SENDHANG MUSTIKANING WARIH V (051)

 

51.

Sanajan aku ngerti mesthi bakal karoban mungsuh, nanging kegawa saka nesu sing wis ngobong atiku, aku babar pisan ora wedi. Aku ya ngerti yen Resi Wresaya kuwi wong sing sekti mandraguna, luwih-luwih neng tangane uga wis ana keris pusaka sing katon mramong pamore lan wong-wong sing wis siaga nempuh aku kuwi mesthine ya padha duwe kasekten sing onjo kabeh, nanging aku wis ora bisa mikir dawa. Sing ana sajroning atiku mung wani lan arep nyuntak kabeh kanepsonku marang Resi sin wis cidra ing janji kuwi. Wis tak tekadi nadyan aku kudu tekan ing pati, nanging aku kudu bisa gawe tatu sing marakne cacad selawase uripe Resi Wresaya, sokur bage yen nganti bisa mateni.

 

Aku njupuk ancang-ancang, banjur mlumpat Resi Wresaya tak tubruk kena, baune tak cengkerem sirahe arep tak klethak. Resi Wresaya bangga, aku disuduk nganggo kerise, kena pernah guluku, rasane panas banget kaya disonyok mawane kayu sambi rasane. Ora sranta sirahe Resi Wresaya banjur tak candhak lan tak klethak, nanging Resi Wresaya isih bisa nyudukne kerise sepisan maneh menyang guluku disartani kekuwatan kang pungkasan, keris mancep neng guluku, lan aku mencelat memburi kira-kira telung dhepa adohe. Aku tiba neng lemah, keris isih tumancep neng guluku. Lamat-lamat aku isih weruh Resi Wresaya kejet-kejet neng lemah.  Wong-wong liyane padha kaget, banjur ngebyuk menyang aku bebarengan karo nibakne gegamane dhewe-dhewe. Wegah dadi rampogane wong-wong kuwi, aku banjur mbrosot mlayu nganggo kekuwataning macan, ninggalne papan kono.

 

Wong-wong ora bisa nututi playuku, aku ya banjur ora leren nggonku mlayu, jalaran rasa panas ing guluku sansaya panas wae, sauntara keris sing tumancep durung bisa tak jabut . Kanggo nylimur rasa panas sing ora bisa tak ampet kuwi aku mlayu lan terus mlayu. Mlayu tanpa tujuwan lan ora nyawang kiwa lan tengene dalan sing tak liwati. Aku wis ora bisa mikir apa-apa maneh, rasa lara lan panas merga kena keris pusakane Resi Wresaya  sing isih mancep neng guluku, ndadekne aku ora bisa mikir apa-apa.

 

Aku ora bisa ngira-ngira sepira adohe nggonku mlayu, lan ora bisa ngetung kali pira sing wis tak sabrangi, nganti wekasane aku kentekan tenaga dhewe. Aku rubuh ing pinggir kali lan banjur ora eling apa-apa maneh. Aku pora ngerti sepira suwene nggonku semaput ora eling, nalika aku eling rasa panas ing guluku wis ora pati sepiroa. Tak lirik keris sing mau tumancep ing gulu wis ora ana, malah tatuku kaya wis ana sing mboboki nganggo tamba. Aku nglirik ngiwa nengen, aku bingung, aku iki ana ngendi, merga aku ngglethak neng papan sing resik lan ing sandhing sirahku ana maron sing isi banyu bening sajak kanggo nyepaki ngombe aku. Aku nyoba ngeling-eling apa sing wis kedadean mau, sing kelingan mung aku mau weruh Resi Wresaya kejet-kejet klawan sirah sing tatu merga tak klethak lan aku di krubut dening wong pirang-pirang sing nibakne gegamane marang aku.

 

"Wis tangi ta Ki Sima Abang?" dumadakan aku krungu wong nakoni aku, ora pangling suwara kuwi cetha nek suwarane Kyai Bantarjati sing wingi apa mau wis mati merga tak pateni. Aku banjur nggagas yen aku wis tumeka ing pati merga kena dayaning pusakane Resi Wresaya lan saiki kumaraku manggon neng alam antara awor karo kumarane wong-wong sing wis mati nanging durung dikeparengake marak ing ngarsane Dzat kang Tan kena Kinaya Apa, klebu kumarane Kyai Bantarjati sing mati merga tak pateni. Mung gumunku, ing atase aku wis dadi kumara ya gene wujudku isih rupa macan, kamangka sejatine aku iki manungsa, kumarane manungsa mesthine ya wujud manungsa.

 

"Ya gene meneng wae lan ora semaur, apa ndika pangling karo suwaraku Ki Sima Abang?" Kyai Bantarjati takon maneh, sansaya cetha yen kuwi Kyai Bantarjati merga aku wis bisa nyawang wujude, Kyai Bantarjati mapan lungguh neng sandhing sirahku.

 

"Apa kene iki sing diarani alam antara kuwi Kyai?" aku genti takon karo ngingeti Kyai Bantarjati, sauntara aku isih durung karep tangi saka anggonku ngglethak.

 

"Dudu Ki Sima Abang" wangsulane Kyai Bantarjati karo ngguyu "ndika iki isih durung mati, dadi ndika isih manggon neng alam donya utawa alam padhang. Mau aku weruh ndika ngglethal neng dalan kanthi tatu ing gulu sarta keris sing isih tumancep ana gulu. Banjur ndika tak gawa neng papanku kene, tatu ndika tak boboki nganggo pipisan godhong meniran campur godhong gendhayakan murih cepet marine. Lan nyata sawuse telung dina telung bengi ndika turu , saiki tatu-tatu ndika wis padha mari, kari ngenteni garinge".

 

"Mengko dhisik ta Kyai" wangsulanku karo isih durung ilang rasa gumunku "gajege ndika kuwi rak wis mati merga tak gigit gulu ndika lan tak suwek weteng ndika banjur tak pangan limpa ndika ta? Nanging ndika kandha nek iki isih ana ngalam donya? Apa ndika ora krasa yen satemene ndika wis prapteng alam pati?".

 

Kyai Bantarjati gumuyu sansaya banter. Banjur wangsulan nganggo pitakon :

 

"Kapan ndika bisa pinter Ki Sima Abang?"

 

Aku ora semaur, merga aku ora ngerti karo sing ditakokne Kyai Bantarjati kuwi.

 

"nDika rak wis bola-bali tak jarwani? yen aku kuwi ora duwe urip lan ora duwe pati, klebu ndika lan titah sing ana, kabeh kuwi pati lan uripe satemene kagungaNe, nek Allah durung ngersakne mundhut uripe titah ya ora bakal mati" kandhane Kyai Bantarjati sabanjure "Nanging ndika sajake ora pati nggatekne lan luwih seneng ora percaya karo apa sing tak kandhakne. Nanging mesthine saiki ndika bisa percaya karo apa sing wis tak kandhakne kuwi mau, jalaran wis ana bukti kang nyata sing bisa ndika sawang yen nyatane aku isih urip, kamangka wingenane wis ndika pisahne gulu lan gembungku, ndika suwek wetengku ndika jupuk limpaku anjur ndika pangan. Nanging nyatane saiki aku isih durung mati jalaran Allah isih ngersakne aku urip".

 

"Bares wae Kyai" aku semaur "aku sansaya bingung krungu tembung-tembung sing ndika ucapne kuwi mau".

 

"Saiki ndika rungokne Ki Sima Abang" Kyai Bantarjati banjur guneman sareh lan sabar "Sawise sirahku pisah lan gembung, banjur limpa sing ana jero wetengku ndika jupuk lan ndika pangan, ndika rak ya weruh ta yen ana angin sing teka banjur nggawa awak lan sirahku lunga mangidul?".

 

"Iya aku ngerti lan weruh kuwi Kyai" aku wangsulan.

 

"Sumurupa Ki Sima Abang, angin kae satemene sesinglone titahing Allah sing kautus supaya nyambung sirah karo ragaku maneh. Lan gandheng pedhote guluku merga digigit macan, titahe Allah sing maune sesinglon angin kuwi banjur dening Allah didhawuhi supaya anggone sesinglon kanthi maujud dadi macan. Lan dening macan sesinglone tutahing Allah kuwi mau, sirah lan gembungku nuli disambung temah bali pulih kaya saiki iki" kandhane Kyai Bantarjati aweh katrangan.

 

"Disambung Kyai?" aku takon semu gumun, ora krasa aku wis bisa tangi lan banjur lungguh ngadhep Kyai Bantarjati.

 

"Bener Ki" wangsulane Kyai Bantarjati "sirah karo gembungku disambung dening macan. Mula kanggo pangeling-eling anak putu mbesuk, ya ing papan disambunge sirah karo gembungku kuwi mbesuk karana Sambung Macan".

 

"Iya Kyai aku melu nekseni lan melu ngeling-eling, muga-muga apa sing ndika kandhakne kuwi dadi kanyatan" wangsulanku alon.

 

"Nah, saiki aku genti sing arep takon marang ndika Ki Sima Abang" kandhane Kyai Bantarjati ngalihne rembug.

 

"Kyai aep takon perkara apa?" aku mangsuli karo pitakonan.

 

"Wingenane ndika nekad kepengin njupuk lan mangan limpaku, ndika kandha yen kuwi sranane ndika bisa karuwat bali dadi manungsa maneh, nanging kanyatane nganti saiki ndika isih panggah wujud macan malah kahanan ndika nandhang tatu, gulu ndika ketancepan pusaka, kuwi genahe piye Ki Sima Abang? apa ndika durung kober nemoni wong sing ngandhani nek sranane ndika bisa luwar saka sesiku kuwi kudu mangan limpaku kuwi?".

 

Krungu pitakone Kyai Bantarjati sing mangkono kuwi, aku rumangsa nek lagi diwelehne. Nanging aku ora gela luwih - luwih nesu, malah sajroning atiku wiwit thukul rasa eram lan percaya marang Kyai sing wis aweh pitulungan marang aku iki.

 

 

ana candhake.

SENDHANG MUSTIKANING WARIH V (050)

 

 

50.

Gandheng aku selak kepengin enggal kepethuk karo Resi Wresaya sing manggon neng sacedhake Bengawan tempur, lakuku tak gelak nganggo aji Sepi Angin bebasan ora nganti sapanginang aku wis tekan ngenggon. Wektu iku ambarengi Resi Wresaya lagi ngrembug sing sajake perkara kang wigati, ketitik kabeh  murid sing baku-baku padha mlumpuk, ngadhep lan ngrungokne apa sing dikandhalne Resi Gadhungan kuwi. Nanging aku ora idhep, aku miyak sing lagi padha lungguh ngadhep, bablas mlaku nyedhaki papane Resi Wresaya. Murid-murid sing durung ngerti aku padha kaget, banjur padha ngadeg karo ngliga gegamane dhewe-dhewe arep dienggo mrawasa aku. Nanging aku babar pisan ora nggagas, merga butuhku mung arep kandha yen kuwajibanku mangan limpane Kyai Bantarjati wis tak tindakne kanthi becik lan aku arep nagih janjine Resi Wresaya sing ngandhakne yen aku bakal pulih dadi menungsa maneh yen kuwajiban kuwi wis tak tindakne. Mula aku ya banjur mapan lungguh neng ngarepe wong-wong sing lagi padha ngadhep Resi Wresaya kuwi, madhep mengarep.

 

"Kula ingkang sowan Sang Resi" aturku marang Resi Wresaya kanthi sikep kang kurmat banget. Wong-wong sing mau padha ngliga gegaman, ketoke padha gumun kabeh, merga ana macan sing bisa guneman kaya dene manungsa.

 

"Iya Ki Sima Abang, aku wis weruh" wangsulane Resi Wresaya tanpa nakokne keslametanku "banjur tekamu neng kene duwe karep apa?".

 

"Inggih Sang Resi" wangsulanku tak gawe sareh senajan pitakone Resi kuwi keprungu ora pati kepenak dirungokne nganggo kuping "badhe atur uninga bilih kula sampun nglampahi dhawuh ndika, nedha limpanipun Kyai Bantarjati"

 

"Dadi Kyai Bantarjati wis klakon mbok pateni? lan mbok pangan limpane?" Resi Wresaya takon .

 

"Kasinggihan, Sang Resi" wangsulanku "Kyai Bantarjati sampun pejah sirah lan gembungipun pisah amargi kula gigit, padharanipun kula bedhah lan limpanipun kula pendhet sarta kula tedha".

 

"Bagus, nyata Ki Sima Abang wong sing sekti mahambara, ketitik bisa ngalahne Kyai Bantarjati sing kondhang duwe kasekten sing sundhul langit kuwi" kandhane Resi Wresaya aweh pangalembana marang aku.

 

"Nyuwun pangapunten Sang Resi" aku aweh katrangan kanthi jujur "anggen kula saged mejahi Kyai Bantarjati boten mawi perang tandhing adu atosing balung wuleting kulit, nanging kula ngginakaken apus krama kados ingkang ndika wucalaken".

 

Aku banjur nyritakne kabeh lelakonku wiwit ketemu Kyai Bantarangin nganti anane lelakon tumekane angin gedhe sing ngendhangake kunarpane Kyai Bantarjati mangidul parane, embuh ing ngendi tumibane.

 

"Gandheng sedaya dhawuh ndika Sang Resi sampun kula lampahi, samangke kula nyuwun dhateng Sang Resi supados kula saged pulih dados manungsa malih kados ingkang sampun dipun dhawuhaken Sang Resi rikala samanten" kandhaku mungkasi crita lan nagih janjine Resi Wresaya.

 

Rada sauntara Resi Wresaya meneng ora enggal aweh wangsulan, nganti aku ngambali maneh nggonku guneman supaya aku enggal tumuli diluwari saka sesiku wujud macan ngono kuwi.

 

"Ngene ya Ki Sima Abang" wusanane Resi Wresaya wangsulan alon-alon "biyen pancen aku tau kandha yen ndika kepengin bali dadi wujud manungsa maneh, pitukone ndika kudu bisa mangan limpane Kyai Bantarjati".

 

"Inggih, lan menika sampun kula lampahi" aku nyelani kandha.

 

"Nanging bareng tak nalar-nalar, rasa kepenginmu bali pulih dadi manungsa lumrah kuwi luput" wangsulane Resi Wresaya karo nyawang praupanku.

 

"Lepat kados pundi Sang Resi?" aku takon.

 

"Lupute, yen ndika pulih dadi manungsa lumrah, ndika bakal bali Sima Abang sing biyen, kekuwatan ndika adoh sangisore kekuwatane Macan Gembong, cukat trengginas ndika, ya ora kaya cukat lan trengginase Macan, kosok baline nek ndika panggah wujud macan ngene iki, ndika dadi macan sing pinter jalaran pikiran lan akal ndika, panggah wujud akal lan pikirane manungsa, dene kekuwatan lan kadigdayan ndika wujud kadigdayan lan kekuwatane macan, dadi sawuse ndika nyampurnakne ngelmu kang wekasane ndika salin wujud dadi macan kuwi wis pas. Luwih-luwih ndika nadyan wujude macan nanging bisa tata jalma, kuwi uga sawijining kanugrahan sing gedhe, ing tembe ndika bakal dipuja-puja dening manungsa kadi dene dewa, ndika bakal kajen kineringan selawas-lawase. Dadi sepisan maneh tuturmu marang ndika, luwih becik ndika wurungne olehe ndika kepengin pulih wujud dadi manungsa maneh" wangsulane Resi Wresaya marang aku.

 

Aku dadi gumun karo wangsulane Resi Wresaya sing mangkono iku, tekaku mrene mau ora kepengin dadi kaua sing dikandhakne Resi Wresaya, nanging tekaku mrene mau kepengin wujudku pulih dadi manungsa maneh. Lan wiwit sepisanan biyen, Resi Wresaya ngandhakne nek olehku salin wujud dadi macan iki merga kena sikune Dewa lan kanggo nebus sesikune Dewa kuwi aku kudu nindakne lelabuhan marang Dewa yaiku sarana mateni menungsa sing kumawani nyebarake agama sing ngiwakne anane para Dewa. Sanajan nalika samana aku ora ngerti sing diarani Dewa kuwi apa, jalaran aku durung tau sinau lan durung tau ngrasuk agama sing manembah marang Dewa, nanging aku percaya karo sing dikandhakne Resi Wresaya lan kandhane kuwi wis tak tindakne. Malah aku wis kumawani nerak pepacuhe kapitayan sing tak rasuk mung jalaran percaya marang Resi Wresaya sing bisa mulihne wujudku dadi manungsa maneh. Jalaran kapitayanku wektu kuwi, mung manut piwulange Sang Hyang Taya supaya manembah lan mituhu dhawuhe Dzat Kang Tan Kena Kinaya Apa sarta ngedohi kabeh pepacuhe, sing salah siji saka pepacuh mau ora kena mangan saka peranganing manungsa liyane.

 

Nanging bareng saiki, prentah lan pituduhe Resi Wresaya nalika samana wis tak tindakne, jebul saiki oleh wangsulan sing adoh bedane karo pitutur jaman semana. Sesiku iki malah diarani kanugrahan, lan aku kleru yen kepengin bali wujud dadi manungsa. Jroning atiku banjur tuwuh rasa cuwa lan gela marang Resi sing banget tak ajeni lan tak pundhi-pundhi kuwi.

 

"Saiki ndika tak keparengake leren neng pepungkuran kana dhisik Ki Sima Abang" kandhane Resi Wresaya maneh bareng weruh aku suwe ora nyauri marang apa sing dikandhkane mau "aku arep rembugan bab sing wigati karo para muridku dhisik. Mengko wae yen ana kuwajiban sing kudu ndika tandangi aku bakal aweh weruh marang ndika".

 

"Mangke rumiyin Sanng Resi" aku wangsulan karo suwara sing wiwit nuduhne rasa gela "kula purun ndika dhawuhi mbadhog limpanipun Kyai Bantarjati rumiyin, jalaran kula kepengin luwar saking sesikuning Dewa temah dados macan kados ingkang ndika dhawuhaken, samangke sasampunipun kula tindakaken dhawuh ndika kala wau, teka pangandikan ndika benten malih, kula niki saestunipun kenging sikuning Dewa menapa nami kanugrahan? Gek Dewa napa ingkang ndika ngendikaken menika? Dewa kok mencla-mencle. Sampun, bakenipun dugi kula niki wau kepengin saged pulih malih dados manungsa".

 

"Sabar ki Sima Abang" wangsulane Resi Wresaya "tenane nggonku aweh pituduh marang ndika supaya mangan limpane Kyai Bantarangin ya Kyai Bantarjati kae, mung minangka srana ndika oleh kanugrahaning Dewa. Lan pranyata ndika sing saiki isih wujud Macan gembong saiki wis beda karo jaman sepisanan ndika ngalih rupa, biyen pancen ndika kena walat utawa sesiku, nanging sesiku kuwi saiki wis salin dadi kanugrahan kaya sing tak kandhakne mau. Dadi ndika ora perlu susah merga wewujudan kuwi, merga kuwi nyata kanugrahan sing gedhe. Mengko wae nek ana wektu kang mirunggan, ndika tak wulang bab jlentrehe kanugrahan sing ndika tampa kuwi. Saiki aku lagi arep ngrembug babagan seje karo murid-murid sing piniji, ndika durung wenang melu ngrungokne".

 

"Resi Wresaya" aku wiwit kentekan kasabaran "bakune ndika bisa mulihake aku dadi manungsa maneh apa ora?".

 

"Ndika kuwi murid sing keneng ditata apa ora Heh Ki Sima Abang?" Resi Wresaya nggetak aku, mripate mencereng ketara yen lagi nesu "apa niyat ndika wis arep wani karo aku, he ?".

 

Digetak lan ditakoni karo tembung sing mangkono iku, sakala aku dadi nesu.

 

"Resi Wresaya" kandhaku karo nggereng nesu "rembugmu sansaya suwe sansaya ora cetha, mencla-mencle kaya omongane wong ora duwe agama, aku ora arep wani marang Resi sing suci, nanging nek ndika ora bisa mulihne aku bali dadi manungsa maneh, kamangka aku wis kebacut wani mateni Kyai wicaksana merga nuruti pituduhmu, mangka aja takon dosa, ndika mesthi tak klethak  lan tak kemah-kemah balung ndika".

 

"Setan kowe Sima Abang" dumadakan Resi Wresaya ngadeg karo tangane ndudut keris saka wrangkane, banjur guneman karo suwara sing sereng "ora kena dieman lan ora kena digawe becik kowe, macan ora duwe utek wani-wanine kowe muni kaya ngono neng ngarepku, diage sira minggata sadurunge dadi bathang ketiban pusakaku iki".

 

Sauntara kuwi wong-wong sing mau padha ngliga pusakane lan wis bali mapan lungguh kaya maune, bareng ngerti nek gurune wis ngliga keris lan arep nggusah aku, bali padha ngadeg maneh klawan sikep sing padha kaya mau.

 

 

ana candhake.

 

SENDHANG MUSTIKANING WARIH V (049)

49.

Kajaba saka iku arepa kaya apa aku kudu bisa mateni Kyai iki, jalaran ya mung kuwi saranane aku bisa pulih bali wujud dadi manungsa maneh. Nanging kepriye carane? sakehing tenagaku wis tak ketog nanging Kyai iki babar pisan ora bisa tak senggol kulite. Aku banjur kelingan yen Resi Wresaya tau kandha, yen bisa carane ngarah patine Kyai iki aja nganggo cara adu arep adu tosing balung uleting kulit, nanging nganggo srana paeka lan apus krama. Mau tak pancing nganggo cara nek dheweke arep tak unggahne menyang suwarga jebul dheweke ora kegiwang mulyaning suwarga. Aku banjur mikir maneh supaya dheweke bisa lila banjur gelem ngulungne pati uripe marang aku.

"Bener Kyai" kandhaku sawuse mikir sauntara nganggo tembung sing tak gawe alus lan sareh "pancen ing antarane awake dhewe ora kedadean perang tandhing. Aku ngerti saupama klakon perang tandhing aku mesthi wis ngglethak koncatan nyawa, merga nyata yen kasekten ndika adoh manggon ing sadhuwurku, nanging...............".

 

"Nanging apa Ki Sima Abang? nDika butuh mateni aku?" Kyai Bantarjati medhot omonganku nganggo pitakon sing nlemak apa sing dadi karepku.

 

"Bener Kyai" wangsulanku "merga mung srana kuwi aku bisa luwar saka bebendu sing ndadekne aku duwe wewujudan sing kaya ngene iki. Mula Kyai tulungana aku, rilakna pati ndika kanggo nulungi wong sing nandhang sukerta kaya aku iki".

 

"Sepisan maneh ndika kleru Ki Sima Abang" wangsulane Kyai Bantarangin karo ngguyu "pati uripku kuwi ora manggon ing pangwasaku dhewe, nanging pati uripku iki kagungaNe, dadi aku ya mesthi wae ora bisa menehne utawa menging marang ndika sing ana gandheng rapete karo patiku".

 

"Nanging nyatane Kyai ora gelem lan ora manut nalika aku nubruk arep mateni nDika?" aku semaur rada sengol, merga tak anggep Kyai Bantarangin mung wasis ngubetne tembung wae.

 

"Kleru maneh ndika kuwi" wangsulane Kyai Bantarjati "aku mau ora endha, mung merga isih kinayoman dening Allah temah aku ora bisa ndika tubruk, kamanga aku ora endha, coba ndika pikir, apa aku endha nalika aku nindakne sembahyang mau?. Karo maneh ya gene ndika percaya karo omongane wong sing ora ana buktine sing ngandhakne yen ndia bisa luwar saka sesiku bisa mbalik dadi manungsa maneh yen wis mateni aku? apa kuwi bisa tinemu ing nalar sing waras Ki? Ana sambung rapete apa aku karo sesiku sing nibani ndika ? Tak kandhani ya Ki Sima Abang, saupama ndika klakon mateni aku, ora bakal ndika bisa pulih dadi manungsa maneh malah sansaya tambah sesiku sing bakal ndika tampa merga ndika wis tumindak sing ora bener, mateni manungsa sing ora duwe dosa karo ndika".

 

"Kandhaa wae yen ndika wegah aweh pitulungan marang aku Kyai" wangsulanku atos "merga ndika sing jarene tutah sing wis pasrah marang Pangwasane Allah jebul isih eman kelangan urip sing jare ndika dudu duwek ndika dhewe kuwi".

 

"Dadi ndika panggah isih kepengin ngarah patiku? lan ora gelem nggugu pituturku sing luwih tinemu ing nalar tinimbang pituture wong sing ngongkon ndika supaya mateni aku kuwi?" Kyai Bantarjati takon karo mripate mencereng. Ana rasa miris sajroning atiku weruh sunar mripate Kyai Bantarjati sing mangkono kuwi, nanging aku isih eling marang pituture Resi Wresaya yen aku ora kena wedi, ora kena kablithuk slaga lan sikepe Kyai Bantarjati temah thukul welasku marang dheweke, ora ana dalan liya murih aku pulih, kajaba kudu mangan limpane Kyai sing nyebar agama saka tanah manca iki.

 

"Iya Kyai, merga aku percaya yen mung kuwi sranane aku bisa luwar saka panandhang iki" wasana aku bisa aweh wangsulan "nanging, yen ndika ora ngrilakne pati ndika, aku ya ora bisa meksa nyatane kasekten ndika adoh manggon ing sadhuwurku. Mula tinimbang ndedawa wirang, luwih becik aku mati wae".

 

"Aja dadi bodho Ki Sima Abang" Kyai Bantarjati mencereng "padha karo aku, pati urip ndika kuwi kagungaNe, nek ndika duwe karep arep ngrebut saka astaNe mangka luwih gedhe dosa sing bakal ndika sandhang lan bebenduNe kuwi luwih banget ing larane".

 

"Aku ora idhep Kyai" wangsulanku "gandheng ndika nyatane ora gelem ngulungake pati ndika lan uga ora gelem gawe patiku, mangka aku arep golek dalan liya wae".

 

Muni ngono kuwi aku karo mlaku mundur arep ninggalne Kyai Bantarangin.

 

"Apa sing arep ndika tindakne Ki Sima Abang?" Kyai Bantarjati katon kaget banjur nakoni aku "aja kedlarung nggon ndika tumindak kaya wong sing ora duwe nalar".

 

"Aku arep menyang padesan sing wong-wonge wis padha katut manut ndika ngrasuk agama saka tlatah manca kuwi Kyai" wangsulanku sakpenakku dhewe "murid-murid ndika arep tak badhog nek ana nesune wong-wong kuwi aku ora arep nglungani arep tak adhepi nganti aku tumeka ing pati".

 

"Aja mbok tutugne sedyamu sing nasar kuwi Ki Sima Abang!" Kyai Bantarjati guneman karo mencolot ngadhang lakuku.

 

"Yen ngono ayo adhepana aku klawan carane wong lanang Kyai, ayo adu atosing balung uleting kulit, aja mung pijer ngendhani pangrangsangku kaya carane wong sing jirih getih wedi weruh pepati" wangsulanku karo tata-tata arep nyerang.

 

"Mengko dhisik Ki Sima Abang" wangsulane Kyai Bantarangin karo babar pisan ora ana tandha-tandha siaga ngadhepi aku "tinimbang akeh sing dadi kurban, yen ndika pancen kepengin mateni aku, mangka aku arep pasrah ora arep bangga lan ora arep endha. Nanging aku meling, sing sepisan ndika aja nganti ngganggu katentremane wong-wong ing padesan, ya sing wis ngrasuk agama Islam ya sing isih durung ngrasuk agama Islam. Kaping pindho, gandheng aku wis kandha nanging ora ndika gugu, yen ana walate aku mung meling ndika aja nyalahne sapa-sapa, klebu marang wong sing ngongkon ndika supaya mateni aku".

 

"Iya Kyai" wangsulanku karo nggereng "kabeh welingmu bakal tak eling-eling lan bakal tak leksanakne jumbuh karo sing ndika karepne. Saiki ndika enggala tata-tata arep tak untapne marang alaming pati".

 

Kyai Bantarangin banjur mapan lungguh sila neng lemah, tangane disedhakepne, mripate diremne kaya wong sing lagi mangsah semedi. Sawise tenagaku tak klumpukne, aku banjur mencolot Kyai Bantarjati tak tubruk kena, sirahe tak bekuk memburi, ora sambat. Gulune banjur tak tamani siungtak kethut nganti tugel, sirah lan gembunge pisah. Getihe mblambang neng lemah, nanging aneh getihe Kyai Bantarjati ora kaya getih-getih liyane sing rupane abang lan gandane arus. Getihe Kyai Bantarangin iki rupane kuning lan gandane arum memper gandane kembang kenthos sing mambune mung ing wayah bengi.

 

"nDika gumun Ki Sima Abang?" dumadakan sirahe Ki Bantarjati sing wis pisah karo gembung kuwi guneman, nakoni aku "rupane getihe manungsa kuwi pancen sok ana sing ora abang, nanging jenar kaya getih sing mili saka ragaku kuwi, samono uga bab gandane. Kuwi kabeh dudu karepku Ki Sima Abang, merga getih lan gandane kuwi ya dudu duwekku nanging kagungaNe. Gandheng getih sing mili kuwi rupane jenar, ya ndika sekseni wae mbok menawa mbesuk ana rejaning jaman, papan kene iki duwea aran Jenar".

 

"Iya Kyai aku nekseni" wangsulanku tak sambung karo pitakonan "nanging ya gene sirah lan gembung ndika wis pisah, parandene ndika isih durung tumeka ing pati?".  

 

"Mesthi wae aku ora bisa aweh wangsulan Ki Sima Abang" wangsulane sirah sing wis pisah karo gembung kuwi karo mesem "jalaran kaya sing wis tak kandhakne ing ngarep, sing kagungan Pati lan Urip kuwi muhung Allah".

 

Aku ora wangsulan maneh, merga aku kelingan yen sing tak butuhne satemene mung limpane Kyai Bantarjati kaya sing dikandhakne Resi Wresaya marang aku. Banjur nganggo kuku-kukuku sing dawa lan landhep, wetenge Kyai Bantarjati banjur tak suwek, tak jupuk limpane. Limpa banjur tak pangan warasan nganti entek. Tak sawang sirahe Kyai bantarjati wis merem lan ora obah maneh, semono uga karo lambunge uga wis meneng ora ana tandha-tandha yen isih urip.

 

Sawise rada sauntara rampung olehku mangan limpane Kyai Bantarjati, atiku krasa lega. Nanging durung ana tandha-tandha yen aku arep bali pulih dadi manungsa maneh. Aku banjur nggagas arep nggoleki Resi Wresaya nagih janjine, ya gene aku panggah durung bisa pulih?. Bareng karo aku nggagas ngono kuwi mau, dumadakan ana angin gedhe, bathange Kyai Bantarjati kuwi kabeh katut kegawa dening angin banter mau, mangidul embuh menyang ngendi parane, aku ora ngerti.  Sasirepe angin aku banjur mlaku mangetan arep nggoleki Resi Wresaya supaya aku enggal bisa bali pulih dadi manungsa.

 

 

ana candhake.
 

SENDHANG MUSTIKANING WARIH V (048)

 

48.

Byar padhang, srengenge wis njedhul saka wetan, cahyane sumunar padhang kaya padhange polatan sing diduweni Ki Pelanggolan. Sawise sewengi utuh wujud macan gembong mbarengi mletheke srengenge bali wujud dadi manungsa maneh. Ingjerone wit jati sing growong Ki Sima Abang bali lungguh diadhep Ki Pelanggolan lan Ki Lasma. Kaya sing dikandhakne mau bengi Ki Sima Abang arep nyritakne lelakone sasuwene kumpul dadi muride Kyai Bantarjati.

 

"Nalika sapisanan kepethuk karo Ki Bantarangin ya Kyai Bantarjati" Ki Sima Abang miwiti olehe crita "niatku sakawit ora arep necep ngelmune, nanging aku kepengin mangan limpane, jalaran pitutur sing tak tampa saka Resi Wresaya, aku bisa bali wujud manungsa maneh lan duwe kadigdayan sing diduweni macan gembong, yen aku wis bisa mangan limpane Ki Bantarangin. Suwe olehku nggoleki dununge Kyai Bantarangin, bareng wis kepethuk ya banjur tak tembung kanthi apik-apikan".

 

"Ditembung kanthi sae niku pripun Guru?" Ki Pelanggolan nyela takon.

 

"Heh, menungsa sing nganggo jeneng Bantarangin" ngono kandhaku marang Kyai Bantarangin. Ketoke wektu kuwi Kyai Bantarangin rada kaget merga aku nyegat lakune lan banjur guneman marang dheweke, kamangka wujudku macan gembong, nanging bisa omong kaya manungsa "aku ngerti, ndika kuwi lagi nindkane laku dakwah nyebarne agama sing jaremu agama suci sing nuntun marang wong - wong jawa supaya gelem manembah marang Allah, rak ya ngono ta?".

 

"Bener kandhamu Macan aneh, sing bisa tatajalma tanpra beda karo manungsa" wangsulane Ki Bantarangin sing banjur diterusne nganggo pitakon "ndika kuwi sapa lan ana sedya apa teka ngadhang lakuku ana tengah dalan iki?".

 

"Ngertua Kyai" wangsulanku "jenengku Sima Abang saka Gunung Wilis, nggonku keraya-raya nemoni ndika iki merga saka tresnaku marang ndika lan nedya aweh pitulungan marang ndika".

 

"Ndika arep aweh pitulungan marang aku Ki Sima Abang?" Kyai Bantarangin sajak gumun krungu sing tak kandhakne "sajake aku durung mbutuhne pitulungan saka ndika utawa saka liyane ndika, kajaba pitulungan saka Allah sesembahanku".

 

"Bener sing ndika kandhakne Kyai" wangsulanku karo nggereng "ndika ora rumangsa ora mbutuhne pitulungan saka sapa-sapa, nanging aku mung kepengin aweh pitulungan marang ndika. Cethane, aku ngerti yen anggon ndika nggilut agama saka bumi Ngarab lan ngajak wong-wong jawa padha nggilut agama sing ndika gawa kuwi, merga ndika rak kepengin mbesuk nek wis mati bisoa munggah ing suwarga langgeng? Kuwi padha karo wewarahe guruku sing mulangake marang aku yen aku bisa mateni wong sing nyebarake agama sing jeneng agama Islam kuwi, aku bakal antuk nugraha saka sesembahanku. Nanging aku ya percaya yen ndika mati ana tanganku, ndika bakal munggah suwarga, mula murih aku lan ndika padha bathine, aku bisa oleh kanugrahan lan ndika bisa munggah suwarga, gelema ndika dina iki tak pateni ana kene. Iki tegese aku arep aweh pitulungan marang ndika mau, ya iku nulungi ndika supaya enggal bisa manjing menyang suwarga".

"Pawarta sing ndika tampa kuwi luput Ki Sima Abang" Kyai Bantarangin wangsulan karo ngguyu "nggonku ngrasuk agama Islam lan nyebarake agama piwulange Kanjeng Nabi Sing jumeneng Rasulullah iki ora merga aku kepengin nggayuh suwarga. Sanajan aku ngerti suwarga kuwi kepara nyata yen ana lan dicawisake dening Allah kanggo titahe sing oleh kabegjan. Nanging olehku ngrasuk agama Islam lan ngajak wong-wong supaya gelem ndherek marang piwulange Kanjeng Nabi iki mung saderma nindakne wajib. Lire, gandheng aku wis oleh kanugrahan lahir trusing batin kanthi bisa ngrasuk agama islam iki, mula aku banjur duwe kuwajiban ngajak wong liyane supaya bisa oleh kanugrahan kaya sing wis tak rasakne iki, kuwajiban iki mung kinarya srana nggonku mujudake rasa sih tresnaku marang Allah sing wis paring pira-pira kawlasan marang aku nganti aku ora bisa milang sepira akehe. Dadi yen ndika ngarani olehku ngrasuk agama Islam lan nindakne laku dakwah iki merga aku kepengin nggayuh suwarga kuwi kleru".

 

"Dadi ndika ora gelem mlebu suwarga?" aku takon maneh, batinku wiwit anyel marang wong sing babar pisan ora wedi ndulu wewujudanku sing kaya ngono kuwi mau .

 

"Sumurupa Ki Sima Abang" wangsulane Kyai Bantarangin keprungu sareh lan kebak kesabaran "suwarga kuwi dudu duweku, ya dudu duwekmu, nanging kagungane Allah. Aku ora bisa manjing marang suwarga kajaba yen ana sing nglebokne lan sing bisa nglebokne aku utawa sapa wae menyang suwarga kuwi  dudu aku, dudu ndika dudu titah liyane, nanging mung Allah pribadi. Dadi ndika kudu luwih pinter sajrone nampa apa sing wis tak kandhakne ing ngarep mau".

 

Krungu wangsulane Kyai Bantarangin mangkono kuwi mau, aku wiwit koncatan rasa sabar, jalaran wangsulan sing mangkono kuwi mau nuduhake yen Kyai Bantarangin ora bakal manut nek arep tak bedhah wadhuke tak jupuk limpane. Mula aku banjur tata-tata arep njupuk limpane Kyai Bantarangin sarana rodhapeksa.  Karo nggereng Kyai Bantarangin tak tubruk, petunganku nek mung gedhene sak mono kuwi wae, ora nganti ngentekne sapra sepuluhe tenagaku Kyai Bantarangin mesthi wis mati dadi mangsaku. Nanging jebul petunganku kleru, Kyai Bantarangin bisa ngendhani panubrukku klawan gampang. Pisan, pindho, ping telu nganti aku ora bisa ngetung olehku mbudidaya bisa nubruk lan mbekuk Kyai Bantarangin tansah gagar wigar tanpa karya, Kyai Bantarangin tansah kanthi gampang bisa endha. Kamangka aku wis nggunakne aji jaya kawijayan sing wis tak duweni kabeh, malah aji panglemunan uga wis tak cakne, suprandene kabeh ora ana asile. Panggah wae aku ora bisa nyenggol awake Kyai Bantarangin sing jarene muride Syekh Jumadil Kubra kuwi.

 

Malah ing sawijining kalodhangan, Kyai Bantarangin bisa mletik rada adoh lan terus ngadoh. Nanging aku ya ora ngumbar Kyai kuwi ucul saka tanganku, dheweke terus tak buru. Jebul playune Kyai Bantarangin kuwi mung nyedhaki kucur sing banyune mancur. Ing kono, Kyai Bantarangin kaya ora ngreken aku maneh, dheweke banjur njupuk banyu kucur kuwi nganggo tangange kanggo sesuci. Lan aku dhewe ya ora ngerti ya gene Kyai kuwi bisa endha nalika tak tubruk nalikane dheweke sesuci, dadi karo sesuci dheweke isih bisa ngendhani pangrangsangku.  Bubar sesuci, Kyai Bantarjati banjur mletik ngadoh, aku panggah ora pasrah, tetep tak buru kaya mau. Maneh-maneh aku dadi sansaya waringutan, Kyai Bantarangin sing ora migatekne aku babar pisan merga aku ditinggal nindakne sembahyang, kanthi patrap ngadeg, ndhingkluk mudhun ngambung lemah lungguh lan sapiturute. Nanging obahe Kyai kuwi ngepasi karo obahe panubrukku, temah kabeh panubrukku luput. Suwe-suwe aku kuwatir yen nganti kentekan tenaga dhewe, aku wiwit rada ngadoh ngenteni kalodhangan sing becik murih bisa ora luput anggonku arep mbekuk Kyai Bantaraangin.

 

"Heh Ki Sima Abang" sawuse rampung olehe sembahyang Kyai Bantarangin nyedhaki aku karo kandha "ndika apa ora ngerti ya gene ndika sing duwe kasekten punjul ing apapak, ewa dene tansah luput nggon ndika nubruk ragaku?".

 

"Keparat aja rumangsa menang luwih dhiski Kyai" wangsulanku sugal "aku ngerti yen ndika darbe kasekten sing linuwih temah kabeh panubrukku bisa ndika endhani, nanging paprangan iki durung ranmpung Kyai. Sing wis kelakon ndika kena diarani manggon ndhuwur lan bisa ngasorake aku, nanging sing arep kelakon mengko genti aku sing arep mapan ing ndhuwur genti ndika sing bakal tak kalahake, malah ora mung tak kalahne nanging malah ndika bakal tekan ing pati ana tanganku ing papan kene".

 

"Eh Ki Sima Abang" Kyai Bantarangin wangsulan karo ngguyu ngece "jebul merga wujud ndika sing wis dadi kewan galak kaya ngono kuwi, wis ndadekne ndika bodho, ora bisa mikir nganggo pikirane manungsa lumrah. Aku mau takon kanthi karep aweh sesurupan marang ndika murih luwih pinter, nanging jebul ndika kuwi wis dadi bodho ora kaya sadurunge ndika dadi macan".

 

"Apa sing ndika karepne Kyai?" aku takon karo tata-tata arep nubruk maneh.

 

"Sing sepisan, ndika ora bisa aweh wangsulan marang pitakonku ya gene panubruk ndika tansah luput. Nalika arep tak genahne wangsulane, ndika wis nutupi ati ndika nganggo pandakwa ala marang aku kanthi ngarani yen wis dumadi perang antarane ndika lan aku, kamangka satemene ora ana perang, sing ana ndika mung tansah luput nalika arep mbekuk ragaku, diarani perang kuwi yen aku uga nimbangi genti males aweh serangan marang ndika, kamangka nyatane aku babar pisan ora aweh panglawan apa-apa marang ndika, iya apa ora?. Yem ndika pinter kaya lumrahe manungsa, ndika mesthine weruh iki mau ora ana tembung kalah utawa menang, jalaran aku lan ndika ora perang"  Kyai Bantarangin aweh wangsulan sajak ora ngrewes karo sikepku sing wis tata-tata arep nubruk dheweke. Malah wangsulane keprungu kaya wong tuwa lagi nuturi anake sing nakal lan angel dikandhani, nanging olehe nuturi isih nganggo suwara sing sabar lan kebak katresnan. Nanging aku ora bakal tingal kaprayitnan, amerga kerep wae kedadeyan wong sing seneng nganggo bisa sing manis nanging jebule lamis, lan aku isih eling kari pituture Resi Wresaya nalika samana sing ngandhakne nek kabeh wong sing ngajak-ajak wong supaya gelem ngrasuk agama saka bumi manca kuwi duwe sipat sing lamis sanajan katone tembunge manis-manis.

 

 

ana candhake.

SENDHANG MUSTIKANING WARIH V (047)

 

47.

Ki Sima Abang sing weruh kahanane Ki Pelanggolan sing wis wujud macan gembong persis kaya wewujudan sing disandhang sasuwene iki, katon sedhih. Nanging wekasane ya banjur dipupus arep dikapakna wong kuwi barang sing wis kebacut diniyati dening Ki Pelanggolan dhewe, lan ya mung nganggo sarana kuwi Ki Sima Abang bisa luwar saka walat sing disandhang sarta ya liwat dalan iki margane Ki Dhadhapsulasma bisa bali marang sipat kamanungsane kanthi wutuh. Mula Ki Sima Abang ya banjur ngendika marang muride sing wis wujud macan gembong klawan sabar :

 

"Sima Loreng, saiki wis kelakon awakmu salin wujud dadi macan sing nggegirisi nganti pamanmu Lasma wae kamigilan kaya mangkono. Nanging yen wis kulina rasa wedi ing atine Lasma marang awakmu mesthi banjur ilang. Dina iki, awakmu wis nuduhne darma bhektimu marang guru lan pamanmu, awit iya mung sarana iki aku apa dene Pamanmu sing lagi nampa sesiku enggal bisa bali pulih kaya maune. Mula welingku marang awakmu ngger, murih pangorbananmu ora muspra sia-sia becik awakmu aja nganti ninggalne rasa sabar lan tawakal marang Allah".

 

"Inggih Guru pangestunipun Guru ingkang tansah kula rantos" wangsulane Ki Pelanggolan tanpa nuduhake rasa cuwa babar pisan "lajeng sasampunipun wujud kula kados makaten menika, menapa ingkang kedah kula lampahi ? menapa namung kendel ing papan menika nindakaken lampah tapa sinambi ngrantos rawuhipun Pangumbara siswanipun Ki Tanparupa ingkang badhe ngruwat sukerta kula menika ? Menapa wonten ayahan sanes ingkang kedah kula lampahi?".

 

"Sumurupa Jungkung" wangsulane Ki Sima Abang "satemene sabecik-beciking titah kuwi yaiku titah kang migunani tumrap uripe lan tumrap panguripane titah liyane. Gegayutan karo iku, ngiras pantes ngenteni tekane pitulungane Allah lumantar siswane Ki Tanparupa sing mbuh wayahe mesthi tekan kene, sira nindakna lakune wong maratapa, ngurang-ngurangi mangan lan nendra, ngakehna eling marang Dzat Kang Maha Tunggal kang mangwasani urip lan patinira, sambinen ndarma bektene ngelmu sing wis sira gadhuh kanggo katentreman lan kararjane warga padhukuhan yayasanira".

 

"Sampun cetha dhawuh saking Guru" Ki Pelanggolan guneman maneh "nanging, kados pundi anggen kula badhe nglampahi ingkang pungkasan kala wau, jeneh wewujudan kula kados makaten, tartamtu para warga padhukuhan badhe girap-girap menawi sumerep kula, kados anggenipun girap-girap nalika Guru ameng-ameng ing Padhukuhan saderengipun menika, temah wonten ingkang gadhah panganggep bilih Guru menika Dewa ingkang sesinglon wujud Sima menapa?".

 

"Iya, iya Sima Loreng" wangsulane Ki Sima Abang aweh wangsulan "yen para warga padhukuhan padha wedi lan gila weruh wewujudan macan sing samono gedhene kuwi aran lumrah lan ora aneh yen banjur padha duwe panganggep sing neka-neka marang aku lan awakmu mengko. Kanggo njagani murih kedadeyan lan panganggep sing kleru ora dibaleni maneh, ing kene ana Adhi Lasma sing bisa dadi talanging basamu marang para warga padhukuhan. Ora perlu Adhi Lasma nggenahne nek sing wujud macan kuwi Ki Pelanggolan, nanging cukup kandha marang wong-wong ing Pelanggolan yen Macan gembong sing manggon neng Jatigrowong kene iki dudu jinise Macan sing memungsuhan karo titah liyane, malah kepara kosok baline bisa dadi mitra sing becik kanggo para warga padhukuhan, dadi wong padhukuhan aja padha wedi".

 

"Inggih Kakang" Ki Lasma sing jenenge wiwit disebut dening Ki Sima Abang enggal-enggal melu semaur "sedaya dhawuhipun Kakang Sima Abang badhe kula estokaken sak sae-saenipun".

 

"Matur nuwun Adhi" wangsulane Ki Sima Abang "ing kene perlu tak kabarake marang Adhi Lasma lan anakku Sima Loreng, gegayutan karo jejibahan sing arep padha mbok lakoni".

 

"Menapa menika Kakang?" pitakone Ki Lasma.

 

"Sing kapisan kabar sing tak tampa nalika aku nindakne laku samadi embuh pirang tahun kepungkur, yaiku Resi Gadhungan sing ngaku jeneng Wresaya, perlu sira mangerteni jeneng Resi Wresaya kuwi jeneng sebutan mbuh apa karepe aku ora ngerti, sok sapaa sing ngesuhi Paguron sing manggon sacedhake Bengawan tempur mesthi ngango sebutan Resi Wresaya, Resi Wresaya sing saiki wis ora ana maneh, jalaran mbarengi karo madege Ki Pemanahan dadi Ki Gedhe Mataram sawuse rampung nggone mbabad alas ing Mentaok,  Resi Wresaya ngalih papan awor karo guru-gurune manggon neng Alas Patalan, manunggal karo wong sing nganggo sebutan Panembahan aran Panembahan Nagawilis, sing manembah marang Jim sing wujud Ula Gedhe aran Nagawilis sing mertapa neng sumbere Kali Lanang utawa Kali Angsoka ya Kali Soka sing manggone neng perenging Gunung Lawu sisih lor".

 

"Lha lajeng ingkang ngesuhi Paguron sacaketing Bengawan Tempur sinten Guru?" Ki Pelanggolan nyela rembug.

 

"Miturut warta gaib sing tak tampa Panembahan Nagawilis ngersakne supaya paguron-pagurone  kabeh muride lan wong-wong sing manunggal karo dheweke supaya dilebur dadi siji mamap ing alas Patalan kana, klebu pagurone Resi Wresaya" Ki Sima Abang mangsuli karo nutugne critane "Nanging pranyata murid-muride Resi Wresaya ora kabeh gelem ngalih nyawiji menyang Patalan utawa menyang Paguron Nagawilis. Ya iku sing saperangan dituwani dening Ganjur lan sing saperangan dituwani dening Rudawa. Murid rong perangan kuwi padha dene olehe kepengin marisi Pagurone Resi Wresaya, sing wekasane banjur padha memungsuhan nganti dadi perang rame, sing ndadekne tilas pagurone Resi Wresaya sing cedhak Bengawan tempur kuwi rusak kabeh, wewangunan sing ana padha kobong dening genining perang padha sedulur. Embuh critane wekasane, Ganjur sakancane kanthi oleh pambiyantune wong-wong saka Gunung Gamping sumingkir mangulon lan ngedegne Paguron anyar sing diarani Paguron Tangen, Ganjur banjur ngalih jeneng dadi Ki Gedhe Tangen. Lan Rudawa sakancane banjur nyawiji karo wong sekti saka alas Lo Dhoyong, ngedegne Paguron anyar ing alas Ngampon, Rudawa dadi lurahe para cantrik dene wong sekti saka Lodhoyong kuwi sing didegne dadi Pangarsaning Paguron kanthi sebutan Ki Gedhe Julunggeni".

 

Ki Sima Abang leren sedhela olehe crita, Ki Lasma apa dene Ki Pelanggolan sing wis wujud Macan kuwi durung bisa ngerteni mungguh ana sambung rapete apa antarane sing dicritakne Ki Sima Abang karo jejibahan sing diemban dening Ki Pelanggolan lan Ki Lasma. Mula kekarone ya durung ana sing padha takon, ngenteni nek wis ana tandha yen sing dicritakne Ki Sima Abang kuwi ana sambung rapete karo dheweke wong loro.

 

"Kuwi mau sing kapisan" Ki Sima Abang nutugne olehe crita "dene kang kaping pindho, iki gandheng rentenge karo lepasing panandhangmu wong sakloron".

 

"Inggih kados pundi Kakang?" Ki Lasma gurawalan olehe takon.

 

"Ki Pelanggolan lan Adhi Lasma sapungkurku mengko utawa sesuk kudu mbudidaya nusun kekuwatan" wangsulane Ki Sima Abang.

 

"Liripun kados pundi Guru?" Ki Pelanggolan takon.

 

"mBesuk yen wis teka titi wancine,  Ki Julunggeni apa dene Ki Gedhe Tangen bakal gawe sengsarane warga Padhukuhan yasanmu wong sakloron kuwi. Lan kuwi minangka pratandha arep tekane Sang Pangumbara muride Ki Tanparupa sing bakal nuntun awakmu sakloron luwar saka walat lan bali marang wujudmu sakawit. Sikep apa sing bakal padha ndika pilih marang Julunggeni lan Ki Gedhe Tangen saandhahane kabeh,  prayoga manuta marang pituduh sing diwenehne dening muride Ki Tanparupa kuwi. mBok menawa ing kono bisa kasembadan sedyamu ngruwat dhiri bali marang wujud lan sipat kang sakawit" wangsulane Ki Sima Abang.

 

"Ngaturaken genging panuwun awit sedaya pitedah ndika Kakang Sima Abang" wangsulane Ki Lasma sajak seneng "sedaya paweling ndika badhe kula estokaken".

 

"Inggih Guru" Ki Pelanggolan uga melu semaur "pangestunipun Guru tansah kula suwun, mugi kula kekalih saged nindakaken sadaya sarana murih saged wangsul dhateng wujud sakawit".

 

"Iya Adhi Lasma lan awakmu Sima Loreng" kandhane Ki Sima Abang sabanjure "wengi iki aku durung arep budhal ninggalne Jatigrowong kene, jalaran isih ana sing kudu tak critakne marang awakmu sakloron, kenaa kanggo tambahing colok madhangi lakumu sabanjure".

 

"Inggih Guru" wangsulane Ki Pelanggolan "kula badhe mirengaken sadaya dhawuhipun Guru kanthi saestu".

 

"Iya, nanging iki wektune wis rada wengi  uga aku isih mbutuhake sesuci sawuse luwar saka panandhang. Dadi aku arep sesuci dhisik, sesuk wae yen wayah awan lagi aku arep crita maneh".

 

Ki Sima Abang banjur ngadeg, ninggalne Ki Lasma lan Ki Sima Abang sing wujud macan gembong sakebo benthung gedhene.

 

 

ana candhake.

SENDHANG MUSTIKANING WARIH V (046)

 

46.

Lasma ora enggal semaur aweh wangsulan marang sing dikandhakne Ki Sima Abang , malah tolah-toleh ngiwa nengen, sipating prayangane dicakne kanggo nggoleki ing ngendi satemene Ki Sima Abang manggon. Nanging pranyata panggah wae, Ki Lasma ora bisa ngawruhi ing ngendi dununge Ki Sima Abang sing suwarane cetha bisa dirungokne kanthi becik kaya lumrahe wong lagi jejagongan. Ki Lasma uga banjur nggagas, nek dheweke semaur ora saguh nuruti apa sing dikandhakne Ki Sima Abang murih dheweke gelem momong Ki Pelanggolan yen sawayah-wayah kesababan walat saka gurune temah salin wujud dadi Macan Gembong, tan wurunga Ki Sima Abang ya banjur murungake nggone gelem nemoni muride. Kang mangkono kuwi genah nek Ki Lasma ora kasil nggone ngancani Ki Pelanggolan nganti bisa nemokne gurune.  Lan tundhone ora bakal klakon dheweke bisa pulih dadi manungsa lumrah, dheweke bakal dadi setengah bacingah sing mbesuk yen tumekeng pati bakal ditampik dening langit apa dene bumi, jiwa ragane selawase  bakal klambrangan sajroning pasiksan.

 

"Inggih Ki Sima Abang" wekasane Ki Lasma ya banjur wangsulan "kados ingkang sampun kula aturaken ing ngajeng, sedaya dhawuh ndika Kakang Sima Abang badhe kula lampahi kanthi suka renaning manah, kula badhe tansah anyartani Ki Pelanggolan kangge salami-laminipun, sanaosa Ki Pelanggolan badhe wujud menapa kemawon, kula badhe setya anyartani panjenenganipun".

 

Keprungu suwara gumuyu, guyune Ki Sima Abang sing wis rumangsa lega jalaran sing dadi panjaluke wis disaguhi dening Ki Lasma.

 

"Yen mangkono, Adhi Lasma lan kowe Sima Loreng, padha tata-tataa" kandhane Ki Sima Abang ing pungkasane guyune "aku bakal nemoni ndika sakloron. Lan aja padha kagetkaro apa sing bakal dumadi sawise aku sapanginang adu arep karo ndika sakloron".

 

Rampung olehe kandha Ki Sima Abang, dumadakan kahanan dadi peteng ndhedhet lelimengan. Ki Pelanggolan apa dene Ki Lasma padha ora bisa ngingeti apa-apa kajaba rupa ireng sing peteng. Bumine dadi horeg, ana lindhu sing ora karu-karuwan rasane. Ana suwara pating jlerit mbuh suwarane sapa sing memper suwara ing alaming dongeng yaiku suwara panjerite Iblis Laknat saka dhasaring neraka, sinelanan karo suwara pambaunge asu ajak, panggerone singa barong lan pangakake Ula Naga sing lagoi keluwen arep luru mangsan. Ki Pelanggolan lan Ki Lasma banjur nanggapi kanthi mangeningake ciptane sinartan rasa pasrah marang purbaning Allah, masrahake pati lan uripe mung marang Allah Dzat Tan Kena Kinaya apa.

 

Bareng wong loro kuwi wis bisa masrahake pati lan uripe marang Allah kanthi iklhlas rila lahir trusung batin, ora suwe lindhu banjur sirep, suwara-suwara sing ora karuwan wiwit ilang lan mbaka sethithik pedhut peteng sing nutupi jagad wiwit sumingkir. Lan bareng kahanan wis bali padhang, ing ngarepe Ki Pelanggolan lan Ki Lasma katon ana wong sing lungguh sila, mripate merem lan tangane nindakne laku sembah kalbu ing ngarep dhadha, Ki Sima Abang.

 

"Guru.........." ora sranta Ki Pelanggolan mbengok nyebut gurune.

 

"Iya Sima Loreng" wangsulane Ki Sima Abang karo mbukak mripat lan nyelehne tangane neng pangkon.

 

"Guru boten wujud Sima kados warta ingkang sampun kula tampi?" Ki Pelanggolan takon "malah katingal saliranipun Guru langkung pengkuh prakosa, sanaosa tandha-tandha tambahing yuswa ugi katingalan kanthi wujud rikmanipun Guru ingkang sampun pethak kados perak sedaya".

 

"Bener apa sing dadi kandhamu Sima Loreng" wangsulane Ki Sima Abang karo sedhih, ana luh sing tumetes mili nelesi pipine "dina iki aku wis luwar saka walate ngelmu ireng piwulange Resi Gadhungan Wresaya. Nanging kabeh iki mau tinebus dening rasa rila legawaning atimu lan Adhi Lasma sing gelem aweh pangornanan marang aku".

 

"Kok saged makaten cethanipun kados pundi Kakang?" Ki Lasma genti sing takon, Ki Lasma menang-meneng rumangsa eram ndulu wujude Ki Sima Abang sing gagah prakosa kuwi.

 

"Cethane mangkene Adhi" wangsulane Ki Sima Abang "miturut weca sing tak tampa saka Kyai Bantarjati, gurune awake dhewe biyen, walat sing tak sangga iki bakal ilang bareng karo kepethukku karo muridku Sima Loreng. Nanging aku ora enggal tumandang nggoleki muridku iki, jalaran kaya sing tak kandhakne lan diwecakne Kakang Cupuwatu marang muride sing banjur padha mbok rungokne biyen, yaiku yen nganti nggonku kepethuk muridku iki aku sajroning kinuwasan dening sipat macanku, mangka aku bakal ora eling yen Sima Loreng kuwi muridku banjur tak badhog kaya dene macan mangsa kidang, kosokbaline nek nalika kepethukku karo muridku iki sajroning aku eling marang sipat kamanungsanku, mangka wewujudan macan sing tak sandhang iki bakal ngalih marang Sima Loreng. Saiki wis kelakon aku bali wujud manungsa lumrah, sedhela maneh Sima Loreng yen srengenge wis angslup ing waliking cakrawala sisih kulon, mbarengi jumedhule lintang sore bakal ilang wujud kamanungsane, nanging malih dadi Macan gembong kaya wewujudanku sadurunge aku pulih iki mau. Lan iki wis ora bisa diowahi maneh, lelakon sing disandhang Sima Loreng wajibe kari dilakoni. Lelakon mangkono mau yen Sima Loreng bisa sabar lan pasrah marang Allah, mangka bakal oleh tamba, bisa bali wujud manungsa maneh mbarengi karo Adhi Lasma uga pulih dadi manungsa lumrah. Yaiku mbesuk yen sira wong sakloron bisa kepethuk karo taruna loro sing lagi nindakne laku lelana tumuju menyang alam kaswargan, taruna loro kuwi muride Ki Tanparupa, titahing Allah sing selawase uga durung tau tak weruhi. Mangkono kuwi mau kabeh ya saka pitutur sing tak tampa saka suwargi Kyai Bantarjati".

 

"Kados pundi Kakang Sawargi Kyai  Bantarjati? menapa Kyai Bantarangin sampun dumugining seda? Kenging menapa sedanipun Raden Sengkan menika Kakang?" Ki Lasma katon kaget krungu Ki Sima Abang nyebut asmane Ki Bantarjati klawan sebutan sawargi sing ateges wis seda.

 

"Bener Adhi" wangsulane Ki Sima Abang "Guru wis suwe nggone seda, seda lumrah kanthi lantaran gerah sawatara dina. Nanging sedane Guru kuwi sing ndadekne aku nambahi dosa sing ora sethithik cacahe, ya sabab sak baliluku dhewe sing durung ganep nggonku ngrasuk agamane Kanjeng Nabi kang jumeneng Rasulullah kaya sing wis diwulangake dening Guru Raden Sengkan".

 

"Menapa kula kaparengaken mangertosi cariyos ingkang ndika dhawuhaken niku Kakang?" Ki Lasma takon sajake kepengin weruh crita sing magepokan karo sedane Kyai Bantarangin.

 

"Mesthi wae oleh Adhi" wangsulane Ki Sima Abang "jalaran ora si adhi njaluk, mesthi bakal tak critakne kabeh lelakon kuwi marang Adhi Lasma lan Sima Loreng sing saiki wis ngalih dadi Ki Pelanggolan iki. Lan yen wis rampung olehku crita, aku ya ora bisa suwe-suwe manggon neng kene maneh, aku kudu enggal-enggal lunga ninggalne papan iki".

 

"Guru badhe tindak malih?" Ki Pelanggolan takon semune rada kuciwa sajroning atine, jalaran durung nganti ilang rasa kangene gurune wis arep lunga maneh pisah karo dheweke "lajeng badhe tindak pundi malih Guru?".

 

Takon ngoni kuwi, Ki Pelanggolan babar pisan ora kelingan maneh yen mengko sabubare suruping surya dheweke bakal salin wujud dadi macan kaya sing dikandhakne gurune mau.

 

"Bener Sima Loreng" wangsulane Ki Sima Abang "aku kudu lunga saka kene, ora merga karepku dhewe, ora merga aku ora seneng kumpul maneh karo muridku, nanging iki merga isih ana gaweyan lan kuwajiban sing kudu tak tindakne jumbuh karo dhawuhe guruku nalika samana, isih ana kuwajiban tumrapku sawayah-wayah aku wis karuwat lan bali bisa wujud dadi manungsa maneh".

 

"Ketingalipun ayahan ingkang kedah dipun tindakaken guru menika dangu menapa boten Guru ?" Ki Pelanggolan takon maneh "saestu kula kuwatos menawi kula sampun boten saged panggih malih kalih Guru".

 

"Kuwi aku ya ora ngerti Sima Loreng" wangsulane Ki Sima Abang "sing cetha, dhawuhe Guru aku bisa nggayuh ngelmu kasampurnan yen aku bisa ngrasuk agamaku kanthi wutuh lan bener, lan ing kono aku mbutuhake Guru wujude Ngulama ya Guru Sejati sing wujude piwulang agama suci lha lungaku saka kene kuwi ora uwal saka nggonku kepengin nggayuh ngelmu kasampurnan kuwi. Mula aku ya ora bisa mesthekne kapan rampunge. Sanajanta mangkono, aku minangka manungsa kang ora bisa owah saka pepenginan, aku nitipake murid sing tak tresnani ya iku awakmu, marang adhi Lasma kaya sing wis tak kandhakne sadurunge aku ngatonake wujudku mau. Aku percaya awit saka pamomonge Adhi Lasma, sliramu mesthi bakal lulus nindakne sabar lan tawakal marang Allah temah enggal antuk pitulunganNe".

 

Nalika iku wektune wis meh surup, srengenge wis nyedhaki cakrawala sisih kulon lan arep ambles ing kana. Ki Pelanggolan dumadakan ngrasakne sirah sing ngelu wor lan mumet, sarandhuning awak krasa panas. Dansaya suwe ora sansaya suda nanging malah sansaya ndadra, nalika Ki Pelanggolan sambat, Ki Sima Abang mung aweh wangsulan supaya nggedhekne rasa sabar lan tawakal ngandelne rasa percaya marang pangwasane Allah sing maha kuwasa. Ambarengi suruping surya, rasa sing dirasakne dening Ki Pelanggolan wis ilang, nanging nalika Ki Pelanggolan ngingeti awak lan tangan sarta sikile, jebul kabeh wis malih, malih dadi Macan gembong sing gedhene kagila-gila. Ki Lasma sing weruh owah-owahan ing ragane Ki Pelanggolan kuwi sak kal dadi ngoplok, kringete dleweran metu saka sarandhuning awake, ketang saka wedine.

 

 

ana candhake.

SENDHANG MUSTIKANING WARIH V (045)

45.

Ora kacaritakake piye bingunge para Bebau sing ditinggal, Ki Pelanggolan karo Ki Lasma wis budhal lunga menyang pinggir alas kulon padhukuhan, nggoleki Jatigrowong. Kanggo njagani nek Macan Gembong kuwi pranyata dudu Ki Sima Abang, Ki Pelanggolan luwih dhisik ngetrepne aji jaya kawijayane, lagi banjur mapan samadhi ing ngisore wit Jati sing gedhene padha karo tepung gelange wong loro sing nggandheng tangan, nanging jerone growong. Ki Lasma mapan watara telung dhepa saka papane Ki Pelanggolan, padha olehe laku samadhi mung bedane Ki Lasma tansah nyambi ngulat-ulati Ki Pelanggolan mbok menawa ana bebaya sing nyedhaki.

 

Pitung dina pitung bengi Ki Pelanggolan lan Ki Lasma nindakne laku samadhi ing Jatigrowong, nanging babar pisan durung ana tandha-tandha Ki Sima Abang arep nemoni. Lan sajrone wong loro mapan ana kono, Macan gembong sing sasat saben dina metu saka Jatigrowong, keluyuran ing padhukuhan uga ora ngaton. Nyandhak dina kawolu, dumadakan ana suwara sing tanpa wujud kandha marang Ki Pelanggolan, mbagekne tekane lan ngabarake keslametane. Ki Pelanggolan ora pangling yen kuwi suwarane gurune, ya suwarane Ki Sima Abang.

 

"Padha slamet satekamu ing papan kene Sima Loreng?" kandhane Sima Abang sing ora ngatonake wujude kuwi .

 

"Awit pangestunipun Guru, raharja sowan kula" wangsulane Ki Pelanggolan kanthi ati sing seneng merga nggagas nek wis klalon bakal kepethuk karo gurune "bekti kula katur Bapa".

 

"Iya Sima Loreng" wangsulane Sima Abang tanpa ngatonake wujude "pangabektimu wis tak tampa gawe senenging atiku. Banjur nduwe karep apa kowe teka neng papan kene Sima Loreng lan sing lungguh neng cedhak watu kumalasa kae sapa?".

 

"Inggih Bapa" wangsulane Ki Pelanggolan "waleh-waleh menapa kula namung kepengin saged kepanggih saha nyumerepi karaharjanipun Guru, ingkang sampun pinten-pinten tahun boten nate kula sumerepi, kula sampun kangen sanget dhateng piwucalipun Guru. Dene ingkang lenggah ing sacaketing sela ageng nika, nuwun inggih Ki Dhadhapsulasma tilas siswanipun Resi Wresaya ingkang kenging walat jalaran kapeka sarana nedha Tigan Redi, lajeng dening Raden Sengkan kadhawuhan ngancani kula minangka sarana luwar saking walatipun".

 

"Pancen Wresaya kae jinising Iblis tenan kok" dumadakan Sima Abang nggereng "kuwi mesthi Wresaya sing nom, jalaran Wresaya sing tuwa wis mati tak klethak sirahe, sawise aku dipaeka temah salin wewujudanku sing kaya ngene iki. Ngertia Sima Loreng, nggonku durung ngatonake wujudku marang kowe iki jalaran aku kuwatir yen nganti Kowe kaget weruh wewujudanku sing saiki iki".

 

"Nuwun inggih, estunipun kula inggih sampun mangertos ingkang Guru sandhang awit saking candhalanipun Resi Wresaya, dados kula boten badhe kaget malih menawi sumerep wewujudanipun Guru ingkang sampun santun dados Sima ingkang agengipun nglangkungi agengipun maesa benthung".

 

Ki Sima Abang ora enggal semaur, nanging gerenge isih keprungu rada banter. Gerenge Macan sing lagi nesu. Ki Pelanggolan krungu nggerenge gurune ngono kuwi babar pisan ora wedi, dheweke wis iklas upama nganti gurune lali lan banjur ilang sipat kamanungsane malih dikuwasani sipat macane, banjur dheweke ditubruk dadi mangsane. Nanging jebul sanajan lagi nesu, Ki Sima Abang ora banjur kelangan sipat kamanungsane, panggah eling yen sing dijak guneman kanthi sesingidan kuwi murid sing banget diasihi, ketitik banjur guneman maneh, nanging tetep durung gelem ngatonake wewujudane :

 

"Dadi kowe wis ngerti panandhang sing tak sandhang iki Sima Loreng? Sapa sing wis aweh weruh marang kowe?".

 

"Inggih Guru" wangsulane Ki Pelanggolan "estunipun nalika kula ngupadi Guru, kula kepanggih kalih siswanipun Ki Gedhe Cupuwatu, inggih piyambakipun ingkang nyariyosi kula".

 

Ki Pelanggolan banjur nyaritakne kanthi runtut, lelakone wiwit dheweke ngambah sukune Gunung Wilis, banjur ketemu karo Sodagar Widaru sing tumuli disusul dening Ki Lasma sing wektu kuwi isih nganggo jeneng Dhadhapsulasma, tekan anggone babad alas lan yasa padhukuhan sing saiki dadi Padhukuhan Pelanggolan, banjur anane kabar Macan Gembong sing saben-saben tansah kluyuran ing padhukuhan sing wekasane dheweke lan Ki Lasma banjur mutusake nindakne laku semedi ing papan kono kuwi. Kabeh dicritakne tanpa ana kang kecicir. Sanajan ora katon Ki Sima Abang uga nyemak kanthi tenanan kabeh sing dicritakne muride kuwi.

 

"Pancen Ki Gedhe Cupuwatu kae nyata sedulur lan kancaku sing becik atine" kandhane Ki Sima Abang sawuse Ki Pelanggolan "dheweke luwih dhisik bisa necep ngelmu saka Kyai Bantarjati ya Kyai Bantarangin sing satemene uga Raden Sengkan, dadi urut-urutane aku iki isih klebu sedulur nom sapaguron karo Ki Gedhe Cupuwatu lan Dhadhapsulasma sing saiki wis salin jeneng dadi Lasma, kae uga klebu sedulur nom tunggal guru karo aku, dadi jeneng wis pas yen kowe ngaturi Lasma kae nganggo sebutan Paman".

 

"Inggih Bapa" wangsulane Ki Pelanggolan "samangke kaparenga Bapa Guru enggal ngatingalaken salira dhateng kula menapa dene dhateng Paman Lasma".

 

"Aja seneng kesusu Sima Loreng" kandhane Ki Sima Abang "sadurunge aku ngatonake wewujudanku ing ngarepmu, Pamanmu Lasma kae celuken mrene, ana sing prelu tak kandhakne marang kowe wong loro sadurunge aku ngatonake wujudku".

 

"Inggih Bapa" wangsulane Ki Pelanggolan banjur nyedhaki papane Ki Lasma semedi.

 

"Paman Lasma ditimbali Guru" kandhane Ki Pelanggolan sawuse tekan sandhinge Lasma.

 

"Piye?" Ki Lasma takon sajak kaget "ndika wis kepethuk karo Ki Sima Abang?".

 

"Lho? Apa Paman ora weruh yen aku lagi wae jejagongan karo Guru?" Ki Pelanggolan genti sing mbalik takon.

 

"Bener ngger" wangsulane Ki Lasma sareh "pancen aku weruh, ndika umak-umik kaya lagi guneman, nanging guneman karo sapa aku ora ngerti lan aku uga ora krungu apa sing wis ndika kandhakne".

 

"Bapa Guru durung kepareng ngatonake wewujudane marang awake dhewe Paman" Ki Pelanggolan aweh katrangan "Guru uga durung mentala nyipati aku nampa sabab saka panjenengane. Saiki ayo mrana, Guru arep paring pangandika marang awake dhewe luwih dhisik sadurunge Guru ngatonake salirane".

 

"Pancen Ki Sima Abang nyata wong sing sekti mandraguna" Lasma grenengan ijen "ingatase aku iki klebu bangsa prayangan, nanging bisa digawe ora krungu marang ukara sing dikandhakne marang Ki Pelanggolan.......".

 

"Uwis Paman, ora sah ndadak nggreneng kaya ngono, kuwi merga saka pangati-atine Guru wae" Ki Pelanggolan ngandhani Lasma "ayo saiki ndang bareng aku ngadhep panjenengane Guru".

 

"Mangga Ki Pelanggolan tak dherekne" Ki Lasma banjur ngadeg, wong loro kuwi mlaku menyang Jatigrowong sing dhek mau dienggo Ki Pelanggolan semedi.

 

"Padha rahayu satekamu Adhi Lasma" lagi wae Lasma mapan lungguh neng sandhinge Ki Pelanggolan wis keprungu suwarane Ki Sima Abang sing durung katon wewujudane.

 

"Awit pangestu ndika Ki Sima Abang, rahayu sowan kula, bekti kula katur Ki" wangsulane Lasma.

 

"Ha...ha...ha....." Ki Sima Abang gumuyu sajak seneng "tak tampa pangabektimu Adhi, aku ngaturake panuwun marang si Adhi sing wis gelem ngancani lan momong anakku Sima Loreng sasuwene iki".

 

"Dhawah sami-sami Ki Sima Abang" wangsulane Lasma "inggih estunipun sedaya kala wau kula lampahi namung awit mundhi dhawuh saking Panjenenganipun Raden Sengkan utawi Kyai Bantarangin, inggih Ki Bantarjati minangka sarana murih kasaenan kula piyambak, dados kedahipun kula ingkang matur nuwun dhateng Ki Pelanggolan ingkang sampun kersa kula dhereki".

 

"Iya, iya Dhi" Ki Sima Abang bali guneman "wis sansaya katon cetha wohe nggonmu nggeguru marang Ki Bantarjati, Guruku ya gurumu, ketitik saka basamu sing ora dhemen ngatonake lelabuhan lan mburu pangalembana, malah kepara ndhisikne jiwa andhap asormu. Iki ngene ya Dhi?".

 

"Inggih kados pundi Ki?" Ki Lasma nugel rembuge Ki Sima Abang.

 

"Aku arep njaluk tulung maneh marang si Adhi" kandhane Ki Sima Abang sabanjure.

 

"Inggih Kakang, kula badhe nglampahi sedaya dhawuh ndika Ki Sima Abang, sedherek sepuh kula ingkang dereng nate kula sumerepi wewujudanipun" wangsulane Ki Lasma.

 

"Dhawuhe Bapa Kyai Bantarjati marang si Adhi nalika samana, si Adhi kadhawuhan ngancani Sima Loreng nganti dheweke bisa kepethuk karo gurune yaiku aku. Nanging si adhi rak ya wis ngerti wecane Kakang Cupuwatu lumantar muride sing jenenge Widaru ? ya iku, ana rong perkara sing salah siji bakal tumiba marang anakmu si Sima Loreng yen dheweke nekad kepengin kepethuk karo aku, kamangka wis cetha nek rong perkara kuwi ora ana sing ora mbebayani tumrap anakmu Si Sima Loreng sing saiki wis ngalih jeneng dadi Ki Pelanggolan iki. Dadi saupama saiki aku gelem ngatonake wujudku marang si adhi apa dene Sima Loreng, tan wurunga Sima Loreng bakal nampa sabab saka walat sing lagi tak sandhang. Tak cethakne sepisan maneh, yen Sima Loreng nekad kepengin ketemu adu arep karo aku, dheweke bakal salin wujud kaya wewujudanku sawise aku kena walat merga paekane Resi Wresaya biyen. Satemene aku ora wentala nyumurupi muridku iki salin wujud dadi Macan, nanging kodrating jagad kudu lumaku mangkono, mula wajibe ya kudu dilakoni. Mung panjalukku marang si Adhi, tulung mongen anakmu si Sima Loreng mengko nganti dheweke bisa luwar saka sabab walat iki, ya iku mbesuk yen wis kepethuk muride Ki Tanparupa sing wujude ana nom-noman loro sing lagi nindakne laku lelana, ing kono si Adhi bakal luwar bisa bali dadi wujud manungsa lumrah lan Sima Loreng uga bakal pulih dadi manungsa maneh. Piye Dhi? Apa si adhi gelem nuruti panjalukku iki?"

 

 

ana candhake.