SLENDHANG KUNING (015)

 

15.

Ya pancen mangkono kuwi sing dadi kalumrahan tumrape manungsa, wong bisa wae duwe rasa sengit marang wong liya sing babar pisan durung tau ditepungi lan ora ana sambung rapete apa-apa karo dheweke. Ya mung jalaran saka tumindak sing nerjang karo paugeraning bebrayan, mula ya wis lumrah nek Ririen sing tenane ora digawe rugi apa-apa dening Gathot , nanging merga tumindake Gathot sing dianggep nerjang paugeraning bebrayan ndadekne Ririen melu pegel marang wong sing durung pati ditepungi kuwi. Ririen uga kaya melu ngrasakne kaya apa rasa perihing atine Restu jalaran saka tumindake Gathot sing wis meh dadi pacangane kuwi. Nanging, Ririen uga rumangsa eram marang Restu sing sanadyan oleh pacoban kaya mangkono abote, nanging ora dikatonake marang wong liya. Restu panggah katon jejeg adege, ora ana owah-owahan ing slaga saben dinane.

 

"Pancen menawi dipun sawang sakeplasan makaten" Bu Hasanah nutugne olehe crita "Gendhuk niku nggih kados limrah-limrah mawon, nanging pranyata binggeting manahipun Restu ketingal menawi angel dipun supekaken".

 

"Inggih boten maiben Bu" Ririen wangsulan "tiyang inggih kados makaten pacoben ingkang kedah dipun adhepi Restu".

 

"Nanging menika ingkang ndadosaken ruweting manah kula Bu Kahar" kandhane Bu Jayadi sabanjure.

 

"Menika inggih nami limrah Bu" wangsulane Ririen "ing pundi kemawon, naminipun tiyang sepuh, raos sakiting putra tartamtu tiyang sepuh ugi tumut ngraosaken".

 

"Inggih Bu Ririen" Bu Hasanah guneman maneh "wiwit pedhot anggenipun sesambetan kalih Gathot wau, Restu kados jinja lan kapok cecaketan kalih lare jaler, makaten menika harak inggih badhe nuwuhaken bab ingkang boten sae ta Bu?".

 

"Mila leres makaten Bu" wangsulane Ririen "Bu Jayadi kemawon ingkang kedah nambahi raos sabaripun, inggih sampun ngantos pegat anggenipun paring pitutur dhateng keng putra murih sampun kalajeng-lajeng anggenipun nuruti bentering manah ingkang boten wonten ginanipun kajawi namung damel kapitunanipun piyambak menika".

 

"Inggih Bu Ririen" Bu Jayadi wangsuloan karo unjal ambegan dawa "estunipun inggih sampun boten kirang-kirang bapake lan kula paring ngandhani bab menika, nanging ketingalipun inggih dereng kasil. Janipun, nalika kula kandhani menawi umuripun menika sampun kathah sampun wancinipun winengku ing kakung, gendhuk menika inggih boten nglepataken. Nanging inggih menika kala wau, boten wonten lare jaler ingkang saged ndudut kawigatosanipun, malah lajeng masrahaken bab menika dhateng bapake kalih mbokane niki".

 

"Masrahaken kados pundi Bu?".

 

"Masrahaken, menawi Bapak kalih mbokne ngersakne Restu enggal emah-emah, supados Bapak kalih mbokne madosaken jodhonipun, larene badhe manut mawon, dipun jodhokaken kalih sinten kemawon boten badhe suwala waton niku ingkang dipun kersakne bapakne utawi mbokne".

 

"Menawi makaten inggih langkung sae ta Bu?" Ririen udhu panemu.

 

"Nanging naminipun jejodhowan rak inggih kedah wonten sambunging manah antawisipun jaler estri ingkang badhe nglampahi ta Bu?" Bu Jayadi aweh wangsulan "sampun nate kula cobi nepangaken kanca guru ingkang taksih legan kalih piyambakipun, kanca guru kala wau estunipun inggih sampun sreg, nanging gandheng Restunipun ingkang boten patos migatosaken nalika kanca guru menika dolan dhateng griya, wasana kanca guru menika rumaos menawi Restu boten remen kalih piyambakipun, lajeng milih mundur alon-alon. Bapakipun inggih nate nepangaken kanca guru ingkang mucal ing sekolahanipun, nanging asilipun inggih sami mawon. Pramila kula kalih bapake lajeng sansaya judheg mawon Bu Ririen".

 

Ririen bisa ngrasakne sepira sekeling penggalihe Pak lan Bu Jayadi nek nemoni lelakon urip sing kaya mangkono kuwi. Aja maneh ora judhega mikirne putra putri sing sansaya suwe sansaya tambah umure, lha wong Ibune dhewe sing dheweke uga katut melu ngrasakne, mikirne Sodik sing bocah lanang wae, judhege ora karuwan. Dumadakan Ririen tuwuh gagasan, ya gene Bu Jayadi sing satemene nadyan olehe tetanggan wis suwe, nanging kena diarani olehe srawung ya mung srawung lumrah. Lire dudu tangga utawa kanca sing kenthel, lha wong olehe sok omong-omongan iku wae nek dhong kepethuk neng pengajian utawa arisan ibu-ibu anggota RT ngana kae, kok dumadakan kanthi entheng nyritakne barang sing klebu dadi wewadine . Apa merga kari-kari iki Restu sing ngendikane ibune kerep dolan menyang omahe kuwi? Lan apa Bu Jayadi duwe gagasan kepengin nyoba njodhokne Restu karo Sodik adhine sing uga klebu jaka sing wis rada tuwa kuwi?.

 

"Inggih boten maiben Bu Jayadi" Ririen banjur ngandhani Bu Jayadi kanthi digandhengake karo gagasan sing lagi wae mampir ing angen-angene "kula piyambak estunipun inggih meh sami kalih panjenengan. Namung bentenipun, menawi Bu Jayadi ingkang dipun penggalihaken Dhik Restu putra putrinipun, menawi kula namung kabekta saking penggalihipun Ibu ingkang mrihatosaken dhateng adhik kula jaler Si Sodik nika".

 

"Lha Mas Sodik kenging menapa Bu? piyantun kakung mosok inggih ngalami lelampahan kados si Restu?" Bu Hasanah takon.

 

"Naminipun manah, pasipun raos, jaler menapa estri estunipun rak inggih boten benten ta Bu?" wangsulane Ririen karo nutugne kandhane "adhik kula Sodik nika ngantos dados jaka radi kasep nika, jalaranipun inggih meh sami kalih pacoben ingkang dipun tampi dening Dhik Restu kala wau. Mila ngantos sapriki, lare nika menawi kalih lare estri inggih anyep-anyep kemawon".

 

Ririen banjur kanthi cekak nyritakne lelakone Sodik sing kapeksa kapedhotan katresnan karo Susiana merga anane panggodha sing ana sambung rapete karo sedulur misanane dhewe. Kajaba saka kuwi uga dicritakne, yen Sodik saiki malah kayungyun karo gaweyane. Ngopeni sawah lan rajakayane ditambah olehe nularne ngelmune minangka dadi guru ing sekolahan swasta. Olehe nyambut gawe sing sregepe ora karu-karuwan, ora merga mburu akehing pengasilan, nanging mung nuruti rasa sing metu saka binggeting atine marang wong wadon sing dianggep wis nyidrani katresnane sing tulus lan suci.

 

"Dados kinten-kinten sregepipun adhik kula Sodik niku nggih saemper kalih sregepipun Dhik Restu anggenipun aktif ing TK lan sesadeyan online nika Bu Jayadi" Ririen mungkasi critane kanthi ngembakne karepotane Sodik karo karepotane Restu wektu iki.

 

Bu Jayadi manthuk-manthuk sajak kasengsem karo critane Ririen sing mangkono kuwi mau. Bu Guru ing MTsN kuwi rumangsa oleh dalan kanggo ngandhakne niyat sing digawa saka omah sing wis diangen-angen sadurunge telepon Ririen mau awan.

 

"Nuwun sewu nggih Bu Ririen" Bu Jayadi kanthi alon lan sajak ngati-ati wiwit kandha "inggih bot-botipun dados biyung ingkang nggadhahi kuwajiban dhateng yoga, niki saupami lho..........".

 

Bu Jayadi ora nutugne tembunge, malah banjur mandheg olehe guneman rada suwe.

 

"Upami kados pundi Bu?" sanadyan wis bisa ngira-ira karo apa sing arep dikandhakne dhayohe, nanging Ririen pilih nambong, pitakon marang Bu Hasanah.

 

"Bakenipun sekeling penggalihipun keng Ibu miwah Bu Ririen niku rak meh sami kalih judhenging manah kula kalih Bapake lare-lare ta Bu?" Bu Jayadi miwiti olehe arep ngandhakne karepe.

 

"Leres Bu"

 

"Niki upami lho, menawi kula lepat, saderengipun kula nyuwun pangapunten" Bu Hasanah mbaleni tembunge kanthi ngati-ati.

 

"Inggih, boten menapa-menapa Bu, mangga kadhawuhna kemawon!" Ririen aweh wangsulan

 

"Upami Bu Ririen kula ajak sesarengan, liripun sareng-sareng mbudidaya murih bingget ing manahipun anak kula Restu miwah bingget ing penggalihipun Mas Sodik ngaten kados pundi?" kandhane Bu Jayadi wiwit bisa diwaca mungguh arahe.

 

"Kula kinten menika langkung prayogi Bu Jayadi" wangsulane Ririen karo mesem sajak mathuk karo apa sing diusulne Bu Guru MTsN kuwi.

 

"Anggen kula gadhah gagasan makaten kala wau rak amargi, kantun-kantun menika kula asring dipun pamiti Restu menawi sowan ing dalem mriki ta Bu? criyosipun pun Restu, awit dipun timbali dening keng Ibu dipun ajak rerembagan nadyan boten nggepok asmanipun Mas Sodik, nanging langkung kathah ngrembag babagan lampahipun tiyang gesang, menika criyosipun Restu lho Bu. Lan malih, ketingalipun anak kula Restu niku, samangke sampun caket lan akrab kalih keng Ibu. Pramila kula lajeng mantun-mantunaken matur dhateng Bu Ririen kados kala wau".

 

Ririen mesem, ulate dadi padhang. Sajake dheweke weruh ana thronthong-thronthong padhang magepokan karo anggone mikirake Sodik sing mau awan lagi wae dirembug karo Bu Kaji, ibune.

Dumadakan saka njero Bu Kaji miyos, nggoleki putrane mbarep sing jebul lagi nampa tamu.

 

"Mangga Ibu......" lagi wae Bu Kaji katon metu saka njero, Bu Jayadi kanthi grapyak semanak mbagekne.

 

"Oo. Nyuwun pangapunten, boten ngertos menawi wonten tamu" wangsulane Bu Kaji karo mesem "tiyang kula wau madosi Gendhuk niku, kok teng pundi-pundi boten wonten, boten ngertos menawi wonten mriki".

 

"Sanes tamu kok Ibu, namung tiyang dolan" wangsulane Bu Jayadi karo mesem "niku gubug kula saking mriki ketingal".

 

"Inggih Bu" Ririen melu amul rembug "nggih niki ingkang asmanipun Bu Hasanah, ibunipun Dhik Restu ingkang asring bawa raos kalih Ibu".

 

"Ooo, Ibunipun Nak Restu?" Bu Kaji katon sajak kejot "nyuwun pangapunten lho Bu, kula asring ngresahi keng putra, kula bujuki supados ngancani kula umuk-umukan".

 

"Malah kula ingkang matur nuwun Ibu" wangsulane Bu jayadi karo mesem "kanthi asring jejagongan kalih Ibu, sampun ndadosaken Restu sansaya mudheng babagan kuwajibanipun tiyang gesang".

 

Kahanan banjur dadi rada gumyak, olehe padha jejagongan ketara nek padha yen nuju prana.

 

 

ana candhake.

SLENDHANG KUNING (014)

14.

Ririen rumangsa lega krungu apa sing dingendikakne ibune sing  ngandhakne yen mengko bengi nek Sodik telepon arep dikandhani supaya enggal nusul menyang Yogya. Ririen ngadeg arep ngalih panggonan, merga iki mau olehe arep nemoni Ibune pancen dilangne tenan, kuwatir nek lali, durung nganti salin sandhangan saka anggone nyambut gawe, wis nemoni ibune luwih dhisik. Nanging durung nganti Ririen sida ngadeg, hape sing dicekel neng tangane dumadakan nyuwara tembang ilir-ilir, mratandhani nek ana telepon mlebu. Hape diiling-ilingi, ndelok sapa sing nelpon dheweke kuwi, karo njengkerutne bathuke Ririen nampani telpon sing mlebu.

 

"Inggih ? Sugeng sonten, kula Ririen RT 03 Jatitubanan, nuwun sewu niki kalih sinten inggih?" kandhane Ririen olehe nampani telpon, merga neng telpon sing mlebu kuwi dudu saka nomer kontak sing wis kasimpen ing hapene.

 

"Assalamu'alaikum" ana wangsulan saka sing lagi ngebel.

 

"Alaikum salam"

 

"Bu Kahar, pangling nggih? niki kula Bu Hasanah" wong sing telpon nepungne jenenge.

 

"O alah, Bu Hasanah ? kula wastani sinten?" wangsulane Ririen karo ngguyu ramah "murugaken Bu Jayadi gantos nomer niki napa? dados kula nggih dereng ngertos".

 

"Boten gantos nomer kok Bu" sing telpon genti wangsulan "niki kula ngangge hapene Bapak-e, mila Bu Kahar inggih dereng pirsa. Anu Bu, nyuwun pangapunten....." .

 

"Inggih wonten dhawuh menapa Bu Jayadi?" Ririen nigas rembug merga Bu Hasanah dumadakan meneng rada suwe.

 

"Mangke bakda Maghrib Bu Kahar wonten wekdal senggang menapa boten? menawi wonten, saha kaparengaken kula badhe sowan" Bu Hasanah nggenahne apa sing dadi karepe.

 

"Longgar sanget Bu Jayadi" Ririen wangsulan karo ngguyu "mangga menawi badhe tindak mriki, kula rantos kanthi remening manah".

 

"Inggih Bu Kakar, matur nuwun sanget, mangke kula Insya'allah sowan".

 

"Sapa ta nDhuk? kok suwarane cemengkling nanging kepenak dirungokne?" Bu Kaji mundhut pirsa marang putrane, sawise Ririen nutup telpune.

 

"Bu Jayadi Bu" wangsulane Ririen karo mesem sajak seneng .

 

"Bu Jayadi ki daleme ngendi? apa kancamu nyambut gawe?" Bu Kaji mundhut pirsa maneh "kok mau Ibu krungu jare arep tindak mrene?".

 

"Bu Jayadi niku daleme nggih ngajeng mriku radi ngidul sakedhik Bu, tiyang Bu Jayadi niku Ibunipun Restu"

 

"Ibune Restu?" Bu Kaji rada kejot penggalihe "arep tindak mrene? apa kira-kira wis pirsa sing dadi rancangane awake dhewe kae ya?".

 

"Nggih kirang mangertos ta Bu?" wangsulane Ririen "tiyang kula nggih nembe ditelpon niki wau, gek saderenge sampun radi dangu boten kepanggih kalih Bu Hasanah garwane Pak Jayadi niku. Nggih ditengga mawon mangke menawi sampun dugi mriki badhe paring dhawuh menapa, tiyang nggih namine tiyang tetanggan".

 

"Iya, nanging bares wae atine Ibu iki dadi rada dheg-dhegan lho nDhuk? ana firasat nek adhimu bener-bener bakal enggal ketemu jodhone" Bu Kaji ngendika maneh.

 

"Nggih mugi-mugi mawon makaten Bu" Ririen atur wangsulan karo mesem, gawe renane Ibune.

 

Tenan,  bubar sembahyang Maghrib Ririen sing jama'ah karo Ibune,  lagi wae metu saka kamar sing dienggo mushalla keluarga, Mak Rosi rewange kulawarga kuwi kandha marang Majikane nek ana tamu.

 

"Ya diaturi pinarak dhisik ta" wangsulane Ririen "sapa ta tamune?".

 

"Sampun kula aturi pinarak kok Buk-e" wangsulane Mak Rosi "anu, Bu Jayadi nanging namung piyambakan, boten sekaliyan".

 

"Iya nek jenenge piyambakan ki ya mesthi ora sekalihan ta Mak, Mak" Ririen wangsulan karo ngguyu banjur malku mengarep arep nemoni tamune sing mau awan wis kencan nek arep teka.

 

Kaya lumrahe ibu-ibu sing wis rada sawatara ora ketemu, ibu-ibu loro kuwi lagi pethuk ya banjur jagongan ngglenik. Maune Ririen ngajak tamune menyang Ruang njero wae ben luwih mirunggan, nanging dhayohe ora gelem, merga jare arep curhat lan mung kepengin jagongan mripat papat wae, aja nganti dirungokne dening wong liyane.

 

"Ketingale kok wigatos sanget ta Bu?" Ririen takon "gek Bu Hasanah ki arep paring dhawuh apa no? aku kok dadi rada dheg-dhegan iki, menawi Bu Jayadi pirsa kula tumindak lepat sampun sungkan-sungkan lho Bu? kula dipun emutaken mawon murih boten kedlarung-dlarung anggen kula lepat".

 

"Boten ngaten kok Bu Ririen" wangsulane Bu Jayadi karo mesem "babar pisan Bu Kahar boten lepat, malah kula ingkang badhe ngrepoti Bu Kahar, badhe curhat santawis, mugi-mugi Bu Kahar boten kawratan kula curhati".

 

"Mangga, mangga Bu Hasanah paring dhawuh kemawon, sinten mangertos kula mangke saged atur rerigen sakedhik-sakedhik" Ririen aweh kalodhangan marang Bu Jayadi supaya nyritakne perkarane.

 

Bu Jayadi wiwit crita, sanadyan ora dikandhakne sajake Bu Jayadi migatekne banget yen ing wektu keri-keri iki, anake wedok kerep dolan menyang nggone Ririen nemoni Ibune Ririen.  Nanging Bu Jayadi ora ngrembug bab kuwi, malah nyritakne olehe kepengin enggal bisa duwe mantu lanang sing arep dijodhokne karo Restu. Bu Jayadi uga crita yen jebule Restu kuwi tau ketaton sajroning atine sing nadadekne Restu nganti saiki wegah tenan dicedhaki dening bocah lanang.

 

"Rumiyin niku rak ngaten ta Bu Kahar" kandhane Bu Jayadi nggenahne perkara laraning atine Restu "antawisipun Restu kalih Gathot niku sampun kedadosan rembag sepuh, malah sampun wonten pasarujukan antawisipun Bapake lan kula kalih tiyang sepuhipun Gathot menawi badhe lamaran. Nanging jebul sedaya gagar dadakan, awit wontenipun wartos lan kanyatan ingkang kados suwantening bledheg mangsa sanga ing wanci mangsa ketiga".

 

"Inggih Bu Jayadi" Ririen nyelani critane Bu Hasanah "kula kemutan, rumiyin kadose rumiyin mBak Restu niku nate caket kaliyan Mas Gathot putranipun priyantun Jejeran, nanging kula boten mangertos perkawisipun menapa kok dumadakan kula mireng Mas Gathot malah pala krama kalih tiyang sanes".

 

"Lha nggih niku Bu criyosipun" Bu Hasanah nutugne critane "kirang sepeken anggenipun lamaran, dumadakan wonten lare estri ingkang dugi dhateng nggriya manggihi kula kalih Bapake lare-lare. Lare estri niku ngaken bilih sampun dipun remeni dening Gathot wongsal-wangsul, ngantos dados lan ngandhegipun. Waunipun kula kalih Bapake nggih boten pitados menawi Gathot tumindak ingkang makaten menika, nanging sareng Gathot lan tiyang sepuhipun dipun dugekaken ing griya dening Bapake lare-lare, pranyata sedaya criyosipun lare estri wau mila leres".

 

"Lha lajeng?"

 

"Anggenipun ndumugekaken Gathot saha Bapak lan Ibunipun niku let kalih dinten saduginipun lare estri ingkang manggihi kula lan bapake lare-lare.  Tiyang sepuhipun Gathot mila ngakeni bilih putranipun sampun tumindak lepat, nanging kalepatan menika sampun dipun rampungaken. Lare estri ingkang dipun remeni Gathot menika mila lare estri ingkang sampun wongsal-wangsul dipun remeni dening tiang-tiang jaler ingkang boten remen jajan paribasanipun, lan sampun wongsal-wangsul kedadosan ngandheg sarta dipun guguraken. Lha kalih Gathot niku, nggih makaten kedadosanipun, suwaunipun Gathot boten purun tanggel jawab, nanging sareng ngertos menawi lare estri kala wau manggihi kula lan bakapipun lare-lare, tiang sepuhipun Gathot lajeng maringi arta kirangan cacahipun, ingkang cetha mawi petangan yutan, dhateng lare estri niku kangge ngresiki badanipun lan sesambetanipun kalih Gathot dipun anggep rampung" Bu Hasanah leren sedhela olehe crita, wangune gorokane rada garing, ketitik banjur nyandhak gelas teh sing mau disuguhne dening Mak Rosi, banjur disruput.

 

"Kok mayar inggih Bu?" Ririen nyaru wuwus merga Bu Hasanah leren olehe crita.

 

"Inggih Bu" Bu Jayadi wangsulan banjur nutugne critane "murugaken lare estri niku nggih sampun kulina makaten menika dados nggih purun mawon perkawisipun dipun rampungaken mawi arta, tiyang anggenipun manggihi kula kalih Bapake lare-lare niku nggih mergi Si Gathot waunipun boten purun tanggel jawab".

 

"Lha salajengipun?" Ririen takon tutuge crita.

 

"Gathot kalih tiyang sepuhipun inggih ngakeni lepatipun ing ngajengipun bapake lare-lare lan kula, lan ngrumaosi sampun tumindak kilaf, ingkang dados pawadan anggenipun tumindak makaten kalih lare estri ingkang nakal kala wau jalaran boten kiyat ngampet hardhaning nafsu lan Restu babar pisan boten kenging menawi dipun jak nindakaken lampah ingkang nerjang paugeraning kasusilan lan agami makaten menika. Sareng nyumerepi lelampahan ingkang kados makaten menika, bapakipun lare-lare lajeng nangkleti Restu sepisan malih ing ngajenge Gathot saha tiyang sepuhipun, upami mbenjing dipun lamar Gathot purun nglampahi napa boten?. Jebul wangsulanipun Restu pas sanget, menawi Gathot nedhi ngapura, Restu boten rumaos kalepetan lepatipun Gathot, dados boten wonten ingkang kedah dipun ngapura, nanging kanthi wontenipun kedadosan ingkang makaten kala wau, Restu milih nyekapi dumugi samanten anggenipun nyambung talining katresnan kalih Gathot. dados sesambetan antawisipun Gathot kalih Restu inggih lajeng pedhot. Mila kados ingkang wau Bu Kahar dhawuhaken, Gathot lajeng dados manten kalih tiyang sanes, boten kalih Restu ugi boten kalih lare estri ingkang sampun ngandheg awit tumindakipun menika. Nanging kabaripun anggenipun emah-emah Gathot inggih boten lana, kabaripun sampun bibar".

 

Olehe ngrungokne critane Bu Jayadi, Ririen nganti njinggleng. Ora krasa pangrasane kaseret dening lakuning crita sing dikandhakne tamune kuwi.

 

ana candhake.

 

SLENDHANG KUNING (013)

13.

Ora krasa Bu Kaji Ali wis sepuluh dina manggon neng Yogya, kumpul karo putrane sing mbarep. Beda banget karo padatan, Bu Kaji kuwi nek kangen karo wayahe, nek Ririen lan Kahar ora bisa tilik omah neng Kedunggalar ngana kae, Bu Kaji banjur ngersakne rawuh neng omahe  Ririen, nanging paling suwe telung dina mesthi wis ngajak bali menyang Kedunggalar maneh. Mula nek olehe tetirah Bu Kaji nganti sepuluh dina nanging durung paring dhawuh marang Sodik supaya methuk, sing saben sore wayahe bubar sembahyang ngisak mesthi telepon ibune.  Kahar apa dene Ririen padha wis duwe dudutan yen olehe Bu Kaji krasan neng Yogya kuwi merga ana sing wis nocogi penggalihe. Mula wong loro kuwi ya melu bungah, muga-muga apa sing dikersakne Bu Kaji, ya wong tuwane dhewe kuwi, bisa kasembadan.

 

"Pripun Bu?" ngepasi Ririen bali saka nyambut gawe, dikoberne nemoni ibune sing lagi nglaras neng teras mburi banjur matur "ketingale upami Restu niku dijodhokne kalih Sodik, cocog menapa boten?".

 

"Nek nyawang rupa, solah bawa lan sipat-sipate Ibu jan seneng banget upama klakon duwe mantu Restu kae, nDhuk" Bu Kaji paring wangsulan marang putrane "ngibarate barang ngono olehku njingglengi Restu kae wis ora kurang-kurang, tak liling saka kiwa apik, saka tengen ya apik, saka dhuwur aku seneng, saka ngisor ya wis gawe sengseme atiku, jeneh wis rong minggu nggonku srawung kanthi cedhak karo bocah kuwi. Sasuwene Ibu neng kene iki, Restu wis ping papat lho dolan mrene banjur jejagongan karo Ibu lho Rien?!?".

 

"Kaping sekawan Bu?" Ririen api-api nambong, sak jane ya wis ngerti dhewe nek apa sing didhawuhne Ibune kuwi pancen bener.

 

"Iya, wong pas sepisanan ketemu, mbarengi bocahe ngrewangi kowe masak-masak ngge Arisan kae, aku kober kongkonan nglebokne nomer hape ne nyang hape ne Ibu" Bu Kaji nutugne olehe ngendikan "mula bocahe banjur kerep tak telpun, tak kon mara nyang omah kene, nek dhong longgar ngana kae, Ibu ya bares nek Ibu kepengin ngajak jagongan wae, merga neng omah Ibu ora duwe kanca sing kenek dijak jagongan. Restu banjur kandha yen dheweke banjur kelingan sawargi eyange putri, sing biyen kerep wae nimbali Restu supaya sowan mung saperlu arep dikongkon ngancani jagongan".

 

"Wadhuh, dados Ibu disamekne kalih Eyangputrine Restu?" Ririen mlengak.

 

"Ya ora ngono" Bu Kaji wangsulan karo mesem "jarene Restu, Restu kuwi wayahe eyange sing  ditresnani dhewe, lan Restu ya tresna banget nek karo Eyange. Jarene Restu jagongan karo wong tuwa ngene iki, akeh manpangat sing ditampa rupa crita sing bisa digawe salah sijine teken kanggo napaki dina-dina sing bakal diadhepi. Dadi nek pas bocahe longgar banjur tak telpon tak kongkon mrene ngana kae, bocahe ya seneng-seneng wae".

 

"Dados saged dipun pendhet dudutan bilih Ibu sampun cocog saupami kagungan putra mantu pun Restu?" Ririen banjur munggel ngendikane Ibune nganggo pitakonan sing dibutuhake.

"Nek perkara kuwi Ibu isih durung wani muni ndhuk" Bu Kaji paring wangsulan alon, sajake ing penggalihe isih ana rasa ngganjel sing durung bisa singkrihne.

 

"Lho ngendikanipun Ibu wau, Restu menika sampun dipun liling saking sedaya arah lan sedaya nedahaken nek sae?" Ririen mburu maneh nganggo pitakon lelandhesan apa sing wis didhawuhne ibune mau.

 

"Nek sing kuwi pancen bener" Bu Kaji paring wangsulan.

 

"Lha lajeng menapa malih?"

 

"Sing dadi ganjelaning atine ibu kuwi mung siji, merga si Restu kuwi putra waruju, ketoke nek oleh jodho, ora dikeparengake nek ngetutne kakunge, ninggalne wong tuwane sing ana kene"  Bu Kaji nggenahne apa sing ngganjel sajroning penggalihe.

 

"Oo menika ta Bu?" Ririen lagi dhong karo sing dikersakne Ibune.

 

"Iya, kamangka awakmu ngerti dhewe?" Bu Kaji nutugne ngendikane "anak sing bisa tak eloni nek aku wis tuwa ki ya mung kari adhimu si Sodik, jeneh awakmu wis omah-omah dhewe neng kene ngono ?".

 

"Dados upami kasembadan Sodik dados jodhonipun Restu, Ibu ngersakaken supados Sodik mboyong Restu dhateng Kedunggalar?"  Ririen matur maneh .

 

"Lha iya no" Bu Kaji paring wangsulan "lha nek ora ngono rak Ibu dadi kijenan?"

 

"Estunipun menawi namung niku ingkang dados ganjelan, taksih saged dipun atasi kok Bu" Ririen ngaturake solusi.

 

"Aku mbok kon melu ngetutne Sodik ngono?" Bu Kaji rada sengol olehe ngendikan.

 

"Nggih boten ta Bu" Ririen wangsulan karo mesem .

 

"Lha piye?"

 

"Ngaten kemawon, mangke saupami Sodik saged dijodhokaken kalih Restu, lan Sodik kapeksa kedah ngetutaken semahe, gadhahane Sodik ingkang wonten ing Kedunggalar ingkang wujud siti sabin kalih pekarangan dipun sade mawon, damel rambatan gesang Sodik ing mriki lan saged kangge tumbas papan kangge yasa griya alit-alitan ingkang boten tebih saking tiyang sepuhipun Restu, dados Sodik kalih Restu griya piyambak nanging boten tebih kalih tiyang sepuhipun. Menawi Ibu boten kepareng dados setunggal kalih Sodik awit griya menika dede dalemipun Ibu ingkang asli, Ibu saged lenggah ing griya mriki, momong kula kalih Mas Kahar. Pripun menawi makaten ?" Ririen nawakne solusine.

 

Bu Kaji kendel ora enggal ngendikan, sajake lagi menggalih lan nimbang-nimbang marang apa sing lagi wae dikandhakne putrane sing pambayun kuwi. Dinalar-nalar ana benere, nangi ng uga akeh sing ora nocogi penggalihe. Arepa kaya apa sawah lan pekarangan neng Kedunggalar kae,  sing saiki wis dadi duweke Sodik, kuwi kena diarani barang pusaka. Pusakane sawargi Pak Kaji Ali, kakunge. Pak Kaji Ali dhewe nampa pusaka kuwi saka Bapake, dadi kena diarani nek barang darbeke Sodik kabeh kae wujud pusaka sing nduweni sejarah lan nyimpen crita kuna sing wajib dieling-eling, murih bisa dadi pepeling. Lan bisane ngeling-eling crita kuna kuwi, ora ana sarana kajaba nggegegi barang pusaka kuwi aja nganti ucul dadi duweking liyan. Nanging apa gunane kukuh nggondheli barang pusaka nek nyatane malah ngebot-eboti urip? lire merga ngukuhi barang pusaka kuwi, ndadekne Sodik kekungkung ora bisa obah menyang ngendi-endi? Wong jaman Sodik diceluk bali saka olehe ngabdi dadi Ustadz neng Pesantren kae, salah sijine sing dadi sabab ora liya merga Bu Kaji gerah jalaran mikirne Pusaka tinggalane kakunge kuwi. Kamangka jaman semana, saupama Sodik ora bali lan nutugake olehe ngabdi, ora mokal merga Sodik sing dhasare duwe utek sing encer, lan dibutuhake kanggo mundhak majuning Pesantren, Sodik bakal dikirim maneh menyang Pawiyatan Luhur sing luwih dhuwur maneh, embuh menyang Eropa embuh menyang Amerika minangka tetimbanganing ngelmune sing wis didarbeni sawuse ngangsu kawruh neng Timur Tengah. Saiki apa Sodik kudu ngorbanake awake maneh kanggo nuruti apa sing dikersakne Ibune? Embuh kuwi mengko apa wujude?.

 

Nanging.... apa bener Restu gelem dijodhokne karo Sodik? wong nyatane nganti sprene saklimah wae ora tau kawetu saka lisane Bu Kaji marang Restu yen Bu Kaji satemene kepengin mundhut mantu Bu Guru TK kuwi. Lha nek jebul Restu wis nyambung talining asmara karo priya sing uga durung dicritakne marang Bu Kaji? harak ya tiwas-tuwas olehe menggalih bab kuwi kabeh.  Kajaba saka kuwi, saupama Restu kuwi isih legan lan bisa nampa karo sing dadi kersane Bu Kaji sing disengkuyung dening Ririen, apa Sodik ya bisa nampa ngono wae?. Kamangka minangka wong tuwa sing uga pirsa sepira gedhening bekti sing diaturne putrane, Bu Kaji ya ora remen meksa lan mrawasa pangrasane putrane.

 

"Ngene wae ndhuk" sawuse kendel rada suwe Bu Kaji tumuli paring dhawuh marang Ririen "awakmu ngarani nek Restu kuwi isih legan lan durung duwe sesambungan katresan karo wong lanang sapa wae kuwi rak mung saka pangira-ngiramu wae ta? Lire mung wewaton karo warta sing tau mbok rungu utawa wewaton marang asiling panyawangmu. Lan jenenge pangira-ngira kuwi bisa bener lan bisa luput, mula murih mantebe lire bisa ngerti kanthi sanyatane, tak kira mbuh sesuk embuh kapan perlu tak takokne marang Restu, dheweke kuwi isih legan tenan utawa wis duwe sesambungan tresna karo priya.  Kajaba saka kuwi, becike uga dibarengi karo awake dhewe nakoni adhimu si Sodik, saupama dijodhokne karo Restu gelem apa ora? nek ora gelem kudu duwe landhesan utawa pawadan sing klebu nalar, yen ora bisa ditampa dening nalar mengko Ibu bisa aweh pameksa marang adhimu. Dadi sadurunge Ibu sansaya mbingungi nggagas perkara iki, rong perkara sing ibu dhawuhne kuwi kudu enggal bisa oleh wangsulan".

 

"Inggih Ibu" Ririen atur wangsulan mbenerake pangandikane ibune "menawi makaten Ibu enggal nimbali Sodik supados nusul dhateng Yogya, lan menawi saged dipun budidaya anggenipun nyipeng ing mriki radi dangu mawon, tiga napa sekawan dalu ngaten, dados saged taneg anggenipun ngrembag prekawis menika".

 

"Iya, iya mengko bengi nek bocahe telepon tak kandhanane pisan".

 

ana candhake.

 

SLENDHANG KUNING (012)

 

12.

Waginem nguntapne baline Sodik nganti tekan ngarep lawang, jane ngono kepengin Waginem nguntapne nganti Sodik mlebu Mobile, nanging gandheng neng kono ana Munir sing dhek mau wis pamitan nanging dipenggak, dadi olehe nguntapne ya mung tekan ngarep lawang banjur bali maneh, ngancani Munir sing isih lungguh neng kursine. Sauntara kuwi, sanadyan bisa ngrasakne cedhake sesambungan antarane Sodik karo Waginem, nanging Munir isih duwe gagasan yen wong loro kuwi mesthi durung suwe olehe padha wanuh. Ketitik antarane Waginem karo Sodik yen guneman isih migunakne basa krama sing alus, basane wong sing padha olehe ngajeni, nanging ya bisa ditegesi basane wong sing durung pati akrab olehe kekancan.

 

"Mas Sodik kuwi wis kulina dolan mrene ya Dhik?" lagi wae Waginem mapan neng kursine lungguh ngancani Munir, Munir wis ndhisiki ngajak guneman nganggo pitakonan.

 

"Lho gajege mau Mas Sodik rak ya wis crita dhewe menyang Panjenengan ta Mas?" Waginem rumangsa ora seneng ditakoni nganggo suwara sing sajake ngemu sujana ngono kuwi.

 

"Crita sing endi ta?" Sodik mbaleni pitakone.

 

"Pas sepisanan, ngendikan karo panjenengan yen olehe rawuh mrene merga kepethuk aku neng Polres padha-padha olehe arep nganyarne SIM, banjur Mas Sodik bareng karo aku mampir neng omahe Simbok iki. Kapindho, mau pas pamitan Mas Sodik rak ya ngendika sawise klakon weruh omahe Simbok ngono ta?" Waginem nggenahne wangsulane marang Munir.

 

"Oo, lagi sepisan iki ya? kuwi wae nek ora merga ketemu slirane neng Polres, ya durung karuwan nek arep tekan kene ya?" Munir takon maneh suwarane isih panggah nuduhne rasa ora senenge merga Sodik "ngapel" neng omahe Waginem.

 

"Ya mesthi wae ta Mas?" wangsulane Waginem sing saiki suwarane digawe dadi suwara ayem, sanajan atine krasa ora seneng urusan privacy ne dicampuri dening Munir sing uga dudu apa-apane "wong pancen Mas Sodik kuwi durung pirsa omahe mBokku kene sadurunge, ngertine mung winates yen omahku kuwi Ngawi, nanging Ngawi sisih ngendi wonge rak ya durung pirsa, padha karo aku, ngertiku Mas Sodik kuwi daleme Kedunggalar, Kedunggalar sisih ngendi aku rak ya durung ngerti?".

 

Diwangsuli ngono kuwi Munir ya mung manthuk-manthuk, ora semaur maneh. Malah banjur ngganti ngajak ngrembug urusan liyane.

 

"Lha Slirane arep nglebokne lamaran menyang sekolahane Mas Sodik kuwi tenanan ta? apa mung dhapur abang-abang lambe wae?" Munir takon bab olehe Waginem arep nglebokne lamaran "merga, aku mau ya arep ngomong nek durung suwe iki aku wis kepethuk salah sijining Kepala SMP kene, ngomongne nek slirane arep nglebokne lamaran".

 

"Kuwi ta Mas?" Waginem aweh wangsulan "aku ki ora kulina petung sing ora tenanan Mas, lha Mas Munir nemoni Kepala SMP kene ki SMP ngendi Mas?".

"Ora perlu slirane weruh dhisik SMP ngendi" kandhane Munir karo mesem "sing baku, slirane enggal wae gawe lamaran, mengko tak gawane lan nek sing nggawa aku, mokal lamarane Dhik Wagi bakal ditampik, merga ketoke genderane Munir kuwi nek neng Ngawi isih dhuwur kumlebate".

 

Menang-meneng Waginem anyel karo carane guneman Munir sing mamerake dhirine kuwi, luwih ora seneng maneh nalika dheweke rumangsa dibodhokne, butuhe manut lan percaya karo Munir, mesthi becike ngono wae, ketitik ditakoni SMP ngendi wae, wangsulane Munir ora perlu ngerti dhisik.

 

"Karo maneh" Munir nutugne olehe guneman sawise Waginem ora enggal aweh tanggapan marang apa sing dikandhakne kuwi "nek slirane kuwi olehe nyambut gawe panggah neng Ngawi rak blanjane ora entek ngge tuku Bensin ta Dhik? Nanging, ya karek Dhik Wag dhing, milih mulang neng Ngawi neng sekolahan sing faforit, jam mulange akeh merga siswane mbludag-mbludag, banjur blanjane perjam ya muni,  apa milih mulang neng SMA ndesa sing muride keneng dietung nganggo driji, jam mulange cetha nek mung sethithik, nanging duwe kaluwihan bisa santai, mbok menawa seminggu mung mlebu ping pindho utawa ping telu, kuwi wae bisane mlebu melu mulang neng kana ya durung karuwan, wong ora ana sing nggawa, bener mau ana sing saguh arep mbantu, nanging wong sing arep mbantu kuwi ya ora pati cetha statuse, neng sekolahane ya mung bala sadhuk ora nyekel panguwasa apa-apa".

 

"Ngono ya Mas?" Waginem wekasane semaur, kaya mau suwarane sareh nanging satemene ing sarehe suwara sumimpen rasa gela marang sing diwenehi wangsulan, merga ukarane sing seneng ngremehne liyan lan keladuk anggunggung dhiri "Ya nek nitik marang apa sing panjenengan ngendikane kuwi wis cetha endi pilihan loro sing luwih mencutake, nanging minangka kawulane Gusti Allah, sadurunge aku mutusake lamaranku arep tak lebokne menyang ngendi, aku kepengin sembahyang istikharoh luwih dhisik Mas".

 

"Lha wong mandhak mung kaya ngono wae kok ndadak arep nganggo istikharoh barang ta Dhik?" wangsulane Waginem sing ngati-ati kuwi jebul malah semu diluputne lan Munir nyendhu marang wangsulan mau nganggo tembung-tembunge "kok murah temen jenenge Istikharoh kuwi? perkara sing wis cetha bisa dirampungne nganggo nalar lumrah, kok ndadak arep istikharoh barang? apa ngono kuwi ora ngremehne Gusti Allah, wong mung barang sepele wae lho kok ndadak arep wadul marang Gusti Allah?".

 

"Aku ngrumangsani Mas, nek tenane ngono aku  iki titah sing ringkih lan bodho" wangsulane Wagienem tetep nganggo suwara sing lempeng "aku iki ora duwe apa-apa lan ora bisa apa-apa, kajaba yen oleh pitulunganing Allah, aja maneh kok arep ngono-ngono, arep guneman iki wae lho? upama Gusti Allah ora paring kekuwatan marang aku tangeh nek aku bisa ngobahne ilat lan mbukak lambeku. Dadi kanthi nindakne sembahyang istikharoh kuwi ora merga aku nganggep murah marang Istikharohe, merga aku ngrumangsani dudu menungsa sing apa-apa sarwa bisa dhewe, ora mbutuhne pitulungane sapa-sapa, merga wis rumangsa pinter, kuwasa lan bisa".

 

Oleh wangsulan saka Waginem sing kaya mangkono kuwi, gelem ora gelem Munir dadi krasa yen Waginem wis ora bisa dikandhani murih manut panggiringe maneh. Mula, Munir ya banjur wangsulan :

"Ya wis yen sliramu pancen duwe panemu sing mangkono kuwi, ya mangga nek arep Sembahyang Istikharoh dhisik. Mung wae, aku mung aweh weruh : dadi guru neng sekolahan sing manggon ana ndesa  tur muride ora akeh kuwi mbutuhake kasabaran lan pangurbanan sing gedhe, kawruh lan pengalaman bisa uga karire akeh mandhege, pengasilane ora kena dijagakne butuh, beda karo dadi Guru ing papan sing kabeh-kabeh sarwa njurungake marang dina mburi sing nyata luwih sampurna ing samubarange".

 

"Matur nuwun banget Mas Munir" alon-alon Wangsulan "panjenengan wis akeh paring pambiyantu marang aku, uga paring rerigen sarta wawasan sing jembar mungguh tebane, ya lemah teles Gusti Allah sing bakal males. Sepisan maneh aku matur nuwun banget lho Mas. Saupama ing mengkone jebul aku ora bisa nglakoni sing dadi rerigen sarta paringane wawasan saka panjenengan, kuwi ora merga lupute Mas Munir nanging merga ya saka bodho lan cublukku wae".

 

Olehe Waginem aweh wangsulan sing kaya mangkono mau kuwi, merga Waginem wis mentog olehe ngampet kesabarane ngadhepi Munir sing rumangsane Waginem seneng pamer kaluwihan, ngremehne panemune liyan, ora ana wong pinter kajaba dheweke ora ana sing menangan sing bisa ngalahne awake. Oleh wangsulan kaya mangkono kuwi, Munir ya banjur meneng, nanging pangrasane ora kesenggol apa-apa. Malah duwe panemu yen Waginem wis ngrumangsani yen panemune wis kasoran wibawa karo panemune.  Mula Munir ya banjur manthuk-manthuk karo mesam-mesem merga wis kalegan atine. Ya merga kuwi Munir nggraita sajroning nalare, yen dhek emben weling kanggo Waginem sing dititipne mBah Rawan, nadyan wis diragati nganggo rokok gabus rong conthong, nanging durung kober tumeka ing pangkone Waginem, mangka kanthi rembugan ing dina iku, Munir weruh ana lelawangan sing wiwit menga, sing bisa dileboni kanggo nelukne atine Waginem, Waranggana Karawitan Prasaja Laras sing rumangsane Munir angel senggolane.

 

Sawuse ngobrol perkara liya sing ora ngemu wigati apa-apa, Munir banjur pamitan. Padha karo nalika nguntabne Sodik mau, Waginem olehe nguntabne Munir ya nganti tekan lawang. Karo mangkat mulih neng atine Munir tuwuh pangira yen ora bakal mbutuhne wektu suwe, atine Waginem bakal klakon bisa ditelukne lan bakal nuruti apa sing dadi pepenginane. Beda karo kang ana atine Waginem, nadyan sing diuntabne baline kuwi Munir, nanging sing ora bisa dilalekne malah wewayangane Sodik, sing saiki kira-kira malah wis tekan omah.

 

"Oh, Mas Sodik, muga-muga ..................................." angen-angene Waginem durung kober ditutugne.

 

 

ana candhake.

 

 

 

SLENDHANG KUNING (011)

11.

Waginem sing weruh praupane Sodik katon owah nuduhne kageting atine,  duwe rasa sing ora pati kepenak. Kegawa saka rasa tresna sing wis wiwit thukul ing atine marang Sodik, Waginem kethukulan rasa kuwatir yen nganti Sodik salah tampa lan duwe pangira yen antarane dheweke karo Munir wis ana sambunging tresna. Atine Waginem dadi melang-melang ora karuwan. Nanging Sodik ya ora suwe nggone kepencokan rasa kaget, karo mesem grapyak Sodik ngethungne tangane, ngajak salaman adhine misanan kuwi  ngajak salaman.

"Sliramu ta Dhik? tak kira sapa ?" kandhane Sodik karo nyawang praupane Munir sing uga katon yen kacondhokan rasa gumun, merga ora duwe panyana yen bakal kepethuk Sodik ing omahe Waginem kuwi.

"Lha kok sampean neng kene ta Mas?" sawise bisa nguwasani rasa gumune, Munir wangsulan nganggo pitakonan.

 

"Iya Dhik, iki mau critane rak bareng karo mBak Waginem nganyarne SIM neng Polres, banjur aku mampir pisan, mumpung wis tekan Ngawi" wangsulane Sodik blaka apa anane "Lha Dhik Munir iki mau pancen sengaja arep tindak mrene apa saka ngendi?".

 

"Aku ta Mas?" Munire wangsulan "ya pancen niyat arep mrene, arep niliki Dhik Waginem merga wis  suwe ora katon neng Gladhen Karawitan Prasaja Laras, ya mung kepengin ngerti kabare wae, kok suwe ora melu gladhen".

 

"Nuwun sewu" Waginem sing wiwit mau mung plenggang-plenggong merga ora nyana nek antarane Munir karo Sodik wis padha tepung becik, nyelani guneman "jebul Mas Sodik menika sampun tepang ta kalih Mas Munir?".

 

"Boten trimah tepang mBak" wangsulane Sodik karo ngguyu "Dhik Munir niki kapetang taksih adhik kula tunggal mBah Buyut, kajawi menika wiwit alit sampun dados kanca dolan, jeneh dalemipun Om Hari, Bapakipun Dhik Munir menika caket kalih griyane Ibu kula, tunggal RW namung benten RT".

 

"Oo makaten ta?" Waginem lagi tanggap "kula blas boten nyana menawi Mas Sodik kalih Mas Munir menika jebul taksih sedherek caket".

 

"Ya pancen lumrah wae Dhik" genti Munir sing semaur "merga aku pancen ora tau crita nek duwe sedulur Mas Sodik iki, kajaba saka kuwi nadyan sedulur nanging kasenengane beda, aku seneng nglayab neng ngendi-endi, nek Mas Sodik iki ketungkul ngopeni sawah karo raja kayane ditambah mulang neng SMA. Mas Sodik iki senengane mirengne musik-musik barat klasik nek aku seneng karawitan karo campur sari".

 

"Lho Mas Sodik niku dados Guru napa ta jebule, jan nyolong pethek tenan?" Waginem takon karo mesem mripate nyawang Sodik.

 

"GTT mBak" wangsulane Sodik "namung mbantu Guru Mapel Bahasa Inggris kalih Bahasa Arab ing SMA Al-Hasan nggen kula mrika kok".

"Sae sanget niku Mas" kandhane Waginem maneh "siswanipun kathah nggih? kula tak nyobi nglebetaken lamaran mrika menawi makaten, mbok menawi taksih mbetahaken Guru Mapel Bahasa lan Sastra Indonesia".

 

Krungu tembunge Waginem sing mangkono kuwi mau, Munir sing duwe pangira nek antarane Sodik karo Waginem ora mung kekancan lumrah, sing Munir banjur aweh sasmita sinandhi marang Waginem nek senengane Sodik kuwi lagu-lagu barat klasik sing ora cocog karo senengane Waginem sing aktif ing pakumpulan Karawitan, dadi rada cuwa. Munir rumangsa getun dene wis ngandhakne nek Sodik kuwi ya dadi Guru barang, sing wekasane malah aweh dalan marang Waginem bisa luwih nyambung rembugan karo Sodik.

 

"Menawi siswanipun nggih klebet radi kathah mBak" Sodik aweh wangsulan marang Waginem, aweh katrangan ngenani kahanan sekolahane "kelas tiga setunggal kelas kanthi siswa tigang dasa sanga, sedaya ngrangkep nyantri ing Pesantren Al-Hasan, makaten ugi siswa kelas kalih ingkang cacahipun sekawan dasa setunggal, menawi kelas setunggal dados kalih kelas, amargi kajawi lare-lare saking Pesantren ugi kawewahan lare-lare saking njawi ingkang boten nyantri ing mriku".

 

Olehe padha rembugan leren sedhela, ana bocah wadon rewange Waginem sing kulina ngrewangi nyetlika sandhangane wong sing padha nglondrekne teka karo nggawa wedang kopi, disuguhne Munir sing olehe teka keri.

 

"Mangga diunjuk Mas Munir" Waginem kandha ngacarani Munir supaya ngombe suguhane.

 

"Matur nuwun" wangsulane karo mbukak tutup gelas kopine.

 

"Nggih lumayan kathah menawi makaten Mas" Waginem guneman maneh, Munir sing wiwit mau rumangsa getun, ngrasakne nek ora diwenehi wektu kanggo amul melu rembugan  "kinten-kinten menawi kula nglebetaken lamaran mrika menapa saged dipun tampi inggih?".

 

"Inggih dipun cobi mawon mBak, murugaken kula boten patos ngertos kabetahaning tenaga pengajar, ing mriku kula namung mbantu" wangsulane Sodik blaka.

 

"Angel Dhik mlebu nyang sekolahan kono kuwi" Munir rumangsa oleh bahan kanggo melu omong, tur ya ana gunane marang awake "merga Sekolahan kuwi rak ngayom neng Yayasane Pesantren? Gek slirane apa bisa urip kaya modhele Ustadzah? samubarang kudu syar'i, kudu nyingkiri barang sing Sub-hat luwih-luwih sing dianggep haram,  adoh karo kasenengane wong awam kaya tunggalane Dhangdhut, Campur sari luwih-luwih karawitan, neng Pesantren ki sing ana ya mung tunggalane Hadrah karo Qasidahan, apa slirane bakal krasan upama bisa ketampa mulang neng kana?".

 

"Napa nggih leres makaten ta Mas Sodik?" ora mangsuli apa sing dikandhakne Munir, Waginem malah genti takon marang Sodik.

 

"Boten sedaya sing dicriyosne Dhik Munir niku wau leres mBak" wangsulane Sodik karo suwara sing sareh lan ketara nek sing guneman iku wong sing sabar "malah sangertos kula ing sekolahan mrika niku wonten kalih Guru ingkang ngrasuk agami ingkang benten kalih sanesipun. Ingkang setunggal Bu Ni Made Siti Asih, menika priyantun asli Gianyar Bali, agaminipun Hindu, ing mriku ngasta pelajaran ekstra kurikuler Seni Tari, lajeng ingkang setunggal malih Pak Tasmadi ingkang ngrasuk agami Protestan ngastanipun Mapel Geografi. Lan malih pas mengeti Milad Pesantren tahun kapengker nika, Pesantren nggih nggelar Ringgit, Dhalangipun Ki Cahya Kuntadi Dosen ISI Surakarta, pesindhen Bintang Tamunipun mBak Eka Uget-uget saking Sragen".

 

Oleh wangsulan ngono kuwi Waginem mesem, atine krasa seneng. Beda karo Munir sing banjur mbesengut rumangsa nek dientahi dening sedulure dhewe. Sodik tanggap nek Munir kagelan merga krungu olehe aweh wangsulan marang Waginem ngono kuwi mau, Sodik ora kepengin gawe gelane adhine misanan kuwi, mula banjur nutugne olehe guneman :

"Mila kula inggih nate mireng menawi wonten Pesantren ingkang nyiriki Seni Karawitan utawi Wayang lan sapanunggalanipun, nanging kula nggih namung mireng dereng ngertos Pesantren pundi ingkang ngecakaken ngaten menika. Menawi jaman rumiyin pas kula nate mondhok Pasan dhateng Madiun, Ngaos Kitab Sulamut Tawfiq dhateng Rama Kyai Basith dipun wejang boten namung Karawitan kemawon ingkang prayogi dipun tebihi, nanging ugi Orkes Gambus lan Samroh ugi sami kalih karawitan, Penyanyi-penanyi Samroh ingkang brukut busananipun dipun sebat sami kaliyan Tledhek Santri. Menika sami kalih piwucal ingkang kula tampi saking Rama Kyai saking Pesantren ing laladan Bacem. Inggih sadaya menika wangsul dhateng awakipun piyambak, kados pundi anggenipun ngginakaken nalar jumbuh kalih mekaring  budayanipun sowang-sowang".

 

Waginem dadi sansaya kasengsem marang Sodik sing rumangsane mujudne wong sing duwe ngelmu lan kawruh sing jembar tebane. Beda karo Munir sing dhasare ngono kawruhe ing babagan sing lagi dadi rembugan ora pati akeh. Munir dadi ora jenjem anggone lungguh, rumangsa ora diuwongne babar pisan karo sing lagi padha rembugan.

 

"Tak kira wis cukup butuhku Dhik" nalika ana kalodhangan Munir gage-gage guneman marang Waginem "wong olehku mrene mau mung arep ngabarake kasarasane Dhik Wag kok, ora teka neng gladhen kuwi tak kira lara apa piye, nek jebul slirane sehat-sehat wae ya sokur alhamdulillah, aku tak pamit dhsik nek ngono, disekecakne Mas Sodik".

 

"Lho kok kesusu arep menyang ngendi maneh ta Dhik?" Sodik sing luwih dhisik nyauti tembunge Munir "aku ya arep ndang bali kok, wong neng kene wis wiwit mau".

 

"Lho kok kesusu ta Mas Munir?" Waginem genti sing semaur "ya kopine diunjuk dhisik no".

 

Munir sing wis ngadeg arep ngalih, bali lungguh maneh, nyandhak kopine banjur disruput sithik-sithik.  Genti Sodik sing banjur guneman :

 

"Kula kinten sampun sawatawis mBak, kula sampun sumerep dalemipun mBak Waginem malah sampun diparingi kopi kalih sukun napa, sak niki kepareng kula tak wangsul rumiyin. Benjang menawi longgar utawi menawi ngepasi dhateng Ngawi menawi keparengaken kula tak sowan malih".

 

"Lhah jane dereng tuwuk jagonganipun lho Mas Sodik, kok kesesa badhe kundur?" wangsulane Waginem sing sajak kabotan arep ditinggal mulih Sodik.

"Benjing-benjing mawon menawi wonten kalodhangan dipun sambet malih" kandhane Sodik karo ngadeg "o enggih, menawi ngersakne nglebetaken lamaran dhateng SMA panggenan kula,  tulung kula dikabari, mbok menawi kula saged atur pambiyantu matur dhateng Pak Setya Basuki Ketua Yayasanipun".

 

"Inggih Mas, matur nuwun lho?!?" wangsulane Waginem, atine mundhak seneng. Rasa ing jerone dhadha sansaya krasa ngrembaka. Rasa Apa hara?.

 

ana candhake.

 

SLENDHANG KUNING (010)

10.

Waginem metu saka jero omah, nyangga baki isi kopi karo gorengan neng piring.  mBok Sadikem ngadeg, banjur pamitan marang dhayohe nek arep mbalik nunggoni dolanane neng warung. Waginem banjur mapan lungguh neng kursi, neng ngarepe Sodik keletan meja tamu.

"Diunjuk Mas" kandhane Waginem ngacarani "nyuwun ngapunten kopine kopi gorengane Simbok, namung nggereng kemawon".

"Matur nuwun" Sodik mbukak tutupe gelas karo wangsulan, kopi sing disuguhne isih kumebul gandane arum "kopi niku ingkang sae nggih kopi nggereng niku mBak, nek criyose lare-lare nem namine kopi koalisi".

Waginem ngguyu, Sodik ya melu ngguyu, kahanan dadi padhang ora kaku kaya pas Sodik lagi teka mau.

"Sak jane wau kula boten patos wantun lho Mas" Waginem guneman sawuse rada sauntara meneng "ngaturi Mas Sodik pinarak mriki niku?!?".

"Lho kenging napa ta mBak?" Sodik genti takon "napa kuwatos nek dipun dukani Simbok? Napa... napa nggih?".

"Boten niku Mas" wangsulane Waginem ketok rada serius "laladan mriki niki rak jane ngoten radi disiriki tiyang ta Mas? kathah ingkang boten purun kendel teng mriki, kajawi menawi tiyang mriki asli lan sakiwa tengene".

"Kok saged ngaten?" Sodik api-api ora ngerti, sak jane ngono Sodik ya wis tau krungu nek desa kono kuwi pancen akeh sing isih nyiriki.

"Nggih boten saged nglepataken ingkang nyirik niku Mas" Waginem wiwit waleh, kandha apa anane "rumiyin mriki rak kondhang panggenanipun tiyang estri nakal ta Mas? Nanging niku rumiyin, jaman kula taksih alit. Lajeng dening Pemerintah lokalisasi sing teng mriki ditutup, nanging namine laladan mriki kadhung kebacut panggenan ingkang boten sae, dados nggih dugi sapriki taksih kathah ingkang nyirik kendel teng papan mriki".

Sodik manthuk-manthuk sajak ngerti karo sing dikandhakne Waginem ngono kuwi. Pancen ya lumrah nek jenenge samubarang apa wae nek wis kadhung entuk cap elek, sanadyan satemene cap elek kuwi wis diilangi, panggah wae tilas-tilase angel bisane ilang.

"Nggih ingkang sabar mawon mBak" kandhane Sodik aweh semangat marang Waginem "mila limrah tiyang niku remen nggebyah uyah, sanaosa mriki rumiyin wonten lokalisasi, utawi kathah tingaipun nakal, nanging rak jane ngaten inggih taksih kathah ingkang sae?.  Lan malih, naminipun tiyang gesang menika saben-saben rak nggih saged ewah gingsir kahananipun ta mBak? saged mawon waunipun tiyang sae, sregep ngibadah, dumadakan kesandhung ing warata, lajeng katut panggodhaning setan, temah dados tiyang bubrah. Makaten ugi sakwangsulipun, tiyang ingkang suwaunipun kemulan dosa paribasanipun, njejemberi kawontenanipun, andilalah anyarengi dhumawahing kanugrahan saking Allah lajeng dados tiyang ingkang sakalangkung ing saenipun. Rak nggih makaten?".

 

"Leres sanget ingkang Mas Sodik dhawuhaken menika" Waginem wangsulan "nanging inggih niku wau, gandheng kebacut angsal cap awon, nggih kados kain pethak ingkang kacipratan tlutuh pisang, sanaosa sampun dipun kumbah mawi maneka warna sabun, inggih panggah kemawon tilas-tilasing tlutuh panggah boten saged ical".

 

"Ngaten mawon mBak, kangge ngadhepi pandumuk boten sae niku wae janipun kenging diwastani gampil" Sodik nutugne olehe guneman.

 

"Gampil pripun Mas?" Waginem ketok kasengsem karo sing arep dikandhakne Sodik.

 

"Nggih ngginakne unen-unen, milih dadi tunggak tinimbang dadi gagak ngoten nika lho" kandhane Sodik nggenahne "nggih kersanipun titiyang badhe mastani napa, mangga sauger awakipun piyambak boten kados ingkang dipunkandhakne tiyang-tiyang niku rak nggih sampun. Malah kanthi cara makaten kados sing dinyanyekne Nokus jaman siyen nika, Keadilan Tuhan".

 

"Inggih Mas" wangsulane Waginem alon "radin-radin tiyang mriki nggih ngecakne kados ingkang Mas Sodik dhawuhaken niku, boten kekathahen pangucap nanging nyatanipun Masjid wetan mriku niku sing agenge samanten, menawi Jumuah asring boten cekap dipanggeni tiyang ingkang jum'atan, saben wancinipun sembahyang gangsal wekdal inggih ketingal kathah ingkang sami sembahyang jama'ah. Makaten ugi kawontenanipun Gereja kilen nika, saben dinten Ahad inggih kathah ingkang ngrawuhi kebaktian ing mrika".

 

"Cak-cakan ingkang makaten niku wau, langkung trep mBak. Sae niku" kandhane Sodik aweh pangalembana karo apa sing dikandhakne Waginem.

 

"Kalih disambi lho Mas" Waginem mbaleni olehe ngacarani tamune "niki sukun goreng tanemanipun sawargi Bapak rumiyin ngantos sapriki taksih wonten".

 

"Inggih mBak, kleresan sanget sukun niku klebet kareman kula wiwit siyen, teng nggriya kula nggih nanem sukun kok, nembe kaping kalih anggenipun nguwoh" Sodik wangsulan karo njupuk sukun goreng sing ditawakne sing duwe omah.

 

Wong loro sing isih padha nome kuwi bali nutugne olehe padha omong-omongan. Sanajan batine Sodik ora leren-leren olehe aweh pangalem marang Waginem, sing rumangsane Sodik Waginem kuwi klebu unusaning para wanita, ayu pasuryane, alus solah bawane, krasa mentes apa sing dadi pangucape lan isih akeh maneh kaluwihane Waginem sing katon ngalela ing panyawanging batine Sodik, nanging sakecap ora ana sing diwetokne ing pangucape. Samono uga tumrape Waginem, wiwit sepisanan ketemu neng Bus kae, wewayangane Sodik tansah ora bisa ilang saka panduluning angen-angene. Saiki bareng bisa jejagongan maneh, rasa seneng lan rasa eram kuwi luwih gedhe maneh, ngrembaka ing sajroning nalar lan budine.  Tembung-tembung sing metu saka lathine Sodik, rumangsane Waginem nduweni bobot sing manteb, meh kabeh mung ngarah marang kabecikan, ora ana tembung sing nuwuhake ora becik. babar pisan ora keprungu tembung sing ngala-ala sapa wae. Waginem rumangsa ayem lan tentrem krungu kabeh tembung sing dikandhakne Sodik, kaya nalikane Waginem nyemak ceramahe para Ustadz sing mblarah ngebaki latare Youtube kae, malah kepara luwih nduweni kabecikan sing luwih akeh maneh.

 

"Nuwun sewu kula kok nate manggih unggahan teng Youtube, karawitan saking Karangasri Ngawi kok rumaos kula waranggane kados mbak Waginem ta? napa niku leres mBak Waginem saestu?" dumadakan Sodik takon bab karawitan sing dieloni Waginem, sawuse akeh olehe padha ngobrol.

 

"Inggih mbok menawi pancen leres Mas Sodik" wangsulane Waginem karo rada semu isin "mila kula ndherek gladhen seni karawitan ingkang rumiyinipun dipun kangge gladhen Ibu-ibu PKK dhusun mriki, namine Karawitan Prasaja Laras ingkang dipun pangarsani Pak Carik mriki. Mas Sodik nggih sok mirsani ta jebule? kula kinten menawi alergi kalih bangsane seni makaten menika?".

 

"Kula niki tiyang ingkang boten mudheng seni mBak" wangsulane Sodik karo mesem "nanging seni menapa kemawon boten wonten ingkang kula siriki, nggih ingkang campur sari, keroncong, napa karawitan sedaya kula remen. Pancen sok inggih wonten lagu-lagu ingkang unen-unenipun boten kula remeni, kados Gubug Asmara upaminipun, niku kula pancen boten remen, namung kemawon kathah lagu-lagu ingkang menggah kula cocok, langkung-langkung ingkang modhel klasik kados Uler Kambang, Glathik Glindhing, Gambir Sawit ngoten nika, kula remen sanget".

 

"Menawi makaten inggih sami kaliyan kula Mas" wangsulane Waginem "kula nggih boten radi mathuk kalih lelagon sragenan Gubug Asmara nika, nek dikengken milih kula langkung remen nyekar bangsane Pangkur Irama Lamba ngaten nika".

 

Bareng rembugane wis tekan babagan seni karawitan, olehe padha jagongan dadi sansaya gayeng. Luwih-luwih nalika Sodik kober aweh apresiasi marang gendhing-gendhing klasik, sing jarene Sodik ngemu akeh piwulang luhur, sing isine aweh panuntun marang para wong sing gelem ngrungokne, rupane ajaran adi luhung, mulangake moral sing becik sing jumbuh karo piwulanging kautaman salaras karo tuntunaning Pangeran sing wujud Agama. Waginem sansaya katrem lan kasengsem ngrungokne apa sing dikandhakne dening Sodik. Lan mesthi wae, rasa seneng sing tuwuh ing atine bocah wadon sing ora suwe maneh bakal diwisuda minangka Sarjana Pendidikan kuwi, dadi sansaya ngrembuyung mundhak ngrembaka. Sodik dhewe, sing bola-bali krungu tembunge Waginem sing sok nyelani olehe guneman, dadi sansaya ngerti yen Waginem kuwi nyata-nyata wong wadon sing intelektuale dhuwur lan duwe wawasan sing luwih jembar.

 

Nanging, olehe padha jagongan kuwi dadi kandheg bareng saka ngarep lawang keprungu suwarane wong kula nuwun. Nandhakne nek ing omah kono ketekan tamu anyar saliyane Sodik.

 

"Mangga......" Waginem ora sranta aweh wangsulan marang sing lagi teka karo mripate nguwasi pernahe lawang.

 

Sing dimanggakne ora ngenteni dipindhoni olehe manggakne, banjur mlaku leu omah nyedhaki sing lagi padha jagongan. Sepira kagete Sodik bareng dheweke ndengengek nyawang sing lagi teka, sing ora liya sedulure dhewe, sedulur tiba misanan sing ora liya.... Munir.

 

 

ana candhake.