SLENDHANG KUNING (011)

11.

Waginem sing weruh praupane Sodik katon owah nuduhne kageting atine,  duwe rasa sing ora pati kepenak. Kegawa saka rasa tresna sing wis wiwit thukul ing atine marang Sodik, Waginem kethukulan rasa kuwatir yen nganti Sodik salah tampa lan duwe pangira yen antarane dheweke karo Munir wis ana sambunging tresna. Atine Waginem dadi melang-melang ora karuwan. Nanging Sodik ya ora suwe nggone kepencokan rasa kaget, karo mesem grapyak Sodik ngethungne tangane, ngajak salaman adhine misanan kuwi  ngajak salaman.

"Sliramu ta Dhik? tak kira sapa ?" kandhane Sodik karo nyawang praupane Munir sing uga katon yen kacondhokan rasa gumun, merga ora duwe panyana yen bakal kepethuk Sodik ing omahe Waginem kuwi.

"Lha kok sampean neng kene ta Mas?" sawise bisa nguwasani rasa gumune, Munir wangsulan nganggo pitakonan.

 

"Iya Dhik, iki mau critane rak bareng karo mBak Waginem nganyarne SIM neng Polres, banjur aku mampir pisan, mumpung wis tekan Ngawi" wangsulane Sodik blaka apa anane "Lha Dhik Munir iki mau pancen sengaja arep tindak mrene apa saka ngendi?".

 

"Aku ta Mas?" Munire wangsulan "ya pancen niyat arep mrene, arep niliki Dhik Waginem merga wis  suwe ora katon neng Gladhen Karawitan Prasaja Laras, ya mung kepengin ngerti kabare wae, kok suwe ora melu gladhen".

 

"Nuwun sewu" Waginem sing wiwit mau mung plenggang-plenggong merga ora nyana nek antarane Munir karo Sodik wis padha tepung becik, nyelani guneman "jebul Mas Sodik menika sampun tepang ta kalih Mas Munir?".

 

"Boten trimah tepang mBak" wangsulane Sodik karo ngguyu "Dhik Munir niki kapetang taksih adhik kula tunggal mBah Buyut, kajawi menika wiwit alit sampun dados kanca dolan, jeneh dalemipun Om Hari, Bapakipun Dhik Munir menika caket kalih griyane Ibu kula, tunggal RW namung benten RT".

 

"Oo makaten ta?" Waginem lagi tanggap "kula blas boten nyana menawi Mas Sodik kalih Mas Munir menika jebul taksih sedherek caket".

 

"Ya pancen lumrah wae Dhik" genti Munir sing semaur "merga aku pancen ora tau crita nek duwe sedulur Mas Sodik iki, kajaba saka kuwi nadyan sedulur nanging kasenengane beda, aku seneng nglayab neng ngendi-endi, nek Mas Sodik iki ketungkul ngopeni sawah karo raja kayane ditambah mulang neng SMA. Mas Sodik iki senengane mirengne musik-musik barat klasik nek aku seneng karawitan karo campur sari".

 

"Lho Mas Sodik niku dados Guru napa ta jebule, jan nyolong pethek tenan?" Waginem takon karo mesem mripate nyawang Sodik.

 

"GTT mBak" wangsulane Sodik "namung mbantu Guru Mapel Bahasa Inggris kalih Bahasa Arab ing SMA Al-Hasan nggen kula mrika kok".

"Sae sanget niku Mas" kandhane Waginem maneh "siswanipun kathah nggih? kula tak nyobi nglebetaken lamaran mrika menawi makaten, mbok menawi taksih mbetahaken Guru Mapel Bahasa lan Sastra Indonesia".

 

Krungu tembunge Waginem sing mangkono kuwi mau, Munir sing duwe pangira nek antarane Sodik karo Waginem ora mung kekancan lumrah, sing Munir banjur aweh sasmita sinandhi marang Waginem nek senengane Sodik kuwi lagu-lagu barat klasik sing ora cocog karo senengane Waginem sing aktif ing pakumpulan Karawitan, dadi rada cuwa. Munir rumangsa getun dene wis ngandhakne nek Sodik kuwi ya dadi Guru barang, sing wekasane malah aweh dalan marang Waginem bisa luwih nyambung rembugan karo Sodik.

 

"Menawi siswanipun nggih klebet radi kathah mBak" Sodik aweh wangsulan marang Waginem, aweh katrangan ngenani kahanan sekolahane "kelas tiga setunggal kelas kanthi siswa tigang dasa sanga, sedaya ngrangkep nyantri ing Pesantren Al-Hasan, makaten ugi siswa kelas kalih ingkang cacahipun sekawan dasa setunggal, menawi kelas setunggal dados kalih kelas, amargi kajawi lare-lare saking Pesantren ugi kawewahan lare-lare saking njawi ingkang boten nyantri ing mriku".

 

Olehe padha rembugan leren sedhela, ana bocah wadon rewange Waginem sing kulina ngrewangi nyetlika sandhangane wong sing padha nglondrekne teka karo nggawa wedang kopi, disuguhne Munir sing olehe teka keri.

 

"Mangga diunjuk Mas Munir" Waginem kandha ngacarani Munir supaya ngombe suguhane.

 

"Matur nuwun" wangsulane karo mbukak tutup gelas kopine.

 

"Nggih lumayan kathah menawi makaten Mas" Waginem guneman maneh, Munir sing wiwit mau rumangsa getun, ngrasakne nek ora diwenehi wektu kanggo amul melu rembugan  "kinten-kinten menawi kula nglebetaken lamaran mrika menapa saged dipun tampi inggih?".

 

"Inggih dipun cobi mawon mBak, murugaken kula boten patos ngertos kabetahaning tenaga pengajar, ing mriku kula namung mbantu" wangsulane Sodik blaka.

 

"Angel Dhik mlebu nyang sekolahan kono kuwi" Munir rumangsa oleh bahan kanggo melu omong, tur ya ana gunane marang awake "merga Sekolahan kuwi rak ngayom neng Yayasane Pesantren? Gek slirane apa bisa urip kaya modhele Ustadzah? samubarang kudu syar'i, kudu nyingkiri barang sing Sub-hat luwih-luwih sing dianggep haram,  adoh karo kasenengane wong awam kaya tunggalane Dhangdhut, Campur sari luwih-luwih karawitan, neng Pesantren ki sing ana ya mung tunggalane Hadrah karo Qasidahan, apa slirane bakal krasan upama bisa ketampa mulang neng kana?".

 

"Napa nggih leres makaten ta Mas Sodik?" ora mangsuli apa sing dikandhakne Munir, Waginem malah genti takon marang Sodik.

 

"Boten sedaya sing dicriyosne Dhik Munir niku wau leres mBak" wangsulane Sodik karo suwara sing sareh lan ketara nek sing guneman iku wong sing sabar "malah sangertos kula ing sekolahan mrika niku wonten kalih Guru ingkang ngrasuk agami ingkang benten kalih sanesipun. Ingkang setunggal Bu Ni Made Siti Asih, menika priyantun asli Gianyar Bali, agaminipun Hindu, ing mriku ngasta pelajaran ekstra kurikuler Seni Tari, lajeng ingkang setunggal malih Pak Tasmadi ingkang ngrasuk agami Protestan ngastanipun Mapel Geografi. Lan malih pas mengeti Milad Pesantren tahun kapengker nika, Pesantren nggih nggelar Ringgit, Dhalangipun Ki Cahya Kuntadi Dosen ISI Surakarta, pesindhen Bintang Tamunipun mBak Eka Uget-uget saking Sragen".

 

Oleh wangsulan ngono kuwi Waginem mesem, atine krasa seneng. Beda karo Munir sing banjur mbesengut rumangsa nek dientahi dening sedulure dhewe. Sodik tanggap nek Munir kagelan merga krungu olehe aweh wangsulan marang Waginem ngono kuwi mau, Sodik ora kepengin gawe gelane adhine misanan kuwi, mula banjur nutugne olehe guneman :

"Mila kula inggih nate mireng menawi wonten Pesantren ingkang nyiriki Seni Karawitan utawi Wayang lan sapanunggalanipun, nanging kula nggih namung mireng dereng ngertos Pesantren pundi ingkang ngecakaken ngaten menika. Menawi jaman rumiyin pas kula nate mondhok Pasan dhateng Madiun, Ngaos Kitab Sulamut Tawfiq dhateng Rama Kyai Basith dipun wejang boten namung Karawitan kemawon ingkang prayogi dipun tebihi, nanging ugi Orkes Gambus lan Samroh ugi sami kalih karawitan, Penyanyi-penanyi Samroh ingkang brukut busananipun dipun sebat sami kaliyan Tledhek Santri. Menika sami kalih piwucal ingkang kula tampi saking Rama Kyai saking Pesantren ing laladan Bacem. Inggih sadaya menika wangsul dhateng awakipun piyambak, kados pundi anggenipun ngginakaken nalar jumbuh kalih mekaring  budayanipun sowang-sowang".

 

Waginem dadi sansaya kasengsem marang Sodik sing rumangsane mujudne wong sing duwe ngelmu lan kawruh sing jembar tebane. Beda karo Munir sing dhasare ngono kawruhe ing babagan sing lagi dadi rembugan ora pati akeh. Munir dadi ora jenjem anggone lungguh, rumangsa ora diuwongne babar pisan karo sing lagi padha rembugan.

 

"Tak kira wis cukup butuhku Dhik" nalika ana kalodhangan Munir gage-gage guneman marang Waginem "wong olehku mrene mau mung arep ngabarake kasarasane Dhik Wag kok, ora teka neng gladhen kuwi tak kira lara apa piye, nek jebul slirane sehat-sehat wae ya sokur alhamdulillah, aku tak pamit dhsik nek ngono, disekecakne Mas Sodik".

 

"Lho kok kesusu arep menyang ngendi maneh ta Dhik?" Sodik sing luwih dhisik nyauti tembunge Munir "aku ya arep ndang bali kok, wong neng kene wis wiwit mau".

 

"Lho kok kesusu ta Mas Munir?" Waginem genti sing semaur "ya kopine diunjuk dhisik no".

 

Munir sing wis ngadeg arep ngalih, bali lungguh maneh, nyandhak kopine banjur disruput sithik-sithik.  Genti Sodik sing banjur guneman :

 

"Kula kinten sampun sawatawis mBak, kula sampun sumerep dalemipun mBak Waginem malah sampun diparingi kopi kalih sukun napa, sak niki kepareng kula tak wangsul rumiyin. Benjang menawi longgar utawi menawi ngepasi dhateng Ngawi menawi keparengaken kula tak sowan malih".

 

"Lhah jane dereng tuwuk jagonganipun lho Mas Sodik, kok kesesa badhe kundur?" wangsulane Waginem sing sajak kabotan arep ditinggal mulih Sodik.

"Benjing-benjing mawon menawi wonten kalodhangan dipun sambet malih" kandhane Sodik karo ngadeg "o enggih, menawi ngersakne nglebetaken lamaran dhateng SMA panggenan kula,  tulung kula dikabari, mbok menawi kula saged atur pambiyantu matur dhateng Pak Setya Basuki Ketua Yayasanipun".

 

"Inggih Mas, matur nuwun lho?!?" wangsulane Waginem, atine mundhak seneng. Rasa ing jerone dhadha sansaya krasa ngrembaka. Rasa Apa hara?.

 

ana candhake.

 

SLENDHANG KUNING (010)

10.

Waginem metu saka jero omah, nyangga baki isi kopi karo gorengan neng piring.  mBok Sadikem ngadeg, banjur pamitan marang dhayohe nek arep mbalik nunggoni dolanane neng warung. Waginem banjur mapan lungguh neng kursi, neng ngarepe Sodik keletan meja tamu.

"Diunjuk Mas" kandhane Waginem ngacarani "nyuwun ngapunten kopine kopi gorengane Simbok, namung nggereng kemawon".

"Matur nuwun" Sodik mbukak tutupe gelas karo wangsulan, kopi sing disuguhne isih kumebul gandane arum "kopi niku ingkang sae nggih kopi nggereng niku mBak, nek criyose lare-lare nem namine kopi koalisi".

Waginem ngguyu, Sodik ya melu ngguyu, kahanan dadi padhang ora kaku kaya pas Sodik lagi teka mau.

"Sak jane wau kula boten patos wantun lho Mas" Waginem guneman sawuse rada sauntara meneng "ngaturi Mas Sodik pinarak mriki niku?!?".

"Lho kenging napa ta mBak?" Sodik genti takon "napa kuwatos nek dipun dukani Simbok? Napa... napa nggih?".

"Boten niku Mas" wangsulane Waginem ketok rada serius "laladan mriki niki rak jane ngoten radi disiriki tiyang ta Mas? kathah ingkang boten purun kendel teng mriki, kajawi menawi tiyang mriki asli lan sakiwa tengene".

"Kok saged ngaten?" Sodik api-api ora ngerti, sak jane ngono Sodik ya wis tau krungu nek desa kono kuwi pancen akeh sing isih nyiriki.

"Nggih boten saged nglepataken ingkang nyirik niku Mas" Waginem wiwit waleh, kandha apa anane "rumiyin mriki rak kondhang panggenanipun tiyang estri nakal ta Mas? Nanging niku rumiyin, jaman kula taksih alit. Lajeng dening Pemerintah lokalisasi sing teng mriki ditutup, nanging namine laladan mriki kadhung kebacut panggenan ingkang boten sae, dados nggih dugi sapriki taksih kathah ingkang nyirik kendel teng papan mriki".

Sodik manthuk-manthuk sajak ngerti karo sing dikandhakne Waginem ngono kuwi. Pancen ya lumrah nek jenenge samubarang apa wae nek wis kadhung entuk cap elek, sanadyan satemene cap elek kuwi wis diilangi, panggah wae tilas-tilase angel bisane ilang.

"Nggih ingkang sabar mawon mBak" kandhane Sodik aweh semangat marang Waginem "mila limrah tiyang niku remen nggebyah uyah, sanaosa mriki rumiyin wonten lokalisasi, utawi kathah tingaipun nakal, nanging rak jane ngaten inggih taksih kathah ingkang sae?.  Lan malih, naminipun tiyang gesang menika saben-saben rak nggih saged ewah gingsir kahananipun ta mBak? saged mawon waunipun tiyang sae, sregep ngibadah, dumadakan kesandhung ing warata, lajeng katut panggodhaning setan, temah dados tiyang bubrah. Makaten ugi sakwangsulipun, tiyang ingkang suwaunipun kemulan dosa paribasanipun, njejemberi kawontenanipun, andilalah anyarengi dhumawahing kanugrahan saking Allah lajeng dados tiyang ingkang sakalangkung ing saenipun. Rak nggih makaten?".

 

"Leres sanget ingkang Mas Sodik dhawuhaken menika" Waginem wangsulan "nanging inggih niku wau, gandheng kebacut angsal cap awon, nggih kados kain pethak ingkang kacipratan tlutuh pisang, sanaosa sampun dipun kumbah mawi maneka warna sabun, inggih panggah kemawon tilas-tilasing tlutuh panggah boten saged ical".

 

"Ngaten mawon mBak, kangge ngadhepi pandumuk boten sae niku wae janipun kenging diwastani gampil" Sodik nutugne olehe guneman.

 

"Gampil pripun Mas?" Waginem ketok kasengsem karo sing arep dikandhakne Sodik.

 

"Nggih ngginakne unen-unen, milih dadi tunggak tinimbang dadi gagak ngoten nika lho" kandhane Sodik nggenahne "nggih kersanipun titiyang badhe mastani napa, mangga sauger awakipun piyambak boten kados ingkang dipunkandhakne tiyang-tiyang niku rak nggih sampun. Malah kanthi cara makaten kados sing dinyanyekne Nokus jaman siyen nika, Keadilan Tuhan".

 

"Inggih Mas" wangsulane Waginem alon "radin-radin tiyang mriki nggih ngecakne kados ingkang Mas Sodik dhawuhaken niku, boten kekathahen pangucap nanging nyatanipun Masjid wetan mriku niku sing agenge samanten, menawi Jumuah asring boten cekap dipanggeni tiyang ingkang jum'atan, saben wancinipun sembahyang gangsal wekdal inggih ketingal kathah ingkang sami sembahyang jama'ah. Makaten ugi kawontenanipun Gereja kilen nika, saben dinten Ahad inggih kathah ingkang ngrawuhi kebaktian ing mrika".

 

"Cak-cakan ingkang makaten niku wau, langkung trep mBak. Sae niku" kandhane Sodik aweh pangalembana karo apa sing dikandhakne Waginem.

 

"Kalih disambi lho Mas" Waginem mbaleni olehe ngacarani tamune "niki sukun goreng tanemanipun sawargi Bapak rumiyin ngantos sapriki taksih wonten".

 

"Inggih mBak, kleresan sanget sukun niku klebet kareman kula wiwit siyen, teng nggriya kula nggih nanem sukun kok, nembe kaping kalih anggenipun nguwoh" Sodik wangsulan karo njupuk sukun goreng sing ditawakne sing duwe omah.

 

Wong loro sing isih padha nome kuwi bali nutugne olehe padha omong-omongan. Sanajan batine Sodik ora leren-leren olehe aweh pangalem marang Waginem, sing rumangsane Sodik Waginem kuwi klebu unusaning para wanita, ayu pasuryane, alus solah bawane, krasa mentes apa sing dadi pangucape lan isih akeh maneh kaluwihane Waginem sing katon ngalela ing panyawanging batine Sodik, nanging sakecap ora ana sing diwetokne ing pangucape. Samono uga tumrape Waginem, wiwit sepisanan ketemu neng Bus kae, wewayangane Sodik tansah ora bisa ilang saka panduluning angen-angene. Saiki bareng bisa jejagongan maneh, rasa seneng lan rasa eram kuwi luwih gedhe maneh, ngrembaka ing sajroning nalar lan budine.  Tembung-tembung sing metu saka lathine Sodik, rumangsane Waginem nduweni bobot sing manteb, meh kabeh mung ngarah marang kabecikan, ora ana tembung sing nuwuhake ora becik. babar pisan ora keprungu tembung sing ngala-ala sapa wae. Waginem rumangsa ayem lan tentrem krungu kabeh tembung sing dikandhakne Sodik, kaya nalikane Waginem nyemak ceramahe para Ustadz sing mblarah ngebaki latare Youtube kae, malah kepara luwih nduweni kabecikan sing luwih akeh maneh.

 

"Nuwun sewu kula kok nate manggih unggahan teng Youtube, karawitan saking Karangasri Ngawi kok rumaos kula waranggane kados mbak Waginem ta? napa niku leres mBak Waginem saestu?" dumadakan Sodik takon bab karawitan sing dieloni Waginem, sawuse akeh olehe padha ngobrol.

 

"Inggih mbok menawi pancen leres Mas Sodik" wangsulane Waginem karo rada semu isin "mila kula ndherek gladhen seni karawitan ingkang rumiyinipun dipun kangge gladhen Ibu-ibu PKK dhusun mriki, namine Karawitan Prasaja Laras ingkang dipun pangarsani Pak Carik mriki. Mas Sodik nggih sok mirsani ta jebule? kula kinten menawi alergi kalih bangsane seni makaten menika?".

 

"Kula niki tiyang ingkang boten mudheng seni mBak" wangsulane Sodik karo mesem "nanging seni menapa kemawon boten wonten ingkang kula siriki, nggih ingkang campur sari, keroncong, napa karawitan sedaya kula remen. Pancen sok inggih wonten lagu-lagu ingkang unen-unenipun boten kula remeni, kados Gubug Asmara upaminipun, niku kula pancen boten remen, namung kemawon kathah lagu-lagu ingkang menggah kula cocok, langkung-langkung ingkang modhel klasik kados Uler Kambang, Glathik Glindhing, Gambir Sawit ngoten nika, kula remen sanget".

 

"Menawi makaten inggih sami kaliyan kula Mas" wangsulane Waginem "kula nggih boten radi mathuk kalih lelagon sragenan Gubug Asmara nika, nek dikengken milih kula langkung remen nyekar bangsane Pangkur Irama Lamba ngaten nika".

 

Bareng rembugane wis tekan babagan seni karawitan, olehe padha jagongan dadi sansaya gayeng. Luwih-luwih nalika Sodik kober aweh apresiasi marang gendhing-gendhing klasik, sing jarene Sodik ngemu akeh piwulang luhur, sing isine aweh panuntun marang para wong sing gelem ngrungokne, rupane ajaran adi luhung, mulangake moral sing becik sing jumbuh karo piwulanging kautaman salaras karo tuntunaning Pangeran sing wujud Agama. Waginem sansaya katrem lan kasengsem ngrungokne apa sing dikandhakne dening Sodik. Lan mesthi wae, rasa seneng sing tuwuh ing atine bocah wadon sing ora suwe maneh bakal diwisuda minangka Sarjana Pendidikan kuwi, dadi sansaya ngrembuyung mundhak ngrembaka. Sodik dhewe, sing bola-bali krungu tembunge Waginem sing sok nyelani olehe guneman, dadi sansaya ngerti yen Waginem kuwi nyata-nyata wong wadon sing intelektuale dhuwur lan duwe wawasan sing luwih jembar.

 

Nanging, olehe padha jagongan kuwi dadi kandheg bareng saka ngarep lawang keprungu suwarane wong kula nuwun. Nandhakne nek ing omah kono ketekan tamu anyar saliyane Sodik.

 

"Mangga......" Waginem ora sranta aweh wangsulan marang sing lagi teka karo mripate nguwasi pernahe lawang.

 

Sing dimanggakne ora ngenteni dipindhoni olehe manggakne, banjur mlaku leu omah nyedhaki sing lagi padha jagongan. Sepira kagete Sodik bareng dheweke ndengengek nyawang sing lagi teka, sing ora liya sedulure dhewe, sedulur tiba misanan sing ora liya.... Munir.

 

 

ana candhake.

 

SLENDHANG KUNING (009)

9.

Gaweyan sawah wis rampung, tegese wis bar tandur, Sodik wis rada ayem awit senajan kanggo nandangi pagaweyan nggarap sawah kaya tunggalane macul, ngurusi banyu lan liya-liyane luwih akeh ditandangi Sampir karo tenagane wong liyane, nanging tanggung jawab panggah ana pundhake Sodik minangka sing duwe. Nek gaweyan ngopeni Rajakaya pancen ora ana bedane, saben dina ya padha wae lire kena disambi karo nandangi pagaweyan liyane. Esuk kuwi Sodik ngepasi anceran mulang, mula isih esuk ya wis tata-tata, dinane Rebo. Mengko wiwit jam pelajaran kapisan nganti jam kawolu Sodik babar pisan ora leren. Jam Kapisan tekan jam kapapat mulang neng kelas siji sing cacahe ana rong kelas, banjur jam kelima lan kaenem mulang kelas loro, sisane mulang kelas telu. Jatahe Sodik neng sekolahan kono kuwi seminggu mung rong dina, nanging kebak kabeh. Rebo mulang Bahasa Inggris lan Kemis mulang Bahasa Arab. Beda karo guru-guru liyane sing repot ngurusi sertifikasi lan sapanunggalane, nek Sodik milih repot ngurusi liyane, merga tumrape Sodik sanajan ora nampa sertifikasi nanging kanggo nyukupi kabutuhan liyane Sodik wis duwe sumber dhewe.

 

Nanging lagi wae Sodik nuntun sepedhane menyang njaba arep dipanasi, Tarna, tanggane sing omahe let telung surup sawetane omahe Bu Kaji mara lan bablas nyedhaki papane Sodik manasi sepedhane.

 

"Mas Sodik enjing niki badhe tindakan ta?" tanpa nganggo kula nuwun, Tarna nakoni Sodik.

 

"Iya, nyang sekolahan, ana apa ta?" Sodik wangsulan ganti takon.

 

"Nggih empun nek ngoten, boten siyos mawon" Tarna wangsulan karo suwara sanadyan disingidne nanging keprungu nek rada cuwa.

 

"Ora sida piye ta? awakmu mau arep kongkonan aku apa?" kepengin ora gawe cuwane tanggane Sodik mburu nganggo pitakonan.

 

"Wong sir kula wau ajeng ngrepoti sepedhane, ajeng kula ampil damel ngeterne Maratuwa kontrol teng Rumah Sakit" wangsulane Tarna "ning tibake Mas Sodik ajeng mucal, nggih empun Maratuwa mengke kersane numpak angkudes mawon".

 

"O ngono ta?" Sodik wangsulan karo mesem "numpak angkudes ki rak ya repot banget dadine, wong saiki angkudes karo angkota ki padha sepi kabeh, olehe ngenteni bisa kesuwen. Ora apa-apa, pitku gawanen wae, mengko nyang sekolahan aku tak nggawa grobak wae".

 

"Ngoten Mas?" Tarna takon suwarane keprungu semangat "nggih matur nuwun sanget nek ngoten".

 

"Iya padha-padha" wangsulane Sodik "mumpung isih esuk gek ndang mangkat wae".

 

Karo muni ngono kuwi Sodik ngrogoh kanthongan clanane ngetokne dhompet arep njupuk STNK ne motore. SIM sing dislempitne neng tekukan STNK didudut diiling-ilingi sedhela.

 

"Lho tibake SIM C ku wis wayahe nganyarne ta?" alon-alon Sodik grenengan dhewe.

 

"Napa Mas?" Tarna takon.

 

"Ora!, iki STNKne gawanen, mbok menawa neng dalan ana cegatan" wangsulane Sodik "SIM mu isih urip ta? wong jebul SIMku iki minggu ngarep wis mati, wis wayahe ngenyarne".

 

"Enggih Mas, SIM kula enggal kok, nembe tigang wulan" wangsulane Tarna karo nampani STN sing diulungne Sodik.

 

Saungkure Tarna sing nggawa pit motore, Sodik banjur genti manasi mobile arep digawa menyang sekolahan papane mulang. Sepuluh menit sadurunge jam pelajaran kapisan diwiwiti Sodik wis tekan sekolahan, njujug ruang guru nusul kanca-kancane sing wis padha mlumpuk lungguhan neng kono. Sodik dadi rada gumun weruh guru-guru sing dina iku ketok beda karo padatan. Guru-guru sing lanang, padha nganggo hem putih lengen dawa, padha nganggo dhasi, kabeh ketok rapi. Mung Sodik dhewe sing nganggo klambi kothak-kothak kuning serete ireng.  Karo mapan lungguh neng kursine, Sodik clingukan nyawang kanca-kancane.

 

"Pak Sodik rak boten tugas ngawasi ta?" Pak Ratman nyedhaki Sodik karo takon, ketoke Pak Ratman pirsa nek Sodik rada ora kepenak merga nganggo sandhangan sing beda karo guru-guru liyane.

 

"Boten Pak" wangsulane Sodik karo nyawang Pak Ratman "ngawasi napa ta?".

 

"Walaah, Pak Sodik ki durung sepuh kok ya wis gampang lali lho?" Pak Ratman mesem karo wangsulan "wiwit Senin dumugi Sabtu benjing, lare-lare rak ujian semester pendhek? Lha kala emben Pak Sodik dhawuh nek boten saged ndherek dados Pengawas ta? Wong jarene repot ngurusi sabin, dados inggih boten kula lebetaken ing daftar Pengawas".

 

"Adhuuuuh, kula supe saestu Pak Ratman, nyuwun pangapunten" Sodik wangsulan, karo neng batin nggreneng dhewe "gara-gara kakehan nonton videone mBak Waginem ndadekne aku kaya wong pikun".

 

"Inggih sampun boten napa-napa Pak Sodik" wangsulane Pak Ratman sabanjure "menawi supene Pak Sodik ngeten niki rak malah kaleresan ta? Pak Sodik nadyan boten tugas sampun kersa rawuh ing sekolahan, lha upama boten supe rak boten rawuh he he he?".

 

Sodik mung cengar-cengir ngempet isin. Merga ora ana tugas mulang, dina kuwi Sodik ya banjur pamitan nek arep menyang Polres, nganyarne SIM sing sedhela maneh arep entek masa berlakune.

 

Kaya wong liyane sadurunge ndaftarne nek arep nganyarne SIM C, luwih dhisik Sodik mara menyang papan pemeriksaan kesehatan. Ora nganti limang menit wis metu banjur mlaku menyang loket nggon kangge ndhaftarne apa sing dadi karepe. Sawise nampani formulir sing kudu diiseni, Sodik banjur mapan lungguh neng kursi sing wis dicawisake.

 

"Lho niki rak Mas Sodik Kedunggalar nika ta?" lagi wae Sodik ketungkul njingglengi formulir sing kudu diisi, dumadakan ana suwara alus sing mlebu kupinge, nakoni dheweke.

 

"Enggih....." karo ndhangak nyawang sing nakoni, Sodik aweh wangsulan "mBak Waginem nggih? nggih mBak, niki napa ajeng nganyarne SIM".

 

"Menawi makaten sami kalih kula no Mas?" wangsulane Waginem sing uga banjur mapan lungguh neng kursi cedhake Sodik "sampun dugi Ngawi, mangke menawi sampun, katuran pinarak ing sudhung kula Mas Sodik".

 

Diampirne dening wong sing meh saben dina leledhang neng angen-angene kuwi, ndadekne atine Sodik seneng kaworan mongkog ora karuwan.

 

"Nggih kula mengke tak mampir" wangsulane Sodik karo mesem seneng "lha dalemipun mBak Wag niku pundi ta?".

 

"Griya kula radi ngidul sakedhik Mas" Waginem aweh wangsulan "sacakete tilas Peken Kewan. Mangke sareng kula mawon, kersane Mas Sodik pirsa gubuge tiyang sepuh kula".

 

"Oo ngoten nggih sae mBak, matur nuwun sanget, wong desa kados kula dipun keparengaken  sowan teng dalemipun mBak Wag".

 

"Walaaah, Mas Sodik niku kok saged mawon lho" Waginem wangsulan karo mesem ngujiwat "sanes dalem Mas, nanging gubug, dede gubug kula nanging gubugipun Simbok".

 

Kira-kira sak jam antri, wong loro kuwi wis rampung olehe padha nganyarne SIM-e dhewe-dhewe. Kaya sing dikandhakne mau, sidane Sodik banjur ngetutne Waginem arep mapir menyang omahe wong tuwane Waginem sing manggon neng sakulone tilas pasar kewan.  Bareng wis tekan omahe Waginem, artine Sodik dadi krasa yen rada ora kepenak. Sodik ngerti nek laladan kono kuwi biyen kondhang papane para widadari padha ngobral nikmating katresnan sacleraman. Nanging Sodik ora kepengin Waginem weruh yen atine krasa ora kepenak. Mula ya banjur kanthi sikep sing ora owah, Sodik mapan lungguh neng kursi ruang tamu omah sing prasaja kuwi.

 

"Mas Sodik ngersakne ngunjuk kopi menapa Teh Mas?" Waginem nari dhayohe, kang mangkono kuwi aran wis lumrah merga ora sethithik wong saiki padha nyirik ngombe kopi utawa nyirik ngombe teh.

 

"Sampun repot-repot lho mBak" wangsulane Sodik karo mesem "kula niki boten nyirik napa-napa sauger boten patos legi".

 

"Boten repot kok Mas" kandhane Waginem sabanjure "nuwun sewu dipun sekecakaken rumiyin, kula tilar sakedhap".

 

Lungguh ijen mripate Sodik lirak-lirik ngiwa nengen, Sodik dadi ngerti yen Waginem kuwi bener kaya sing dikandhakne pas ketemu neng bus dhek emben kae, bukak usaha Loundry neng omahe. Ketitik ing sisihe omah karo neng latare akeh sandhangan sing padha dihanger lagi rampung dikumbahi. Sajake usahane Waginem katon nek akeh pelanggane. Menang-meneng Sodik ngalembanana marang usaha laundryne Waginem iki.

 

"Ngaturaken sugeng sarwahipun Gus" dumadakan ana wong wadon wis rada tuwa nyedhak karo mbagekne tekane Sodik "tepangaken, kula Sadikem, simbokipun Gendhuk Waginem".

 

"Inggih awit saking pangestunipun Ibu, wilujeng" wangsulane Sodik karo nampani tangane mBok Sadikem sing ngajak salaman "kula Sodik Ibu, Sodik Salim, rencangipun mBak Waginem".

 

"Inggih, inggih" wangsulane mBok Sadikem sajak seneng "menawi nimbali kula ampun Ibu, Gus. Kula niki tiyang dhusun  langkung trep menawi ditimbali mBok, nama Mak ngaten mawon sampun Ibu".

 

"Sami kemawon kok Bu, eh Mak, griya kula malah langkung ndhusun malih, Kedunggalar mrika" Sodik wangsulan karo rada ngguyu.

 

ana candhake.

 

 

 

SLENDHANG KUNING (008)

 

8.

Bu Kaji manggut-manggut sajak pirsa lan nyarujuki apa sing dikarepake putrane sing mbarep kuwi. Pancene wis rada suwe kae, ngepasi Ririen tilik menyang daleme Ibune ing Kedunggalar, tanpa dingerteni Sodik, Bu Kaji ngendika marang Ririen yen olehe bola-bali gerah kuwi kira-kira kegawa saka pikiran. Pikiran sing kebanteren temah ora jumbuh karo lakune ati sing ora bisa mlayu kaya obahing pikir, kang mangkono kuwi kira-kira wae sing ndayani ilining getih ing sarandhuning raga, temah nuwuhake rasa sing ora kepenak marang awak lan wekasane ndadekne lara.

 

"Lha Ibu niku jane ngoten menggalihaken menapa ta Bu?" ngono pitakone Ririen sawise dicritani dening Ibune bab olehe kerep lara "menapa murih boten tansah kabidhung ing penggalih ingkang kirang prayogi, Ibu lenggah dhateng Yogya kemawon, ngiras nenggani wayahe?".

 

"Pindhah neng Yogya? kuwi ora bakal bisa ngendheg lakune pikirku nDhuk" wangsulane Bu Kaji "malah kira-kira sansaya ndadi, wong sing ngribeti pikirku kuwi manggone ora bisa dipisahne karo atiku".

 

"Lha inggih menapa menika Bu?"

 

"Apa maneh, nek ora adhimu si Sodik kae?" Bu Kaji wangsulan suwarane digawe sansaya lirih murih ora ana sing krungu kajaba sing dijak ngendikan "Ibu ki nduweni rasa samar, sakploke pedhot karo Susi pirang tahun kepungkur kae, adhimu kuwi katone kacondhokan rasa kanji, jinja karo lelakon sing tau dialami. Kamangka umure saiki wis sansaya tuwa, nanging saben-saben Ibu ndangu kapan olehe arep omah-omah, wangsulane panggah mung mlengeh karo muni yen durung wayahe. Kamangka minangka wong tuwa, suwargane Ibu kuwi bisa dirasakne nek wis weruh anak-anake padha mentas kabeh, banjur diparingi putu sing gemrayah kanca wong liyane kae. Lan maneh Ibu ki ya krasa risi nek dadi rerasane tangga-tangga, Sodik anake Bu Ali sing jarene wong pinter kae jebule nganti gerang gaplok ora payu rabi........".

 

"Inggih Bu, sampun, sampun dilajengaken malih" Ririen munggel ngendikane Bu Kaji "kula nggih saged ngraosaken sepinten sekeling penggalihe Ibu menawi menggalih adhi kula Sodik. Estunipun boten namung Ibu ingkang kagungan raos ingkang makaten kala wau, nadyan kula inggih sami, kacondhokan raos kuwatos kaliyan lelampahanipun Sodik".

 

"Lha iya? mbok tulung nek ana wektu adhimu ki kandhanana ta ndhuk" Bu Kaji paring dhawuh maneh "sokur-sokur nek awakmu bisa mbantu nggolek-nggolekne jodho adhimu kareben bisa nglalekne lelakon sing wis kawuri, mosok ingatase Sodik kuwi tau sekolah neng Negara Mesir, lha kok arep keseret rasa getun merga ditinggalne Susi, bocah wedok sing kendho kembene kae?".

 

"Inggih Bu" wangsulane Ririen "sampun ngendika makaten ta Bu, ingkang sampun inggih sampun, dadosa napa-napa Dhik Susi nika nadyan boten dangu inggih nate kawengku dening pulunanipun Ibu piyambak, Dhik Munir".

 

Ya merga saka rerembugan kuwi, ora suwe sawise Ririen bali menyang Yogya Bu Kaji banjur ngajak Sodik sanja ing omahe mBakyune. Sing dienggo pawadan Bu Kaji Ali, kajaba wis kangen para wayahe uga ngersakne berobat menyang Rumah Sakit sing luwih kumplit alat-alate. Kamangka sak jane ngono, kuwi mung pawadan thok. Nek ora nganggo pawadan kuwi, Sodik mesthi mung semaya wae nek dijak menyang Yogya. Lan sing baku olehe tindak Yogya kuwi, merga sadurunge Ririen bali dhek emben kae, Ririen matur nek ana tanggane sing isih legan, bab rupa lan tekune ora pati nguciwani, Ririen duwe karep nyoba arep njodhokne Sodik karo tanggane kuwi. Nanging murih luwih cethane maneh, Ririen nyuwun marang Ibune supaya kersa ngajak Sodik sanja menyang Yogya.

 

"Sak jane ngono Ibu kuwi ora duwe panjaluk sing aneh-aneh kok nDhuk" Bu Kaji ngendika aweh wangsulan marang Ririen sing lagi wae matur yen wis kongkonan Restu supaya ngrewangi olah-olah neng omahe, murih Ibune luwih cetha anggone mirsani kahanane Restu sawutuhe "watone adhimu wis cocog lan ya wis rumangsa mathuk, ibu mesthi bisa nampa kanthi becik, sanadyanta kaya apa wae kahanane".

 

"Inggih Bu, kula nggih sampun ngertos menawi Ibu niku tiyang sepuh ingkang wasis momong putra-putranipun, nanging kajeng kula niku menawi Ibu langkung rumiyin pirsa calon mantunipun rak langkung sae?" wangsulane Ririen sabanjure.

 

Dina candhake klakon meh setengah hari Bu Kaji cecaketan karo Restu si Bu Guru TK sing kajaba ayu, shalihah uga pinter ngecakne cara srawung sing becik. Mula nadyan lagi wae tepung, wong loro kuwi wis bisa akrab. Menang-meneng Bu Kaji dadi kepencut tenanan karo Restu, olehe kepengin bisa duwe mantu Bu Guru TK kuwi sansaya makantar-kantar. Jroning batine Bu Kaji, saupama klakon Restu bisa dadi mantune, Bu Kaji mesthi bakal ngrasakne urip sing tentrem. Merga manut petunge Bu Kaji, Bu Kaji wis ora diboboti kudu mikirake lan nguwatirake kahanane putrane kakung, Sodik mesthi dadi kopen lan kajen nek bisa duwe bojo Restu.

 

"Keng rama lan keng ibune Nak Restu ki rak ya isih padha sehat kabeh ta?" pitakone Bu Kaji ing sela-selane obrolan.

 

"Alhamdulillah Bu" wangsulane Restu kanthi suwara sing alus lan sopan banget "Bapak kalih tahun malih insya'allah pensiun menawi Ibu taksih radi dangu, tiang yuswanipun Bapak kalih Ibu niku kaotipun sangang tahun".

 

"O ngono ya? Bapak karo Ibu ki ngastane neng ngendi ta Nak?" Bu Kaji takon maneh.

 

"sedaya dados Guru Bu, namung ngastanipun benten sekolahan" Restu aweh wangsulan "Bapak mucal dhateng MAN menawi Ibu dhateng MTsN".

 

"Ooo neng Kemenag kabeh ya?" Bu Kaji ngendika maneh "sawargi Bapake Ririen biyen ya neng Kemenag biyen isih diarani Depag nanging ora dadi Guru, ngastane neng Bimas Islam karo Urusan Haji".

 

"Makaten inggih Bu?" Restu semaur semu nambongi.

 

"Iya, nanging durung nganti tekan pensiun Bapak wis kesusu dipundhut dening Gusti Allah, wektu kuwi si Sodik, adhine Ririen lagi umur telung tahun let sewulan saka anggone kundur saka Mekah, gerah terus seda" Bu Kaji nyritakne lakon sedane kakunge, banjur ditutugne karo takon ngenani Restu "Lha nek Nak Restu ki sedulure kabeh pira? Nak Restu putra nomer pira?".

 

"Kula menika anak tunggal Bu" wangsulane Restu karo mesem.

 

"Lho dadi Nak Restu mung ijen? ora kagungan sedulur tunggal rama ibu?" Bu Kaji mundhut pirsa karo suwara sing semu kaget.

 

"Boten makaten Bu" wangsulane Restu karo mesem sansaya amba "anak tunggal menika, tunggalipun kathah, sedaya wonten sekawan kalebet kula, ingkang jaler tiga, ingkang estri namung kula piyambak, ndelalah dhawah anak ingkang alit piyambak".

 

"Oalaah, Nak Restu ki kok ya pinter temen lho gawe istilah anak tunggal?" Bu Kaji semaur karo ngguyu "lha sing durung krama isih pira?".

 

"Ingkang sampun emah-emah nembe Mas ingkang mbajeng Bu, dereng angsal setunggal tahun anggenipun nikah, samangke manggen wonten Menado mrika dados Jeksa. Lha Mas sanesipun ingkang setunggal wonten Semarang ingkang setunggalipun wonten Salatiga, kalih-kalihipun sami dados abdining nagari dados Dosen".

 

"Wong tuwane Nak Restu ki jan wong tuwa sing hebat tenan, putra-putrane dadi wong kabeh" Bu Kaji ngalembana marang wong tuwane Restu. Ing lathi ngalembana, nanging sajroning batin ana rasa rada cuwa, nek Restu ki anak ragil, ora mokal menawa wong tuwane banjur duwe pepenginan supaya mbesuk yen wis kawengku ing kakung, ora metu saka omah, misah ninggalne wong tuwane. Kamangka Bu Kaji ya duwe pepenginan sing ngono kuwi, yen Sodik oleh jodho, aja nganti Sodik banjur kaya jago sing katut babon, Sodik kudu panggah mbengkoni omah tinggalane wong tuwane, luwih-luwih Sodik kuwi anak lanang sing digadhang-gadhang mbesuk bisaa genti dingengeri samngsane Bu Kaji wis sansaya tuwa. Nanging, nek nyawang umur-umurane wong tuwane Restu sing durung tuwa, kira-kira bisa wae wong tuwane Restu duwe panemu sing beda karo pepenginane Bu Kaji. Lire ora mokal, wong tuwane Restu ora kabotan putrane wadon kuwi diboyong kakunge bali menyang desane. Nanging apa kira-kira Restu gelem upama dijodhokne karo Sodik? Lan apa Sodik ya gelem upama diolehne karo Restu, sanajan nek disawang kekarone kuwi upama dijodhokne kena diarani nduweni bobot sing wis timbang.

 

Penggalihe Bu Kaji banjur nglambrang adoh tekan ngendi-endi, nganti ora pati mireng nalika Restu atur wangsulan awit olehe Bu Kaji ngalembana marang wong tuwane :

 

"Alhamdulillah Bu, kantun kulaputranipun Bapak ingkang dereng patos cetha tembe wingkingipun, inggih mugi-mugi kemawon Gusti Allah enggala paring pitulungan dhateng kula".

 

 

ana candhake.

SLENDHANG KUNING (007)

 7.

Mau olehe kandha marang Munir nek ngetane arep numpak Bentor utawa Ngojek kareben enggal tekan omah, nanging satemene  olehe numpak Bentor ora nganti tekan omahe, tekan Terminal Kertonegoro mudhun merga sepedha motore dititipne neng kono.  Saka Terminal ya banjur sepedhahan dhewe menyang omahe. Karo sepedhahan batine Waginem kober nggagas olehe lagi wae kepethuk lan jagongan karo Munir wiwit Sidowayah nganti tekan Watualang. Waginem dhewe ya sansaya ngerti nek Munir pancen mbudidaya bisa luwih cedhak karo dheweke, nanging ya kuwi mau, merga wis rada akeh ngerti tindak-tanduke Munir sasuwene iki, ndadekne Waginem ngandhani atine dhewe supaya sansaya ngati-ati.  Ing tengah-tengahe Waginem nggagas lan ngandhani atine gegayutan karo slagane Munir, dumadakan ing angen-angene katon kumlembar wewayangan anyar, wewayangane nom-noman sing mau bareng wiwit saka terminal Sala nganti tekan Sidowayah, Sodik Salim.  Waginem ora ngerti, ya gene dumadakan sajroning atine ana rasa sing angel dicritakne nalika dheweke kepethuk Sodik Salim mau, sing cetha mau nalika kekarone padha isih ana Bus lan omong-omongan Waginem ngrasakne seneng lan rumangsa betah jagongan karo bocah lanang sing ngakune mung nyambut gawe dadi Buruh Tani nyambi open-open rajakaya neng omahe. Nek nitik karo sing dikandhakne Sodik mau, urip saben dinane mung sarwa prasaja lan ora neka-neka, nanging nuduhne yen uripe tentrem lan ayem. Ora krasa Waginem ngentha-entha ing sajroning atine, mendah senenge yen bisa urip kaya Sodik Salim kae lan kira-kira wae dheweke bakal ngrasakne beja mulya yen ing mbesuke kawengku dening priya sing kaya Sodik Salim kae.

 

"Nanging ya apa ana pria sing kaya Sodik Salim kae gelem ngrabi aku?" sajroning atine Waginem maido marang angen-angene dhewe "aja maneh kok wong sing kaya Mas Sodik, lha wong sing wong lumrah wae akeh sing nyirik, merga aku iki anak lan sedulure tilas wong nakal".

 

"Ya aja banjur rumangsa asor ngono kuwi" batin sing sesisih melu ngandhani "wong nyatane ya ana ngono lho, wong lanang sing padha kepengin cedhak karo aku?"

 

"Ah, wong sing kepengin cedhak kae rak mung merga mburu rasa seneng sagebyaran? Mung seneng karo awak lan rupaku thok? Kaya dene kumbang kang kepencut marang kembang sing akeh madune, mengko nek wis klakon nesep madu tan wurunga aku ya banjur ditinggal lunga ngono wae" batine Waginem rame eyel-eyelan dhewe.

 

Nganti tekan omah, suwara rame ing atine sing adu panemu kuwi ora rampung. Mung wae, ing telenging ati sing paling suci, Waginem ndedonga marang Gusti Allah muga-muga olehe kepengin diwengku dening pria sing kaya Sodik kae bisa kasembadan. Sokur bage yen awit saka Maha Welase Allah, Gusti Allah wis nggarisake yen Sodik Salim kae pinesthi dadi jatukramane.

 

Sauntara kuwi, karo sendhen neng jok kursi Bus sing dilungguhi, dumadakan Munir rumangsa gela kaworan cuwa marang mBah Rawan sing wis disangoni rokok rong conthong, supaya nekakne rasa tresnane marang Waginem, jebul durung dikandhakne. Ketitik saka tembung-tembung sing diucapne Waginem mau sing babar pisan ora nyenggol karo olehe wis kongkonan Tukang Sitere Karawitan Preasaja Laras kuwi. Kamangka olehe kongkonan wis rada suwe.

 

"mBah Rawan ki karepe ngono piye?" batine Munir grenengan dhewe "neng ngarepku jarene mung nggah-nggih, ning nyatane kok malah ora kepanggih. Jan nggegetake tenan kok wong tuwek siji iki. Awas suk emben nek kepethuk!".

 

Nanging kapan olehe arep kepethuk mBah Rawan? Wong nek pas ngendhangi olehe gladhen para warga Prasaja Laras ngana kae, Munir kudu numpak mobil, mbuh kuwi Mobil rentalan utawa mobil silihan, sing baku ing ngarepe para kulawarga Prasaja Laras, mligine para Warangganane bisa katon nek wong lanang sing bregas njaba jerone. Gek wektu iki Munir wis ora pati duwe serepan dhuwit maneh. Keri dhewe asil dodolan tegal warisane Ibune saka simbahe sing dhuwite ora diwenehne ibune, kabeh wis entek. Banjur olehe ngapusi Bapake nek jarene mbutuhne dhuwit kanggo ujian ben olehe dadi Lawyer bisa praktek kanthi resmi, sing dening Bapake banjur dikongkon dodolan sawah kae dhuwite wis ora ana tilase maneh. Sauntara arep golek silihan mobil marang kanca utawa sanakane kanggo adol bagus, saiki wis angel, kabeh-kabeh wis bosen diapusi lan diwenehi crita sing ngayawara. Luwih-luwih arep golek silihan dhuwit, blas ora ana thronthong-thronthong sing sajak gelem nyilihi, merga kabeh-kabeh wis apal karo pakulinane Munir nek nyilih kepenak nek mbalekne sok direwangi nganggo padu barang meksa isih angel.

 

Nadyanta mangkono, dudu Munire yen gampang pasrah marang kahanan utawa kentekan cara. Ndelalah wingi Bulike lara sing kudu dirujuk menyang Rumah Sakit Sala, iki keneng dienggo srana golek dhuwit. Tanpa dingerteni dening Pakne cilik utawa wong liyane, Munir nemu gagasan arep nemoni sedulure Ibune ya adhine Bulike sing lagi lara kuwi, sing pernah ragil, sing saiki mbengkoni pomahane Simbahe neng Jombang. Munir arep ngabari yen Bu Sarmun larane rada nemen lan olehe dirawat neng Rumah Sakit Muwardi Sala kuwi butuhne wragat sing ora sethithik, dadi mengko ya arep nembung marang Pakne Cilik kuwi supaya gelem aweh utangan kanthi pawadan kanggo nambakne Bulike. Perkara mengko nek dhuwite wis kecekel kari gampang olehe ngubetake, sing cetha mengko sebagean ya arep dilungne Paklik Sarmun Bojone Bulike lan sebagean maneh bisa digunakne kanggo nyukupi butuhe dhewe.

 

Kajaba arep golek utangan neng nggone Pakne cilik kuwi, Munir ya isih weruh terobosan kanggo golek tambahan dhuwit. Malah kira-kira sing keri iki asile bakal luwih awet lan luwih akeh maneh. Jalaran jaman Munir kerep menyang Jombang ngurusi barang warisane Ibune kae, Munir kober kepethuk karo sawijining wanita sing umur-umurane luwih tuwa tinimbang dheweke. Omahe ora adoh karo omahe Pakne cilik. Wanita kuwi wis rada sauntara dadi warandha merga ditinggal mati sisihane. Lan Wanita kuwi ditinggali bandha warisan sing ora karuwan akehe. Wanita sing jenenge Siti Saropah kuwi ketok nek kepencut marang kebagusane Munir.  Jaman semana, Munir olehe nanggapi rasa senenge Saropah marang dheweke ya mung karo cara klewa-klewa, nampik ya ora gelem ya durung. Ngono wae jaman kuwi, Saropah wis wani cucul dhuwit lan nukokne barang-barang sing regane larang kanggo gawe seneng atine Munir.

 

Marem lan seneng karo petung sing ditata neng pikirane kuwi ndadekne Munir rada ayem, olehe sendhen kursi sing dilungguhi ndadekne Munir angler keturon, manjing alaming pangimpen nurut lakune Bus patas sing ditumpaki.

 

Kang mbarengi wektune karo critane Munir sing ngimpi neng dhuwure Bus Patas, Bu Kaji Ali ibune Sodik lagi jagongan gayeng karo putrane wadon, Ririen mBakyune Sodik.

"Nggih ingkang kala wingi ngampiri kula pengajian nika lho Buk, lare sing kula criyosaken dhateng Ibu nika" kandhane Ririen marang Ibune sing lagi lenggah ngadhep Teh anget sing lagi wae diladekne dening rewange.

 

"Sing endi ta? Sing kudhunge biru apa sing kudhunge soklat?" Bu Kaji takon kepengin oleh wangsulan sing luwih cetha maneh.

 

"Nggih ingkang jilbab soklat nika ta Bu" wangsulane Ririen karo ngguyu "menawi ingkang ngagem jilbab biru nika rak Bu Rina garwane Pak Basuki ingkang daleme tingkat mriku niku".

 

"Lha rumangsaku karo-karone ki umur-umurane ya padha lho? dadi Ibu ya ora ngerti" ngendikane Bu Kaji maneh karo melu ngguyu.

 

"Bu Rina nika umur-umurane nggih kaot sakedhik menawi kalih kula Bu" Ririen nggenahne "nanging gandheng taberi ngadi salira, sregep olah raga, dhasare nggih priyantun ingkang boten kirang enthong boten kirang irus, tiyang piyambake niku Guru PNS golongan sekawan gek kakunge ngasta teng BUMN, dados nggoih ketingal awet timur".

 

"Lha sing mbok critakne nyang Ibu kae jenenge sapa? Ibu kok wis lali,  nyambut gawe apa neng omah wae?"  Bu Kaji takon maneh marang putrane.

 

"Restu Bu" wangsulane Ririen "jangkepe Restu Arumdalu, nika menawi enjing mucal lare-lare Taman kanak-Kanak lha sambenipun sadeyan busana muslim liwat online".

 

"Lha adhimu ya wis tau weruh sing jenenge Restu kuwi?"

 

"Sampun Bu" Ririen wangsulan "Sodik nggih sampun tepang sae kalih Restu niku. Lha sanajan dereng nate kula tari, ketingale Restu niku purun menawi dijodhokne kalih Sodik".

 

"Lha Sodik wis mbok warah apa durung?" Bu Kaji takon maneh.

 

"Angkah kula, Restu niku badhe kula tepangaken kalih Ibu langkung rumiyin supados Ibu pirsa kawontenanipun Restu, Ibu cocok menapa boten menawi kagungan putra mantu Restu niku, benjing larene kula celuke mriki kanthi pawadan ajeng kula kengken ngrencangi masak kangge nyugata tamu ing acara arisan RT, mbenjing Ibu rak saged ngendikan kathah kalih piyambakipun. Lha mengke menawi Ibu sampun cocok, nembe Sodik badhe kula kandhani, nanging kula inggih boten badhe nangkleti bab menika dhateng Restu" Ririen atur wangsulan ngiras nggenahne apa sing dadi rancangane.

 

 

ana candhake.

SLENDHANG KUNING (006)

 6.

Ora adoh saka omahe Waginem kuwi ana warung ayu, nadyan satemene praktek palanyahan sing dicakne ing warung kuwi ditindakne kanthi sesidheman lan digawe wadi banget, nanging kanyatane barang sing kaya ngono kuwi mau wis akeh sing mangerteni, malah keneng dikandhakne nek meh saben wong sing manggon neng kiwa tengene papan kuwi wis ngerti kabeh. Ngerti sapa sing kulina bukak dhasar adol tresna sakeplasan uga ngerti sapa wong lanang b ejad sing seneng saba mrono. Lan Waginem ya kerep weruh nek tepungane sing jeneng Munir kuwi ya kerep saba menyang warung kono. Sok dhewe sok bareng-bareng karo kancane, nek wis teka kono ora let suwe banjur metu karo wong wadon sing kulina nyewakne sawah sakedhok sing ditawakne neng warung kono kuwi, menyang hotel utawa menyang papan sing dianggep aman liyane.

 

Waginem uga tau dijak ngrasani Munir dening mBak Muji, waranggana senior ing grup Prasaja Laras kono.

"Awakmu tau dijak rembugan mirunggan dening Mas Munir kae apa ora Wag?" ngono mBak Muji nakoni Waginem, wektu kuwi lagi wae rampung olehe padha gladhen. mBak Muji lagi wae dipamiti dening Satini salah sijine waranggana sing rupane klebu ayu, nek arep bali dhisik jarene mulihe diterne Munir.

 

"Ora tau ki mBak" wangsulane Waginem apa anane "ana apa ta mBak?".

 

"Ya wis, ora ana apa-apa" kandhane mBak Muji aweh wangsulan "Satini kae jane wis wola-wali tak kandhani supaya ngati-ati. Muga-muga wae bocahe tetep eling karo welingku. Merga akeh waranggana sing tau melu gladhen neng grupe dhewe iki nanging ora suwe banjur metu, merga ya gampang kepilut ujar manis. Sing ora tak senengi kuwi, merga dheweke sing ora kuwat nampani panggodha bareng wis kenekan tenan banjur ngluputne karawitane, jare karawitan kuwi papane wong seneng ngumbar hawa nepsu. Kamangka karawitan kuwi wujude budaya sing adi luhung, mung merga tingkahe menungsa-menungsa sing dhasare bejad, ndadekne kuceme seni karawitan lan sak jane ya ora kabeh pandhemen karawitan kuwi seneng lelemeran. iya apa ora?".

 

"Iya mBak, aku wis ngerti saiki" wangsulane Waginem .

 

"Ngerti piye?" mBak Muji takon maneh, sajak nodhi karo karepe Waginem.

 

"Ngerti nek aku kudu ngati-ati, aja nganti ngambah ing alaming pasrawungan sing nglirwakne angger-anggering kasusilan lan paugeraning agama sing tak rasuk. Rak ya ngono ta mBak?".

 

"Bagus, ya kuwi sing tak karepne" mBak Muji wangsulan karo mesem sajak seneng atine merga ngerti karo tekade Waginem.

 

Mulane oleh kabar saka mBah Rawan sing ngandhakne nek Munir kuwi mambu ati marang dheweke, Waginem ya olehe nanggapi mung karo glopa-glape. Karepe ngono ya arep muni emoh, utawa nulak apa sing dikarepne Munir lumantar mBah Rawan kuwi. Nanging, kanggo njagani murih ora mbubrahne olehe sesrawungan, Waginem olehe wangsulan ya digawe samudana dijaga aja nganti nuwuhne rasa sing ora kepenak ing atine sing ngajak omong.

 

Waginem ya ngrumangsani banget nek dheweke kuwi miturut panyawange wong liya, mbok menawa sing seneng karo sing ngremehne luwih akeh sing nyepelekne dheweke. Mangkono kuwi ora merga lupute sing nyawang, nanging pancen kegawa saka crita jaman biyene. Papan sing dipanggoni Waginem saiki iki, biyene kondhang tekan ngendi-endi nek klebu papan palanyahan sing gedhe. Akeh wong sing ngarani jenenge papan kono kuwi Kedhung Bathok malah ora arang sing banjur diplesetne tembung Bathok dadi tembung sing saru lan lekoh. Wong tuwane wadon Waginem dhewe, sing jenenge Sadikem, sadurunge dirabi dening Sadiran Blantik Sapi, ya bapake Waginem, biyen ya kondhang minangka salah sijine primadonane para wong ayu sing bukak dhasar neng papan cedhake pasar kewan kuwi. Ponatun, mbakyune Waginem, merga saka kahanan, ditinggal mati dening bapake nalika isih kelas siji SMP, saking ora kuwat ngempet rasa rekasane dadi wong kesrakat uripe, banjur katut setan ambyur ing jagade palanyahan. Leren olehe dadi "wong nakal" sawise Ponatun diopeni sawijining priyayi, Kontraktor Bangunan sing sugih, jenenge Samirin, didadekne mbok nom utawa bojo simpenan. Nanging ya ora suwe, sawise duwe anak siji mbarengi karo Samirin nggarap proyek neng Kutha liya, Ponatun sansaya arang lan tambah arang diulihi, wekasane ora diulihi babar pisan. Samirin embuh lunga menyang ngendi, ora diweruhi papane maneh.

 

Unen-unen "Buah jatuh tidak jauh dari pohonnya" utawa "Kacang mangsa ninggala lanjaran" pranyata isih kuwat tumancep neng atine wong pirang-pirang. Mula sanadyan Waginem kuwi klebu bocah wadon sing kena diarani suci, ewa dene panganggep sing tuwuh saka unen-unen ing ngarep mau. ora sethithik sing padha ngugemi. Waginem kuwi anake Sadikem, adhine Ponatun, pancen ora bisa diselaki. Lan nganti dina iki Waginem ora leren olehe berjuang kepengin aweh bukti marang jagad yen panganggep yen buah jatuh tidak jauh dari pohonnya kuwi durung mesthi nek bener, merga satemene isih akeh buah jatuh merga diundhuh dening wong apik sing duwe niyat sing becik. Mula sanadyan bebasan mung kanthi sangu tekad, Waginem niyat ora kepengin mandheg olehe golek kapinteran, sing ndadekne wulan ngarep bakal diwisuda dadi Sarjana Pendidikan ing Pawiyatan Luhur sing manggon ana kutha Ngawi.

 

"Kok kendel wae ki apa sayah ta Dhik?" gragap!. Lamunane Waginem ambyar, Munir sing lungguh ana kursi sisihe dumadakan takon.

 

"Ora kok Mas, mung rada ngantuk" wangsulane Waginem dora sembada "mau bengi ki merga kasengsem ngobrol karo ponakanku neng kos-kosane ora krasa nganti meh esuk".

 

"Oo, putrane mBak Ponatun kae saiki neng Yogya ta? Kuliah apa nyambut gawe? sapa kae jenenge?" Munir takon maneh.  

 

"Jenenge Srirahayu Mas" wangsulane Waginem "kuliah lagi semester telu iki, neng UII".

 

"Lha mBak Ponatun kae saiki neng ngendi Dhik?"

 

"Neng Taiwan Mas, golek dhuwit wong wragat kanggo kuliah anake ki ya ora sethithik" wangsulane Waginem .

 

"Iya pancene" kandhane Munire ngenaki rembug "nek mung nyambut gawe neng kene wae ya nglengkara bisa nguliahne anake neng kutha. Eh, ngomong-omong Dhik Wagi ki rumangsaku saiki kok kerep ora melu gladhen neng Prasaja Laras ta? gajege saben aku teka Dhik Wagi kok ora enek?".

 

"Kuwi ta Mas? Pancen dhek emben kae aku kerep pamit, merga ngrampungne skripsiku dhisik Mas" wangsulane Waginem bares "mengko nek wis bar wisuda ya bali ora bola-bali pamit".

 

"Wisudane kapan ta Dhik? dhek emben kae sampean njupuk jurusan apa?"

 

"Sasi ngarep Mas, aku njupuk Bahasa dan Sastra Indonesia" Waginem aweh wangsulan "mbok menawa suk emben Mas Munir pirsa ana formasi kanggo kuwi neng SMP apa SMA , aku dikabari Mas".

 

"Perkara kuwi gampang Dhik" wangsulane Munir karo mesem "Formasi ki kena digawe, kapan-kapan tak nemoni kancaku sing dadi Kepala SMP".

 

"Matur nuwun ya Mas?" Waginem semaur karo mesem.

 

"Dhik Wagi tau kepethuk mBah Rawan?" dumadakan Munir perkara liya.

 

Jantunge Waginem krasa rada kedher, kelingan karo tembunge mBah Rawan dhek wingenane sing jare dikongkon dening Munir. Apa mBah Rawan durung nekakne wangsulan saka dheweke?.

 

"Wingenane mBah Rawan mampir warunge Simbok Mas, tuku rokok" wangsulane Waginem neja ora arep ngandhakne apa sing dikandhakne mBah Rawan marang dheweke.

 

"Kober jagongan karo slirane apa ora?" Munir mburu nganggo pitakonan maneh, wangune Munir selak kepengin ngerti sing dikongkon wis nindakne pakone apa durung.

 

"Ya lumrah jagongan sedhela, mBah Rawan ngabari nek jare kanca-kanca wis kangen, merga aku bola-bali ora teka ing gladhen" wangsulane Waginem lumrah-lumrah wae.

 

"mBah Rawan ora kandha bab liyane?" Munir takon maneh, suwarane keprungu nek ngandhut rasa rada cuwa.

 

"Iya, mBah Rawan ya kandha jare sasi Besar suk emben, akeh sing arep nanggap karawitan Prasaja laras, karo jarene arep dijak gabung karo karawitane Dhalang  saka Sala, jarene Dhosen ISI ngono apa piye? jarene nganggo gamelan saka Sala, wong-wong Prasaja Laras sing kon nyekel Slendrone, ngge ngiringi olehe Mayang neng Gendhingan, jare sing dipilih warangganane aku karo mBak Muji" Waginem wangsulan rada akeh nanging babar pisan ora nyenggol pesene Munir sing digawa mBah Rawan.

 

"Nek bab kuwi aku ya ora ngerti" Munir semaur alon suwarane keprungu yen sansaya cuwa "wong aku dudu wong Prasaja Laras, mung sekedhar penggembira wae. Tak kira nek mBah Rawan ngandhakne perkara liyane?".

 

Waginem ora semaur, mung ing jero atine banjur kelingan karo weling sing tau dirungokne saka mBak Muji, supaya ngati-ati nek  Munir ngajak rembugan kanthi mirunggan ing babagan sing sipate pribadi.

 

Bus sing ditumpaki Waginem menggok neng salah sijine Rumah Makan sadurunge mlebu Kutha Ngawi. Kanthi pawadan wegah kesuwen ngenteni, Nalika Munir ngajak mudhun mlebu Rumah makan kuwi, Waginem malah pamitan marang Munir yen arep mudhun kono wae, mengko ngetane arep numpak Bentor utawa Ojek, kareben cepet olehe tekan omah.  Gaweyan sing ditinggal isih akeh sing kudu enggal dirampungne.

 

ana candhake.

SLENDHANG KUNING (005)

 

5.

Waranggana kuwi katon luwes, alus lan manis polatane. Suwarane empuk kepenak dirungokne, pacakane ya beda karo waranggana ing padatane yaiku nganggo kebayak lan jaritan, gelunge ditambahi sambungan gelung sing meprok amba ngana kae. Nanging waranggana neng video sing ditonton Sampr karo Simpen nganti ora kedhep iki, sandhangane beda banget, nganggo jilbab prasaja, kaya busanane santriwati neng Pesantren, ora nganggo wedhak sing nyolok neng panyawang. Nanging olehe gegendhingan keprungu kepenak dirungokne. Rada suwe Sodik mandheg, ngadeg neng cedhak amben sing dilungguhi Sampir karo Simpen sing lagi kasengsem karo karawitan sing ditonton. Sodik melu nyawang waranggana sing prasaja kuwi, klambine ireng jilbabe soklat, gedhe nutupi sirah lan dhadhane, lungguh timpuh neng klasa, pangkone ketutupan jakete sing ora dienggo.

"Boten sios sare ta Mas?" bareng Sampir noleh memburi lagi ngerti nek juragane ngadeg ana cedhake, banjur takon kanggo abang-abang lambe.

"Wis tangi kok Lik" wangsulane Sodik karo mesem "karawitan sing sampean puter kok apik temen? dirungokne ya kepenak neng kuping, disawang ya bisa madhangne mripat".

"Enggih Mas, niku napa, karawitan gladhen angsale ndownload yogane Kasmin teng Youtube" Sampir wangsulan aweh katrangan karawitan sing lagi diputer.

"Apik ngono kok, karawitan ngendi kuwi?" Sodik takon karo mripate panggah nyawang marang karawitane.

"Anu saking Ponorogo Mas, pesindhene sing ayu niku namine mBak Dwi, Mahasiswi STAIN Ponorogo" Sampir nambahi katrangane.

"Sing endi sing lagi nembang kuwi pa?"

"Enggih. sing kudhunge coklat niku lho nek sing rasukane pethak niku pelatihe lan sing ngangge kudhung biru niku namine Mamik nembe kelas kalih SMA" wangsulane Sampir.

"Sampean kok apal temen Lik?" Sodik takon karo ngguyu.

"Lha wau saderenge wiwit rak disiarne kalih Borege Karawitan".

"Iya, tak kira nek karawitan saka Ngawi utawa saka cedhak-cedhak kene, jebul saka Ponorogo ta?".

"Enggih Mas" wangsulane Sampir maneh "jane teng Ngawi nggih enten sing kelase ngoten boten kawon kalih grup niki, ndelalah pesindhene suwarane nggih luwih kepenak malih, tiyange sabrebetan memper kalih mBak Duwi niku, namine mBak Wagi tiyange nggih jilbaban rapet ngoten niku, benjing kula tak ngampil Flasdis-e Kang Kasmin, wetan mriku".

Dheg!. Tratab!. Dhadhane Sodik kedher maneh, jeneng sing lagi wae diunekne dening Sampir kuwi, ngelingake maneh marang bocah wadon sing dhek esuk lungguh neng sisihe, wiwit saka Sala nganti tekan Sidowayah. Waginem.

"He eh Lik, kapan-kapan nyiliha, nek pas sampean puter aku kandhanana tak melu nonton" kandhane Sodik sawuse geter neng dhadhane ilang. Sodik pancen penasaran karo apa sing lagi wae dikandhakne Sampir mau. Pancen bisa wae, jeneng Waginem dicekak dadi jeneng Panggung Wagi. Nek Pesindhen Wagi kuwi jebul Waginem sing dhek esuk ditepungi, ateges isih ana pengarep-arep bisa weruh ngendi omahe, isih legan apa wis omah-omah. Merga mbuh apa sing marahi, dina kuwi Sodik rumangsa yen lagi ketaman lungiting panah asmara sing nunjeming jero atine, ati sing wis rada suwe anyep kaya banyu es ora kober kampiran rasa sengsem marang wong wadon merga isih bingget ketaman lelakon jaman semana.

Nedhenge Sodik jagongan karo Sampir sing uga ditunggoni Simpen neng pawon sinambi nonton video karawitan kuwi, Sodik ya ora ngerti kedadean sawise dheweke mudhun saka bus neng Sidowayah mau esuk. Mudhun saka bus ninggalne Waginem sing nerusne lakune menyang Ngawi. Sing cetha sawise Sodik mudhun, kursi sing ana sisihe Waginem wis kothong ora ana sing nglungguhi. Dadi Waginem lungguh dhewe, ora ana sing ngancani omong-omongan maneh.

Nanging kang mangkono kuwi jebul mung sedhela, merga bareng karo mudhune Sodik saka bus ana wong sing munggah, ya iku Munir, sedulure Sodik dhewe sing mau ora kober omong-omongan luwih dhisik ketang kabeh padha olehe kesusu. Tekan jero Bus, mripate Munir weruh nek kursi mburine sopir isih kothong, ora kesuwen Munir ya banjur nyedhak arep nglungguhi. Atine Munir luwih seneng maneh bareng weruh sing lungguh neng sisihe kursi kothong kuwi bocah wadon sing katon yen ayu rupane.

"Lho, iki rak Dhik Waginem ta?" aloke Munir sawise cedak karo kursi sing arep dilungguhi "saka tindak ngendi iki mau mBak? Wayah mene kok wis tekan kene?".

"Oh, Mas Munir ta?" Waginem semu kaget olehe aweh wangsulan, ora ngira nek arep kepethuk tepungane neng jero bus sing lagi ditumpaki "nggih Mas, anu saking Yogya, wong saking Giwangan wau taksih peteng dados yah menten nggih mpun dugi mriki. Mas Munir badhe tindak pundi? Kok boten ngasta kendharaan piyambak?".

"He he he" Munir ngguyu renyah karo mapan lungguh, ngenggoni kursi sing mau dilungguhi Sodik "arep menyang Jombang Dhik, timbang nyetir dhewe kepenak ngebus bisa karo ngge nglereni tenaga karo utek sing panas".

"Kok saged panas Mas? kenging napa?" Waginem takon karo mesem.

"Lha iya no" wangsulane Munir karo mesem seneng "lha wong lungaku neng Jombang iki arep nangani kasuse Klinku neng Pengadilan, mesthi wae mengko bakal nemoni masalah sing manasne utek. Ya abot-abote wong wis saguh ngemban jejibahan dadi Lawyer Dhik".

Waginem wis ora semaur maneh, malah banjur ketungkul maca pesen-pesen sing mlebu ana jero ha-pe ne. Pancen Munir kuwi klebu kerep ketemu karo Waginem, merga Munir kerep nemoni Surya tukang shoting sing ngrangkep dadi tukang Sound sing nyambut gawe bebarengan karo pakumpulan karawitan sing dieloni Waginem. Ora mung karo Waginem wae Munir dadi akrab, nanging karo kabeh kulawarga pakumpulan Karawitan "Prasaja Laras" sing markase neng Karangasri Ngawi kuwi ya wis akrab kabeh. Kerep wae nek Karawitan Prasaja Laras nuju pentas, Munir melu teka ngendhangi, kumpul karo para yaga lan penabuhe. Uga ora arang nek Praja Laras nuju gladhen ngana kae, Munir uga melu teka.

Marang wong-wong Prasaja Laras Munir pancen ngaku nek nyambut gawe dadi Lawyer, dodolan kabisan kanggo aweh pitulungan marang wong sing mbutuhne jejege keadilan. Maneka warna kasus jarene kerep ditandangi lan ajek menange. Ya Kasus Pidana utawa Perdata, malah kerep wae Munir lungguh neng kursi persidangan Pengadilan Agama, jejer dadi wakile Penggugat sing njaluk pegat utawa makili Pemohon sing kepengin megat bojone, uga ora arang dhapuke dadi wakil tergugat utawa dadi termohon neng Pengadilan Agama Ngawi, Magetan, Madiun lan isih akeh maneh. Mula ya ora dadi gumune wong - wong ing paguyuban Prasaja Laras kono, nek cak-cakane Munir kuwi katon nek bregas, mobil sing dadi tumpakane kerep solan-salin sing kabeh mesthi mobil sing larang regane.

Waginem dhewe ya ngerti nek Munir kuwi mambu ati marang dheweke, merga lumantar mBah Rawan sing neng grup kono dhapuk nyekel Siter, Waginem dikandhani nek dikongkon Munir supaya ngandhakne pepenginane Munir olehe kepengin luwih cedhak olehe kekancan karo Waginem.

"Kowe kuwi klebu beja lho Nem" kandhane mBah Rawan marang Waginem sawuse ngandhakne apa sing dadi karepe Munir "Mas Munir kae wonge jan bagus, pinter lan pinter golek dhuwit. Deloken mobile wae kerep gonta-ganti, wis duwe iki kurang marem njur diijolne sing kae, kuwi genah nek nandhakne yen Mas Munir kuwi wong sing dhuwite kandel. Kandha nek kepengin luwih cedhak olehe kekancan karo kowe kuwi tegese wonge seneng karo awakmu. Nek kowe klakon dadi bojone Mas Munir, uripmu mesthi dadi lan mulyane, samubarang sarwa kacukupan, bisa mubra mubru blabur madu tenan".

"Nggih mBah, kula pikire riyin" wangsulane Waginem wektu kuwi, pancen sing dingerteni Waginem tumrap Munir, sing dikandhakne mBah Rawan kuwi akeh benere lan kasunyatane pancen mangkono. Nanging nek ngelingi lelakon sing disandhang dening Ponatun sedulure wedok, sing saiki urip neng mbuh nggone sawise ditinggal sing lanang mbuh parane, Waginem milih ngati-ati olehe arep mecaki dalan sing arep diliwati kanggo nuju dina ngarepe. Waginem ora kepengin nemoni lelakon kaya sing dialami dening Ponatun, mbakyune.

"Wong wis genah, cetha nek apike ngono kok ndadak arep dipikir maneh ta Nem?" kandhane mBah Rawan nutugne pituture "tak kandhani ya, kowe kuwi aja seneng kakehan milang-miling olehmu golek tandhing, merga ora arang kedadeyane wong sing kakehan olehe milang-miling kuwi entek-entekane malah oleh wong sing dhengkling. Wis ta nek nggugu omongku, angel lho golek wong lanang bregas lan brajag kaya Mas Munir kae".

"Nggih mBah" wangsulane Waginem karo mesem "criyose sing namine siji pesthi, loro jodho, telu wahyu, papat pangkat, lima kanugrahan niku empun digarisne dening Sing Maha Kuwasa?  Dadi nggih sing sabar mawon riyin, ampun grusa-grusu kersane boten kepathu, nek pancen mpun ginaris Mas Munir nika dados jodhone kula, mengke rak nggih ketekan dhewe. Rak nggih ngoten ta mBah?".

"Iyane ki iya, nanging kabeh kuwi kudu disranani, merga sing jenenge ngelmu iku wae katekane nganggo laku" mBah Rawan panggah ngeyel.

"Nggih mBah, lekase rak nggih lawan Kas ta? tegese Kas nyentosani?" Waginem wangsulan karo ngguyu. Merga Waginem kajaba weruh kaluwihane Munir sing kerep ditutuhne, uga weruh kekurangane Munir sing tenane rada ditutup-tutupi.

 

ana candhake.