sima Abang".

 

"Dados Gurunipun Ki Sodagar ingkang nami Ki Gedhe Cupuwatu menika kepanggih kaliyan Guru kula nenggih Ki Sima Abang, Ki Sodagar?" Sima Loreng nyelani critane Widaru nganggo pitakonan.

 

"Leres Kisanak" wangsulane Widaru karo mbacutne critane "lha ing mriku niku, tiyang kalih ingkang sami-sami nggadhahi ngelmi kanuragan menika lajeng manggih pasulayaning rembag".

 

"Ki Sima Abang kalih Ki Gedhe Cupuwatu manggih sulayaning rembag Ki Sodagar?"

 

"Leres, jalaran kalih-kalihipun sami rumaos nampi wangsit saking Sang Hyang Taya. Kalih-kalihipun sami rebatan papan kangge nindakaken lampah maneges, ingkang wujudipun sela ageng ingkang mapan ing sangandhaping wit Preh ing puncaking Redi Wilis. Lha sacaketipun sela ageng kasebat wonten kucur ingkang toyanipun sakalangkung bening, lan saking kucur wau nunten mili kalen alit ingkang toyanipun mili mangandhap. Gandheng kekalihipun sami ngakeni bilih papan menika peparingipun Sang Hyang Taya dhateng piyambakipun,  boten wonten ingkang purun ngalah, wekasan kekalihipun lajeng sami rebatan mawi kerengan".

 

"Ki Sima Abang perang tandhing kaliyan Ki Gedhe Cupuwatu?".

 

"Inggih Kisanak" wangsulane Widaru "nanging anggenipun sami kerengan mawi prajanjen".

 

"Prajanjen kados pundi Ki Sodagar?" Sima Loreng takon .

 

"Prajanjenipun, sinten ingkang mimpang ingkang mangwasani papan menika, lan ingkang kawon saged maneges ing papan menika, namung kemawon kedah manut kaliyan ingkang mimpang, liripun boten kenging manggen kanthi sak sekecanipun kedah manut pundi ingkang dipun tedahaken dening ingkang mimpang, kajawi saking punika ugi ingkang kawon kasampiran kuwajiban madosaken woh-wohan ingkang dados dhaharanipun tiyang ingkang mimpang sadangunipun sami-sami nindakaken lampah maneges menika".

 

"Wekasanipun sinten ingkang mimpang Ki Sodagar?" Sima Loreng takon maneh.

 

"Sasampunipun adu kasekten lan kasantikan tigang dinten tigang dalu tanpa kendel, Ki Cupuwatu rumaos kasoran tandhing kalih Ki Sima Abang, wasana Ki Cupuwatu trimah. Dening Ki Sima Abang Ki Cupuwatu kaparingan panggenan kangge lampah maneges ing sisih kidulipun sela ageng, dene Ki Sima Abang manggen ing sisih leripun Sela ageng menika".

 

"Ngantos pinten dinten anggenipun Ki Sima Abang saha Ki Cupuwatu nindakaken lampah maneges menika Ki Sodagar?" Sima Loreng takon maneh, merga Widaru rada suwe olehe meneng, leren nggone crita.

 

"Radi dangu Kisanak" wangsulane Widaru "nanging gandheng wekdale sak niki sampun meh padhang, sakedhap malih srengenge badhe njudhul, kaprenga kula kendeli rumiyin anggen kula criyos. Jalaran kula kedah nindakaken sembahyang subuh rumiyin. Pramila saking menika, kasekecakna Ki Sanak Sima Loreng lelenggahan wonten mriki rumiyin, kula badhe sesuci dhateng lepen lan kasambet nindakaken sembahyang. Kados ingkang sampun kula aturaken ing ngajeng wau, cariyos candhakipun saged dipun lajengaken kalih mlampah mangke".

 

"Inggih, inggih Ki Sodagar" Sima Loreng aweh wangsulan. Lan nalika Sima Loreng noleh marang rewang-rewange Widaru sing mau uga padha lungguhan neng kono, jebul kabeh wis ora ana. Ana sing lagi padha ngrakiti sapi-sapine neng cikar, ana uga sing padha olah panganan yasa pawon ing sisihe bedhiyang.  Sima Loreng banjur ngadeg, sawise noleh ngiwa lan nengen, banjur nusul Widaru sing mau mlaku tumuju menyang kali ora adoh saka papan kanggo leren kuwi.

 

 

ana candhake.

 

SENDHANG MUSTIKANING WARIH 8. (52)

  52.         Tiyang-tiyang ingkang wonten ing Pringgitan sampun boten kaget malih mireng wicantenipun Bebau Sumber makaten menika. Sadaya s...