SENDHANG MUSTIKANING WARIH III (3)

 

kacariyosaken malih dening : Rust Luh Getih

 

3

 

Yen awan mau mendhung mentiyung jagad dadi peteng dhedhet, bledhege sesautan ora ana kendhate, merga kesapu angin, mendhunge ilang resik. Wengi kuwi mbeneri ora wayah panglong, rembulan isih sore wis ndadari, bunder seser kaya ndhog bebek didadar neng wajan. Angine sumribit nggawa hawa seger. Wong papat sing padha mangan pala kependhem bakaran wis rampung. Wukir karo Kurantil ngadeg golek tambahan kayu garing dilebokne bedhiang ing pamrih bedhiyange bisa luwih awet urupe.

"Uwis Kang Wukir" Marga ngandhani "ora sah golek kayu maneh, saenteke kayu sing ana kuwi wae mengko wis bisa ndawakne umure bedhiyang nganti sesuk esuk".

"Inggih Den" Wukir semaur karo bali mapan lungguh maneh "Nuwun sewu Den Rangga lan Den Marga, kaparengna kula badhe matur dhateng andika kekalih".

"Arep omong apa Kang Wukir?" Rangga nanggapi karo mesem "apa arep omong anggonmu teka neng Grojogan Jambe Kembar iki? Merga ngemban dhawuhe Gurumu nyegat lakune Pangumbara sing isih Jaka kumala-kala kuwi? Sapa ta Gurumu kuwi jane? lan madhepok ana ngendi?".

"Elho?" Wukir karo Kurantil pating plenggong, banjur Wukir nutugne omonge "dados Raden sampun uninga sedaya? Inggih Raden, mila leres kados ingkang Raden dhawuhaken punika. O, inggih kula kekalih punika cantrikipun Ki Sukirna ingkang kaprah sinebat Ki Banyugurih, saking Padhepokan Banyugurih".

"Dadi nDika sakloron kuwi siswa Banyugurih?" Marga semaur karo takon.

"Kasinggihan Raden" Wukir wangsulan alon.

"Lha saiki ndika wong loro arep nerusne laku maneges ing Grojogan Jambe Kembar, ngenteni pangumbara sing arep liwat kuwi, ngono apa?" Marga banjur takon maneh.

"Nuwun sewu, Raden" Kurantil genti sing omong "menawi kula kekalih punika pareng ngertos, Raden kekalih punika wingking saking pundi? lan badhe tindak pundi? punapa malah kepara Raden Kekalih punika ingkang manguwaosi laladan mriki?"

Marga mesem, Rangga ngguyu ngakak, krungu pitakone Kurantil sing jangkep kuwi.

"Ngertia ya Kang Wukir lan Kang Kurantil" Rangga banjur aweh wangsulan "omahku kuwi wujud gethek sing dicancang ing wit klumpit kuwi, dene asalku adoh saka kene, yaiku saka desa sing caket karo Kutha Gedhe ing Mataram kana. Dene ngendi sing tak tuju, kuwi aku durung ngerti, butuhku aku ngetutne iline banyu sing nggawa gethekku. Cetha?".

"Matur nuwun Raden" Wukir wangsulan "menawi makaten boten wonten sanes ingkang kula tengga kajawi namung Raden kekalih, awit dhawuhipun Bapa Guru Sukirna, kula kekalih kinen nyegat Pangumbara kalih ingkang taksih Jaka kumala-kala, ing Grojogan Jambe Kembar. Lan samangke kula kekalih sampun kepanggih malah sampun kaparingan pitulungan dening ingkang kula cegat kala wau, inggih punika Raden Rangga lan Raden Marga".

"Yen wis mantep lamun sing ndika cegat kuwi aku karo adhiku, saiki apa sing ndika sakloron karepne?"

"Inggih Raden" Wukir wangsulan sajak ngati-ati "dhawuh ingkang kula tampi saking Bapa Guru Sukirna, kula kadhawuhan, sepisan ngaturaken taklimipun Bapa Guru dhateng Raden kekalih, kaping kalihipun kula kekalih kadhawuhan ngaturaken panyuwunanipun Bapa Guru Sukirna dhateng Raden kekalih, inggih punika panyuwunan sanjata pitulungan kangge kulawarga Padhepokan Banyugurih minggahipun dhateng Kademangan Jatipethuk, awit Padhepokan Banyugurih punika mila kabawah reh dening Kademangan Jatipethuk. Awit saking punika, dhuh Raden mugi wonten sih kawlasan dhateng kula kekalih, kula suwun mugi Raden kersa tedhak dhateng Padhepokan Banyugurih sareng kaliyan lampah kula".

Rangga karo Marga ora enggal wangsulan. Bocah loro kuwi terus kelingan karo pawelinge Patih Mandaraka. Nanging Rangga lan Marga durung ngerti apa wujude pitulungan sing dikarepake dening Ki Banyugurih sing wis kongkonan cantrike kuwi. Bareng wus sawatara meneng, ora ana pilihan liya tumraping Rangga lan Marga kajaba nyaguhi panjaluke Ki Banyugurih.

"Kakang Wukir lan Kakang Kurantil" Rangga banjur kandha

"Inggih Raden" Wukir lan Kurantil gurawalan semaur.

"Aku karo adhiku gelem melu ndika menyang Padhepokan Banyugurih, nanging ana sarate".

"Saratipun punapa Raden?" Wukir takon karo dheg-dhegan.

"Sarat sing angka siji" Rangga nggenahne sarate "ndika lan sapa wae klebu Ki Guru Sukirna lan cantrik mentrike, ora kena nyebut aku lan adhiku nganggto sebutan Raden".

"Lajeng kedah ngaturi mawi sebatan punapa?" Kurantil takon.

"Sasenenge olehe nyebut, bisa Adhi, bisa Angger, bisa Ki, njangkar ya kena waton ora nganggo sebutan Raden utawa sebutan kang lumrah dienggo dening punggawa kraton" .

"Inggih Ra... eh, Ki" Wukir wangsulan.

"Sarat sing angka loro, aku lan adhiku mung bisa mbudidaya aweh pitulungan marang wong sing jujur lan ora gumampang ngapusi aku lan adhiku"

"Salajengipun punapa malih Ki Rangga?" Wukir takon maneh.

"Cukup loro kuwi sing dadi sarate, sesuk bareng pletheking Surya, aku, adhiku lan ndika sakloron budhal saka kene, tumuju ing padhepokan Banyugurih, yen Ki Banyugurih kersa mujudi sarat loro kuwi, aku karo adhiku ya gelem aweh bebantu. nanging yen Gurumu ora gelem, ya ora apa-apa, sesuk sawise tekan Banyugurih aku karo adhiku ya terus bali mrene lan nerusake lakuku. Lan aku meling yen aku wis nerusake laku, aja pisan-pisan ana sing nututi lakuku".

"Inggih Ki, dhawuhipun Ki Rangga lan Ki Marga badhe kula aturaken sedaya dhateng Bapa Guru Sukirna" Wukir lan Kurantil mangsuli bebarengan.

"Saiki, prayogane nDika sakloron enggal leren,murih sesuk ora kasep nggone budhal, ndika bisa leren neng ndhuwuring gethek kuwi. Aku karo adhiku arep rembugan sedhela" Rangga prentah supaya Wukir lan Kurantil padha munggah gethek. Sing diprentah uga banjur budhal.

Sawuse wong loro saka Banyugurih kuwi ora ana, Rangga banjur ngajak omong Marga :

"Kira-kira awake dhewe iki arep dijaluki tulung ing babagan apa ya Dhi?"

"Bares wae aku ora ngerti Kakang" wangsulane Marga "nanging kira-kira ora adoh karo jagading tukaran lan kerengan. Merga sak ngertiku, nganti jaman saiki iki isih akeh wong sing isih niru lan nganggo sipating kewan, yaiku endi sing kuwat ya kuwi sing rumangsa wenang nguwasani sing ringkih. Dadi kira-kira wektu iki ana kekuwatan saka liyan sing nguwasani Ki Guru Sukirna lan Padhepokan Banyugurih munggahe Kademangan Jatipethuk kaya sing dicritakne Wukir lan Kurantil mau".

"Banjur prayogane sesuk kuwi apa sing kudu ditindakne?" Rangga takon maneh.

"Ya kudu weruh larah-larahe nganti Ki Guru Sukirna njaluk bebantu awake dhewe iki, yen nurut pradhataning nalar Ki Guru pantes dibantu nganggo kekuwatan, ya dibantu nganggo kekuwatan. Yen nyatane Ki Guru perlu dibantu nganggo weninging nalar, ya Ki Guru kudu dibantu nganggo weninging nalar, sanadyan ki Guru rumangsa ora mbutuhake pisan".

"Yen mangkono aku mathuk banget karo panemumu Marga" Rangga wangsulan karo mesem lega "sadurunge tumandang awake dhewe kudu luwih dhisik mangerteni apa satemene sing wis dumadi".

"Dadi wis jumbuh karo sarat angka loro sing mau Kakang andharake marang utusane Ki Guru Sukirna" Marga numpangi rembug.

Wektune wis sansaya wengi. Saka kadohan lamat-lamat keprungu pambaunge asu ajag sing ngalup-alup ngeres-eresi ati.

 

Ana candhake.

SENDHANG MUSTIKANING WARIH III (2)

 

kacariyosaken malih dening : Rust Luh Getih

2

Wong loro sing lagi ketungkul sesuci nganggo banyu grojogan sing bening kuwi babar pisan ora ngira yen satemene salah siji ana sing jiwane sajroning bebaya. Ula sing gedhene sapupu kepara luwih gedhe maneh kuwi siaga, awake nekuk samekta nyaut mangsane saka dhuwur. Sajake ngenteni calon mangsane ngadege luwih jejeg, ora mbungkuk merga lagi sesuci. Rangga lan Marga saka kadohan wis weruh siagane si Ula, malah kepara olehe ngerti wiwit ula gedhe kuwi mrambat mudhun nurut wit. Nalika ula kuwi nunggu calon mangsane ngadeg, Rangga lan Marga sansaya cedhak.  Dumadakan mbarengi salah siji saka wong loro kuwi rampung nggone sesuci lan ngadeg arep ngalih,  Ula gedhe kuwi ngobahake sirahe, karo ngetokne suwara gemrutuk, cangkeme menga, nyamber sirahe wong sing lagi rampung sesuci mau. Wong kuwi kaget, nanging rumangsa wis ora bisa ngendhani maneh, pungkasan mung bisa pasrah marang nasib, mripate diremne karo mbengok banter sambat mati. Nanging nalika kurang sanyari cangkeme ula saka sirahe calon mangsane, Ula sing wis luwe kuwi, sirahe kontal nggeret awake nisih mengiwa, awit kanthi cepet Rangga bisa nyawatake watu sakepel ngarah sirahe Ula. Nadyan tumibane watu rada mleset, ora pas kena sirah, nanging kena ngisor gulu, ula kuwi kontal rada adoh. Lah meh bareng wektune, Marga wis mencolot karo nggeret wong loro kuwi ngadoh.

Krasa lara lan gagal anggone oleh mangsan Ula kuwi nesu, karo ngetokne suwara pangakak mripate abang nyawang marang pernah calon korbane sing wis ngalih panggonan, hingga ora gaduk yen ta disaut nganggo sirahe, sauntara pethite isih nggubet neng pang sing gedhe Panyawange ula banjur ngalih marang Rangga sing papane luwih cedhak. Ula sing nesu kuwi banjur obah maneh arep nyaut sirahe Rangga saka iringan. Nanging Rangga wis samekta, neng tangane wis ana teken bongkotan pring kuning limang kilan dawane, sajempolan sikil gedhene. Panyaute ula dipapag wani nganggo sabetan teken, ora mindhon gaweni sirah ula sing cangkeme mangap amba kuwi, kena dibabat nganggo teken, nuwuhake suwara banter, sirahe ula remuk.  Pethit sing nggubet ing pang kendho, Ula Puspakajang sing galak kuwi ceblok neng lemah, ora karuwan polahe. Rangga mencolot ngedoh, getih ula mblambang neng lemah polone katut mawut.

Bareng ula kuwi wis ora polah maneh, lagi Rangga mlaku nyaketi wong loro sing isih ngewel ngoplok ora kuwat ngglawat ketang wedine.

"Wis Kisanak ora sah wedi maneh, ulane wis mati. Mula mbesuk maneh kuwi sing ngati-ati" kandhane Rangga sawise cedhak karo wong loro kuwi.

"Kula ngaturaken panuwun Denmas, upami boten wonten andika tamtu kula sampun pejah saestu" sawise sauntara salah siji saka wong loro kuwi ngaturne panuwun karo ucap sing isih glagepan .

Rangga mung mesem, banjur kandhane marang Marga :

"Wis Dhi, ayo sesuci wektune manembah wis teka"

Ora wangsulan Marga banjur nyedhaki grojogan, Rangga nututi, Kekarone banjur padha sesuci. Ing cedhak grojogan ana watu sing leter, sinoman loro kuwi padha nindakne panembah ing dhuwure watu kuwi. Maghrib karo Isyak dijamak lan Ngisake dikosor dadi rong rekaat.  Nalika Rangga lan Marga rampung nggone sembahyang banjur mapan lungguh sila ing watu sing leter kuwi, wong loro sing mau padha ora bisa ngglawat, saiki nyedhak karo mbungkuk kurmat marang sinoman loro kuwi.

"Nuwun sewu lan nyuwun pangapunten Raden, kaparenga kula ngaturaken panuwun ingkang tanpa pepindhan awit pitulunganipun Raden, ingkang sampun paring kaslametan dhateng kula kekalih, kula pun Wukir lan punika adhi kula pun Kurantil" kandhane wong sing luwih tuwa karo nyembah.

"Aja kleru ya Kakang Wukir" Rangga wangsulan "sing paring kaslametan marang ndika lan Kakang Kurantil kuwi tenane dudu aku, nanging Gusti Sing Maha Asih, Gusti durung ngeparengake Kakang Wukir utawa Kakang Kurantil, mati dadi mangsane Ula sing luwe mau. Dene aku lan adhiku iku mung dadi sabab, Gusti kepareng ngobahake aku Rangga lan iki adhiku Marga tekan papan kene, mbarengi aku sakloron padha weruh yen ana Ula luwe sing nedya nguntal salah siji saka ndika".

"Inggih Denmas" Kuranhtil sing maune mung meneng genti melu omong "mila estu pejah gesanging titah punika namung wonten ing regemaning Gusti, sanaosa makaten  tetep kula kekalih sampun utang gesang dhateng Denmas Rangga lan Denmas Marga, lan kadose utang punika boten saged kula saur ngantos puputing umur kula kekalih".

"Uwis-uwis kakang Wukir lan Kakang Kurantil, ora perlu ngrembug kuwi maneh. Saiki luwung bathaning Ula kae pendhemen ben dadi pakane cacing utawa sereten lan cemplungna menyang Bengawan dimen dadi pakane iwak-iwak Bengawan. Yen wis kuwi  bisa ditutugne anggone jejagongan" Marga aweh prentah marang wong looro kuwi, karo obah mudhun saka watu arep mlaku menyang prau getheke sing mau dicancang ing pinggiring Bengawan.

"Punapa Denmas boten ngersakaken kulitipun sawer punika?" Wukir takon, awit Wukir ngerti kulite Ula gedhe ngono kuwi nduweni rega sing dhuwur.

Rangga ngguyu banter, wangsulane :

"Pancen akeh wong sing seneng ngrawati kulite Ula Gedhe kaya kuwi, nanging aku ora seneng. Lha nek ndika mbutuhne kulite Ula kuwi, ya sadurunge ndika pendhem utawa ndika kelekne bengawan, ndika tak lilani njupuk lan ngrawati kulite Ula kuwi. Mengko yen wis rampung, lan ndika isih mbutuhake rembugan karo aku lan adhiku, ndika wong loro tak enteni neng ngisore wit klumpit sing ana wetane gegrumbulan iki".

Rangga lan Marga banjur mlaku tumuju getheke sing dicancang neng wit Klumpit. Wukir lan Kurantil ditinggal, merga isih arep nguliti Ula sing wis mati kena sabet tekene Rangga mau. Ing ngisor wit Klumpit Marga nglumpukne kayu garing banjur disumet digawe bedhiyang kanggo madhangi panggonane leren. Rangga munggah menyang gethek njupuk pala kependhem sangune mlaku, banjur dibakar nganggo mawane geni Bedhiyang. mBarengi pala kependhem sing diakar Rangga padha mateng, olehe nguliti ula Wukir lan Kurantil wis rampung. Wong loro kuwi wis reresik awak lan sandhangane, banjur mara nyedhaki bedhiyang sing ditunggoni Rangga lan Marga.

"Kene nyedhak kene Kakang Wukir lan Kakang Kurantil" Marga mbagekne wong loro sing lagi nyedhak kuwi "karo iki Kakangku wis mateng anggone mbakar Uwi karo Gembili. Ayo padha dirahabi mbok menawa kena kanggo ngganjel weteng".

"Inggih Raden estu kula kekalih namung saged ngaturaken genging panuwun" wangsulane Wukir karo mapan lungguh ing pasuketan.

Wong papat sing durung suwe anggone padha tepung kuwi banjur nggedhuweng ing cedhak bedhiyang ngrahabi uwi lan gembili bakar sing isih kemebul, empur lan putih rupane. Marga menyat mlebu pomahane gethek, metune wis nyangking Kendhi lemah isi banyu kanggo ngombe. Hawa wengi wiwit krasa, suwarane jangkrik, walang kecek, campur lan suwara kumrosake banyu bengawan sing nanggor gegampengan, kala-kala diimbuhi suwarane manuk Truwok lan Sribombok sing lagi ngudang piyike, mratandhani yen wengi wis diwiwiti.

ana candhake.

 

SENDHANG MUSTIKANING WARIH III (1)

 

kacariyosaken malih dening : Rust Luh Getih

1

Ilining banyu bengawan mundhak banter, udan deres sing nggrujuk gunung  banyune mili mlebu menyang kalen-kalen banjur anjog mlebu bengawan ndadekne banjir. Gethek sing ditunggangi Raden Rangga lan Marga lakune dadi mobat-mabit katempuh ombak, sok kageret uwer sing mubeng seser. Sanajan tumrap nom-noman loro kuwi babar pisan ora nguwatiri, nanging bareng bledheg sing ana dhuwur terus sesamberan ora ana lerene, Marga banjur nginggirake prau getheke. Gethek dicancang neng wit gedhe sing mapan ana sapinggiring bengawan.

 

"Ya gene ndadak nganggo leren barang ta Dhi?" Rangga sing maune ngglethak neng joganing gethek nakoni Marga.

 

"Jagad ngelingne awake dhewe supaya leren kakang" wangsulane Marga karo nalekne dhadhunge gethek ing wit gedhe pinggir bengawan kuwi.

 

Rangga ngguyu, karo tangi mapan lungguh. Marga noleh, banjur genti dhangak, langite ketutupan mendhung peteng, sedhela maneh sajake sing udan ora mung sing ana gunung, sing ana kono uga arep tumiba.

 

"Miturut petunganku sedhela maneh srengenge surup Kakang" Marga nyedhaki Rangga karo kandha "dadi kajaba, ujare ila-ila ora becik lelaku ing wayah bledheg tetarungan, awake dhewe pancen ya wis wancine nindakne panembah wanci surup surya".

 

"Iya Dhi" wangsulane Rangga "karo maneh, awake dhewe lelungan iki rak ora kaiket dening wektu, kapan kudu tekan ngenggon uga ora ana sing ngudokne, jeneh kok wektu lha wong papan sing arep dituju wae ngendi awake dhewe rak ya durung ngawruhi ta?".

 

"Iya Kakang, Gusti Patih biyen mung dhawuh supaya awake dhewe yasa gethek lan numpaki manut ilining Bengawan, lan sawayah-wayah gethek ambyar, awake dhewe kadhawuhan mentas saka Bengawan, banjur ngunggahi Gunung Mahendra......."

 

"Kamangka ing ngendi Gethek iki bakal ambyar, awake dhewe rak ora ngerti ta Dhi? Kepiye saupama nganti tekan segara gethek iki ora ambyar?" Rangga nugel kandhane Marga klawan pitakonan.

 

"Kuwi pitakone nalar Kakang" Marga wangsulan karo mesem "nanging aku luwih percaya karo dhawuhe Gusti Patih sing mungguhku luwih ngudaneni katimbang landheping nalarku. Saupamaa nganti tekan sungapaning bengawan iki gethek tetep wutuh, kuwi ateges Gusti Patih ngersakne awake dhewe nindakne laku ndharat wiwit sungapan bengawan nganti tekan Gunung Mahendra. Lan aku percaya, sajroning lelaku kuwi awake dhewe bakal nemu tambahing kawruh sing ora sethithik".

 

Rangga meneng ora semaur, nanging menenge Rangga jebul lagi nilingake suwara, yaiku suwara jangkahing sikil sing nyedhaki papane leren. Marga tanggap karo lekase Rangga, banjur tiru-tiru nilingake. Suwara jangkah sansaya cedhak, lan mung ana sikile wong loro sing keprungu, sing ora mandheg nyedhaki papan kuwi.

 

"Dipapagne ana dharatan wae Dhi" kandhane Rangga lan tanpa ngenteni wangsulan banjur ndhisiki mencolot menyang dharatan. Ora kesuwen Marga banjur nututi, mudhun saka gethek ngunggahi stren bengawan.

 

Ora let suwe sing keprungu dudu jangkahing sikil, nanging suwarane wong loro sing lagi omong-omongan.

 

"Ya kene iki panggonane, lha kuwi wite jambe cacah loro sing padha gedhene" saka waliking grumbul keprungu salah siji saka wong sing mara kuwi ngandhani kancane.

 

"Bener kandhamu Kang, banyu sing mancur saka sela-selaning watu ing sisihe wit Jambe kuwi kena uga diarani grojogan. Dadi ya kene iki sing diarani Grojogan Jambe Kembar" wangsulane sing sijine mbenerne panemune kancane.

 

"Banjur saiki apa sing kudu ditindakne?" wong sing dhisik omong, takon marang kancane.

 

"Jumbuh dhawuhing Guru, neng kene awake dhewe kudu nyegat pangumbara loro sing kena diarani isih Jaka Kumala-kala banjur njaluk tulung murih Kademangan  Jatipethuk bisa bali tentrem kaya sadurunge katekan Raden Sentani" sing ditakoni wangsulan klawan cetha.

 

"Yen ngono, ayo Dhi, awake dhewe enggal sesuci banyu grojogan kuwi banjur nindakne laku nenuwun marang Sing Maha Wenang, supaya awake dhewe ditemokne karo Pangumbara Loro sing isih Jaka Kumala-kala kuwi".

 

Rangga lan Marga sing ngrungokne omongane wong loro sing pranyata lagi ngemban dhawuhing gurune kuwi, padhya inget-ingetan dhewe. Sinoman loro kuwi tanggap, yen anggone lelana kudu mandheg sedhela ing papan kono kuwi. Dhawuh pawelinge Ki Patih Mandaraka nalika samana tansah dumeling ing jero kupinge :

 

"Sumurupa Ngger putuku Rangga, sajroning kowe karo Marga lelana mengko, kowe bocah loro tak sampiri kuwajiban, yaiku ora kena selak lamun ketemu wong sing njaluk pitulungan, aja maneh kok nganti ditembung njaluk pitulungan, sedheng saupama kowe weruh wong sing mbutuhne pitulungan wae, kowe kudu mandheg aweh pitulungan nganti rampung. Lan kowe dak wenangake nglelimbang luwih dhisik, kepriye carane anggonmu aweh pitulungan marang sing mbutuhne pitulungan iku mau".

 

"Inggih mBah Juru, sedaya dhawuhipun mBah Juru badhe kula estokaken" wangsulane Rangga wektu kuwi.

 

"Lan Kowe Marga, padha dhawuhku marang Rangga, kowe kudu lila legawa lahir trusing batin nggonmu aweh pitulungan marang sok sapaa wae. yen kowe gelem mangkono, ing kono kowe bakal oleh piwulang mbuh apa rupane saka sejatining Guru" nalika samana Ki Patih Mandaraka uga paring weling marang Marga.

 

"Dhawuhipun Rekyana Patih badhe kula pundhi" wektu kuwi Marga uga nyaguhi.

 

Mula bareng sinoman loro kuwi dumadakan krungu rerasane wong loro sing lagi ngemban dhawuhing gurune, Rangga lan Marga duwe dudutan sing padha yen sing dikarepake karo sebutan Pangumbara Loro sing isih Jaka Kumala-kala kuwi ora ana liya kajaba dheweke sakloron.

 

"Kowe krungu omongane wong loro ing waliking gegrumbulan mau ta Dhi?" Rangga nakoni Marga "saiki kepriye mungguh panemumu ing bab iki?".

 

"Ngene Kakang" Marga aweh pamrayoga "iki mau awake dhewe rak arep golek banyu bening kanggo sesuci sadurunge nindakne laku panembah ing wanci suruping surya? Lha wong loro mau nyebut yen ing kono ana grojogan banyu lan wong loro mau uga arep sesuci nganggo banyuning grojogan, saiki luwih becik yen awake dhewe sesuci ndhisik ing grojogan kuwi, mengko wae yen wis rampung nindakne laku manembah marang Gusti, awake dhewe bisa wawan rembug karo wong loro sing genah yen mbutuhne pitulungan kuwi".

 

"Bener kuwi Dhi" Rangga mesem lega krungu wangsulane Marga sing ngono kuwi mau. Sauntara iku, mendhung ngendhanu sing mau wis meh njeblok, dumadakan ilang musna katut lakuning angin sing mengalor parane.  Langite bali katon biru.

 

Rangga alon-alon njangkahne sikile tumuju papane grojogan sing jarene karan Grojogan Jambe Kembar kuwi. Marga ngetutne ing mburine. Mesthi wae, Sinoman loro kuwi ora tinggal ing kaprayitnaning batin.  Ing papan - papan ngono kuwi ora arang ana bebaya sing nunggu tekane. Bisa wujud Macan Gembong sing lagi keluwen, ndhedhep ing waliking grumbul, bisa uga wujud Ula gedhe sing lagi luru mangsan, kanthi mlanggrang nggubetake buntute ing pange wit sing gedhe.

 

Bareng wis ngliwati gegrumbulan, grojogan sing diarani Grojogan Jambe Kembar kuwi wis katon cetha, watara lima las jangkah saka papane Sinoman loro kuwi ngadeg. Pranyata ora luput kawaspadane Marga lan Rangga, wong loro sing mau omong-omongan, sing saiki lagi arep nindakne sesuci, babar pisan ora ngira yen saka wit trembesi sing gedhene telung prangkulan lan dhuwure ora karuwan kuwi, ana ula Puspakajang sing gedhene sapupu lagi nggremet saka ndhuwur mangisor, bareng wis rada cendhek butute digubetne ing pang, awake ucul saka wit, cangkeme mangap nedya nyaut sirahe salah sijin saka wong loro sing arep sesuci kuwi.

 

Ana Candhake.

 

ABANG-ABANG KEMBANG KERTAS (30)

dening : immir

30.

Wis keneng dibedhek, sing lagi teka kuwi Pak Muh, Bu Muh, Srimiyatun karo Setya. Arja Sampun gita-gita mapagne tamune karo ulat katon gembira, ngelingi pancen wis seprapat abad luwih ora kepethuk karo wong sing tau dadi kanca rakete. Upama ora eling nek iki isih musim pandhemi ngono, Pak Muh mesthi terus dirangkul, cipika-cipiki, kaya wong gedhe-gedhe neng televisi ngana kae, nanging gandheng nadyan zona wis kuning, tetep kudu tansah njaga kawaspadan lan ngati-ati. Arja Sampun banjur menjura kaya neng film Kungfu ngana kae marang para tamune.

"Mangga terus pinarak neng jero wae" kandhane Arja ngacarani tamu-tamune.

"Assalamu'alaikum" wong-wong kuwi karo njangkah mlebu omah padha uluk salam.

"Salam, mangga pinarak" wangsulane Sampun, sing banjur mara nyang sisih kulon omahe sing kanggo dodolan Iroh.

"Kang Soma, Gus Muh karo nyonyahe iki lho......" Sampun ngomongi Soma Kunthet sing isih lungguh neng dhingklik warung. Anane Soma Kunthet dikandhani kuwi merga Bapake Soma sing jeneng Asmuri boiyen Sapukawat sing pinercaya Bapake Pak Muh. Malah omah sing dienggoni Kuntet saiki kuwi ya peparinge Bapake Pak Muh. Asmuri leren dadi Sapukawat kuwi sawise tuwa banget lan gaeyan Sapukawat dilintirake marang ponakane sing jeneng Kandar. Ya Pak Kandar sing saiki dipercaya nggarap sawah lan ngupakara omah tuwa tinggalane nDara Bei Naib Kutha.

Arja Sampun banjur bali nemoni tamu-tamune, kaya mau aweh kurmat klawan modhel Pendhekar Cina sing kerep ditonton neng layar Televisi ngana kae.

"Iki mau wis Jiarah Eyange pa rung Gus?" Arja Sampun nakoni Pak Muh.

"Uwis Kang" wangsulane Pak Muh "aku mau njujug kana, ya ndongakne Bapak Ibu karo para Eyang, banjur mrene iki mau".

Iroh karo Depi metu saka Warung banjur nyedhak sungkem marang Pak Muh lan Bu Muh sarta Srimiyatun banjur manthuk kurmat marang Setya.

"Ngaturi Kasugengan sarawuhipun Bapak, Ibu " kandhane Iroh lan Depi bebarengan.

"Matur Nuwun" wangsulane sing dibagekne karo mesem.

"Ayu-ayu iki putramu Ya kang?" Pak Muh takon karo ngguyu seneng, weruh Iroh lan Depi sing anoraga ngono kuwi.

"Iya, sing gedhe kuwi Koiroh lha sing cilik adhine jenenge Depi" Arja Sampun ngenalne anak-anake.

"Mbak Iroh" Bu Muh nimbali Koiroh supaya luwih nyaket "Tulung iki jajan sethithik  tur ora mingsra dirawati ya?".

"Injih Bu Ngaturaken agenging panuwun" wangsulane Iroh karo nampani tas oleh-olehe Bu Muh "kepareng lengser dhateng wingking rumiyin".

"Mangga-mangga" Bu Muh wangsulan.

Ora let suwe, Soma Kunthet ditutne bojone melu nemoni Pak Muh lan kanca-kancane. Banjur dening Arja sampun dikongkon lungguh neng kono pisan. Dadi sing lungguh neng ruang tamu kuwi ana wong pitu klebu sing duwe omah. Kodrat karo Silvi ora melu nemoni tamune, nanging nusul Iroh lan Depi nyang Pawon sing nata lan nyepakne unjukan kanggo nyuguh dhayohe.

"Tamune kae sapa ta Dep?" alon-alon Kodrat nakoni Depi.

"Kae Pak Muh wayah buyute nDara Bei Naib Kutha sing sawahe digarap Pakdhe Kandar kae lho" wangsulane Depi "Sing ngagem Kaca Mripat kae ketoke Bu Muh, lha sing sijine aku rung ngerti, nek sing isih nom kae Pak Setya putrane, kanca rakete mBak".

"Kae tilas guruku ya?" Iroh gageyan nyaut, karo nyendhu adhine "kok kanca rakete, raket saka ngendi?"

Depi ngguyu nyekikik.

"Lha aku mung nerokne omonge Pak Setya dhek emben pas rene kae kok" wangsulane.

"Wis ayo mBak direwangi ngladekne unjukan iki" Iroh nudingi Lengser loro sing siji isi Banyu Putih gelasan plastik, sing siji isi Kopi Susu sing lagi wae digawe.

"Tak angkate Roh" Silvi nyauti "ayo kowe sing neng ngarep ngladekne".

"Lha sing siji tak angkate, sing ngladekne ben Depi" Kodrat melu nrambul gunem.

Pak Muh karo Arja sampun lan Kuntet sing maune rame anggone padha omong-omongan, mandheg olehe jejagongan merga metune suguhan.

"Nek sing niki yoga kula Den Mas" Kunthet ngenalne anake wedok sing nyangga baki  "namine Silvi, taksih kuliah dhateng IKIP Madiun". Silvi manthuk kurmat karo mesem.

"Oooo Putramu jebul ya wis gedhe ya Kang Kunthet?" Pak Muh nanggapi karo mesem.

"Inggih barakan kaliyan pun Koiroh yoganipun Adhi Arja niku" wangsulane Kunthet.

"Lha nek sing bagus kuwi putrane Kaji Mahmud kancane Panjenengan nyantri neng Al-Falah Surabaya biyen kae Gus" Arja nepungne Kodrat "jenenge Kodrat kuliahe neng UNS".

Kodrat manthuk kurmat. Pak Muh ngimbangi manthuk karo mesem, kandhane :

Oo, mirip banget karo si Mahmud pancene".

Bocah papat sing dhapuk dadi pladen kuwi banjur bali mlebu maneh, ora suwe banjur metu ngladekne jajanan, Bikang, Wajik lan Jenang Alot gawan sing diasta Bu Muh mau, banjur ditambahi gembili lan kacang godhog olehe nyepaki Bapake Iroh.

Sing jagongan bali krasa gumyak, padha ngguyu ger-geran, embuh apa sing diomong ora pati genah. Mung Setya sing sajak ora pati jenak lungguhe, sajake ora bisa ngladeni sing dadi omongan lan guyone wong sing beda umur karo dheweke kuwi.

"Iki rembuge wong wis tuwa-tuwa Bas" Bu Muh dumadakan ngajak omong anake lanang "kowe rung nyandhak. Ayo kowe saiki tak terne memburi, kana jagongan karo Koiroh ben kowe bisa melu omong-omongan".

Karo rada isin wusanane Setya manut, ngetutne Bu Muh sing dhisiki mlaku menyang Pawon.

"Koiroh" isih saka kadohan Bu Muh wis ngundang Iroh .

"Injih wonten dhawuh Ibu?" Iroh sing lagi jagongan karo Kodrat, Silvi lan Depi gage nyedhak karo takon.

"Iki Masmu dijak jagongan neng kono, neng kana ora gaduk karo sing dadi rembuge wonhg tuwa-tuwa" kandhane Bu Muh karo ngguyu renyah lan ramah.

"Injih Ibu, Mangga Bapak" Iroh banjur ngacarani Setya.

"Saiki iki wis ora neng SMA ya Roh" Bu Muh nglorohi Iroh "nek ngaturi Bas ki ya aja Bapak maneh, nanging luwih pas Mas wae, wong kaceke umurmu kuwi ya ora pati akeh. nanging kari awakmu dhing, Abang-abang Kembang Kertas".

"Punapa punika Ibu?"

"Pilih ngundang Abang apa ngaturi Mas" Bu Muh mesem.

"Injih Bu, Mas mawon" Iroh wangsulan karo ndhingkluk kurmat.

"Lha kula nek nyeluk mBak Iroh gantos napa boten Bu?" Setya nyelani takon.

"Ya becike iya, diganti Dhik ngono ben kepenak dirungokne kuping".

Setya banjur mlebu omah pawon jagongan karo Kodrat, Silvi, Depi lan Iroh. Ora suwe wis keprungu rame, guyune bocah-bocah nom kuwi ora kalah karo ger-gerane wong tuwa-tuwa sing jagongan neng ruang tamu kae.

***

Dinane terus mlaku mengarep ora tau leren. Dina Sabtu Sore, Immir lagi ndelok HP jadule, ana WA mlebu. Didelok saka kanca guyone, H.Syaifulloh Huda, Kepala KUA Kecamatan Pitu.

"Saiki acaramu apa Pakdhe?" pitakone Naib Huda marang Immir liwat HP ne.

"Iki perjalanan mulih saka ngeterne manten nyang Madiun Pak Naib, ana apa?" Immir mangsuli terus ditambahi takon.

"Sapa sing dadi manten? Thi adoh men? Tak kira nek rewang" Pak Naib Huda wangsulan.

"Sing dadi manten kancane Masmu sing nyentrik kae lho, Arja Sampun rabi oleh Madiun. Suk Ahad genti anake wedok sing dadi manten oleh ponakane bojone Sampun sing dhek mau, sorene mbudhalne anake lanang sing karan Bagong kae entuk tanggane, anake Soma Kunthet. Lha thik rewang kuwi rewang nggone sapa ta Pak Penghulu?" Immir nerangne terus takon maneh.

"Lho Mas Sampun rabi maneh, wis kesel ndhudha ketoke? terus seminggu maneh mantu loro? berarti anake Mas Sampun sing gedhe isih siji, gak kok pek mantu Pakdhe?. Sesuk aku ngijabne ponakane Kamituwa Endra, oleh Wong Sekarputih jenenge Darmun. Tak kira sampean rewang neng kono".

"Ora. Ora rewang ya ora ngepek mantu anake Sampun, merga tahun ngarep anake wedok Sampun sing jenenge Devia Sari kae, dadi manten oleh anake Kaji Mahmud sing lagi lulus saka kuliahe".

 

cuthel

cathetan :

iki dudu kisah nyata mung asil lamunane wong nganggur sing ora duwe gaweyan

timbang nglambrang ora karuwan terus ditulis

ngge ngisi  Grup WA

ben gak sepi,

dadi

nek ana asma utawa papan sing padha

karo sing ketulis neng kene

kuwi mung kapinujon.

Tembah Siti Sekul Binuntel roning kalapa

apuranta wit saking lepat kawula

Ngerengan Kidul Sepur, 24 Mei 2021. 

ABANG-ABANG KEMBANG KERTAS (29)

 

dening : immir

29.

Nalika Iroh arep ngladekne sarapan karo kopi marang Kodrat, sakala atine nratab. Soma Kunthet karo bojone mlebu warung ditutne Silvi. Nanging nratabe Iroh ya ora suwe, dheweke wis nata atine yen Silvi arep ngunek-unekne maneh kaya sing wis ditulis liwat pesen neng WA ne wingi. Depi sing lagi ngelapi gelas lan piring nganggo serbet resik sing garing ya weruh tekane wong telu mau. Dheweke nggagas, ketoke Kodrat ora mung ngajak Silvi, nanging malah ngajak Somo Kunthet sak bojone, pikire Depi nek pancen Silvi arep nerusne nggone ngajak geger banjur ngatutne keluargane, dheweke wis mathuk karo panemune Iroh wingi, yaiku nek keneng ya diumbar wae, dene ora keneng kriminal kuwi urusane Polisi.

"Mangga Dhe" Iroh grapyak mbagekne Soma Kunthet karo bojone kanthi sumeh ulate padhang, ora ngetokne nek lagi ana masalah karo Silvi "ngersakne sarapan? ngunjuke napa? Teh napa Kopi?"

Soma Kunthet sing ora ngira yen arep oleh tangkep sing grapyak semanak saka Iroh ngono kuwi, maune rada blangkemen. Nanging gandheng wis akeh olehe mangan legi asine urip neng donya, cepet wae enggal bisa nguwasani kahanan.

"Iya, sing sarapan telu, aku, mbokdhemu karo adhimu Silvi, aku ngombene kopi ora legi, mbokdhemu karo adhimu Teh Manis" wangsulane karo ngetokne Rokoke, Rokok Cap Warung Angkringan, sing banjur diterusne takon "neng kene oleh udut ta Roh?".

"Angsal mawon Pakdhe, nanging kula boten sadeyan Ses Lho" wangsulane Iroh karo nata sarapan neng meja, Dhepi ngracik kopi paitan, karo Teh Legi. Sega karo lawuhan cepakane Iroh wis kari sethithik, bar ngladeni wong papat kuwi mengko wis entek, kari nisa sethithik kira-kira mung cukup kanggo wong siji.

Ora ngawistarani nek pikirane lagi seser, atine lagi dheg-dhegan nggembol rasa was, anggone ngrahabi sarapan Soma Kunthet ketok diseger-segerne. Beda karo anak lan bojone, sing sajak ngati-ati olehe nyekeli sendhoke. Mripate Soma Kunthet sing bola-bali nglirik Kodrat sing lungguhe  ora adoh karo panggonane, dadi rada anyel, merga sajak Kodrat ora tanggap marang sasmita sing disawatne liwat mripate. Wekasane, Soma Kunthet ora sabar maneh, sikile sing ketutupan meja kuwi dijawilne menyang sikile Kodrat.

"Nggih sekedhap" Kodrat wangsulan karo mesem.

"Apa Mas?" Depi sing krungu wangsulane Kodrat marang Soma Kunthet, nyauti.

"Iki lho, olehmu ngracik Kopi esuk iki beda karo adate, krasa luwih sedhap" wangsulane Kodrat karo ngguyu. Soma Kunthet melu mesem, esem sing rasane kecut.

"Ngene lho Roh" Kodrat wiwit ngajak omong Iroh sing lagi lungguh karo nyerbeti piring "awakmu mesthi wis ngerti nek tekaku neng kene bareng karo Lik Soma sekaliyan lan Silvi esuk iki ora mung saderma arep golek sarapan thok kaya adate, nanging...........".

"Iya Mas" Iroh cepet munggel tembunge Kodrat "aku ya wis krasa kok, nanging dhingklik sing ana kene iki kanggo lungguh wong sing nedya sarapan utawa ngopi lan aku neng kene iki jejerku mung pladen, ngladeni wong sing arep sarapan utawa ngopi. Dadi nek Mas Kodrat ngersakne ngrembug perkara liya, mengko wae nek wis rampung sarapane, tur ora neng kene nggone, nanging neng kana kae lho sing panggonane luwih jembar nek kanggo rembugan".

Muni ngono kuwi Iroh karo nudingi ruang tamu neng omahe. Suwarane Iroh ora keprungu galak nanging ketara nek serius. Krungu wangsulane Iroh sing kaya ngono kuwi, Kodrat meneng, mung mripate wae ngolah-ngalih nyawang Soma Kunthet karo bojone sarta Silvi, sing uga padha nyawang marang Kodrat. Bojone Soma ketok nek sansaya pucet. Malah mripate Silvi wis ketok arep ngetokne eluhe. Sajake wong-wong kuwi ngira nek Iroh olehe nesu tenanan, nganti angel dijak rembugan saka ati menyang ati maneh.

"Dadi awakmu wis tega tenan karo aku ta Roh?" Silvi nyuwara kanthi suwara kedher, saka mripate wis mili luh bening sing nelesi pipine "ora ana maneh pangapura kanggo aku? kancamu wiwit SD nganti tekan SMP iki?".

Weruh lan krungu anake ngono kuwi, Soma Kunthet ndhingkluk, praupane mbrabak abang. Bojone melu mewek tanpa suwara. Kodrat mung meneng karo nguwasi Iroh genti genten karo namatne Depi.

"Mengko dhisik ta Sil" Iroh wangsulan karo suwara sing sareh lan sabar "sing wis mentala lan tega karo awakmu kuwi ki sapa? Karo maneh apa awakmu tau krungu yen aku iki wong sing duwe ati atos ngungkuli watu item kae? Saelingku lho, aja maneh kok karo tangga, sedulur lan kanca sing mbuh sepira tau nandur kabecikan marang aku? sedheng karo wong sing ora tau tak tepungi wae upama tumindak luput marang aku, aku isih bisa aweh pangapura kok".

Silvi ngadeg, banjur nyedhaki papane Iroh lungguh, banjur dirangkul kenceng karo nangis magep-magep. Bojone Soma Kunthet melu nyedhak karo prembak-prembik nangis.

"Tenan ya Roh, aku sing salah, aku njaluk ngapura tenan Roh....." omonge Silvi ing sela-selaning tangise. Depi sing weruh ngono kuwi, nutup lambene nganggo tangan. mBuh nutup esem mbuh nutup njedhire lambe.

"Iya, iya, sing wis kebacut ya wis, ora sah dibaleni" Iroh wangsulan karo ngelus-elus rambute Silvi sing dawa ngombak semu ngandhan-andhan "wis ndang lungguh kono, nek eneng sing weruh mundhak dadi rasanan mengko, dikira ana apa-apa".

"Matur nuwun ya Roh" Silvi saya keket anggone ngrangkul.

"Iya-iya, wis kana sarapane ndang dientekne, mengko nek nganti konangan wong liya marahi ora becik kedadeyane" Iroh nuntun Silvi dijak bali neng panggonane lungguh mau.

"Aku karo mBokdhemu, minangka wong tuwane adhimu Silvi, matur nuwun banget lho nDhuk Iroh" Sawise Silvi bali lungguh, Soma Kunthet nelakne rasa panuwune marang Iroh.

"Inggih Dhe" wangsulane Iroh alus "kula nggih nyuwun pangapunten empun damel susahe Pakdhe lan mBokdhe.

"Ana apa ta iki jane?" dumadakan saka njero omah Arja Sampun metu karo takon "tak rungokne saka omah kok sajak ana sing aneh?"

"O alaah Dhi Sampun...." Soma Kunthet kaget ora ngira karo metune Sampun, wangsulane "iki lho anakmu wedok si Silvi kirim WA sing ora genah nyang anakku si Iroh, dadi ya perlu di lurusne ben ora ndadekne perkara sing ngambra-ambra"

"Ho alah... mung ngono kuwi ta? wis rampung ta ? mosokhe perkara WA wae arep nganti tekan Pengadilan? he he he......" Arja Sampun semaur karo ngguyu.

"Alhamdulillah wis kok Dhi, kabeh wis bali apik"

Pas mbarengi Silvi bali neng palungguhane mau, tenane ana Mobil Inova modhel paling anyar, mlebu pekarangane Arja Sampun banjur parkir neng latar ngisor wit Jambu Mete sing wohe mbriyut saking ndadine. Disusul ana wong papat sing padha mudhun saka mobil, mau. Sing siji isih nom bagus tur gagah, sing siji wong lanang sing nadyan katon wis setengah umur nanging isih katon nggantheng tur kiyeng, banjur sing loro wong wadon nadyan wis setengah tuwa nanging isih katon ayu lan luwes. Bocah sing gagah kuwi mbukak bagasine mobil banjur njupuk barang diwadhahi tas gedhe, embuh apa isine, banjur mlaku nututi wong liyane sing mlaku tumuju lawang omahe Arja Sampun.

 

Ana Candhake.

ABANG-ABANG KEMBANG KERTAS (28)

 dening : immir

28.

Esuk kuwi olehe adang Iroh ditambahi, olehe nggoreng tempe lan bakwan ya ditambahi merga kajaba Bu Suci sing wis pesen sepuluh bungkus, wingi sore Arifin Mandhor Proyek PDAM sing lagi arep wiwit nggarap pasang pipa saurute dalan Wonokerto - Kedunggalar, mara pesen sarapan lima las, tempe lima las, lan kopi kon madhahi ceret lima las gelas. Arifin ya wis nitipne dhuwit pisan, merga anggone pesen kuwi mengko saben dina nganti gaweyan pipanisasi ne rampung. Kira-kira ya sepasar. Isih peteng warunge wis dibukak, merga wis ana Ibu-ibu sing celuk-celuk golek sarapan kanggo anake sing arep lelungan.  Kaya padatan esuk kuwi Iroh lan Depi blas ora bisa leren, merga kudu ngladeni wong-wong sing padha golek sarapan, ya sing dibungkus digawa bali ya sing dipangan neng kono, kabeh kudu diladeni klawan ulat sing padhang, kebak esem semanak.

"Dhengaren kursi pojok kono kuwi jik kothong?" ana bocah nom lanang sing lagi teka wis ngelokne kursi sing adate wis ana sing nglungguhi, diterusne takon menyang Iroh "Mas Kodrat mau pa rung mrene ta mBak?"  

"Durung Dhik" Iroh klawan sabar wangsulan "embuh nek lunga, najan saiki usum kuliah daring, sok-sok rak ya butuh teka nyang kampus barang ta?".

"Embuh nek ngono" Cah nom sing jeneng Niko kuwi semaur, diterusne aba pesenan "aku kopi gak pati legi karo sarapan mBak, kulubane gak nganggo kembang turi".

"Siap" sing wangsulan Depi sing terus ngracikne wedang kopi.

Sing tuku sarapan, mlebu metu sasat ora ana mandhege.Najan mangkono, menang-meneng Depi neng jero atine wiwit nggagas, Kodrat nganti srengenge njudhul ora katon teka golek sarapan. Sajake bocah kuwi nyoba netepi janjine, yen esuk iki arep ngajak Silvi sarapan neng warung kono. Lan kira-kira Silvi ora gelem diajak. Mula Kodrat banjur ora wani mara pisan.

Kira-kira jam pitu, pesenan sing wis rampung dibungkusi wis padha dijupuk, mbarengi sing padha teka ya wis erat, malah sauntara dhingklik warung durung ana sing nglungguhi maneh. Depi wiwit nyicil korah-korah, gelas lan piring sing reged, neng mburi. Dumadakan ana mobil Panther modhel pikup, menggok mlebu Plataran omahe Arja Sampun. Iroh mung nyawang ora kedhep, karo ngawasi sapa wong sing lagi teka mau.

"Mas Yuda........." Iroh njerit semu kaget. Jebul sing lagi teka kuwi Mase si Pratama Yuda, sing kondhang dijuluki Bagong.

Bagong sing lagi mudhun saka Mobil mesem, banjur mijiki tangane nganggo sabun ing pancuran banyu PDAM sing dicepakne Bapakne neng ngarep omah kuwi. Iroh mara arep ngrangkul, nanging Bagong luwih cepet anggone menging :

"Eit..... ora oleh berpelukan dhisik.......ingat covid-19 tahu?" kandhane karo ngguyu. Iroh wurung ngrangkul kakange, banjur takon :

"Dhewekan ta Mas? Saka ngendi iki mau?"

"Iya, ya saka Surabaya, iki mau ana tugas Perusahaan kongkon nyang Solo, terus mampir omah pisan, dadi mengko aku ya gak bisa suwe, merga wis ditunggu gaweyan neng Solo" karo mlaku mlebu omah Bagong crita "Lha Bapak apa mancing?"

"Ora , wonge  wiwit esuk sibuk neng Pawon, masak iwak wagal, jare kancane arep dolan mrene" wangsulane Iroh karo arep mlaku nyang Pawon.

"Wis rampung kok" dumadakan saka omah mburi Arja Sampun njedhul .

"Bekti kula Pak" Bagong menehi isyarat bekti marang Bapakne.

"Iya, kana ndang sarapan pisan, jaremu mau ora bisa suwe?" wangsulane Arja Sampun ngongkon anake lanang sarapan.

"Mas....." saka nggon korah-korahan Depi mlayu-mlayu methukne mase.

"Iya, piye? Piye lancar kabeh sinaune?" Bagong wangsulan .

"Lancar car Mas" wangsulane Depi sajak ngalem.

Wong saomah banjur padha lungguh neng kursi tamu kabeh. Bagong mbaleni omong, nek olehe mampir omah ora bisa suwe, ikim mau diperlokne mampir merga kepengin weruh omah karo ngeterne Sarung lan klambi kanggo Bapake.

"Niki Pak Sarung kagem Bapak" Bagong ngelungne buntelan nyang Bapake neng  buntelan dikantheni amplop sing ditaleni karet karo buntelane.

"Lha thik eneng amplope barang?" Arja Sampun nampani buntelan karo takon.

"Enggih, arta sakedhik kagem cepengan" wangsulane Bagong alon.

"Lha wong wis saben sasi kok transfer ngono lho? Ya, ya ......".

"Kula wau mpun sarapan teng Ngawi Pak" Bagong omong "sak niki kula ajeng nerusne lampah teng Solo, lha niki tiyange mpun nangkletne dugi pundi niki?" .

"Dadi kowe mangkat saiki?" Bapake takon.

"Enggih, lha pripun?"

"Ya wis, wong tarah ya jenenge wong kerja kok, ya sing ngati-ati" Arja Sampun wangsulan karo mlaku njejeri anake lanang, nganti tekan nggon diparkire mobil.

"Kalih Pakdhe kula didhakoni mobil niki Pak, damel nyambut damel" kandhane Bagong saka njero mobile.

"Iya, nyambut gawe melu uwong sing temen, aja sedheng aja nganti ora jujur" wangsulane Bapakne karo nuturi.

"nggih" wangsulane Bagong sing banjur ngunekne mobile, etret ninggalne plataran omahe. Kacane mobil dibukak, Iroh karo Depi dha-dha marang mase.

Satemene pas Bagong teka mau, ana patang pasang mripat sing nyawang saka papan sing ora adoh, yaiku Soma Kunthet sabojone, Silvi lan Kodrat. Wong papat kuwi, maune arep bablas menyang warunge Iroh, nanging bareng weruh ana mobil menggok, banjur mandheg. Wong-wong kuwi ngira nek sing numpaki mobil panther modhel pikup kuwi mandhor proyeki sing arep golek sarapan. Mula banjur dienteni sak metune. Lagi bareng wong sing dienteni metu lan ninggalne papan kono, wong papat kuwi banjur marani warunge Iroh. Kodrat sing mara dhisik dhewe.

"Ketoke bar ana tamu istimewa ya Roh? kok Depi, karo Pakdhe Arja barang melu nguntapne?" Kodrat sing ndhisiki mara, teka-teka terus nakoni Iroh.

"O alaah, Mas Yuda, saka Surabaya mung bisa mampir sedhela terus arep nyang Solo" wangsulane Iroh karo mlebu menyang warunge maneh, Depi ya terus nututi mBakyune, Arja Sampun bali mlebu omah maneh.

"Yuda Bagong Masmu ?" Kodrat nututi mlebu warung karo takon maneh.

"Iya , mosok sampean pangling ta Mas? Aku dhewe mau pas Mas Yuda lagi mudhun saka mobil ya pangling kok" Iroh wangsulan karo njegigis, saiki mundhak dhuwur tur dadi tambah resik. Kopi ya Mas?"

"He eh karo sarapane barang no" Kodrat wangsulan karo mripate nglirak-nglirik barengane sing ora enggal nusul mlebu "Tibake mau Bagong? saiki ketok gagah, tumpakane Mobil pisan".

"Jarene mau mobil dhakon saka Perusahaan kok Mas, dudu mobile dhewe" wangsulane Iroh karo natakne sarapan. Banjur genti ngracik kopi. Depi isih repot nutukne olehe korah-korah.

"Arepa mobil perusahaan ritak, ya padha wae karo mobile dhewe ta Roh? wong kuwi jenenge mobil inventaris, wis dadi hake sing dicekeli, malah kepenak BBM sak perawatane sing nanggung ya Perusahaan. Bagong mung kari nganggo, ora angger wong lho bisa dipercaya Perusahaan nganti dicekeli mobil ngono kuwi, Bagong kuwi mesthi Karyawan sing wis oleh kepercayaan saka Pimpinane tenan, nagnti oleh Mobil Inventaris ngono kuwi" wangsulane Kodrat. Atine wiwit ayem, Soma Kunthet sak bojone wis katon markir sepedha montore ditutne Silvi neng mburine.

 

Ana candhake.

ABANG-ABANG KEMBANG KERTAS (27)

 

dening : immir

27.

Silvi mung bisa ndhingkluk ora bisa kumecap, samono uga Soma Kuntet karo bojone. Kodrat wis akeh olehe ngomong yen nganti budhal saka WA sing dikirim Silvi marang Iroh kuwi ndadekne kulawargane Iroh ora nrimakake banjur nempuh dalan sing ngodhengne sirah kanggo males lara atine, mesthi ndadekne crita sing dawa sing sajroning crita kuwi ora bakal tinemu esem lan guyune.

"Lha ya kowe thik kaya ngono no nDhuk? apa sing wis marahi kowe mentala ngunek-unekne Iroh nganti kaya ngono mau?" Soma Kunthet nggresah karo nakoni anake.

"Lha si Iroh kuwi jane tau tumindak apa sing nganti gawe lara sajroning atimu?" Ibune Silvi melu nakoni.

Silvi ndengengek, sirahe diangkat banjur wiwit omong :

"Aku iki olehku ora seneng karo jenenge Iroh kuwi wis suwe banget, wiwit jaman sekolah neng SD bocah kuwi seneng ngendhih kesempatane wong liya. Aku eling terus, jaman arep cerdas cermat neng Kecamatan, Bu Tri karo Pak Darmuji kuwi genah wis milih nek sing kudu budhal makili sekolahan kuwi David, Anang karo aku, malah wis dilatih pirang-pirang dina. Lha kok ujug-ujug aku diganti karo Iroh, malah Iroh sing dhapuk dadi juru bicarane. Nganti dikirim neng tingkat Kabupaten barang. Apa atiku ora lara? lara, nanging tetep tak empet. Terus bareng wis neng SMP kanca-kanca sing maune luwih akrap karo aku, ngalih milih cedhak karo Iroh, merga Iroh pinter omong, sing ndelalah omongane Iroh kuwi akeh digugu Guru-guru karo bocah-bocah liyane. Iroh dhewe blas ora gelem noleh githoke, mandhak mung anake Tukang Mancing wae nek omongan ngalah-ngalahne anak pejabat, nek neng rapat OSIS utawa latihan Pramuka gayane keminter tambah kemayune ora jamak. Lha nganti saiki isih nekad, ngrumangsani wis ora duwe daya tarik apa-apa, merga mung  bisa dadi buruh tandur, lha kok ngecakne cara, nganggo dodolan barang. Tur maneh, lha wong sega pecel ki enake manggon neng sambele, kamangka aku ngerti dhewe sambel kuwi dudu gaweyane Iroh dhewe, nanging olehe nempil neng nggone Nana. Lha kok bareng wis dadi sega pecel, sing oleh panganembana malah Iroh, kudune rak Nana. Mula gandheng aku wis ora kuwat ngempet, ya terus olehku nulis banjur sasenengku ngono kuwi. Aku ya wis tata-tata ngadhepi nek enek murinane Iroh utawa Depi, malah sak bapakane pisan aku ya ora wedi".

"Ya wis yen ngono" Kodrat sing wangsulan "iki mau liwat Depi aku wis meling nyang Iroh, supaya aja mlaku dhisik. Nanging aku ya ora ngerti, welingku kuwi digugu apa ora karo Iroh".

"Aku ya ora wedi kok Mas" Silvi semaur "mbok kon rene saiki, tak adhepane. Ngapa Mas Kodrat ndadak menging Iroh kon aja mlaku dhisik, marahi kesuwen rampunge Mas".

"Lho Iroh ora bakal gelem nemoni awakmu Sil" Kodrat wangsulan karo mesem ngece "Iroh mesthi milih gawe Laporan menyang Polsek, nganggo bukti kiriman WA mu nyang dheweke. Terus kuwi mengko merga jenengku ya kok sebut-sebut, prosese aku mesthi melu diceluk nyang Kantor Polisi lan mesthi wae bakal ndadekne kagete Ibuku sing duwe lara jantung kae, nek ngono aku ya ora arep nrimakake, awakmu mesthi tak tuntut lan tak laporne nyang Polisi pisan. Ya wis nek ngono, saiki aku tak pamit sesuk utawa suk emben wae ketemu maneh neng ngarepe Penyidik Polsek. Sampun Lik Soma kula pamit wangsul, nyuwun pangapunten mpun ngganggu wekdale......."

Kodrat ngadeg arep ninggalne papan kuwi. Soma Kunthet kaget, Kodrat sing wis mlaku tekan ngarep lawang ditututi, dirangkul karo ditangisi dipenging mulih dhisik.

"Mengko dhisik Mas Kodrat. Aja kesusu bali, aku tak omong dhisik, mesakna Likmu sing wis tuwa tur bodho iki ya Mas........" karo nangis Soma Kunthet ngrerepa Kodrat.

"Lupute Silvi aku sing nyuwunke pangapura Mas" Bojone Kunthet sing wis menyat saka palungguhane kuwi melu nangis lan ngasih-asih marang Kodrat.

Kodrat ora sida nerusne lakune, banjur omong alon marang Soma Kunthet karo bojone :

"Sampun Lik, mangga lenggah mrika malih dirembag pripun amrih saene".

Ngerti apa sing arep dilakokne Kodrat lan weruh wong tuwane padha bingung, Silvi dadi wedi dhewe, nggetuni marang omongan sing lagi wae rampung diucapake. Tembunge marang kodrat karo luh sing wis dleweran :

"Tulung ya Mas, aku njaluk tulung tenan, aku durung tau diceluk lan diteter pitakonan dening Polisi, aku wedi Mas. Tulungana aku ya Mas........".

Bareng wis suwe meneng karo mrengut, Kodrat banjur wiwit omong maneh :

"Niki ngeten lho Lik, tuking perkara niku manggen wonten Silvi sing empun damel pesen WA dhateng Iroh sing kados niku wau. Lha rampung utawi botene perkara niki, lire ngantos dugi Polsek minggahipun dumugi Sidang Pengadilan, niku gumantung dhateng Silvi kaliyan Iroh. Nek Silvi purun ngakeni luput lajeng nedhi pangapura dhateng Iroh, lan Iroh purun ngapura nggih mpun rampung".

"Piye Sil, kowe mudheng karo sing diomongne Mas Kodrat kuwi pa ra?" Soma Kunthet nakoni anake wedok karo rada mendelik.

"Ngerti Pak" wangsulane Silvi alon.

"Lha piye? kowe gelem ngaku luput terus njaluk ngapura nyang Iroh apa ora?" Soma Kunthet bali nanting anake.

"Iya gelem" wangsulane Silvi alon "Lha Iroh mengko piye? gelem ngapura apa ora?"

"Piye Mas Kodrat ngono kuwi?" Ibune Silvi genti takon menyang Kodrat.

"Niku ngeten Lik, sak boten-botenipun Silvi mpun purun ngaku lepat lan purun nedhi ngapura, niku mpun sae. Menawi ngantos Iroh boten purun nyukani ngapura, niku pancen hak-e Iroh, nanging mangke sedaya badhe diserat teng BAP ne Polisi, dados mengke teng persidangan, saged dados pertimbangane Majelis Hakim". Kodrat wangsulan sareh.

"Dadi tetep dipanggil Polisi Mas?" Soma Kunthet takon semu kuwatir.

"Niku nek Iroh boten purun ngapura Lik, nanging kula nggih badhe nyobi tumut mbudidaya murih Iroh purun ngapura Silvi" Kodrat wangsulan ngeyen-eyem atine Kunthet.

"Nek ngono ngene wae" Kunthet banjur semaur rada banter suwarane "sesuk Silvi kancanana nemoni Iroh njaluk pangapura, aku karo Likmu tak melu pisan, nek Iroh wangkal aku karo Likmu ya arep njalukne pangapura merga lupute Iroh. Piye yen ngono?".

"Piye Sil ?" Kodrat genti nakoni Silvi.

"Manut Mas" wangsulane Silvi alon.

"Nggih Lik ngoten nggih sae, benjing sareng-sareng manggihi Iroh" Kodrat aweh wangsulan marang Soma Kunthet. Ing pikirane wiwit katon tronthong-tronthong ana cahya sing sumorot padhang.

"Iya Mas Kodrat, pancen kudune ngono" Bojone Soma Kunthet ngrojongi rembug.

"Sesuk mathune jam pira ?" Soma Kunthet takon. Kodrat meneng sedhela, mikir.

"Ditangguhne nek dagangane Iroh mpun meh telas mawon Lik, dadi tiyang-tiyang sing weruh kersane nginten nek awakipun piyambak namung ajeng pados sarapan. Boten ajeng petang sanes".

"Iya ngono luwih becik" Soma Kunthet semaur "Jam-jam setengah wolu ngono ya?"

"Inggih".

 

Ana Candhake